2015.05.13 - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP2/4512-141/15/AP
z 13 maja 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 4 lutego 2015 r. (data wpływu 10 lutego 2015 r.), uzupełnionym w dniu 28 kwietnia 2015 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu dokumentowania opłat bankowych i administracyjnych związanych z czynnością przeniesienia własności lokali na członków Spółdzielni oraz możliwości zastosowania zwolnienia od podatku do ww. czynności – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 28 kwietnia 2015 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu dokumentowania opłat bankowych i administracyjnych związanych z czynnością przeniesienia własności lokali na członków Spółdzielni oraz możliwości zastosowania zwolnienia od podatku do ww. czynności.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące stany faktyczne/zdarzenia przyszłe.

Spółdzielnia Mieszkaniowa, zgodnie z przepisami art. 12 ust. 1 i art. 1714 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, na podstawie pisemnego wniosku członka Spółdzielni, zawiera z nim umowę przeniesienia własności lokalu. Aby doszło do wyodrębnienia własności mieszkania członek Spółdzielni musi spełnić następujące warunki: m.in. spłacić przypadającą na jego lokal część zobowiązań Spółdzielni związanych z budową, w tym część zadłużenia kredytowego Spółdzielni wraz z odsetkami. Przeniesienie własności następuje często bez obowiązku dopłat, w sytuacji, gdy członek wcześniej uregulował wszelkie zobowiązania wobec Spółdzielni. Aby wyodrębnić własność lokalu, niezbędne jest także oznaczenie nieruchomości, w której ustanawia się odrębną własność, rodzaj, położenie i powierzchnię lokalu oraz pomieszczeń do niego przynależnych, wielkość udziałów we współwłasności nieruchomości wspólnej związanej z odrębną własnością lokalu. Wykonanie powyższych czynności wymaga sporządzenia odpowiedniej dokumentacji geodezyjnej i technicznej. Wiąże się to z opłatami, które zobowiązany jest pokryć członek Spółdzielni. Spółdzielnia, przed przystąpieniem do aktu notarialnego, ponosi wydatki w celu przygotowania dokumentów niezbędnych do przeniesienia własności lokalu, takich jak np. opłaty za wypis z rejestru gruntów i wypis z kartoteki budynków sporządzanych przez Miejski Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, a także opłaty bankowe za przygotowanie wyliczenia ewentualnych zobowiązań związanych z budową mieszkania. Spółdzielnia za wydanie wypisu otrzymuje „Dokument obliczania opłaty” wystawiony na Spółdzielnię jako wnioskodawcę lub zgłaszającego pracę geodezyjną.

Członek Spółdzielni wnioskujący o przeniesienie własności lokalu zobowiązany jest pokryć wydatki związane z wyodrębnieniem i przeniesieniem własności jego lokalu, niezależnie od tego, czy z przeniesieniem własności wiążą się spłaty, o których mowa w art. 12 ust. 1, czy 1714 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Spółdzielnia powzięła wątpliwość, jakim dokumentem powinno nastąpić rozliczenie z członkiem Spółdzielni za zwrot powyższych opłat.

Spółdzielnia istnieje od 1946 r. Przez cały okres jej istnienia ustanawiała i ustanawia do dziś spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali. Natomiast spółdzielcze własnościowe prawo do lokali ustanawiane były od 1974 r. do 23 kwietnia 2001 r.

Obecnie w zasobach Spółdzielni znajduje się 8.914 lokali mieszkalnych posiadających status:

spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu – 186,
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – 5.422,
prawo odrębnej własności – 3.306.

Wnioski o przeniesienie własności lokali Spółdzielnia realizuje na bieżąco. Data pierwszej umowy o przeniesienie lokalu i ustanowienie to 14 czerwca 2007 r.

Przykładowe daty ustanowienia prawa do lokalu i daty przeniesienia własności lokalu:

przydział spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu – 16 września 1947 r.,

przydział spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu –21 października 1988 r.,

umowa o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu – 24 maja 2011 r.,

przydział spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu – 20 grudnia 1974 r.,

przydział spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu – 5 grudnia 1989 r.,

przydział spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu – 20 kwietnia 2001 r.,

W lokalach będących lub mających być przedmiotem przeniesienia własności na rzecz członków Spółdzielnia nie ponosiła wydatków na ich ulepszenie. Spółdzielni nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku naliczonego z tytułu budowy budynków, w których znajdują się przedmiotowe lokale oraz wydatków na ich ulepszenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy rozliczenie z członkiem Spółdzielni za powyższe opłaty bankowe i administracyjne powinno nastąpić notą?
Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 1 będzie negatywna, to czy rozliczenie z członkiem Spółdzielni z tytułu opat administracyjnych i bankowych powinno być udokumentowane fakturą, z możliwością zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a u.p.t.u.?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Spółdzielnia nie świadczy żadnej usługi na rzecz członka, który wystąpił o wyodrębnienie własności lokalu, zatem zwrot wydatków poniesionych na wskazane powyżej opłaty administracyjne i bankowe powinien nastąpić poprzez wystawienie noty księgowej, niezależnie od tego kiedy zostało ustanowione lokatorskie czy własnościowe prawo do lokalu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Czynności wykonywane przez Spółdzielnię związanie z uzyskaniem dla jej członka zaświadczeń i dokumentów niezbędnych do przeniesienia własności lokalu nie spełniają powyższego warunku.

Ad. 2.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 5 u.p.t.u., przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

W ocenie Spółdzielni obciążenie jej członka opłatami administracyjnymi i bankowymi powinno nastąpić fakturą, traktując kompleksowo całą czynność ustanowienia odrębnej własności, jak i obciążenia opłatami administracyjnymi, w przypadku, gdy lokatorskie lub własnościowe prawo do lokalu zostało ustanowione po 1 maja 2004 r., z zastosowaniem stawki podatku VAT właściwej dla dostawy tego lokalu (8% dla lokali mieszkalnych lub 23% dla innych lokali), z możliwością zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a u.p.t.u.

Przy rozliczeniu z członkiem Spółdzielni z tytułu opłat bankowych i administracyjnych związanych z wyodrębnieniem lokalu, niezależnie od tego czy następuje spłata, o której mowa w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych, czy też nie, do rozliczenia z tytułu opłat administracyjnych i bankowych stosuje się zwolnienie z podatku VAT z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u., gdy członkowi Spółdzielni przysługiwało prawo do odliczenia podatku z tytułu nabycia spółdzielczego lub lokatorskiego prawa do lokalu, a od momentu ustanowienia prawa do tego lokalu upłynęło ponad 2 lata, lub zwolnienie z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u., jeżeli członkowi Spółdzielni nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT przy nabyciu prawa do lokalu.

Natomiast w przypadku, gdy ustanowienie lokatorskiego lub własnościowego prawa do lokalu zostało ustanowione przed 1 maja 2004 r., ustanowienie odrębnej własności lokalu nie podlega w ogóle podatkowi VAT, zgodnie z art. 153 ust. 2 u.p.t.u., zatem wszelkie obciążenia za opłaty administracyjne i bankowe należy rozliczyć notą księgową.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Według art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Na podstawie ust. 6 ww. artykułu, podstawa opodatkowania obejmuje:

podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Zgodnie z ust. 7 tego artykułu, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu (art. 29a ust. 8 ustawy).

Przed dniem 1 stycznia 2014 r. kwestie dotyczące podstawy opodatkowania uregulowane były w przepisach art. 29 ustawy.

Podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku (ust. 1).
W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze (ust. 2).
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu (ust. 5),
W przypadku czynności, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 10, jako kwotę należną, o której mowa w ust. 1, przyjmuje się wartość należnego wkładu budowlanego albo wkładu mieszkaniowego, pomniejszoną o kwotę należnego podatku. Do wniesienia wkładu w formie innej niż pieniężna przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio. W przypadku gdy część wkładu budowlanego lub mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię mieszkaniową kredytu na sfinansowanie kosztów budowy, podstawę opodatkowania powiększa się o kwotę kredytu, w części przypadającej na dany lokal (ust. 6),
Do podstawy opodatkowania, o której mowa w ust. 6, wlicza się również inne opłaty wnoszone przez członków spółdzielni, które nie są wkładami budowlanymi lub mieszkaniowymi, wynikające z uczestniczenia członków spółdzielni w zobowiązaniach spółdzielni związanych z budową lub wynikające z ostatecznego rozliczenia kosztów budowy - zgodnie z postanowieniami statutu (ust. 7).

Artykuł 153 ust. 1 ustawy stanowi, że do podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29 ust. 6 i 7, nie wlicza się wartości wkładów i opłat, o których mowa w tym przepisie, oraz części tych wkładów i opłat, wniesionych przed dniem 1 maja 2004 r.

Według treści ust. 2 ww. artykułu, przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Przepis art. 29 ust. 8 ustawy obowiązywał do dnia 31 grudnia 2013 r. i stanowił: „Jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu tego przekształcenia, pomniejszona o kwotę należnego podatku.”

Stawka podatku – zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy – wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Według art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Przez pierwsze zasiedlenie – zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy – rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

wybudowaniu lub
ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

W myśl ust. 7a ww. artykułu, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Według obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r. art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Zgodnie z ust. 3 ww. artykułu, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Do dnia 31 grudnia 2013 r. ww. kwestie dotyczące faktur były uregulowane w art. 106 ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy (ust. 1).
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub – w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze (ust. 2).
Podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury (ust. 4).

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1222, z późn. zm.), na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

spłaty przypadającej na ten lokal części zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego spółdzielni wraz z odsetkami, a jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków - spłaty przypadającej na ten lokal części umorzenia kredytu w kwocie podlegającej odprowadzeniu przez spółdzielnię do budżetu państwa;
spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1.

Zgodnie z art. 17¹⁴ ust. 1 ww. ustawy, na pisemne żądanie członka lub osoby niebędącej członkiem spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, spółdzielnia mieszkaniowa jest obowiązana zawrzeć umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

spłaty przypadających na ten lokal części zobowiązań spółdzielni związanych z budową, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego spółdzielni wraz z odsetkami;
spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1.

Z analizy cytowanych regulacji prawnych wynika, że przeniesienie własności lokalu na rzecz członka spółdzielni – stosownie do treści art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług – stanowi dostawę towaru. W związku z tą dostawą wymagane jest poniesienie opłat bankowych dotyczących wyliczenia zobowiązań z tytułu budowy mieszkań oraz sporządzenie odpowiedniej dokumentacji geodezyjnej i technicznej (wypisy z rejestru gruntów i kartoteki budynków), co wiąże się z koniecznością wniesienia opłat administracyjnych. Poniesienie powyższych opłat przez Spółdzielnię jest więc ściśle związane z ww. dostawą towaru, tj. czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług. Tym samym stanowi element kalkulacyjny wynagrodzenia i – uwzględniając treść art. 29a ust. 1 ustawy oraz obowiązującego do dnia 31 grudnia 2013 r. art. 29 ust. 1 ustawy – powiększa podstawę opodatkowania (zapłatę z tytułu sprzedaży). Tak więc, co do zasady, ww. opłaty są uzupełnieniem odpłatności za dokonywaną dostawę i jako takie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem rozliczenie opłat administracyjnych wiążących się z przeniesieniem własności lokalu, powinno odbyć się z taką stawką podatku, jak świadczenie główne.

Należy jednakże mieć na uwadze wyłączenie wynikające z art. 153 ust. 2 ustawy. Z przepisu tego wynika, że wyłączeniu spod działania ustawy o podatku od towarów i usług podlegają czynności przekształcenia przysługującego członkowi spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienia w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, w odniesieniu do tych lokali, do których spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu zostało ustanowione po raz pierwszy przed dniem 1 maja 2004 r. oraz które zostały zasiedlone przed tą datą.

Zatem w przypadku takich lokali, czynności przeniesienia własności (dostawy towarów) nie podlegały/nie podlegają opodatkowaniu, wobec czego nie podlegały/nie podlegają opodatkowaniu również opłaty administracyjne wiążące się z tymi dostawami, a w konsekwencji nie było/nie ma obowiązku dokumentowania tych opłat fakturami VAT.

W świetle powyższych wniosków, analiza przedstawionych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych – w odniesieniu do przykładów przedstawionych przez Spółdzielnię we wniosku – prowadzi do stwierdzenia, że w przypadku lokali, które wymieniono w punktach 1 i 2 (przydział spółdzielczych lokatorskich praw miał miejsce odpowiednio w 1947 r. i 1988 r.) – przy założeniu, że w tych latach miało miejsce również zasiedlenie tych lokali – czynności przeniesienia praw własności, które nastąpiły w latach 2007 i 2008 oraz wiążące się z nimi opłaty bankowe i administracyjne – jak słusznie stwierdziła Spółdzielnia – nie podlegały opodatkowaniu na podstawie art. 153 ust. 1 ustawy i nie wymagały dokumentowania fakturami VAT.

