Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB1/4511-38/15-3/WM
z 14 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 2 stycznia 2015 r. (data wpływu 15 stycznia 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 24 marca 2015 r. (data wpływu 30 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości oraz momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty wynikającej z noty obciążeniowej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości oraz momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty wynikającej z noty obciążeniowej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w branży B2B, jako partner biznesowy jednej z firm branży telekomunikacyjnej (zwanej dalej Operatorem). Wnioskodawca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą uproszczoną, oblicza podatek dochodowy wg stawki liniowej, zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wynagrodzenie Wnioskodawcy rozliczane jest na zasadzie prowizji od zawartych umów usług telekomunikacyjnych, a zgodnie z umową sub-dealerską podstawą wypłaty jest faktura VAT sporządzona w oparciu o otrzymany raport rozliczenia prowizji.

Okresami rozliczeniowymi są pełne miesiące kalendarzowe, a ich rozliczenie następuje do 15 dnia następnego miesiąca. Prowizje za dany okres rozliczeniowy szacowane są w oparciu o ilość i jakość zawartych umów pod warunkiem terminowego dostarczenia kompletnych dokumentów oraz ich pozytywnej weryfikacji przez Operatora.

Raz naliczone prowizje podlegają także ponownemu przeliczaniu (rekalkulacji) uwzględniającemu aktualny status konta klienta i zdarzeń mogących wpłynąć na wynagrodzenie, w wyniku czego może zostać dokonana korekta in minus lub in plus kwoty prowizji naliczonej za daną umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Rekalkulacja odbywa się w okresach miesięcznych do 3 miesiąca, po sześciu miesiącach lub 12 miesiącach od okresu rozliczeniowego.

Korekta in minus występuje głównie w przypadku:

1. rozwiązania umowy przez klienta przed upływem założonego okresu trwania umowy;
2. zawieszenia klienta przez Operatora z uwagi za brak płatności.

Korekta in plus występuje głównie w przypadku reaktywacji umowy klienta, który wcześniej był zawieszony za brak płatności.

Rekalkulacja, która powoduje konieczność korygowania wysokości prowizji naliczonej w poprzednich okresach rozliczeniowych wymaga wystawienia faktur korygujących VAT do faktur VAT wystawionych do tych okresów rozliczeniowych według raportu rozliczenia prowizji.

Wnioskodawca także na podstawie umowy sub-dealerskiej współpracuje z innymi doradcami biznesowymi - firmami, które prowadzą w jego imieniu sprzedaż usług telekomunikacyjnych na analogicznych zasadach jak Wnioskodawca w imieniu Operatora. Również w tej sytuacji rozliczenie odbywa się w oparciu o raporty rozliczenia prowizji, które są podstawą do wystawiania przez doradców faktur VAT, a w przypadku rekalkulacji prowizji także faktur korygujących VAT.

W miesiącu lutym 2014 r. Wnioskodawca otrzymał raport rozliczenia prowizji, z którego wynikała rekalkulacja prowizji doradcy biznesowego za listopad 2013 r. in plus oraz za grudzień 2013 r. in minus. Okazało się jednak, że doradca z dniem 31 grudnia 2013 r. zakończył prowadzoną wcześniej przez siebie jednoosobową działalność gospodarczą, rozliczył ją pod względem podatkowym i złożył zgłoszenie o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług VAT-Z, w którym określił datę zaprzestania wykonywania czynności na 31 grudnia 2013 r.

W związku z powyższym doradca utracił status czynnego podatnika VAT, a jako podmiot nie figuruje już w żadnych rejestrach.

Ze względu na konieczność rozliczenia w lutym 2014 r. (w momencie otrzymania takiej informacji) wynagrodzenia doradcy biznesowego tytułem rekalkulacji prowizji za listopad i grudzień 2013 r. Wnioskodawca:

1. w lutym 2014 r. wystawił osobie fizycznej (która wcześniej prowadziła jednoosobową działalność gospodarczą) fakturę VAT na kwotę netto odpowiadającą kwocie rekalkulacji prowizji doradcy in minus za listopad 2013 r.;
2. w lutym 2014 roku otrzymał od osoby fizycznej (która wcześniej prowadziła jednoosobową działalność gospodarczą) notę obciążającą na kwotę rekalkulacji prowizji in plus za grudzień 2013 r.

W związku z powyższym opisem w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zadano pytanie, oznaczone we wniosku numerem 2.

Czy doradca biznesowy, który nie prowadzi już działalności gospodarczej i z dniem 31 grudnia 2013 r. r. utracił status czynnego podatnika VAT, nie może wystawić faktury korygującej in plus z tytułu rekalkulacji prowizji za grudzień 2013 r. oraz, że w takiej sytuacji osoba fizyczna (która wcześniej prowadziła jednoosobową działalność gospodarczą) może wystawić notę obciążeniową dla firmy Wnioskodawcy, która może stanowić koszt uzyskania przychodu w momencie jej wystawienia?

Zdaniem Wnioskodawcy, ma on prawo rozliczyć kwotę wynikającą z noty uznaniowej lub noty obciążeniowej w momencie jej wystawienia, gdyż przyjął "kasową" metodę prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z póżn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

W myśl art. 22 ust. 4 ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10 są potrącane tylko w roku podatkowym, w którym zostały poniesione.

Stosownie do treści art. 22 ust. 6b cyt. ustawy, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6, tj. prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

Zauważyć przy tym należy, iż definicja momentu poniesienia kosztu zawarta w ww. art. 22 ust. 6b dotyczy wszystkich podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów niezależnie od przyjętej metody ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych. Innej definicji dnia poniesienia kosztu uzyskania przychodów w odniesieniu do podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera.

Zgodnie z art. 24a ust. 1 ww. ustawy osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej „księgą”, z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

Szczegółowe zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. z 2014 r. poz. 1037 ze zm.).

Stosownie do treści § 12 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów, podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, którymi są:

1. faktury, faktury VAT RR, rachunki oraz dokumenty celne, zwane dalej "fakturami", wystawione zgodnie z odrębnymi przepisami, lub
   
   1a) dokumenty określające zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów (zwiększenie przychodów) na podstawie art. 24d ustawy o podatku dochodowym (dowody zmniejszenia kosztów/zwiększenia przychodów), zawierające co najmniej:
   
   1. datę wystawienia dokumentu oraz miesiąc, w którym dokonuje się zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (zwiększenia przychodów),
      
   2. wskazanie faktury (rachunku), a jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury (rachunku) - wskazanie umowy albo innego dokumentu, stanowiących podstawę do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (zwiększenia przychodów) zgodnie z art. 24d ustawy o podatku dochodowym,
      
   3. wskazanie kwoty, o którą podatnik zmniejsza koszty uzyskania przychodów (zwiększa przychody),
      
   4. podpis osoby sporządzającej dokument, lub
      
   1b) dokumenty określające zwiększenie kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 24d ustawy o podatku dochodowym (dowody zwiększenia kosztów), zawierające co najmniej:
   
   1. datę wystawienia dokumentu oraz miesiąc, w którym dokonuje się zwiększenia kosztów uzyskania przychodów,
      
   2. wskazanie faktury (rachunku), a jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury (rachunku) - wskazanie umowy albo innego dokumentu, stanowiących podstawę do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (zwiększenia przychodów) zgodnie z art. 24d ustawy o podatku dochodowym,
      
   3. wskazanie kwoty, o którą podatnik zwiększa koszty uzyskania przychodów,
      
   4. wskazanie dowodu potwierdzającego uregulowanie zobowiązania, o które podatnik zwiększa koszty uzyskania przychodów,
      
   5. podpis osoby sporządzającej dokument, lub
      
2. inne dowody, wymienione w § 13 i 14, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:
   
   
   
   1. wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
      
   2. datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
      
   3. przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
      
   4. podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych
      

- oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.

Zgodnie z § 13 ww. rozporządzenia za dowody księgowe uważa się również:

1. dzienne zestawienia dowodów (faktur dotyczących sprzedaży) sporządzone do zaksięgowania ich zbiorczym zapisem;
2. noty księgowe, sporządzone w celu skorygowania zapisu dotyczącego operacji gospodarczej, wynikającej z dowodu obcego lub własnego, otrzymane od kontrahenta podatnika lub przekazane kontrahentowi;
3. dowody przesunięć;
4. dowody opłat pocztowych i bankowych;
5. inne dowody opłat, w tym dokonywanych na podstawie książeczek opłat, oraz dokumenty zawierające dane, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 2.

Ponadto niektóre wydatki, ściśle określone w § 14 rozporządzenia, mogą być udokumentowane za pomocą tzw. dowodów wewnętrznych.

Zaznaczyć przy tym należy, iż cytowane wyżej przepisy rozporządzenia zawierają zamknięty katalog dokumentów, stanowiących podstawę do ujęcia wydatków w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Mając na względzie powyższe, stwierdzić należy, że podstawą zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów są noty księgowe sporządzone jedynie w celu skorygowania zapisów dotyczących operacji gospodarczych udokumentowanych wcześniej innymi, właściwymi dowodami księgowymi otrzymanymi od kontrahenta lub wystawionymi kontrahentowi.

W konsekwencji stwierdzić należy, iż otrzymana od kontrahenta nieprowadzącego już działalności gospodarczej nota księgowa (nota obciążeniowa) będąca korektą wystawionego wcześniej dowodu księgowego w rozumieniu przepisów ww. rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów może stanowić podstawę wpisu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają regulacji wskazujących do jakiego momentu odnieść należy korekty, wynikające z otrzymywanych od kontrahentów faktur korygujących lub not księgowych będących korektą wystawionego wcześniej dowodu księgowego – faktury VAT.

Odnosząc się do kwestii momentu uwzględnienia not księgowych dotyczących korekty wystawionego wcześniej dowodu księgowego w kosztach uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, zauważyć należy, że nota księgowa nie dokumentuje odrębnego, niezależnego zdarzenia gospodarczego, lecz odnosi się ściśle do stanu zaistniałego w przeszłości. Punktem odniesienia do ww. noty księgowej (noty obciążeniowej) jest zatem faktura pierwotna.

Wobec powyższego, kwota wynikająca z noty obciążeniowej powinna mieć wpływ na zwiększenie wcześniej zaewidencjonowanych przez Wnioskodawcę kosztów. Zdarzenie to powinno zostać uwzględnione w wielkości kosztów uzyskania przychodów poprzez ich zwiększenie w okresie rozliczeniowym (miesiącu, roku podatkowym), w którym koszty te pierwotnie zostały zaksięgowane. Wnioskodawca powinien zatem powiększyć pierwotnie zaliczone w ciężar kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej wydatki, o wartość wynikającą z wystawionej przez doradcę biznesowego noty obciążeniowej, a w konsekwencji dokonać stosownych korekt w okresie rozliczeniowym (miesiącu, kwartale, roku podatkowym), w którym pierwotnie te koszty zostały wykazane.

W sytuacji gdy Wnioskodawca otrzymał notę obciążeniową - która dotyczy korekty prowizji należnej doradcy biznesowemu za okres rozliczeniowy wcześniejszy niż data jej wystawienia - powinien uwzględnić ją w okresie rozliczeniowym, w którym koszt został przez Wnioskodawcę potrącony. Nota obciążeniowa (korygująca) wskazuje bowiem właściwą wartość prowizji należnej kontrahentowi, korekta kosztów wynikająca z noty korygującej, powinna być odnoszona do uprzednio wykazanych kosztów uzyskania przychodów, ponieważ późniejsze wystawienie noty korygującej nie powoduje zmiany daty poniesienia wydatków z tego tytułu.

Reasumując, stwierdzić należy, że korekta kosztów uzyskania przychodów, wynikająca z otrzymanej przez Wnioskodawcę noty obciążeniowej, winna być odniesiona (zaksięgowana) wstecz, do okresu zaewidencjonowania faktury pierwotnej, a nie jak wskazuje Wnioskodawca – do momentu wystawienia noty przez osobę fizyczną nieprowadzącą już działalności gospodarczej.

Ponadto należy wskazać, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2 ustawa - Ordynacja podatkowa). Zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego.

Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, że niniejsza interpretacja indywidualna nie rozstrzyga kwestii prawa osoby fizycznej, która utraciła status podatnika VAT czynnego do wystawiania faktur korygujących do okresów, w których działalność ta była prowadzona, czy też obowiązku wystawienia przez tę osobę noty obciążeniowej.

Ponadto podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionych we wniosku okoliczności, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

W pozostałej części wniosek został rozpatrzony odrębnym pismem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.