2014.07.02 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/4160-43/14-2/JWP
z 2 lipca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

WYDANA W WYNIKU UWZGLĘDNIENIA SKARGI

W związku ze skargą z dnia 3 czerwca 2014 r. (data nadania w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego – 4 czerwca 2014 r.) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu na indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 19 marca 2014 r., nr ILPB2/415-225/14-2/WS, w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego, doręczoną w dniu 24 marca 2014 r. (data potwierdzenia odbioru), Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający w imieniu Ministra Finansów, w trybie art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) oraz na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) w związku z § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), uwzględnia skargę w całości, w związku z czym zmienia zaskarżoną indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 19 marca 2014 r., uznając stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 stycznia 2014 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej również: Związek) zawiera z osobami fizycznymi będącymi właścicielami gruntów, umowy ustanowienia służebności przesyłu. Zawarcie przedmiotowych umów wiąże się z zajęciem części działek przez urządzenia kanalizacyjne, obejmujące m.in. rurociągi grawitacyjne oraz studnie. Wykonywanie ustanawianych służebności przesyłu obejmuje:

lokalizację na działkach sieci kanalizacyjnych i przesyłu ścieków bytowo-gospodarczych;
dostęp i dojazd w celu wykonywania przeglądów, remontów i wymiany przechodzących przez działki sieci kanalizacyjnych, w tym również wjazd na te działki sprzętem, celem wykonywania czynności eksploatacyjnych;
zachowanie wzdłuż istniejących sieci kanalizacyjnych strefy ochronnej o szerokości minimum kilku metrów w każdą stronę (licząc od skraju przewodu), wolnej od zabudowy stałej, tymczasowej i sadzenia drzew wysokich.

Służebności ustanawiane są bezterminowo. Umowy zawierane są w formie aktu notarialnego. Grunty, na których ustanawiane są służebności przesyłu, będące przedmiotem niniejszego wniosku wchodzą w skład gospodarstw rolnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy jednorazowe wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu na gruntach wchodzących w skład gospodarstw rolnych, wypłacane osobom fizycznym jest opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych i skutkiem tego należy dla tych osób po zakończeniu roku wystawić informację PIT-8C, czy jednak możliwe jest w tym przypadku zastosowanie zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.; dalej: u.p.d.o.f.) - zwolnione od tego podatku są odszkodowania wypłacane, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.; dalej: u.g.n.). Art. 143 ust. 2 u.g.n. wskazuje zaś, że przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych. Stąd wniosek, że sieci kanalizacyjne, w związku z powstawaniem których ustanawiane są na rzecz Wnioskodawcy służebności przesyłu mieszczą się w zakresie przedmiotowym art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) u.p.d.o.f.