W przypadku czynności przeniesienia prawa własności do lokalu wymienionego w punkcie 3, wobec którego ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa nastąpiło 24 maja 2011 r., a więc po 1 maja 2004 r., należy rozpatrzyć czy w ww. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa było pierwszym ustanowieniem prawa do tego lokalu.

Zatem jeśli w powyższej dacie ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa wystąpiło po raz pierwszy, przeniesienie prawa własności do lokalu nie korzystało z wyłączenia od podatku na podstawie art. 153 ust. 2 ustawy. W tej sytuacji Spółdzielnia winna była potraktować opłaty administracyjne i bankowe związane z tą transakcją jako element wynagrodzenia podlegającego opodatkowaniu. Przy czym, uwzględniając fakt, że przeniesienie i ustanowienie odrębnej własności tego lokalu nastąpiło dnia 12 stycznia 2012 r., a więc przed upływem 2 lat od jego pierwszego zasiedlenia w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy, podstawą do zwolnienia od podatku nie mógł być art. 43 ust. 1 pkt 10, ale dostawa tego lokalu korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, skoro Spółdzielni – jak wskazała – nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy budowie budynku, w którym mieści się lokal i nie dokonywała jego ulepszeń.

Natomiast jeśli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do ww. lokalu po raz pierwszy wystąpiło przed dniem 1 maja 2004 r. i jednocześnie miało miejsce jego zasiedlenie, to dokonane w dniu 12 stycznia 2012 r. przeniesienie prawa własności do tego lokalu oraz wiążące się z nimi opłaty administracyjne, nie podlegało opodatkowaniu – korzystało z wyłączenia na podstawie art. 153 ust. 1 ustawy – i nie wymagało dokumentowania fakturami VAT.

W przypadku pozostałych lokali (wymienionych w pkt 4-6) należy stwierdzić, że transakcji tych nie objęło wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 153 ust. 2 ustawy, gdyż przepis ten nie miał zastosowania w przypadku lokali, dla których pierwotnie ustanowiono spółdzielcze własnościowe prawo.

Zatem opłaty administracyjne i bankowe związane z transakcjami przeniesienia praw własności do tych lokali, stanowiły element wynagrodzenia i – jeśli nabywcy tego zażądali – winny być udokumentowane fakturami VAT, przy czym należało uwzględnić możliwość zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ustawy.

Skoro wobec lokali opisanych w punktach 4 i 5 ustanowienie spółdzielczych własnościowych praw do lokali nastąpiło w latach odpowiednio 1974 i 1989, a więc w okresie kiedy w Polsce nie obowiązywały jeszcze przepisy o podatku od towarów i usług, to nie stanowiły one pierwszego zasiedlenia tych lokali w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy. Z wniosku nie wynika również, aby po datach ustanowienia ww. praw lokale te były przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu. Tym samym ustanowienie praw własności do tych lokali (zaistniałe w latach 2011 i 2009) stanowiło pierwsze ich zasiedlenie w rozumieniu ww. przepisu. Zatem czynność ta i wiążące się z nią opłaty, nie mogła korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ale korzystała z tego zwolnienia na podstawie ust. 1 pkt 10a tego artykułu, gdyż Spółdzielni – jak wskazała – nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy budowie budynków, w których mieszczą się te lokale i nie dokonywała ich ulepszeń.

Natomiast odnośnie lokalu wymienionego w punkcie 6 należy stwierdzić, że skoro przydział spółdzielczego własnościowego prawa do tego lokalu wystąpił w 2001 r., oznacza to, że nie nastąpiło wówczas jego pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy. Czynność ta bowiem przed dniem 1 maja 2004 r. nie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji, pierwszym zasiedleniem tego lokalu było przeniesienie prawa własności do tego lokalu w dniu 7 stycznia 2010 r. Zatem czynność ta (opłaty wiążące się z tą czynnością) nie mogła korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ale podstawą prawną zwolnienia był art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, skoro Spółdzielni – jak wskazała – nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy budowie budynku, w którym mieści się ten lokal i nie dokonywała jego ulepszenia.

Interpretacja dotyczy stanów faktycznych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia, a w przypadku zdarzeń przyszłych – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin