Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB3/4511-182/15-4/GG
z 24 grudnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 24 września 2015 r. (data wpływu 29 września 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 7 grudnia 2015 r. (data wpływu 9 grudnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego z tytułu renty uzupełniającej orzeczonej na rzecz małoletniego syna – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 września 2015 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego z tytułu renty uzupełniającej orzeczonej na rzecz małoletniego syna.

Z uwagi na braki wniosku, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015, poz. 643), pismem z dnia 27 listopada 2015 r., nr IPTPB3/4511-183/15-2/GG (doręczonym w dniu 2 grudnia 2015 r.), wezwał Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

W dniu 9 grudnia 2015 r. do tutejszego Organu wpłynęło uzupełnienie wniosku z dnia 7 grudnia 2015 r. nadane za pośrednictwem poczty w dniu 8 grudnia 2015 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 3 marca 2010 r. mąż Wnioskodawczyni S w trakcie pracy poniósł śmierć. Osierocił niespełna czteroletniego syna O . Wnioskodawczyni i jej syn O zostali w bardzo trudnej sytuacji emocjonalnej i finansowej. Sprawa wypadku Jej męża spowodowana przez jednego z pracowników firmy została skierowana do Sądu Okręgowego w G Ośrodek Zamiejscowy w R . Po rozpoznaniu przez Sąd w dniu 7 marca 2013 r. sprawy z powództwa małoletniego O działającego przez Wnioskodawczynię zasądzono od pozwanej firmy „P ” Sp. z o.o. na rzecz małoletniego O rentę płatną do rąk przedstawiciela ustawowego, czyli Wnioskodawczyni w wysokości 500 zł. Sąd uznał, że na zmarłym S ciążył ustawowy obowiązek alimentacyjny względem małoletniego syna O . W zakresie żądania renty uzupełniającej przewidzianej w art. 446 ust. 2 Kodeksu cywilnego dla małoletniego O Sąd uznał za uzasadnione wypłatę 500 zł miesięcznie.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 7 grudnia 2015 r. Wnioskodawczyni wskazała, że świadczenie zostało przyznane małoletniemu O na okres od dnia 3 marca 2010 r. do dnia 31 maja 2032 r.

W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że wypłacane świadczenie ma charakter alimentacyjny i jest zadośćuczynieniem za poniesioną stratę jaką jest śmierć ojca.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy renta uzupełniająca z tytułu śmierci męża Wnioskodawczyni S zasądzona na podstawie wyroku Sądowego synowi O reprezentowanemu przez Wnioskodawczynię, wypłacona w 2013 r. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Czy renta mająca charakter alimentacyjny podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni (przedstawionym w uzupełnieniu wniosku), świadczenie, które zostało zasądzone Jej małoletniemu synowi O powinno być zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych, gdyż w Jej przekonaniu świadczenie to ma charakter alimentacyjny, a zatem nie ma obowiązku odprowadzania podatku za alimenty przyznane dziecku przez Sąd, odnosi się tutaj do art. 21 ust. l pkt 127, oraz zadośćuczynieniem za utratę najbliższej osoby i tu wskazała art. 21 ust. l pkt 3b, na podstawie którego swoje stanowisko nadal podtrzymuje i jest w przekonaniu, że wypłacane świadczenie powinno być zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wnioskodawczyni odnosi się również do art. 21 ust. pkt 3c. Uzasadnieniem dla Niej jest zwiększenie potrzeb dziecka, znaczne pogorszenie stanu emocjonalnego syna, gdzie może mieć to skutek na mniejsze powodzenie w przyszłości, gdzie również prawnie jest to udokumentowane. Wnioskodawczyni nie otrzymuje żadnych dokumentów w postaci rocznego rozliczenia podatku i dlatego jest Ona w przeświadczeniu, że od wypłacanego świadczenia Jej małoletniemu synowi nie powinna ponosić obowiązku odprowadzania podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z poźn. zm., dalej: ustawa o PIT) jest zasada powszechności opodatkowania.

W myśl tej zasady, wyrażonej w treści art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o PIT, dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, dolicza się do dochodów rodziców lub dochodów osób, o których mowa w art. 6 ust. 4, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci (art. 7 ust. 1). Jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, dochody małoletnich dzieci dolicza się po połowie do dochodu każdego z małżonków (art. 7 ust. 2). Przepis ust. 2 nie ma zastosowania do małżonków, w stosunku do których orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów (art. 7 ust. 3).

W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych charakter dochodów osiąganych przez małoletnie dziecko wpływa na sposób ich rozliczenia i opodatkowania. W myśl powyższego przepisu zasadą jest doliczenie dochodu uzyskanego przez małoletniego do dochodu rodziców, jeżeli tylko nie zostali oni pozbawieni możliwości pobierania pożytków ze źródeł przychodów.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 3 marca 2010 r. mąż Wnioskodawczyni w trakcie pracy poniósł śmierć. Osierocił niespełna czteroletniego syna. Sprawa wypadku Jej męża spowodowana przez jednego z pracowników firmy została skierowana do Sądu Okręgowego. Po rozpoznaniu przez Sąd w dniu 7 marca 2013 r. sprawy z powództwa małoletniego syna działającego przez Wnioskodawczynię zasądzono od pozwanej firmy na rzecz małoletniego rentę płatną do rąk przedstawiciela ustawowego, czyli Wnioskodawczyni w wysokości 500 zł. Sąd uznał, że na zmarłym ciążył ustawowy obowiązek alimentacyjny względem małoletniego syna. W zakresie żądania renty uzupełniającej przewidzianej w art. 446 ust. 2 Kodeksu cywilnego dla małoletniego Sąd uznał za uzasadnione wypłatę 500 zł miesięcznie. Wnioskodawczyni uważa, że renta ta ma charakter odszkodowawczy i korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b i 3c ustawy o PIT.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są: otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są: inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są: odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

Jednakże zgodnie z jednoznaczną treścią tego przepisu zwolnione z opodatkowania są renty otrzymane ale tylko i wyłącznie przez poszkodowanego, czyli osobę która doznała uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Przepis ten nie znajduje zastosowania do rent innych osób (np. dzieci, współmałżonka, które nie są osobami poszkodowanymi, tylko są osobami bliskimi osoby poszkodowanej).

Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b) ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są alimenty na rzecz innych osób niż wymienione w lit. a), otrzymane na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł.

Wnioskodawczyni uważa, że renta ta ma charakter odszkodowawczy i korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b i 3c oraz art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b) ustawy o PIT.

Stosownie do treści art. 446 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.) osoba, względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego. Takiej samej renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.

Zgodnie z art. 446 § 3 Kodeksu cywilnego sąd może ponadto przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej.

W myśl art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Przywołany wyżej przepis Kodeksu cywilnego wymienia różne rodzaje świadczeń przyznanych najbliższym członkom rodziny zmarłego: rentę (w § 2), odszkodowanie (w § 3) i zadośćuczynienie (w § 4). To oznacza, że odszkodowanie i renta to różne świadczenia.

Również ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych odszkodowanie (zadośćuczynienie) i rentę wymienia obok siebie (nie utożsamia ich).

W świetle powyższych wyjaśnień, jeżeli nawet przyjąć, że przyznana Wnioskodawczyni renta ma charakter odszkodowawczy, to w świetle art. 446 § 2 Kodeksu cywilnego nie można uznać, że renta ta stanowi odszkodowanie.

Z wniosku wynika, że zasądzone świadczenie jest rentą a nie odszkodowaniem, co wyklucza zastosowanie zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, gdyż z przepisu tego w sposób jednoznaczny wynika, że wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie.

Przyznana na rzecz małoletniego syna Wnioskodawczyni renta nie jest również zwolniona z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy o PIT. Zwolnione na podstawie tego przepisu są wyłącznie renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego (Kodeksu cywilnego) przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy lub zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły się widoki na przyszłość.

Małoletni syn Wnioskodawczyni nie jest osobą poszkodowaną w rozumieniu ww. przepisu, tj. osobą, która utraciła całkowicie lub częściowo zdolność do pracy lub zwiększyły się jej potrzeby lub zmniejszyły się widoki na przyszłość.

W przedmiotowej sprawie nie znajduje też zastosowania wskazany przez Wnioskodawczynię przepis w art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b) ustawy o PIT, gdyż otrzymane świadczenie (renta) nie ma charakteru alimentów.

Należy podkreślić, że wszelkie zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy ich dotyczące powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym przypadku zastosowanie wykładni rozszerzającej jak i zawężającej.

Zatem, renta będąca przedmiotem przedstawionego stanu faktycznego podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako renta nieobjęta katalogiem zwolnień przedmiotowych od tego podatku.

Renta ta stanowi dla małoletniego syna Wnioskodawczyni przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności”, definicja źródeł przychodów ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie.

Mając na względzie powyższe przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego stwierdzić należy, że renta na rzecz małoletniego syna Wnioskodawczyni zasądzona z tytułu śmierci ojca na podstawie wyroku sądowego nie korzysta ze zwolnienia od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b i 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaś dochody małoletniego syna, z wyjątkiem dochodów z jego pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych mu do swobodnego użytku, dolicza się do dochodów Wnioskodawczyni.

Jednocześnie nadmienia się, że w toku postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej Organ nie dokonuje oceny załączonego do wniosku materiału dowodowego, gdyż do postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego nie mają zastosowania przepisy o postępowaniu podatkowym, a postępowanie dowodowe jest częścią postępowania podatkowego, które może być przeprowadzone w toku czynności kontrolnych.

Celem interpretacji indywidualnej jest ocena prawnopodatkowa stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, z którego wnikają dla Wnioskodawczyni skutki podatkowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.