2015.12.16 - Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB3/4511-161/15-4/GG
z 16 grudnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 14 września 2015 r., (data wpływu 17 września 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 grudnia 2015 r. (data wpływu 14 grudnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego z tytułu rekompensaty wypłaconej na podstawie Programu Dobrowolnych Odejść oraz obowiązków płatnika – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 września 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego z tytułu rekompensaty wypłaconej na podstawie Programu Dobrowolnych Odejść oraz obowiązków płatnika.

W dniu 14 grudnia 2015 r. do tutejszego Organu wpłynęło pismo pełnomocnika Wnioskodawcy z dnia 11 grudnia 2015 r. dotyczące zmiany adresu do doręczeń.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny/zdarzenie przyszłe:

W związku z trudną sytuacją finansową Spółki i przewidywaną koniecznością rozwiązania stosunków pracy z częścią pracowników w celu łagodzenia skutków redukcji zatrudnienia w Spółce w dniu 21 sierpnia 2015 r. zawarto Porozumienie w sprawie uruchomienia Programu Dobrowolnych Odejść – edycja 4 (dalej: „Porozumienie”). Stronami Porozumienia są Spółka oraz Zakładowe Organizacje Koordynacyjne i Komisje Zakładowe Związków Zakładowych.

Jednocześnie na podstawie Uchwały Zarządu Wnioskodawcy z dnia 27 sierpnia 2015 r. wprowadzono Regulamin Programu Dobrowolnych Odejść – edycja 4 (dalej: „Regulamin PDO”), który zgodnie z § 5 Porozumienia stanowi integralną część Porozumienia. Regulamin PDO określa przesłanki uprawniające do skorzystania z Programu Dobrowolnych Odejść (dalej: PDO), procedurę odejść, a także kwotę świadczenia pieniężnego przysługującego pracownikom, którzy skorzystają z PDO, tzn. zawrą ze Spółką porozumienie w sprawie rozwiązania umowy o pracę. Ponadto, w treści Porozumienia ustalono, że skorzystanie z PDO będzie się odbywało na zasadzie pełnej dobrowolności pod warunkiem uzyskania zgody pracodawcy. Środki na realizację PDO pochodzić będą ze środków własnych Wnioskodawcy i będą zaksięgowane jako świadczenie z tytułu restrukturyzacji zatrudnienia z przyczyn niedotyczących pracowników i nie będą stanowić wynagrodzeń.

Porozumienie oraz stanowiący jego integralną część Regulamin PDO zawarte zostały po uzgodnieniu ich treści ze stroną społeczną (działającymi w Spółce związkami zawodowymi). Zawarte Porozumienie oraz Regulamin PDO Spółka kwalifikuje więc jako wewnętrzne źródła prawa pracy, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94, z późn. zm.; dalej: „Kodeks pracy”).

Zgodnie z treścią Regulaminu PDO, pracownicy, którzy złożą wniosek wyrażający chęć rozwiązania umowy o pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy w okresie trwania PDO i uzyskają zgodę Spółki otrzymają świadczenie pieniężne w określonej wysokości. Zgodnie z Regulaminem PDO, ww. świadczenie składa się z dwóch części:

odprawy przysługującej i wyliczanej indywidualnie pracownikowi na mocy przepisów ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r., Nr 90, poz. 844, z późn. zm.) – dalej: Odprawa,
kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą otrzymanej odprawy wym. w pkt „a”, a kwotą przysługującego świadczenia brutto zgodnie z pkt 1 – dalej: Rekompensata.

Zawarty Regulamin PDO określa więc wysokość oraz zasady ustalania przysługującej pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, wypłaty składającej się z Odprawy (przysługującej i obliczanej zgodnie z odpowiednimi przepisami) oraz Rekompensaty, czyli kwoty, która ma charakter odszkodowania/zadośćuczynienia, stanowiącej różnicę pomiędzy ustaloną całkowitą kwotą świadczenia pieniężnego a kwotą Odprawy.

Część świadczenia pieniężnego wypłacona w formie Rekompensaty (a więc pomijając kwotę Odprawy) ze względu na swój charakter ma spełniać funkcję kompensacyjną i odszkodowawczą w związku z brakiem uzyskiwania dalszego wynagrodzenia ze stosunku pracy przez pracownika przystępującego do PDO. Ma ono na celu zadośćuczynić pracownikowi stratę w związku z brakiem możliwości osiągnięcia wynagrodzenia u dotychczasowego pracodawcy oraz wspomóc płynność finansową gospodarstwa domowego pracownika, która może ulec zaburzeniu wskutek rozwiązania stosunku pracy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy kwota wypłaconej przez Spółkę Rekompensaty, będzie stanowić przychód pracowników Spółki, którzy skorzystają z PDO, zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym czy w opisywanym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym Spółka nie będzie zobowiązana działając jako płatnik do obliczania i pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłacania ich we właściwym terminie na rachunek właściwego urzędu skarbowego?