Jednakże na gruncie wzmiankowanego przepisu sporna jest kwestia, czy z powyższego zwolnienia od podatku korzystać mogą odszkodowania (wynagrodzenia) otrzymywane z tytułu ustanowienia służebności przesyłu. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że takowe odszkodowania (wynagrodzenia) wiążą się z możliwością stosowania wspomnianego zwolnienia przedmiotowego. Uzasadniając swoje stanowisko Związek pragnie wskazać przede wszystkim na treść wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 września 2011 r., sygn.: II FSK 654/10, w którym NSA zauważył, że od dnia 3 sierpnia 2008 r. (tj. od dnia dodania przepisów określających służebność przesyłu) „nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji liniowych, lecz jedynie służebności przesyłu stanowiącej odmianę służebności gruntowej”. Naczelny Sąd Administracyjny dokonał w tymże wyroku analizy przepisów kodeksu cywilnego i wskazał, że „cechy istotne służebności przesyłu, jakkolwiek różniące się w pewnym zakresie od służebności gruntowych pozwalają na stwierdzenie, że stanowią one w istocie odmianę służebności gruntowych i ze względu na swoją konstrukcję służą w korzystaniu przez przedsiębiorców z cudzej nieruchomości w celu wybudowania i eksploatacji urządzeń przesyłowych”. W konsekwencji - uwzględniając również względy celowościowe oraz historyczne - NSA orzekł, że przewidziana w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (...) ulga podatkowa z tytułu odszkodowania wypłaconego, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, przysługuje także z tytułu ustanowienia służebności przesyłu jako odmiany służebności gruntowej”. Wskazać należy, że wyrok powyższy nie był pierwszym, w którym NSA zajął takie stanowisko. Wcześniej NSA wydał wyrok z dnia 1 czerwca 2011 r. sygn.: II FSK 88/10, w którym również opowiedział się za możliwością stosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) u.p.d.o.f., do odszkodowań (wynagrodzeń) z tytułu ustanowienia służebności przesyłu. Zdaniem NSA, wyrażonym we wskazanym wyroku „pozostawienie po 2 sierpnia 2008 r. omawianego przepisu ustawy podatkowej w niezmienionym brzmieniu należy więc interpretować jako brak zamiaru ustawodawcy do wyeliminowania przedmiotowego zwolnienia podatkowego, a zatem także i z tego powodu stwierdzając, że wykładnia literalna tego przepisu prowadzi do niedających się zaakceptować w państwie prawa wniosków, przy uwzględnieniu wykładni historycznej i funkcjonalnej, uznać należy, że po tej dacie zwolnienie to odnosi się do ustanawianych służebności przesyłu. W ocenie Sądu, stanowisko takie nie prowadzi do rozszerzenia zakresu pojęciowego interpretowanego przepisu, bowiem mimo zmiany nazwy ustanawianej służebności, przepisem tym nadal objęte są te same desygnaty - nie została więc naruszona zasada ścisłej interpretacji przepisów podatkowych”. NSA we wskazanym wyroku zauważył również, że sporny przepis został przez ustawodawcę zmieniony z dniem 1 stycznia 2009 r. którą to zmianą ustawodawca rozszerzył zakres zwolnienia na „inwestycje dotyczące budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej”. Zdaniem NSA „w związku z tą zmianą nie sposób uznać, że racjonalny ustawodawca rozszerza sytuacje objęte tym zwolnieniem podatkowym, mając świadomość, że zasadnicza część tego przepisu (objęta pkt a) - dotyczącym ustanowienia służebności gruntowej) stała się przepisem martwym, bowiem praktycznie przestała obowiązywać wskutek dodania do kc. przepisów o służebności przesyłu i mimo tego nie dokonuje wykreślenia tego punktu z ustawy podatkowej”.

Wskazane wyżej wyroki NSA ujednoliciły stanowisko reprezentowane przez wojewódzkie sądy administracyjne. Analogiczne stanowisko j.w. zajęły m.in.:

WSA w Białymstoku w wyroku z dnia 5 października 2011 r. sygn. I SA/Bk 259/11;
WSA w Rzeszowie w wyroku z dnia 10 stycznia 2012 r., sygn. I SA/Rz 5/12;
WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 22 maja 2012 r., sygn. I SA/Gd 282/12;
WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 17 stycznia 2013 r., sygn. I SA/Wr 1281/12;
NSA w wyroku z dnia 25 czerwca 2013 r. sygn. II FSK 2131/11;
WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 4 września 2013 r. sygn. I SA/Wr 743/13;
WSA w Olsztynie w wyroku z dnia 4 września 2013 r. sygn. I SA/Ol 554/13;
WSA w Gorzowie Wlkp. w wyroku z dnia 28 sierpnia 2013 r., sygn. I SA/Go 311/13;
WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 17 maja 2013 r., sygn. I SA/Po 109/13.

Końcowo Wnioskodawca pragnie wskazać - za wyrokiem WSA w Olsztynie z dnia 15 listopada 2012 r., sygn. I SA/Ol 591/12 - że decydując się na kwestionowanie zajmowanego dotychczas przez sądy stanowiska, strona postępowania powinna dołożyć wszelkich starań w celu wykazania, że istnieją podstawy do odstąpienia od niego. W przypadku, gdy stroną kwestionującą ugruntowane już stanowisko sądów administracyjnych jest organ administracji publicznej, ze względu na ukształtowaną w Konstytucji RP rolę tych sądów powołanych do kontroli działalności administracji publicznej, odmienna wykładnia prawa wymaga szczególnie dogłębnej analizy i przekonywującej argumentacji. Postępowanie organów, które bez szerszego uzasadnienia, odmawiają zastosowania się do wytyczonej przez sądy administracyjne wykładni art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) u.p.d.o.f., nie respektuje określonej w samej Konstytucji RP, pozycji tych sądów.

