Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/4511-30/15-4/MS
z 15 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 8 stycznia 2015 r. (data wpływu 12 stycznia 2015 r.) uzupełnione pismem z dnia 1 kwietnia 2015 r. (data nadania 1 kwietnia 2015 r., data wpływu 3 kwietnia 2015 r.) na wezwanie Nr IPPB4/4511-30/15-2/MS z dnia 23 marca 2015 r. (data nadania 23 marca 2015 r., data doręczenia 26 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej w zeznaniu podatkowym za 2009 rok – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej w zeznaniu podatkowym za 2009 rok.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Do 2009 roku Wnioskodawca pozostawał w związku małżeńskim, a następnie w lipcu 2009 roku Wnioskodawca rozwiódł się. Z tego związku posiada dwoje dzieci w wieku 14 i 16 lat. Rozliczając się za 2010 rok Wnioskodawca doszedł tylko raz do porozumienia z byłą żoną o sposobie wykorzystania ulgi prorodzinnej. Za lata 2011 i 2012 była żona Wnioskodawcy rozliczyła ulgę prorodzinną bez zgody Wnioskodawcy. Za 2009 rok Wnioskodawca nie wykorzystał przysługującej Mu ulgi. Wnioskodawca nie wie, czy zrobiła to Jego była żona. Wnioskodawca zakłada, że tak, ale Wnioskodawca nie wyraził zgody na całkowite rozliczenie tej ulgi przez byłą żonę. Od 2011 roku i następne lata Wnioskodawca wie, jak ma rozliczyć ulgę, albowiem posiada indywidualną interpretację podatkową. Wnioskodawca oświadcza, że od dnia urodzenia dzieci posiada pełnię praw rodzicielskich, wykonuje władzę rodzicielską. Wnioskodawca pracuje jako prokurator i odprowadza podatek od osób fizycznych. Wobec Wnioskodawcy nie toczy się żadne postępowanie podatkowe. Dzieci chodzą do gimnazjum. Wnioskodawca zabiera dzieci na wakacje, ferie, weekendy i płaci alimenty oraz chodzi na wywiadówki. Wnioskodawca nie jest ograniczony wykonywania władzy rodzicielskiej nad swoimi dziećmi. Wobec wrogiej postawy byłej żony Wnioskodawca nie potrafi nawiązać porozumienia i rozliczyć się z ulgi prorodzinnej za 2009 r.

Po analizie treści wniosku z dnia 8 stycznia 2015 r. (data pływu 12 stycznia 2015 r.) oraz jego uzupełnienia z dnia 1 kwietnia 2015 r. (data wpływu 3 kwietnia 2015 r.), mając na względzie zakres kompetencji przyznanej tut. organowi i treść przepisu art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa przyjęto, że intencją Wnioskodawcy było uzyskanie odpowiedzi na pytanie:

Czy Wnioskodawca może skorzystać z ulgi prorodzinnej na dwójkę dzieci i w związku z tym dokonać korekty zeznania rocznego za 2009 rok?

Zdaniem Wnioskodawcy.

Od 1 stycznia 2009 r. sprawował On taką samą władzę rodzicielską jak w latach następnych, przy takim samym stanie faktycznym i prawnym. Wnioskodawca prezentuje pogląd, że do 31 grudnia 2015 roku ma prawo rozliczyć ulgę prorodzinną za 2009 r. w sposób 50% ulgi prorodzinnej za każde dziecko i ulgę tę ma prawo odliczyć w ciągu 5 lat od powstania zobowiązania podatkowego, zgodnie z art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. Wnioskodawca oświadcza, że Jego sytuacja prawna i faktyczna jest identyczna jak przy wydanej w Jego sprawie indywidualnej interpretacji z dnia 27 czerwca 2014 r. Nr IPPB4/415-230/14-4/MS. Wnioskodawca prezentuje pogląd, że winna być sprawa z 2009 r. rozstrzygnięta tak samo jak za lata 2011 i następne, bowiem była żona nie miała zgody Wnioskodawcy na odliczenia pełnej ulgi prorodzinnej tylko dla siebie. Była żona nie nawiązała z Wnioskodawcą kontaktu co do sposobu rozliczenia się za 2009 r. i dlatego Wnioskodawca potrzebuje pomocy Biura Krajowej Informacji Podatkowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. (Dz. U. Nr 209, poz. 1316, z późn. zm.), która weszła w życie 1 stycznia 2009 r., od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską,
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Z treści tego przepisu wynika, że prawo do ulgi przysługuje osobom sprawującym władzę rodzicielską nad dziećmi lub też sprawującym nad nimi opiekę w oparciu o inne instytucje prawne (prawny opiekun, rodzina zastępcza). Macocha lub ojczym, jeżeli nie przysposobią dziecka drugiego małżonka, nie mają prawa skorzystać z ulgi z tytułu wychowywania tego dziecka nawet wtedy, gdy faktycznie się nim zajmują.

Odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę , pełnił funkcję, albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1. Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
2. wstąpiło w związek małżeński ( art. 27f ust. 2 ww. ustawy).
   
   

Zgodnie z art. 27f ust. 3 powołanej ustawy w przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

W myśl art. 27f ust. 4 cyt. ustawy odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci.

Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

• odpis aktu urodzenia dziecka,
  
• zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,
  
• odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą,
  
• zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
  
  
  

Stosownie do art. 27f ust. 6 przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Biorąc powyższe pod uwagę, uprawnionymi do skorzystania z ulgi za 2009 r. są zatem podatnicy, którzy spełnili poniższe przesłanki, tj:

• osiągali dochody opodatkowane według skali podatkowej,
  
• wykonywali władzę rodzicielską, pełnili funkcje opiekuna prawnego (jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało) lub sprawowali opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą,
  
• utrzymywali pełnoletnie dziecko w związku z wykonywaniem przez siebie ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego,
  
• wykażą podatek (po odliczeniu składki na ubezpieczenia zdrowotne).
  
  

Oznacza to, że z ulgi mogą skorzystać podatnicy, którzy osiągają dochody opodatkowane według skali podatkowej. Do ulgi mają prawo również podatnicy opodatkowani zryczałtowanym podatkiem dochodowym lub podatnicy osiągający dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej, czy też z działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanych 19% podatkiem liniowym pod warunkiem, że uzyskają w roku podatkowym także dochody opodatkowane według skali.

Przy czym warunkiem do skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania dziecka jest również brak zastosowania w stosunku do dziecka przepisów:

• art . 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
  
• ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego,
  
• ustawy z dnia 24 sierpnia 2006r. o podatku tonażowym.
  
  

Zauważyć należy, że ulga prorodzinna podobnie jak inne ulgi podatkowe, jest uprawnieniem podatnika, a nie jego obowiązkiem. W związku z tym skorzystanie przez Wnioskodawcę z ulgi prorodzinnej w 2009 r. uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania określonych w stosownych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w tym roku.

Zgodnie z ogólną zasadą wynikająca z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie. Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz. 788) – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom; każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Ograniczenie tej władzy, wynikające z orzeczenia sądowego powierzającego jednemu z rodziców wykonywanie władzy rodzicielskiej nie wpływa na możliwość korzystania z ulgi, ponieważ drugiemu z rodziców również przysługuje władza rodzicielska, nawet jeżeli została ograniczona. Tak więc ulga ta przysługuje także rodzicowi, który ma ograniczoną władzę rodzicielską. Z odliczenia nie może natomiast skorzystać ten z rodziców, który na skutek interwencji sądu opiekuńczego został pozbawiony tej władzy, jak również rodzic, w stosunku do którego została ona zawieszona.

W świetle powyższego, jeżeli rodzice po rozwodzie lub separacji obydwoje mają władzę rodzicielską, muszą ustalić, w jakiej kwocie i które z nich korzysta z odliczenia ulgi na dziecko. Konieczne jest zatem porozumienie w tym względzie, co oznacza, że rodzice dziecka powinni wspólnie uzgodnić sposób obliczenia okresów wykonywania przez nich władzy rodzicielskiej, które będą stanowiły podstawę do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Należy jeszcze raz podkreślić, że roczna kwota odliczenia dotyczy łącznie obojga rodziców. Zasada ta dotyczy również rodziców rozwiedzionych. Stąd, w przypadku wykonywania przez obojga rodziców władzy rodzicielskiej każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego limitu na dziecko. Istotne jest, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu na dziecko. Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Zasada ta dotyczy również rodziców rozwiedzionych.

Jednocześnie biorąc po uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, to należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców, z których każdy (w związku z wykonywaną władzą rodzicielską) ma prawo do zastosowania ulgi, jest podział tej kwoty w częściach równych. Możliwość skonsumowania tej kwoty przez rodziców w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady), który ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy zgodę na ustalenie dowolnej proporcji kwoty odliczenia wyrażają oboje rodzice. Wynika to z użytego przez ustawodawcę sformułowania „w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, oznaczającego współudział (porozumienie) obojga rodziców w określonej proporcji innej niż odpowiadającej częściom równym. Zatem brak stosownego porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka oznacza, że w sytuacji, gdy każdy z rodziców spełnia warunki do zastosowania przedmiotowego odliczenia, przysługującą rodzicom wspólną kwotę ulgi na dzieci rodzic dzieli z drugim rodzicem w częściach równych.

Z treści wniosku wynika, że w lipcu 2009 roku Wnioskodawca rozwiódł się. Z tego związku Wnioskodawca posiada dwoje dzieci w wieku 14 i 16 lat. Za 2009 rok Wnioskodawca nie uwzględnił przysługującej Mu ulgi. Wnioskodawca nie wie, czy zrobiła to Jego była żona. Wnioskodawca zakłada, że tak, choć nie wyraził zgody na całkowite rozliczenie tej ulgi przez byłą żonę.

W świetle tak zarysowanej sytuacji należy stwierdzić, że w stosunku do Wnioskodawcy nie występują przeszkody, by mógł skorzystać z ulgi prorodzinnej, o ile spełnione są wszystkie przesłanki omawianej ulgi.

Jak zostało wskazane, ulga, o której mowa w art. 27f ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przysługuje na dziecko oraz dotyczy łącznie obojga rodziców. Przy czym, w pierwszej kolejności rodzice mogą tę kwotę odliczyć w częściach równych, lub w dowolnej proporcji przez siebie ustalonej.

Skoro więc w przypadku Wnioskodawcy nie doszło do porozumienia między rodzicami o proporcji skorzystania przez nich z kwoty odliczenia – to każde z nich może dokonać odliczenia kwoty ulgi w częściach równych (po 50%).

Należy podkreślić fakt, że przy korzystaniu z tego zwolnienia istotne jest posiadanie przez rodziców władzy rodzicielskiej, a nie okoliczność – z którym z rodziców dziecko zamieszkuje.

Zatem, jeżeli Wnioskodawca spełnia wszystkie pozostałe wymogi ulgi (oprócz nieprzerwanie posiadanej władzy rodzicielskiej) może skorzystać z ulgi w części równej, tj. w kwocie stanowiącej 1/2 kwoty określonej w art. 27f ust. 2 ww. ustawy.

W związku z przedstawioną sytuacją Wnioskodawcy należy również stwierdzić, że nie ma przeszkód, by Wnioskodawca złożył korektę zeznania w tym zakresie. Przepisy materialne regulujące omawianą ulgę nie stanowią o niemożliwości złożenia korekty zeznania w odniesieniu do tej ulgi.

Barierą czasową złożenia korekty zeznania jest okres przedawnienia wynoszący pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej).

Ponadto, zgodnie z art. 81 § 1 Ordynacji podatkowej, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.

Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty (art. 81 § 2 ww. Ordynacji podatkowej).

Z kolei, w myśl art. 3 pkt 5 Ordynacji podatkowej ilekroć w ustawie jest mowa o deklaracjach – rozumie się przez to również zeznania, wykazy oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci.

Stosownie do art. 75 § 1 ww. ustawy jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku.

Zgodnie z art. 75 § 2 pkt 1 lit. a) Ordynacji podatkowej uprawnienie określone w § 1 przysługuje również podatnikom, których zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 1, jeżeli w zeznaniach (deklaracjach), o których mowa w art. 73 § 2, wykazali zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacili zadeklarowany podatek albo wykazali nadpłatę w wysokości mniejszej od należnej.

W myśl zaś art. 75 § 3 cyt. ustawy w przypadkach, o których mowa w § 2 pkt 1 lit. a) i b) oraz w pkt 2 lit. a) i b), podatnik, płatnik lub inkasent równocześnie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty są obowiązani złożyć skorygowane zeznanie (deklarację).

Stosownie do art. 75 § 4 Ordynacji podatkowej jeżeli prawidłowość skorygowanego zeznania (deklaracji) nie budzi wątpliwości, organ podatkowy zwraca nadpłatę bez wydawania decyzji stwierdzającej nadpłatę.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa, stwierdzić należy, że skoro Wnioskodawca oraz jego była żona przez cały rok wykonywali władzę rodzicielską w stosunku do swoich małoletnich dzieci, a Wnioskodawca nie ma możliwości ustalenia z matką dzieci kwoty odliczeń w odpowiednich proporcjach, należy przyjąć, że przysługuje Mu ulga w wysokości połowy kwoty przysługującej na dwójkę małoletnich dzieci. Wnioskodawca może dokonać korekty zeznania rocznego za 2009 r. o połowę ulgi rodzinnej przypadającej na dwoje dzieci do 31 grudnia 2015 r.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., Nr 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.