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota wypłaconej Rekompensaty, będzie stanowić przychód pracowników Spółki, którzy skorzystają z PDO, zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm., dalej: ustawa o PIT), a tym samym w opisywanym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym Spółka nie będzie zobowiązana, działając jako płatnik, do obliczania i pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłacania ich we właściwym terminie na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT „Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku”. Tymczasem, stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o PIT „przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń”.

Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, „Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych”.

Natomiast w zakresie realizacji obowiązków płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, należy wskazać, że zgodnie z art. 31 ustawy o PIT „Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej”.

Ponadto, zgodnie z art. 38 ustawy o PIT „Płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a”.

Jednocześnie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94, z późn. zm., dalej: Kodeks pracy), z wyjątkiem:

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe”.

Z zestawienia powyższych przepisów wynika, że co do zasady, przychodem podlegającym opodatkowaniu jest każda forma przysporzenia w majątku osoby fizycznej – mająca zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną (w tym nieodpłatne świadczenia). Jednocześnie, zwolnione z opodatkowania są określone kategorie odszkodowań i zadośćuczynień.

Przedmiotowe zwolnienie znajduje zastosowanie, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

podatnik otrzyma wypłatę, która stanowi odszkodowanie lub zadośćuczynienie,

wysokość lub zasady ustalania wypłaty wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub z postanowień układów zbiorowych pracy, Innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy,

otrzymane odszkodowanie lub zadośćuczynienie nie zostało wymienione wprost jako niekorzystające ze zwolnienia w literach od a) do g) art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT.

Odnosząc powyższe do sytuacji Wnioskodawcy przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego, w pierwszej kolejności zdaniem Wnioskodawcy należy rozważyć, czy rekompensata ma charakter odszkodowania lub zadośćuczynienia wypłacanego pracownikowi, z którym następuje rozwiązanie stosunku pracy.

Wobec braku w ustawie o PIT definicji odszkodowania oraz zadośćuczynienia, zdaniem Wnioskodawcy dokonując ich interpretacji należy posłużyć się definicją słownikową. I tak, jako odszkodowanie, zgodnie z definicją Słownika Języka Polskiego PWN (źródło: http://sjp.pwn.pl/), rozumieć należy „wynagrodzenie za poniesione przez kogoś straty”. Natomiast poprzez zadośćuczynienie rozumie się „moralne lub materialne odszkodowanie”.

Biorąc pod uwagę powyżej przytoczone definicje, w opinii Wnioskodawcy, wypłacana przez Niego rekompensata, ma zarówno charakter odszkodowania, jak i zadośćuczynienia. Należy bowiem zauważyć, że w przypadku przystąpienia pracowników do PDO ponoszą oni szkodę/stratę polegającą na utracie korzyści rozumianych jako trwałość stosunku pracy i możliwość zarobkowania. Tymczasem, wypłacona pracownikowi rekompensata stanowi wynagrodzenie, materialne odszkodowanie, pracownika za ww. szkodę, gdyż ma na celu zadośćuczynić pracownikowi poniesioną stratę. Ponadto przyznana rekompensata ma umożliwiać pracownikowi zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych w związku z nagłą utratą źródła dochodu.

Uczestnictwo w PDO nie powinno więc być postrzegane na równi z uczestnictwem np. w programie premiowym, którego konsekwencją jest wypłata określonych świadczeń, gdyż stanowi konsekwencję kłopotów finansowych Wnioskodawcy i związanej z tym koniecznej redukcji zatrudnienia.

Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, uzyskiwane przez pracowników Spółki świadczenie pełnić będzie funkcję kompensacyjną, mającą na celu wyrównanie szkody poniesionej przez pracownika z uwagi na rozwiązanie stosunku pracy na gruncie porozumienia zawartego z pracodawcą w świetle obowiązujących wewnątrzzakładowych aktów prawa pracy (Porozumienie oraz Regulamin PDO), stąd też wypłacone świadczenie, nawet jeśli wprost nie jest nazwane odszkodowaniem, to z uwagi na swój kompensacyjny charakter powinno zostać uznane za formę odszkodowania lub zadośćuczynienia.

W świetle powyższego, w ocenie Wnioskodawcy pierwszy warunek zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, jest w przypadku rekompensaty, o której mowa we wniosku spełniony.