W wydanej w dniu 19 marca 2014 r. interpretacji indywidualnej, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu – działający w imieniu Ministra Finansów na mocy upoważnienia wynikającego z § 6 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego – uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

W interpretacji indywidualnej stwierdzono, że na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wypłacane osobom fizycznym wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy, a zatem podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na ogólnych zasadach jako przychód z innych źródeł, o którym mowa art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, dokonując wypłaty wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu Wnioskodawca powinien sporządzić i przekazać właścicielowi nieruchomości jako osobie, która otrzymała świadczenie oraz właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, stosowną informację o wysokości osiągniętych przychodów z określeniem rodzaju przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT-8C).

Interpretację skutecznie doręczono w dniu 24 marca 2014 r.

W dniu 9 kwietnia 2014 r. do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie wpłynęło wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, w związku z wydaniem interpretacji indywidualnej z dnia 19 marca 2012 r., nr ILPB2/415-225/14-2/WS.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu, stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji indywidualnej (odpowiedź na ww. wezwanie z dnia 2 maja 2014 r., nr ILPB2/415W-26/14 -2/JWP).

Pismem z dnia 3 czerwca 2014 r. Wnioskodawca, reprezentowany przez pełnomocnika, za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu na wydaną w imieniu Ministra Finansów przez Organ upoważniony, tj. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, interpretację indywidualną z dnia 19 marca 2014 r., nr ILPB2/415-225/14-2/WS.

Zaskarżonej interpretacji indywidualnej Skarżący zarzucił wydanie jej z naruszeniem prawa mającym wpływ na wynik sprawy, polegającym na:

naruszeniu art. 14c § 1 oraz art. 121 § 1 O.p. polegającym na nieodniesieniu się przez organ wydający interpretację do argumentów zaprezentowanych w wyrokach powołanych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, które stanowią element własnego stanowiska w sprawie;
naruszeniu art. 14b § 1 oraz art. 121 § 1 O.p. polegającym na bezzasadnym pozbawieniu Skarżącego prawa do uzyskania interpretacji podatkowej w jego indywidualnej sprawie, wskutek wydania interpretacji zawierającej uzasadnienie niemal wiernie odzwierciedlające w jego zasadniczej części treść pisma Podsekretarza Stanu z 10 lipca 2013 r. sygn. DD3/033/101/CRS/13/RD-70020;
naruszeniu art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.: dalej: u.p.d.o.f.) polegającym na uznaniu, że ze zwolnienia określonego w tym przepisie nie mogą korzystać odszkodowania (wynagrodzenia) otrzymywane z tytułu ustanowienia służebności przesyłu przez posiadaczy gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, wypłacane im na podstawie zawartych w formie aktu notarialnego umów;
naruszeniu art. 305⁴ Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121: dalej: K.c.) przejawiającym się pominięciem okoliczności, że do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

W treści skargi Wnioskodawca wskazał, że przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) u.p.d.o.f. zwolnienie podatkowe z tytułu odszkodowania wypłaconego, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, przysługuje także z tytułu ustanowienia służebności przesyłu jako odmiany służebności gruntowej.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy, w związku z wniesieniem skargi oraz z uwzględnieniem zarzutów w niej przedstawionych Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, co następuje.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do treści art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyty we wskazanym przepisie zwrot „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy, wolne od podatku są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

ustanowienia służebności gruntowej,
rekultywacji gruntów,
szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

− w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).

Powołany wyżej art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi, że przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Wskazać przy tym należy, że ww. zwolnienie przysługuje tylko i wyłącznie posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, którego to pojęcia ustawa o podatku dochodowym nie definiuje. W celu wyjaśnienia tej kwestii odsyła jednak, zgodnie z dyspozycją art. 2 ust. 4 ww. ustawy, do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 1381 ze zm.).

