Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP2/443-1624/14/KT
z 19 lutego 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 24 listopada 2014 r. (data wpływu 28 listopada 2014 r.), uzupełnionym w dniu 10 lutego 2015 r. (data wpływu) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania w związku z art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług sprzedaży licytacyjnej prawa użytkowania wieczystego gruntu, dokonywanej w trybie egzekucji komorniczej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 10 lutego 2015 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania w związku z art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług sprzedaży licytacyjnej prawa użytkowania wieczystego gruntu, dokonywanej w trybie egzekucji komorniczej.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Jako komornik sądowy, prowadzi Pan postępowanie egzekucyjne z prawa wieczystego użytkowania gruntu − działki nr x2/17 − położnej w miejscowości X., numer księgi wieczystej KW x/xxxxxxxx/x. Jest to nieruchomość gruntowa niezabudowana, o pow. 0,4800 ha (określona, zgodnie z wypisem z rejestru gruntów, jako RI) pozostająca w użytkowaniu wieczystym dłużnika – Zbigniewa S. − do dnia 20 marca 2067 r.

Działka ma kształt parceli, regularny, prostokątny, rozciągnięty wzdłuż osi północny zachód − południowy wschód. Posiada bezpośredni dostęp do drogi publicznej asfaltowej. Położona jest na terenie uzbrojonym w sieci: energetyczną + siła, wodociągową i kanalizacyjną. Nieruchomość wykorzystywana jest obecnie, jako baza sprzętu transportowego. Na działce znajdują się kontenery metalowe nietrwale związane z gruntem. Teren jest płaski, częściowo utwardzony tłucznikiem, żużlem i miejscami kostką betonową chodnikową. Działka w całości ogrodzona jest płotem z siatki stalowej na słupach metalowych osadzonych w gruncie, a od frontu płotem z płaskowników na podmurówce.

Dłużnik prowadzi działalność gospodarczą − Usługi Transportowe, zarejestrowaną pod adresem: X., ul. X. XX/XX.

Z odpisu księgi wieczystej wynika, że dłużnik nabył prawo wieczystego użytkowania nieruchomości na podstawie umowy darowizny z dnia 24 marca 2003 r. Nieruchomość zlokalizowana jest na terenie, dla którego obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego zatwierdzony uchwałą Rady Miejskiej w X. z dnia 28 września 2001 r. Zgodnie z ustaleniami tego planu, nieruchomość położona jest w obszarze oznaczonym symbolem − 41UR − usługi rzemieślnicze. Z informacji udostępnionych przez Naczelnika Urzędu Skarbowego nie wynika, żeby dłużnik osiągał dochody z tytułu najmu bądź dzierżawy. Zgodnie z oświadczeniem dłużnika, nieruchomość była wykorzystywana jako baza sprzętu transportowego. Z posiadanych przez Pana informacji nie wynika, żeby droga publiczna asfaltowa znajdowała się na terenie działki nr x2/17 przy ul. S. w miejscowości X.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż nieruchomości w drodze licytacji będzie obciążona podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z treścią przepisu art. 15 (a contrario) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. sprzedaż egzekucyjna prawa użytkowania wieczystego gruntu niezabudowanego − działki nr x2/17 − o pow. 0,4800 ha położonej w X. przy ul. S., której użytkownikiem wieczystym jest dłużnik, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie z przepisem art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zbycie prawa użytkowania wieczystego jest dostawą towarów, a mając na uwadze procedury postępowania egzekucyjnego, jest to sprzedaż egzekucyjna. Poza tym, na gruncie 112 Dyrektywy o podatku od wartości dodanej, oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste i jego zbycie także stanowi dostawę towarów. Ustawodawca w treści przepisu art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy jednoznacznie odróżnia oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste, które następuje m.in. w wypadku sprzedaży egzekucyjnej i nie wiąże się w żaden sposób z zawarciem umowy wieczystego użytkowania. Stronami takiej umowy zawsze jest Skarb Państwa lub samorząd terytorialny działający przez swoje organy prawne, jako właściciel gruntu i osoba fizyczna lub prawna, jako użytkownik wieczysty. W wypadku sprzedaży egzekucyjnej, która charakteryzuje się stosowaniem przymusu na podstawie tytułu wykonawczego, dłużnik, jako użytkownik wieczysty, pozbawiony zostaje prawa decydowania o rozporządzaniu posiadanymi przez niego aktywami majątkowymi. Ponadto, w niniejszej sprawie dłużnik nie jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i, jako osoba fizyczna, rozporządza prawem użytkowania wieczystego w ramach zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Rzutuje to na ewentualne opodatkowanie podatkiem od towarów i usług sprzedaży prawa użytkowania wieczystego, które w rozpatrywanej sprawie nie występuje. Tym samym, kwota oszacowania wartości rynkowej prawa wieczystego użytkowania jest zwolniona od podatku.

Fakt wykorzystywania przez dłużnika działki gruntu w użytkowaniu wieczystym na bazę dla sprzętu transportowego w żaden sposób nie wpływa na opodatkowanie sprzedaży egzekucyjnej, gdyż działka, jako taka, pozostaje nadal niezabudowana, a jednocześnie księga wieczysta nr KW x/xxxxxxx/x w dziale I-0 wykazuje sposób korzystania z nieruchomości, jako gruntu rolnego, co również potwierdza uproszczony wypis z rejestru gruntów z dnia 8 stycznia 2014 r. i ustalony przez biegłego fakt, że nie została wydana dotychczas żadna decyzja dla tej nieruchomości o warunkach zabudowy lub zmianie przeznaczenia użytkowania. Ponadto zasadniczym argumentem jest fakt, że dłużnik włada nieruchomością w ramach prawa użytkowania wieczystego, jako osoba fizyczna i wchodzi ona w aktywa jego majątku osobistego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z treści art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Towarami – w myśl art. 2 pkt 6 powołanej ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (towarem – w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy) na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela. W świetle powołanego przepisu art. 7 ustawy, odpłatne przeniesienie prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowi dostawę towarów.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisu art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie o podatku od towarów i usług zakres opodatkowania wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności działa jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ww. ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2–12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 tej ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Według art. 2 pkt 33 ww. ustawy, przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu − zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Z powyższych przepisów wynika, że opodatkowaniu podlegają te dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, przy czym w przypadku, gdy stanowią tereny budowlane, nie ma zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę”.

Tym samym również w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Wprowadzony do ustawy o podatku od towarów i usług art. 2 pkt 33, w zgodny sposób odpowiada zatem treści ww. orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r.), zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W powyższym przepisie wprowadzono zmianę mającą na celu pełniejsze odwzorowanie art. 136 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE L 347, str. 1, z późn. zm.), umożliwiającą zastosowanie zwolnienia od podatku dla dostawy towarów wykorzystywanych wyłącznie do działalności zwolnionej od podatku, jeżeli przy nabyciu lub wytworzeniu tych towarów nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego. Zmiana ta wiąże się również z odejściem od dotychczasowego warunku, że tylko w stosunku do towarów używanych przez podatnika, gdy okres ich używania wynosił co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania nimi jak właściciel, możliwe było zastosowanie zwolnienia od podatku (art. 43 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązujący do dnia 31 grudnia 2013 r.).

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego i treści powołanych uregulowań prawnych prowadzi do stwierdzenia, że skoro dłużnik – jak wskazano we wniosku − wykorzystuje przedmiotową nieruchomość niezabudowaną do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług zakresie usług transportowych, jako bazę sprzętu transportowego, to działa jako podatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 tej ustawy. W konsekwencji, sprzedaż prawa wieczystego użytkowania działki nr x2/17 – wbrew Pana zdaniu − będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – jest to teren budowlany, przedmiotowa sprzedaż nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Skoro jednak – jak Pan wskazał – dłużnik nie jest podatnikiem VAT czynnym, a z wniosku nie wynika, żeby kiedykolwiek był zarejestrowany jako podatnik tego podatku, należy przyjąć, że przedmiotowa działka była wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku. W efekcie, biorąc pod uwagę, że z tytułu nabycia prawa wieczystego użytkowania tego gruntu w drodze darowizny nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, zbycie tego prawa będzie korzystało ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jeżeli jednak dłużnik, wykorzystując przedmiotowy grunt, był w którymkolwiek momencie podatnikiem VAT czynnym, nie można będzie uznać, że ww. działka była wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, a tym samym nie zostanie spełniona przesłanka do zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, wobec czego zbycie prawa wieczystego użytkowania tego gruntu będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług w wysokości 23%, zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy wskazać, że w przedstawionym we wniosku własnym stanowisku w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego twierdzi Pan, że zasadniczym argumentem w niniejszej sprawie jest fakt, że dłużnik włada nieruchomością jako osoba fizyczna i wchodzi ona w aktywa jego majątku osobistego, co uzasadnia ocenę, że sprzedaż egzekucyjna prawa użytkowania wieczystego tego gruntu niezabudowanego nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tut. organ pragnie zauważyć, że pomimo identycznego skutku podatkowego dla podatnika podatku od towarów i usług (brak konieczności wykazania podatku należnego z tytułu przedmiotowej dostawy) – pojęcia „nie podlega opodatkowaniu” i „zwolniona od podatku” nie są tożsame, a w rozpatrywanej sprawie ma miejsce sytuacja, w której dostawa ta będzie korzystała ze zwolnienia od podatku.

W związku z powyższym, zaprezentowane we wniosku stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację − w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.