Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB3/4510-348/15-2/MC
z 23 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko — przedstawione we wniosku z dnia 13 kwietnia 2015 r. (data wpływu 17 kwietnia 2015 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy dobrowolne umorzenie udziałów za wynagrodzeniem będzie neutralne podatkowo dla Spółki, nawet jeżeli wynagrodzenie ustalono na poziomie niższym od wartości rynkowej umarzanych udziałów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 kwietnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy dobrowolne umorzenie udziałów za wynagrodzeniem będzie neutralne podatkowo dla Spółki, nawet jeżeli wynagrodzenie ustalono na poziomie niższym od wartości rynkowej umarzanych udziałów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, podatnikiem, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o CIT, podlegającym obowiązkowi podatkowemu w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Obecnie 16,72% udziałów Spółki posiada spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Udziałowiec”), która również podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nie jest wykluczone, iż przedmiotowe udziały, znajdujące się w posiadaniu Udziałowca, zostaną nabyte przez Spółkę w celu dobrowolnego umorzenia za wynagrodzeniem w trybie art. 199 § 1 w zw. z art. 199 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037, ze zm., dalej „KSH”). Wypłata wynagrodzenia za umorzone udziały nastąpi w formie pieniężnej, przy czym możliwe jest, iż wynagrodzenie za umarzane udziały będzie niższe od wartości rynkowej umarzanych udziałów (w szczególności przedmiotowe wynagrodzenie odpowiadać może wartości nominalnej umarzanych udziałów).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy operacja dobrowolnego umorzenia udziałów i wypłaty wynagrodzenia z tytułu umorzenia udziałów będzie neutralna dla Spółki z punktu widzenia opodatkowania CIT (brak powstania przychodu podatkowego), nawet jeżeli wynagrodzenie za umarzane udziały ustalone zostanie na poziomie niższym od wartości rynkowej umarzanych udziałów?

Zdaniem Wnioskodawcy, operacja dobrowolnego umorzenia udziałów i wypłaty wynagrodzenia z tytułu umorzenia udziałów będzie neutralna dla Spółki z punktu widzenia opodatkowania CIT (brak powstania przychodu podatkowego), nawet jeżeli wynagrodzenie za umarzane udziały ustalone zostanie na poziomie niższym od wartości rynkowej umarzanych udziałów.

Tryb umarzania udziałów w spółce z o.o. reguluje art. 199 KSH. Zgodnie z art. 199 § 1 zd. 2 KSH udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne). Stosownie do treści art. 199 § 2 zd. 1 KSH umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. W danym stanie faktycznym, zarówno uchwała zgromadzenia wspólników Spółki, jak i umowa ze wspólnikami wyraźnie wskazywałyby, że nabycie udziałów następuje w celu ich umorzenia przez Spółkę.

W ocenie Spółki, w sytuacji nabycia własnych udziałów w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem niższym od wartości rynkowej umarzanych udziałów, po stronie Spółki nie powstanie przychód podatkowy, w szczególności zaś w takiej sytuacji do Spółki nie powinien mieć zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 2 ani art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.

Zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, do przychodów zalicza się wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń. Z kolei, jak wynika z art. 12 ust. 5a ww. ustawy, w przypadku rzeczy oraz praw majątkowych otrzymanych częściowo odpłatnie, przychodem jest różnica pomiędzy wartością tych rzeczy i praw ustaloną na podstawie cen rynkowych a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Ustawa o CIT nie definiuje pojęcia nieodpłatnego, ani też częściowo odpłatnego świadczenia (wskazuje jedynie sposób ustalania wartości ww. świadczeń). Definicje ww. pojęć stanowiły jednak przedmiot licznych rozstrzygnięć sądów oraz organów administracji podatkowej. Dla przykładu:

• W praktyce podatkowej uznaje się, że świadczenie jest nieodpłatne, gdy na podmiocie, który je uzyskuje nie ciąży obowiązek wykonania na rzecz świadczącego żadnego świadczenia wzajemnego. Na skutek wykonania takiego świadczenia korzyść otrzymuje tylko jedna strona kosztem drugiej (por. wyrok NSA z 30.12.1998 r., sygn. akt SA/Sz 105/98).
  

• Przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy (wyrok NSA z 29.10.1999 r, sygn. akt I SA/Gd 1290/98; wyrok NSA z 03.12.1998 r, sygn. akt SA/Sz 2425/97; uchwała NSA z 16.10.2006 r., sygn. akt II FPS 1/06, wyrok NSA z 13.02.2014 r., sygn. akt II FSK 685/12).
  

• Nieodpłatne świadczenie polega na uzyskaniu przez podatnika przychodu bez ekwiwalentnego świadczenia wzajemnego (wyrok SN z 02.04.2003 r., sygn. akt III RN 49/02, wyrok WSA w Warszawie z 11.01.2011 r., sygn. akt III SA/Wa 993/10, wyrok WSA w Warszawie z 02.02.2005 r., sygn. akt III SA/Wa 1484/04,).
  
  
  

Powyższy przegląd orzecznictwa wskazuje, że dla uznania danego świadczenia za nieodpłatne konieczne jest łączne wystąpienie następujących warunków:

• otrzymane świadczenie nie jest związane z jakimikolwiek kosztami, czy inną formą ekwiwalentu po stronie beneficjenta tego świadczenia,
• świadczenie powinno mieć konkretny wymiar finansowy,
• wykonanie takiego świadczenia powinno następować kosztem majątku podmiotu świadczącego.
  
  

W przypadku umorzenia w trybie art. 199 § 2 KSH, Spółka, nie uzyskuje faktycznie przysporzenia majątkowego o konkretnym wymiarze finansowym. Spółka nabywa udziały tylko w celu umorzenia, to jest w celu ich prawnego unicestwienia. Umorzenie udziałów własnych nie powoduje też wpływu środków finansowych do Spółki i w sensie ekonomicznym Spółka niczego nie uzyskuje. Istotą tej czynności jest jedynie przesunięcie (przeksięgowanie) części środków Spółki w ramach jej kapitału własnego.

Jednocześnie umorzenie udziałów nie może być traktowane ani na gruncie prawa podatkowego, ani na gruncie prawa cywilnego jako umorzenie zobowiązań Spółki. Udział nie kreuje dla Spółki żadnych konkretnych zobowiązań wobec wspólnika, więc umorzenie udziałów nie zwalnia Spółki z jakiegokolwiek świadczenia na rzecz wspólnika. Tym samym umorzenia udziałów nie można również utożsamiać ze stanowiącym przychód umorzeniem zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.

W konsekwencji, Spółka stoi na stanowisku, że art. 12 ust. 1 pkt 2 oraz art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT nie będą miały zastosowania do operacji umorzenia udziałów / wypłaty wynagrodzenia z tytułu umorzenia udziałów w sytuacji, gdy wypłacane wynagrodzenie będzie niższe od wartości rynkowej umarzanych udziałów.

Spółka wskazuje, iż stanowisko dotyczące braku przysporzenia majątkowego, w przypadku nabycia udziałów własnych celem ich umorzenia (unicestwienia), potwierdzono w licznych interpretacjach indywidualnych, m.in. w interpretacji indywidualnej z 8 listopada 2012 r., sygn. ILPB3/423-280/12-6/EK, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, że „nabycie udziałów własnych w celu ich umorzenia nie zostało bezpośrednio wymienione w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w tym w art. 12 tej ustawy, jako zdarzenie skutkujące albo nieskutkujące powstaniem przychodu. Jednocześnie dokonanie tej czynności nie wiąże się z uzyskaniem jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego przez Wnioskodawcę, z otrzymaniem przez Niego realnych, określonych wartości w sensie ekonomicznym. Istotą tej operacji jest doprowadzenie do zmian w strukturze kapitału zakładowego Spółki. Wobec powyższego, nie można stwierdzić, że skutkiem podatkowym analizowanej sytuacji jest uzyskanie przychodu przez Wnioskodawcę”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.