Stosownie do art. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Natomiast art. 2 ust. 1 stanowi, że za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej. Należy więc podkreślić, że gospodarstwem rolnym w myśl ustawy o podatku rolnym są grunty o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy. Grunty np. z uwagi na ich różne położenie nie muszą stanowić zorganizowanej całości. Takie rozumienie gospodarstwa rolnego powoduje m.in., że za gospodarstwo należy uznać grunty o powierzchni przekraczającej 1 ha, nawet wówczas, gdy nie istnieje pomiędzy nimi żadna więź ekonomiczna. Jedynym elementem łączącym grunty jest osoba właściciela tego gruntu.

Służebność gruntowa uregulowana została w art. 285 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2014 r., poz. 121). Przepis ten stanowi, że nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Natomiast zgodnie z art. 305¹ Kodeksu cywilnego, nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Stosownie do art. 305⁴ Kodeksu cywilnego, do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

W myśl art. 305² § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem. Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu. (art. 305² § 2 Kodeksu cywilnego).

W świetle powyższego służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wymaga to zawarcia stosownej umowy przez zainteresowane strony albo wydania wyroku sądowego, zapadającego na wniosek strony występującej z roszczeniem o ustanowienie służebności przesyłu.

Jak wskazano w opisanym we wniosku stanie faktycznym, Wnioskodawca zawiera z osobami fizycznymi będącymi właścicielami gruntów, umowy ustanowienia służebności przesyłu. Zawarcie przedmiotowych umów wiąże się z zajęciem części działek przez urządzenia kanalizacyjne, obejmujące m.in. rurociągi grawitacyjne oraz studnie.

Wobec powyższego odnosząc się do możliwości zastosowania w niniejszej sprawie zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zauważyć należy, że regulacje prawne dotyczące służebności przesyłu, wprowadzone zostały do Kodeksu cywilnego z dniem 3 sierpnia 2008 r. Konieczność wprowadzenia do przepisów Kodeksu cywilnego unormowań dotyczących tzw. służebności przesyłu powodowana była w szczególności potrzebą gospodarczą jednoznacznego, ustawowego uregulowania tej problematyki, wobec istniejących nadal wątpliwości prawnych wynikających z niedostosowania przepisów o służebności gruntowej do tzw. „inwestycji liniowych”. Ustanowienie nowego rodzaju służebności, odnoszącej się do inwestycji polegających na budowie urządzeń infrastruktury technicznej w sposób ustawowy regulowało istniejącą już praktykę ustanawiania służebności gruntowych dla realizacji tych inwestycji.

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą sądów administracyjnych, zastąpienie takiej służebności służebnością przesyłu, uregulowaną w Kodeksie cywilnym oznacza, że z dniem 3 sierpnia 2008 r. nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji liniowych, lecz jedynie służebności przesyłu. Istotą tej służebności jest również (jak w przypadku wcześniej stosowanej służebności gruntowej) ograniczenie prawa własności właściciela nieruchomości na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza realizować inwestycję dotyczącą budowy urządzeń infrastruktury technicznej, lub który użytkuje takie urządzenia (stanowiące jego własność). Wobec tego, zastąpienie w sferze cywilistycznej służebności gruntowej służebnością przesyłu (spowodowane ustawowym uregulowaniem tej problematyki) ustanawianą w związku z budową lub użytkowaniem przedmiotowych urządzeń (sieci), nie zmieniło ani celu, ani treści tych instytucji prawnych. Ten fakt zaakcentował również ustawodawca, odsyłający w art. 305⁴ Kodeksu cywilnego do reżimu prawnego służebności gruntowych. W toku interpretacji i stosowania przepisów o służebności przesyłu należy więc dopełniać regulację prawną poprzez odpowiednie sięganie do przepisów z dziedziny służebności gruntowych.

Biorąc więc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy zwolnienie z tytułu odszkodowania wypłaconego na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej przysługuje także z tytułu ustanowienia służebności przesyłu, jako odmiany służebności gruntowej.

W konsekwencji, dokonując wypłaty wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu Wnioskodawca nie ma obowiązku sporządzać i przekazywać właścicielowi nieruchomości jako osobie, która otrzymała świadczenie oraz właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, informacji o wysokości osiągniętych przychodów (PIT-8C).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin