Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
0461-ITPB2.4511.851.2016.2.AG
z 30 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 18 października 2016 r. (data wpływu 20 października 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 grudnia 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości po podziale majątku wspólnego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 października 2016 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 16 grudnia 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości po podziale majątku wspólnego.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni od swoich szesnastych urodzin mieszka z babcią, która od lat wymaga opieki. Babcia Wnioskodawczyni miała dwóch synów, ojciec Wnioskodawczyni – G. L. – nie żyje od sześciu lat, a Jego brat zmarł w wieku 35 lat, nie mając dzieci. Wnioskodawczyni jest zatem jedyną wnuczką i na Nią spadł ciężar opieki nad babcią. W 1998 r. wyszła za mąż. W dniu 12 lipca 2004 r. została członkiem spółdzielni mieszkaniowej, do której w dniu 24 października 2007 r. złożyła wniosek o przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na prawo odrębnej własności, na co spółdzielnia zgodę wyraziła i w dniu 5 listopada 2009 r. nastąpiło podpisanie umowy ustanawiającej odrębną własność lokalu mieszkalnego i przeniesienie jego własności na Wnioskodawczynię i Jej męża – K. R.

W dniu 4 listopada 2011 r. nastąpił rozpad małżeństwa, a Wnioskodawczyni została w mieszkaniu z babcią i jedenastoletnim synem.

W 2013 r. Wnioskodawczyni ponownie wyszła za mąż i z tego związku posiada jedno dziecko. Z uwagi na uciążliwość jaka wiąże się z zamieszkiwaniem wraz z mężem, dwójką dzieci i babcią w dwupokojowym mieszkaniu Wnioskodawczyni i Jej mąż postanowili nabyć nowy lokal mieszkalny, czego dokonali w listopadzie 2015 r.

W dniu 9 kwietnia 2015 r. nastąpił podział majątku z byłym mężem i Wnioskodawczyni stała się jedynym właścicielem mieszkania przy ul. W. P. w ..., które sprzedała w styczniu 2016 r.

Składnikiem dokonanego podziału majątku był lokal mieszkalny, który otrzymała Wnioskodawczyni. Mieszkanie to było przekazane od dziadków. Były mąż przeprowadził się do S., a Wnioskodawczyni została w Polsce z dzieckiem. Wnioskodawczyni i jej mąż nie dokonali w trakcie trwania małżeństwa rozdzielności majątkowej, dlatego podczas wykupu mieszkania widnieli razem jako jego właściciele. Przy podziale majątku były małżonek nie otrzymał nic, mieszkanie bowiem otrzymała Wnioskodawczyni. Poza mieszkaniem po dziadkach Wnioskodawczyni i jej były mąż nie posiadali nic więcej, tj. żadnej działki, samochodu itp. Nie nastąpiły również spłaty i dopłaty. Mieszkanie nie zostało wyremontowane ze względu na brak funduszy, jego sprzedaż nie nastąpiła w ramach wykonywania działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż lokalu mieszkalnego przy ul. W. P. w ... podlega opodatkowaniu podatkiem dotyczącym odpłatnego zbycia nieruchomości?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przejęcie własności mieszkania nastąpiło w 2009 r., należało ono w początkowej fazie do dziadków Wnioskodawczyni, Jej pierwszy mąż nie wniósł żadnych materialnych rzeczy, czy urządzeń. W kwietniu 2015 r. nastąpił podział mieszkania, którego Wnioskodawczyni i Jej były mąż musieli dokonać, gdyż nie mieli rozdzielności majątkowej, pozostając w związku małżeńskim mieszkanie należało do ich wspólności majątkowej.

Zdaniem Wnioskodawczyni, dokonana sprzedaż nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym, gdyż przy podziale majątku nie doszło do żadnych spłat i dopłat z tytułu dóbr wspólnych. Nie nastąpił podział rzeczy, nieruchomości, których Wnioskodawczyni „dorobiłaby się” razem z byłym mężem. Mieszkanie to jedyne co posiadali. Wszystko, co Wnioskodawczyni dostała w życiu od rodziców, rodziny to właśnie to mieszkanie. W Jej ocenie sprzedaż ta nie powinna podlegać opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy- przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości następuje przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem dla określenia jego skutków podatkowych istotne jest ustalenie daty nabycia nieruchomości.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni w 2009 r. wraz z mężem nabyła w ramach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, na mocy umowy ustanawiającej odrębną własność, prawo własności lokalu mieszkalnego. W dniu 9 kwietnia 2015 r. nastąpił podział majątku z byłym mężem i Wnioskodawczyni stała się jedynym właścicielem ww. lokalu mieszkalnego. Podział został dokonany bez spłat i dopłat, i obejmował wyłącznie przedmiotowy lokal. W styczniu 2016 r. Wnioskodawczyni sprzedała ww. mieszkanie.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r., poz. 2082, z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną. Cechą charakterystyczną tego typu współwłasności jest to, iż niemożliwe jest ustalenie wielkości udziału małżonków we współwłasności (współwłasność bezudziałowa) oraz żaden z małżonków w czasie jej trwania nie może rozporządzać swymi prawami do majątku wspólnego.

Opisany ustrój majątkowy trwa do ustania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji, chyba że w czasie trwania związku małżeńskiego: 1) małżonkowie zawarli małżeńską umowę majątkową, 2) z ważnych powodów na żądanie jednego z małżonków sąd orzekł zniesienie wspólności, 3) wspólność ustała z mocy prawa na skutek ubezwłasnowolnienia lub ogłoszenia upadłości jednego z małżonków.

Zniesienie wspólności ustawowej kreuje prawo małżonków do majątku wspólnego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych, które z reguły jest stanem przejściowym i prowadzi do podziału majątku.

Zgodnie z art. 1037 Kodeksu cywilnego w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków.

Z kolei zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

1. podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
2. wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Zatem, za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej pod warunkiem, że wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez małżonka nieruchomości przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału tego majątku dorobkowego małżeńskiego, nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie (czyli bez spłat i dopłat).

Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że podział majątku wspólnego małżonków dokonany w dniu 9 kwietnia 2015 r. nie był ekwiwalentny w naturze. O ekwiwalentnym w naturze podziale majątku mówić bowiem można jedynie wówczas, gdy w wyniku podziału majątku dorobkowego każdy z małżonków otrzymuje na wyłączną własność majątek o tej samej wartości. Tymczasem w wyniku dokonanego podziału majątku, którego jedynym przedmiotem był lokal mieszkalny, stanowiący odrębną nieruchomość, Wnioskodawczyni stała się bez obowiązku spłat na rzecz byłego małżonka jego wyłącznym właścicielem, zatem podział majątku rozpatrywać należy w kategoriach nabycia.

Dokonując oceny skutków prawnych przedstawionego w sprawie stanu faktycznego należy wskazać, że sprzedaż ww. lokalu mieszkalnego, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 2009 r. w ramach wspólności małżeńskiej, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ zbycie przez Wnioskodawczynię w styczniu 2016 r. tego udziału nastąpiło po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie. Tym samym sprzedaż w tej części nie stanowi źródła przychodu o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast do źródła przychodu, o którym mowa w ww. przepisie, należy zakwalifikować odpłatne zbycie przedmiotowego lokalu mieszkalnego w części odpowiadającej udziałowi, który Wnioskodawczyni nabyła w dniu 9 kwietnia 2015 r. w ramach podziału majątku wspólnego.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przepis art. 19 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Na podstawie art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

W myśl art. 30e ust. 4 powyższej ustawy po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).

Powołany wyżej art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Reasumując, odpłatne zbycie lokalu mieszkalnego, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 2009 r. w ramach wspólności małżeńskiej nie stanowi dla Wnioskodawczyni źródła przychodu o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a). Dlatego też nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Natomiast, dochód ze sprzedaży ww. lokalu mieszkalnego, w części odpowiadającej udziałowi, który Wnioskodawczyni nabyła w dniu 9 kwietnia 2015 r., w ramach podziału majątku wspólnego, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych według przedstawionych wyżej zasad, chyba że spełnione zostaną warunki zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy. Sprzedaż miała bowiem miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.