Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/436-289a/14/IB
z 9 marca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 8 grudnia 2014 r. (data wpływu – 10 grudnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych odstąpienia od umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych odstąpienia od umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego.

Wezwaniem z dnia 21 stycznia 2015 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy zwrócił się o wniesienie dopłaty lub wskazanie, którego stanu faktycznego dotyczy uiszczona opłata.

Wniosek uzupełniono w ww. zakresie w dniu 26 stycznia 2015 r.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni wraz z mężem na zasadzie wspólności ustawowej nabyli prawo do przydziału spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w dniu 20 stycznia 1990 r., zaś ustanowienia odrębnej własności lokalu wraz z przeniesieniem prawa własności dokonano w dnia 30 kwietnia 2007 r. na mocy aktu notarialnego.

Aktem notarialnym "umowy sprzedaży" w dniu 16 sierpnia 2010 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem sprzedali prawo własności przedmiotowego lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w prawie własności działki gruntu i częściach wspólnych budynku za cenę 180.000 zł. Podczas dokonania czynności -notariusz pobrał od kupujących m.in. podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 3.600 zł na podstawie art. 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Oświadczeniem z dnia 17 lutego 2011 r. kupujący odstąpili od zawartej umowy sprzedaży i zażądali zwrotu zapłaconej kwoty 180.000 zł w terminie do dnia 2 marca 2011 r. Przedmiotowe odstąpienie od umowy Wnioskodawczyni podjęła w dniu 22 lutego 2014 r.

Zważywszy na nieuznanie przez Wnioskodawczynię roszczeń kupujących - wystąpili oni z pozwem do właściwego sądu wskazując w uzasadnieniu na podstawę prawną żądania jako art. 560 § 1 Kodeksu cywilnego (w związku z wadą ukrytą rzeczy sprzedanej).

Wyrokiem z dnia 30 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy I Wydział Cywilny zasądził solidarnie od pozwanych (Wnioskodawczyni oraz Jej męża) zwrot kwoty 180.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 3 marca 2011 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu zapłaconej ceny mieszkania oraz kwoty 4.715 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 3 marca 2011 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu równowartości kosztów sporządzenia aktu notarialnego z dnia 16 sierpnia 2010 r. - zgodnie z żądaniem pozwu.

W uzasadnieniu wyroku Sąd stwierdził, iż "odstąpienie od umowy to prawo kupującego do jednostronnego doprowadzenia, mocą tylko swojego oświadczenia woli, do ustania umowy sprzedaży, do zniweczenia jej skutków. Wywołuje ona zatem skutek wsteczny (ex tunc) i oznacza powrót do stanu, jaki istniał przed zawarciem umowy".

Aktem notarialnym z dnia 12 sierpnia 2013 r. kupujący przenieśli z powrotem na rzecz pierwotnie sprzedających prawo własności lokalu mieszkalnego wskazanego powyżej wraz z udziałem w prawie własności działki gruntu i częściach wspólnych budynku. Jednocześnie pierwotnie sprzedający (Wnioskodawczyni wraz z mężem) zapłacili pierwotnie kupującym łączną kwotę 248.334 zł 85 gr zgodnie z zapadłym wyrokiem Sądu Okręgowego. Podczas dokonania czynności wskazanych w tym akcie notarialnym notariusz nie pobrał podatku od czynności cywilnoprawnych wskazując za podstawę prawną jako art. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dnia 29 listopada 2014 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem sprzedali przedmiotowy lokal za cenę 157.500 zł nowemu nabywcy; w akcie notarialnym notariusz wskazał, iż pobrał kwotę 3.150 zł na podstawie ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym opisem – w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych – zadano następujące pytania.