Odnosząc się do drugiego warunku zastosowania zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT należy wskazać, że ani wysokość rekompensaty, ani zasady jej ustalania nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub z postanowień układów zbiorowych pracy. Należy więc rozważyć, czy wysokość lub zasady wypłaty rekompensaty wynikają z regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

W świetle powyższego Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 9 § 1 Kodeksu pracy „Ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa/obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy”.

Katalog źródeł prawa pracy jest w orzecznictwie sądów rozumiany szeroko – przyjmuje się, że jeżeli dany akt jest wyrazem ustaleń poczynionych pomiędzy pracodawcą a stroną społeczną, to może on stanowić źródło prawa pracy, nawet jeżeli nie ma wyraźnej podstawy prawnej w akcie prawnym o randze ustawowej (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2006 r., sygn. akt III PK 114/05, odnoszący się bezpośrednio do zagadnienia charakteru prawnego programów dobrowolnych odejść; uchwała Składu Siedmiu Sędziów z dnia 23 maja 2001 r., sygn. akt III ZP 25/2000). Zasadę tę wywodzono z treści art. 59 ust. 2 i 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483, dalej: Konstytucja RP), przyznającego związkom zawodowym oraz pracodawcom i ich organizacjom prawo do rokowań oraz do zawierania układów zbiorowych pracy i innych porozumień, przeciwstawiając ją zasadzie działania na podstawie i w granicach prawa, stosowanej do organów władzy publicznej na podstawie art. 7 Konstytucji RP.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, Porozumienie oraz Regulamin PDO, jako że zawarte zostały po uzgodnieniu ich treści ze stroną społeczną (działającymi w Spółce związkami zawodowymi), stanowią wewnątrzzakładowe źródła prawa pracy, do których odnosi się art. 9 § 1 Kodeksu pracy. Należy również wskazać, że wysokość przyznanej Rekompensaty oraz zasady, na jakich zostanie ona wypłacona zostały określone w treści Porozumienia oraz Regulaminu PDO.

Tak więc, w ocenie Wnioskodawcy, Rekompensata spełnia także drugi warunek zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, tzn. jej wysokość i zasady ustalania wynikają z regulaminów tworzących wewnątrzzakładowe źródło prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

Ponadto należy również wskazać, że zdaniem Wnioskodawcy, Rekompensata objęta zakresem przedmiotowego wniosku nie będzie stanowić żadnego ze świadczeń, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a)-g) ustawy o PIT.

Mając na uwadze całość powyższych rozważań, w ocenie Wnioskodawcy, Rekompensata wypłacona pracownikom Spółki, którzy rozwiążą stosunek pracy ze Spółką zgodnie z postanowieniami Regulaminu PDO, będzie stanowić przychód tych pracowników zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT.

Stanowisko zaprezentowane przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe, m.in.:

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 14 lipca 2015 r., nr IPTPB2/4511-218/15-4/AKr: „Reasumując, świadczenie pieniężne w postaci: dobrowolnego odszkodowania i dodatkowej kwoty powiększającej dobrowolne odszkodowanie, które będzie wypłacone Wnioskodawczyni korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak wynika z wniosku wysokość i zasady wypłaty przedmiotowego świadczenia pieniężnego wynikają wprost z regulacji prawnej, o której mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. W związku z powyższym Wnioskodawczym nie będzie miała obowiązku odprowadzania podatku dochodowego od otrzymanego świadczenia pieniężnego”;

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 11 maja 2015 r., nr IBPBII/1/4511-105/15/ASz: „Skoro bowiem, jak wskazał Wnioskodawca, wypłata świadczeń finansowych w formie rekompensat nastąpiła na podstawie regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść a podstawę prawną funkcjonowania ww. Programu stanowiła ustawa Kodeks pracy, określone zostały zasady ustalania rekompensat (wielokrotność wynagrodzenia miesięcznego pracownika w zależności od daty złożenia wniosku o rozwiązanie umowy o pracę), to spełniona została w tym zakresie przesłanka do zastosowania zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten w nowym brzmieniu wyraźnie wskazuje, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy”. (Analogicznie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 30 grudnia 2014 r., nr IBPBII/1/415-881/14/BD);

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 24 sierpnia 2015 r., IBPB-2-1/4511-167/15/MD: „Natomiast do wypłaconej Wnioskodawcy rekompensaty zastosowanie znajdzie przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Skoro bowiem, jak wskazał Wnioskodawca, wypłata świadczeń finansowych w formie rekompensat nastąpiła na podstawie regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść a podstawę prawną funkcjonowania ww. Programu stanowiła ustawa Kodeks pracy, określone zostały zasady ustalania rekompensat, to spełniona została w tym zakresie przesłanka do zastosowania zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”;

