Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/4511-1295/15-2/MS1
z 14 grudnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 20 października 2015 r. (data wpływu 26 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w przypadku wykupu całkowitego polisy klienta w zakresie żądania komornika – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w przypadku wykupu całkowitego polisy klienta w zakresie żądania komornika.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka S.A. (dalej: Wnioskodawca, Spółka) prowadzi działalność ubezpieczeniową na podstawie ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2015 poz. 1206). W ramach prowadzonej działalności Spółka oferuje swoim klientom m.in. ubezpieczenia na życie związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Do powyższych umów ubezpieczenia znajdują zastosowanie ogólne warunki ubezpieczenia (dalej: OWU).

Składka na polisę w całości, lub po potrąceniu opłaty administracyjnej, inwestowana jest w ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy tworzony w celu inwestowania środków pieniężnych pochodzących ze składek ubezpieczeniowych, w sposób wskazany w umowie ubezpieczenia. Nabyte udziały do funduszu (w związku z alokacją składki) zostają ewidencjonowane na indywidualnym rachunku klienta. W trakcie obowiązywania umowy pobierane są także inne opłaty w tym za świadczoną ochronę ubezpieczeniową. W zależności od postanowień umowy, klient ma możliwość opłacania składek regularnie w określonych odstępach czasu (składka regularna) lub jednorazowo (składka jednorazowa). W związku z powyższym oferowana przez Wnioskodawcę polisa ma charakter ochronno-inwestycyjny.

Zapisy OWU, stanowiące część umowy ubezpieczenia przewidują dodatkowo prawo klienta do dokonania w trakcie trwania umowy ubezpieczenia tzw. wykupu całkowitego lub wykupu częściowego polisy, polegającego na otrzymaniu całkowitej lub częściowej wypłaty wartości indywidualnego konta inwestycyjnego.

W praktyce działalności Wnioskodawcy zdarzają się sytuacje, gdy w wyniku istniejących długów klientów Spółki korzystających z ubezpieczenia na życie, dochodzi do skutecznego zajęcia przez komornika praw wynikających z zakupionej wcześniej polisy. Na mocy art. 887 w zw. z art. 902 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 101, z późn. zm.) wierzyciel klienta nabywa możliwość wykonywania praw i roszczeń z zajętego prawa. W związku z powyższym wierzyciele działający za pośrednictwem komornika mają także prawo do dokonania wykupu środków zgromadzonych na polisie i wypowiedzenia umowy ubezpieczenia na podstawie postanowień zawartych w OWU.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

W jaki sposób należy określić podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w przypadku całkowitego wykupu polisy w zakresie żądania komornika?

Zdaniem Wnioskodawcy.

Zdaniem Spółki, dochód klienta z tytułu skorzystania przez wierzyciela klienta za pomocą komornika z prawa wykupu polisy, będzie stanowił różnicę między kwotą faktycznie wypłaconą w ramach wykupu polisy (wypłacona na rzecz komornika) a sumą wpłaconych przez klienta składek przekazywanych na fundusz kapitałowy.

Uzasadnienie.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c.

Zgodnie z przepisem art. 5a pkt 14 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych - oznacza to fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Na podstawie art. 24 ust. 15 wyżej wymienionej ustawy, dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Dodatkowo, na podstawie art. 30a ust. l pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Zgodnie z powyższym należy wnioskować, że w przypadku otrzymania świadczenia w postaci zysku z polisy ubezpieczeniowej, opodatkowaniu podlega dochód, rozumiany zgodnie z przytoczonym art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako różnica między kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do funduszu ubezpieczeniowego. Przepis ten określił szczególną zasadę ustalania dochodu z tytułu inwestowania składki z polisy w ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy. Zgodnie z tą zasadą, w celu wyliczenia dochodu z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy należy zastosować następujący wzór:

Dochód = kwota wypłaconego świadczenia - suma składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Należy podkreślić, iż klient osiągnie dochód dopiero w sytuacji, kiedy wartość dotychczas dokonanych wszystkich wypłat z tytułu umorzenia jednostek w ramach danej umowy ubezpieczenia przekroczy sumę wszystkich dokonanych wpłat do funduszu.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, zakupiona polisa ma charakter ochroniło-inwestycyjny. Należy zatem stwierdzić, że środki pieniężne, w części stanowiącej świadczenie ochronne, nie związane z częścią składki, która była inwestowana w fundusz kapitałowy, nie stanowi dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o PIT. Przepis ten odnosi się jedynie do inwestycyjnej części składki, będącej przedmiotem świadczenia w przypadku wykupu polisy. Zdaniem Wnioskodawcy na powyższe nie powinien mieć wpływu fakt, iż prawo wykupu z polisy oraz wypowiedzenia umowy ubezpieczenia zostało dokonane przez wierzyciela klienta działającego za pośrednictwem komornika. Przewidziane w umowie ubezpieczenia na życie prawo do świadczenia o charakterze pieniężnym, które nie są wypłacane w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, ale na podstawie złożonego przez uprawnionego oświadczenia woli, stanowi wypłatę określonego świadczenia pieniężnego.

Jednocześnie z uwagi na fakt, że świadczenie polegające na wykupie całości bądź części polisy ma charakter kapitałowy (inwestycyjny), a nie charakter ochronny związany z zaistnieniem zdarzenia ubezpieczeniowego, do wykupu polisy nie ma zastosowania rozporządzenie Ministra Finansów i Sprawiedliwości z dnia 4 lipca 1986 r. w sprawie określenia granic, w jakich świadczenia z ubezpieczeń osobowych i odszkodowania z ubezpieczeń majątkowych nie podlegają egzekucji sądowej (Dz. U. Nr 26, poz. 128, dalej; rozporządzenie Ministra Finansów i Sprawiedliwości). W związku z tym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega cala wartość rachunku zgodnie z art. 24 ust. 15 ustawy o PIT (nie ma tutaj bowiem zastosowania ograniczenie wskazane w wymienionym wyżej rozporządzeniu).

Powyższe wynika z faktu, że w myśl przepisów Kodeksu cywilnego (art. 805 § 1 i 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, Dz. U. z 2014, poz. 121, z późn. zm.) za świadczenie ubezpieczeniowe należy uznać kwotę wypłaconą przez zakład ubezpieczeń w razie zajścia wypadku przewidzianego w umowie ubezpieczenia. W przypadku umów ubezpieczenia na życie będą to więc środki pieniężne wypłacane z tytułu zdarzeń związanych z życiem lub zdrowiem ubezpieczonego. Za świadczenie ubezpieczeniowe należy uznać także kwoty wypłacane z tytułu dożycia przez ubezpieczonego wieku określonego w umowie ubezpieczenia.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy dochód klienta z tytułu skorzystania przez wierzyciela klienta za pomocą komornika z prawa wykupu polisy, będzie stanowiła różnica między kwotą faktycznie wypłaconą w ramach wykupu polisy a sumą wpłaconych przez klienta składek przekazywanych na fundusz kapitałowy, stanowiący część inwestycyjną (kapitałową) płaconej przez klienta składki. Zgodnie z powszechnie panującym w judykaturze jak i w doktrynie poglądem, świadczenie wykupu nie jest kwalifikowane jako świadczenie pieniężne z ubezpieczeń osobowych i w związku z tym rozporządzenie Ministra Finansów i Sprawiedliwości, nie znajduje zastosowania do realizacji wykupu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktyczny.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.