1. Czy w związku z odstąpieniem przez kupujących od umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na podstawie art. 560 § 1 Kodeksu cywilnego czynność pierwotnego przeniesienia prawa własności podlega opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku od czynności cywilnoprawnych? (we wniosku pytanie oznaczone nr 3)
2. Czy w związku z odstąpieniem przez kupujących od umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na podstawie art. 560 § 1 Kodeksu cywilnego pobrany podatek w wysokości 3.600 zł od czynności cywilnoprawnych (podczas sporządzania aktu notarialnego w dniu 16 sierpnia 2010 r.) podlega zwrotowi na mocy art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych? (we wniosku pytanie oznaczone nr 4)

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie pierwsze (oznaczone we wniosku nr 3). W pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawczyni czynność pierwotnego przeniesienia prawa własności nie podlega opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku od czynności cywilnoprawnych albowiem zakres opodatkowania dokonanych czynności cywilnoprawnych określa w katalogu zamkniętym art. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. W przepisie tym nie wymieniona została czynność polegająca na pierwotnym przeniesieniu prawa własności. Uznać należy, iż pierwotne przeniesienie prawa własności mimo, że pierwotnie sprzedający "zapłacili" w ramach zwrotu pierwotnie kupującym otrzymaną sumę to czynność ta nie mieści się w ramach przytoczonych przepisów oraz nie spełnia podstawowych kryteriów umowy sprzedaży.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy podatkowi podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:
   
   
   
   1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
   2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
   3. (uchylona),
   4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
   5. umowy dożywocia,
   6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
   7. (uchylona),
   8. ustanowienie hipoteki,
   9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
   10. umowy depozytu nieprawidłowego,
   11. umowy spółki;
   
   
   
2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że oświadczeniem z dnia 17 lutego 2011 r. kupujący odstąpili od zawartej umowy sprzedaży. Zważywszy na nieuznanie przez Wnioskodawczynię roszczeń kupujących - wystąpili oni z pozwem do właściwego sądu wskazując w uzasadnieniu na podstawę prawną żądania jako art. 560 § 1 Kodeksu cywilnego (w związku z wadą ukrytą rzeczy sprzedanej).

Wyrokiem z dnia 30 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy I Wydział Cywilny zasądził solidarnie od pozwanych (Wnioskodawczyni oraz Jej męża) zwrot kwoty 180.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 3 marca 2011 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu zapłaconej ceny mieszkania oraz kwoty 4.715 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 3 marca 2011 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu równowartości kosztów sporządzenia aktu notarialnego - zgodnie z żądaniem pozwu. Sąd stwierdził, iż "odstąpienie od umowy to prawo kupującego do jednostronnego doprowadzenia, mocą tylko swojego oświadczenia woli, do ustania umowy sprzedaży, do zniweczenia jej skutków. Wywołuje ona zatem skutek wsteczny (ex tunc) i oznacza powrót do stanu, jaki istniał przed zawarciem umowy".

Aktem notarialnym z dnia 12 sierpnia 2013 r. kupujący przenieśli z powrotem na rzecz pierwotnie sprzedających prawo własności lokalu mieszkalnego wskazanego powyżej wraz z udziałem w prawie własności działki gruntu i częściach wspólnych budynku. Jednocześnie pierwotnie sprzedający (Wnioskodawczyni wraz z mężem) zapłacili pierwotnie kupującym łączną kwotę 248.334 zł 85 gr zgodnie z zapadłym wyrokiem Sądu Okręgowego.

Zgodnie z art. 560 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym przed dniem 25 grudnia 2014 r. jeżeli rzecz sprzedana ma wady, kupujący może od umowy odstąpić albo żądać obniżenia ceny. Jednakże kupujący nie może od umowy odstąpić, jeżeli sprzedawca niezwłocznie wymieni rzecz wadliwą na rzecz wolną od wad albo niezwłocznie wady usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona przez sprzedawcę lub naprawiana, chyba że wady są nieistotne.

Na podstawie art. 560 § 2 ww. ustawy jeżeli kupujący odstępuje od umowy z powodu wady rzeczy sprzedanej, strony powinny sobie nawzajem zwrócić otrzymane świadczenia według przepisów o odstąpieniu od umowy wzajemnej.

Strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy; może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania (art. 494 ww. ustawy).

Mając na uwadze przedstawione okoliczności faktyczne oraz powołane przepisy prawa należy zgodzić się ze stanowiskiem, że czynność przeniesienia prawa własności w związku z odstąpieniem przez kupujących od umowy sprzedaży nie jest czynnością objętą zakresem ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Skoro więc przedmiotowa czynność nie została wymieniona w art. 1 ust. 1 ww. ustawy jako podlegająca podatkowi od czynności cywilnoprawnych należy uznać, że nie podlega ona opodatkowaniu tym podatkiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.