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 17 lipca 2015 r., nr IBPB-2-1/4511-71/15/MD: „Przechodząc na grunt przepisów prawa podatkowego stwierdzić należy, iż jeżeli wypłacone świadczenie jest istotnie – jak twierdzi Wnioskodawca – odszkodowaniem (czyli stanowi rekompensatę za utracone przez Wnioskodawcę korzyści), to w niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Reasumując, biorąc pod uwagę przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny/zdarzenie przyszłe oraz odnoszące się do niego przepisy ustawy o PIT, a także interpretacje organów podatkowych wydane w zbliżonych stanach faktycznych, zdaniem Wnioskodawcy kwota Rekompensaty będzie stanowić przychód pracownika otrzymującego rekompensatę zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT.

Tym samym na Spółce nie będą spoczywały obowiązki płatnika, o których mowa w art. 31 oraz art. 38 ustawy o PIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm., dalej: ustawa o PIT) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Zgodnie z aktualnie obowiązującą treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1502, z późn. zm.), ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Z przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wynika, że w Spółce w dniu 21 sierpnia 2015 r. zawarto Porozumienie w sprawie uruchomienia Programu Dobrowolnych Odejść (dalej: „Porozumienie”). Stronami Porozumienia są Spółka oraz Zakładowe Organizacje Koordynacyjne i Komisje Zakładowe Związków Zakładowych.

Ponadto, w treści Porozumienia ustalono, że skorzystanie z PDO będzie się odbywało na zasadzie pełnej dobrowolności pod warunkiem uzyskania zgody pracodawcy. Środki na realizację PDO pochodzić będą ze środków własnych Wnioskodawcy i będą zaksięgowane jako świadczenie z tytułu restrukturyzacji zatrudnienia z przyczyn niedotyczących pracowników i nie będą stanowić wynagrodzeń.

odprawy przysługującej i wyliczanej indywidualnie pracownikowi na mocy przepisów ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r., Nr 90, poz. 844, z późn. zm.) – dalej: Odprawa,
kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą otrzymanej odprawy wym. w pkt „a”, a kwotą przysługującego świadczenia brutto zgodnie z pkt 1 – dalej: Rekompensata.

Ma ono na celu zadośćuczynić pracownikowi stratę w związku z brakiem możliwości osiągnięcia wynagrodzenia u dotychczasowego pracodawcy oraz wspomóc płynność finansową gospodarstwa domowego pracownika, która może ulec zaburzeniu wskutek rozwiązania stosunku pracy.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia i to tylko te, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu (analizowanego przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Porozumienie oraz Program Dobrowolnych Odejść, określają zasady rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników oraz wysokość i zasady wypłat dodatkowych odpraw.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z definicją słownikową zamieszczoną w „Małym Słowniku Języka Polskiego” (Redakcja Słowników Języka Polskiego PWN, Warszawa 2004, s. 552) – odszkodowanie jest to „wynagrodzenie, zapłata za wyrządzone szkody, za poniesione przez kogoś straty, doznane krzywdy”. Parafrazując, odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

Z uwagi na okoliczność, że z zawartego Porozumienia nie wynika, że zostało ono zawarte w oparciu o art. 9 § 1 Kodeksu pracy należy uznać, że nie została spełniona w tym zakresie przesłanka do zastosowania zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca kwalifikuje wypłaconą rekompensatę jako świadczenie przyznane, na podstawie art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy, jednak z wniosku wynika, że ma ona zadośćuczynić pracownikowi stratę w związku z brakiem możliwości osiągnięcia wynagrodzenia u dotychczasowego pracodawcy oraz wspomóc płynność finansową gospodarstwa domowego pracownika, wypłaconego z przyczyn niedotyczących pracowników.

Przy czym, jak podaje Wnioskodawca rozwiązanie stosunku pracy w ramach programu Dobrowolnych Odejść będzie się odbywało na zasadach pełnej dobrowolności ze strony pracownika za zgodą pracodawcy.

Stosownie do art. 31 ustawy o PIT, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Zgodnie z przepisem art. 38 ust. 1 ustawy o PIT, płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. la.

Zatem, rekompensaty wypłacone przez Wnioskodawcę na rzecz pracowników na podstawie Programu Dobrowolnych Odejść i zawartego porozumienia nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego i stanowią przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tym samym Wnioskodawca ma obowiązek pobrania i wpłacenia do właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconych pracownikom Rekompensat, stosownie do art. 31 w związku z art. 38 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin