2016.01.12 - Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB2/4511-610/15-4/AKr
z 12 stycznia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 29 września 2015 r. (data wpływu 2 października 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 29 grudnia 2015 r. (data wpływu 31 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania dobrowolnego odszkodowania przyznanego zgodnie z Regulaminem Programu Dobrowolnych Odejść - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 października 2015 r. złożony został wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania dobrowolnego odszkodowania przyznanego zgodnie z Regulaminem Programu Dobrowolnych Odejść.

Wniosek nie spełniał wymogów, określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 21 grudnia 2015 r., Nr IPTPB2/4511-610/15-2/AKr, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 21 grudnia 2015 r. (skutecznie doręczone w dniu 22 grudnia 2015 r.). W dniu 31 grudnia 2015 r. (nadano w dniu 29 grudnia 2015 r.) wpłynęło uzupełnienie wniosku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

„…” Spółka Akcyjna wprowadziła w 2014 r. Program Dobrowolnych Odejść. Program Dobrowolnych Odejść został uruchomiony w celu optymalizacji poziomu i struktury zatrudnienia, mając na uwadze potrzebę przystosowania Spółki do efektywnego i skutecznego funkcjonowania na konkurencyjnym rynku energii, a w konsekwencji zapewnienia stabilnych i bezpiecznych miejsc pracy dla pracowników Spółki niekorzystających z PDO (§ 1 Regulaminu). Program Dobrowolnych Odejść Pracowniczych został skierowany do osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w dniu wejścia w życie Programu Dobrowolnych Odejść objętych gwarancjami zatrudnienia na podstawie Umowy Społecznej lub ochroną zatrudnienia wynikającą z przepisów art. 39 Kodeksu pracy i do dnia 30 kwietnia 2016 r. nie nabędą prawa do świadczenia emerytalnego (Uprawniony Pracownik - § 3 pkt 6 Regulaminu).

Wysokość dobrowolnego odszkodowania z PDO stanowiła równowartość kwoty będącej iloczynem:

średniego miesięcznego wynagrodzenia i

liczby pełnych miesięcy brakujących do nabycia prawa do świadczenia emerytalnego przez uprawnionego pracownika, przy czym maksymalna liczba pełnych miesięcy nie może przekroczyć 14 miesięcy (§ 7 pkt 2 Regulaminu).

Ponadto, uprawnionemu pracownikowi, z którym zostanie rozwiązana umowa o pracę w ramach PDO, niezależnie od dobrowolnego odszkodowania z PDO przysługiwała odprawa pieniężna, o której mowa w przepisie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r., Nr 90, poz. 844) w wysokości tam ustalonej - § 10 pkt 1 Regulaminu.

Wypłata dobrowolnego odszkodowania z PDO miała nastąpić w terminie 8 dni od daty rozwiązania przez uprawnionego pracownika umowy o pracę na mocy porozumienia stron w ramach PDO przelewem na konto. Na pisemny wniosek Uprawnionego Pracownika, złożony do dnia rozwiązania umowy o pracę w ramach PDO, wypłata dobrowolnego odszkodowania z PDO, mogła nastąpić w dwóch ratach, z zastrzeżeniem, że pierwsza rata zostanie wypłacona w kwocie nie niższej niż odprawa pieniężna, która przysługiwałaby z tytułu przepisów ustawy, a całość należnej kwoty dobrowolnego odszkodowania z PDO zostanie wypłacona do 12 miesięcy od dnia rozwiązania umowy o pracę w ramach PDO (§ 7 pkt 6 i 7 Regulaminu).

Wnioskodawczyni złożyła wniosek o przystąpienie do Programu Dobrowolnych Odejść. Była objęta gwarancjami zatrudnienia na podstawie Umowy Społecznej oraz objęta była ochroną zatrudnienia wynikającą z przepisów art. 39 Kodeksu pracy. Ponadto, Wnioskodawczyni do dnia 30 kwietnia 2016 r. nie nabędzie prawa do świadczenia emerytalnego. Dobrowolne odejście Wnioskodawczyni zostało ustalone na dzień 31 lipca 2015 r. Wnioskodawczyni złożyła w dniu 31 lipca 2015 r. wniosek o rozłożenie na raty wypłaty przysługującego odszkodowania z PDO, tj. I rata w kwocie 16 664 zł 82 gr, płatna w miesiącu sierpniu 2015 r., a II rata w kwocie 62 500 zł płatna w miesiącu styczniu 2016 r. Od wypłaconej I raty odszkodowania z PDO pracodawca pobrał zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 18%. Od II raty pracodawca ma również zamiar pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni stwierdziła, że rozwiązała umowę o pracę z pracodawcą na mocy porozumienia z pracodawcą w ramach Programu Dobrowolnych Odejść w dniu 31 lipca 2015 r. z winy pracodawcy, tj. na podstawie art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy w zw. z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. z 2015 r., poz.192).

Uprawnienia i obowiązki wynikające z Programu Dobrowolnych Odejść Pracowniczych jakie miały zastosowanie względem uprawnionych pracowników korzystających z PDO, tj. m.in. przez Wnioskodawczynię:

zgodnie z postanowieniami Regulaminu w sprawie określenia zasad Programu Dobrowolnych Odejść pracowników, pracownikom którzy wystąpili z taką inicjatywą składając stosowny wniosek, pracodawca stworzył możliwość dobrowolnego rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron, z zachowaniem prawa do świadczeń określonych w Regulaminie, pod warunkiem złożenia w ustalonym terminie wniosku o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem, według wzoru określonego przez pracodawcę. Rozwiązanie umowy o pracę w ramach Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść mogło nastąpić tylko za zgodą pracodawcy; termin rozwiązania umowy o pracę pracodawca ustalał z każdym pracownikiem indywidualnie.

zgodnie z § 7 pkt 1 Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść pracownikowi, (m.in. Wnioskodawczyni), który rozwiązał umowę o pracę na zasadzie porozumienia stron w ramach Programu Dobrowolnych Odejść wypłacone zostanie dobrowolne odszkodowanie z PDO,

skorzystanie przez Wnioskodawczynię z Programu Dobrowolnych Odejść wyłączało prawo Wnioskodawczyni do odszkodowań i rekompensat z Umów Społecznych oraz korzystniejszego prawa do odprawy i odszkodowań przysługujących w związku z rozwiązaniem stosunku pracy niż wynika to z innych tytułów, w tym Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy (§ 8 pkt 2 Regulaminu),

dobrowolne odszkodowanie z PDO wypłacone pracownikowi stanowiło kwotę wypłacaną przez pracodawcę w celu zaspokojenia wszelkich roszczeń pracownika ze stosunku pracy związanych z rozwiązaniem umowy u pracę, z zastrzeżeniem § 10 pkt 1, 2 i 3 (§ 8 pkt 1 Regulaminu),

zgodnie z § 10 pkt 2 Regulaminu, do czasu rozwiązania stosunku pracy Wnioskodawczyni zobowiązana była wykorzystać w całości przysługujący jej urlop wypoczynkowy,

stosownie do § 10 pkt 3 Regulaminu, uprawniony pracownik (Wnioskodawczyni), z którym umowa o pracę zostanie rozwiązana na mocy porozumienia stron w ramach PDO zachowuje prawo do premii rocznej (8,5%) wynikającej z Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy w wymiarze i na zasadach zgodnych z zapisami ZUZP, jeśli na mocy ZUZP premia roczna jest mu należna za rok, w którym w trakcie trwania roku rozwiązał umowę o pracę na zasadzie porozumienia stron,

stosownie do § 10 pkt 4 Regulaminu, uprawnionemu pracownikowi, z dniem rozwiązania umowy o pracę w ramach PDO należna będzie nagroda jubileuszowa naliczona zgodnie z postanowieniami ZUZP, jeśli pracownik osiągnąłby staż pracy uprawniający do uzyskania prawa do nagrody jubileuszowej wynikającej z ZUZP w okresie krótszym niż 12 miesięcy od daty rozwiązania umowy o pracę w ramach PDO. Wnioskodawczyni w 2015 r. nie przysługiwała nagroda jubileuszowa.

stosownie do § 10 pkt 5 Regulaminu uprawnionemu pracownikowi, z którym umowa o pracę zostanie rozwiązana w ramach PDO należny będzie ekwiwalent pieniężny za energię elektryczną, na zasadach określonych w obowiązującym Ponadzakładowym Układzie Zbiorowym Pracy Pracowników Przemysłu Energetycznego (PUZP) z dnia 13 maja 1993 r. jeżeli pracownik ten spełni warunki wymagane do otrzymania takiego ekwiwalentu określone w załączniku nr 6 do PUZP, przy czym Wnioskodawczyni nie spełniła warunków do otrzymania takiego ekwiwalentu, od dnia rozwiązania umowy o pracę Wnioskodawczyni utraciła prawo do zniżki za energię elektryczną,

w sytuacji podjęcia ponownego zatrudnienia u pracodawcy lub innego pracodawcy w Grupie Kapitałowej „..:” S.A. w ciągu 5 lat od dnia rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron Wnioskodawczyni byłaby zobowiązana zwrócić Spółce lub jego następcom prawnym kwotę dobrowolnego odszkodowania z PDO w ciągu 14 dni od dnia podjęcia zatrudnienia (§ 11 Regulaminu),

pożyczki z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych zaciągnięte przez pracowników korzystających z PDO podlegają zasadom spłaty określonym w umowach dotyczących udzielenia tych pożyczek (§ 10 pkt 6 Regulaminu).

Pierwsza raty odszkodowania wypłacona została w dniu 10 sierpnia 2015 r. Wypłata dobrowolnego odszkodowania miała miejsce na podstawie Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść. Regulamin powołany przez Wnioskodawczynię w opisie stanu faktycznego jest Regulaminem Programu Dobrowolnych Odejść pracodawcy. Regulamin Programu Dobrowolnych Odejść - zdaniem Wnioskodawczyni - jest regulaminem, o którym mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy, tj. określającym prawa i obowiązki stron stosunku pracy u pracodawcy. Regulamin ten został przyjęty uchwałą zarządu Spółki z dnia 29 grudnia 2014 r. Ponadto, Regulamin ten został rozpowszechniony przez pracodawcę głównie drogę mailową, tak aby każdy z pracowników mógł się z nim zapoznać. Z ww. Regulaminu PDO wynikała wysokość i zasady wypłaty przedmiotowego odszkodowania. Zgodnie z Regulaminem Programu Dobrowolnych Odejść świadczenia otrzymane z tego Programu nie odnosiły się do skrócenia okresu wypowiedzenia. Wnioskodawca rozwiązał umowę o pracę na podstawie porozumienia stron. Otrzymane świadczenie (odszkodowanie) dotyczyło utraconych korzyści i poniesionych strat przez Wnioskodawczynię. Odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę zostało wypłacone w związku z wystąpieniem szkody w postaci braku świadczeń płacowych i szkody w postaci otrzymywania niższej emerytury w przyszłości oraz pozbawieniem zatrudnienia Wnioskodawczyni.

Według stanu na dzień rozwiązania umowy o pracę świadczenia płacowe Wnioskodawcy składały się z:

wynagrodzenia zasadniczego,

dodatku stażowego, premii i nagród regulaminowych miesięcznych, rocznych i innych,

nagrody jubileuszowej (w 2019 r.),

innych świadczeń okolicznościowych, jak np. nagrody świąteczne,

świadczeń z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, takich jak np. dofinansowanie do wypoczynku.

Ponadto jak mowa była wcześniej, Wnioskodawczyni otrzymywała zniżkę na energię elektryczną, którą utraciła na skutek rozwiązania umowę o pracę w trybie PDO.

W przypadku niezłożenia wniosku o objęcie Programem Dobrowolnych Odejść Wnioskodawczyni nadal uzyskiwałby dochody ze stosunku pracy, które zdaniem Wnioskodawczyni byłyby znacznie wyższe niż otrzymane świadczenia odszkodowawcze.

Wnioskodawca podtrzymuje swoje stanowisko, że otrzymane świadczenia z Programu Dobrowolnych Odejść stanowią odszkodowanie (jednakże niższe od spodziewanych świadczeń płacowych) za utratę dochodów ze stosunku pracy i utratę odprawy emerytalnej, które Wnioskodawczyni otrzymałaby, gdyby nadal pracowała.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy wypłacone Wnioskodawczyni odszkodowanie (pierwsza rata) ustalone na podstawie Regulaminu Dobrowolnych Odejść korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu nadanym przez ustawę z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r, poz. 1328).

Zdaniem Wnioskodawczyni (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), otrzymane świadczenie w postaci dobrowolnego odszkodowania z PDO podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu nadanym przez ustawę z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 1328), co oznacza, że Wnioskodawczyni od wypłaconego Jej odszkodowania z PDO nie jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Tym samym pracodawca niezasadnie pobrał od wypłaconego Wnioskodawczyni odszkodowania podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych Dz.U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ustawy Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodu są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 powołanej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc - co do zasady - wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy.

Art. 21 ust. l cyt. ustawy zawiera katalog przychodów i dochodów zwolnionych z opodatkowania. Do tych przedmiotowych zwolnień zalicza się wymienione w pkt 3 odszkodowania i zadośćuczynienia. Brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 3 - zostało znowelizowane ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1328).

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1502, z późn. zm.), z wyjątkiem:

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy, ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia i to tylko te, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wskazać przy tym należy, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Odszkodowanie z PDO za rozwiązanie umowy o pracę zostało wypłacone w związku z wystąpieniem szkody w postaci braku świadczeń płacowych i szkody w postaci otrzymywania niższej emerytury w przyszłości oraz pozbawieniem Wnioskodawczyni zatrudnienia. Ponadto odszkodowanie to miało na celu zaspokojenie podstawowych potrzeb Wnioskodawczyni w sytuacji utraty źródła dochodu. W przypadku nie złożenia wniosku o objęcie Programem Dobrowolnych Odejść Wnioskodawczyni nadal uzyskiwałaby dochody ze stosunku pracy, które zdaniem Wnioskodawczyni byłyby znacznie wyższe niż otrzymane świadczenia odszkodowawcze z Programu Dobrowolnych Odejść.

Wnioskodawczyni podtrzymuje swoje stanowisko, że otrzymane świadczenia z Programu Dobrowolnych Odejść stanowią odszkodowanie (jednakże niższe od spodziewanych świadczeń płacowych) za utratę dochodów ze stosunku pracy i utratę odprawy emerytalnej, które Wnioskodawczyni otrzymywałaby, gdyby nadal pracowała. Wnioskodawczyni otrzymywałaby również inne składniki płacowe, gdyby była dalej zatrudniona u pracodawcy, co oznacza, że świadczenia z PDO są odszkodowaniem za brak wynagrodzenia, a więc mają rekompensować utracone przez pracownika korzyści oraz poniesione straty.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz powyższe przepisy prawa należy uznać, według Wnioskodawczyni, że wypłacane przez pracodawcę świadczenie jest odszkodowaniem (czyli stanowi rekompensatę za doznaną szkodę) i korzysta ono ze zwolnienia z opodatkowania na mocy znowelizowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak wynika z opisanego we wniosku stanu faktycznego, wysokość i zasady wypłaty przedmiotowego odszkodowania zostały określony w Regulaminie Programu Dobrowolnych Odejść, a regulamin ten został przyjęty uchwałą zarządu spółki z dnia 29 grudnia 2014 r. i stał się wewnętrznym aktem prawnym, a zatem regulamin ten jest regulaminem, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. Wnioskodawczyni zatem od wypłaconego odszkodowania z PDO nie jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Tym samym pracodawca nie był obowiązany do poboru i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, od wypłaconego Wnioskodawczyni odszkodowania przyznanego na podstawie Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść. Jednocześnie wyraźnie zostały w Regulaminie Dobrowolnych Odejść rozróżnione dwa rodzaje świadczeń, tj. odszkodowanie i odprawa, co potwierdza, że Wnioskodawczyni nie była obowiązana do uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od otrzymanego odszkodowania z PDO. Skoro zatem wypłata odszkodowania nastąpiła na podstawie Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść, tj. regulaminu, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy i odszkodowanie to ma związek z wystąpieniem szkody, to spełniona została w tym zakresie przesłanka do zastosowania zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawczyni nadmienia, że takie stanowisko zostało zajęte m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 21 lipca 2015 r.,

IPTPB1/4511-224/15-4/MM oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 28 września 2015 r., nr IBPB-2-1/4511-253/15/DP.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 11 ust. 1 powołanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r.
– Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. − Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1502, z późn. zm.) ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka, w której zatrudniona była Wnioskodawczyni, wprowadziła w 2014 r. Program Dobrowolnych Odejść. Program ten został skierowany do osób zatrudnionych w Spółce na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w dniu wejścia w życie Programu Dobrowolnych Odejść objętych gwarancjami zatrudnienia na podstawie Umowy Społecznej lub ochroną zatrudnienia wynikającą z przepisów art. 39 Kodeksu pracy, które do dnia 30 kwietnia 2016 r. nie nabędą prawa do świadczenia emerytalnego. Wypłata dobrowolnego odszkodowania z PDO miała nastąpić w terminie 8 dni od daty rozwiązania przez uprawnionego pracownika umowy o pracę na mocy porozumienia stron w ramach PDO przelewem na konto. Na pisemny wniosek uprawnionego pracownika, złożony do dnia rozwiązania umowy o pracę w ramach PDO, wypłata dobrowolnego odszkodowania z PDO, mogła nastąpić w dwóch ratach, z zastrzeżeniem, że pierwsza rata zostanie wypłacona w kwocie nie niższej niż odprawa pieniężna, która przysługiwałaby z tytułu przepisów ustawy, a całość należnej kwoty dobrowolnego odszkodowania z PDO zostanie wypłacona do 12 miesięcy od dnia rozwiązania umowy o pracę w ramach PDO. Wnioskodawczyni złożyła wniosek o przystąpienie do Programu Dobrowolnych Odejść, ponieważ była objęta gwarancjami zatrudnienia na podstawie Umowy Społecznej oraz ochroną zatrudnienia wynikającą z przepisów art. 39 Kodeksu pracy i do dnia 30 kwietnia 2016 r. i nie nabędzie prawa do świadczenia emerytalnego. Dobrowolne odejście Wnioskodawczyni zostało ustalone na dzień 31 lipca 2015 r. Ponadto, Wnioskodawczyni złożyła w dniu 31 lipca 2015 r. wniosek o rozłożenie na raty wypłaty przysługującego odszkodowania z PDO, tj. I rata w kwocie 16 664 zł 82 gr, płatna w miesiącu sierpniu 2015 r., a II rata w kwocie 62 500 zł płatna w miesiącu styczniu 2016 r. Wnioskodawczyni rozwiązała umowę o pracę z pracodawcą na mocy porozumienia z pracodawcą w ramach Programu Dobrowolnych Odejść w dniu 31 lipca 2015 r. na podstawie art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy w zw. z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Wypłata pierwszej raty odszkodowania miała miejsce w dniu 10 sierpnia 2015 r. Podstawą wypłaty dobrowolnego odszkodowania jest Regulamin Programu Dobrowolnych Odejść w Spółce, będący według Wnioskodawczyni, regulaminem, o którym mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy, tj. określającym prawa i obowiązki stron stosunku pracy u pracodawcy. Regulamin skierowany był do uprawnionych pracowników (m.in. Wnioskodawczyni). Z ww. regulaminu PDO wynikała wysokość i zasady wypłaty przedmiotowego odszkodowania. Zgodnie z Regulaminem Programu Dobrowolnych Odejść świadczenia otrzymane z tego Programu nie odnosiły się do skrócenia okresu wypowiedzenia. Wnioskodawca rozwiązał umowę o pracę na podstawie porozumienia stron. Otrzymane świadczenie (odszkodowanie) dotyczyło utraconych korzyści i poniesionych strat przez Wnioskodawczynię. Odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę zostało wypłacone w związku z wystąpieniem szkody w postaci braku świadczeń płacowych i szkody w postaci otrzymywania niższej emerytury w przyszłości oraz pozbawieniem zatrudnienia Wnioskodawczyni. W przypadku nie złożenia wniosku o objęcie Programem Dobrowolnych Odejść Wnioskodawczyni nadal uzyskiwałby dochody ze stosunku pracy, które zdaniem Wnioskodawczyni, byłyby znacznie wyższe niż otrzymane świadczenia odszkodowawcze. Wnioskodawczyni podtrzymuje swoje stanowisko, że otrzymane świadczenia z Programu Dobrowolnych Odejść stanowią odszkodowanie (jednakże niższe od spodziewanych świadczeń płacowych) za utratę dochodów ze stosunku pracy i utratę odprawy emerytalnej, które Wnioskodawczyni otrzymałaby, gdyby nadal pracowała.

Przechodząc na grunt przepisów prawa podatkowego stwierdzić należy, że jeżeli świadczenie pieniężne w postaci dobrowolnego odszkodowania jest, jak twierdzi Wnioskodawczyni, odszkodowaniem, które zostało wypłacone w związku z wystąpieniem szkody w postaci braku świadczeń płacowych i szkody w postaci otrzymywania niższej emerytury w przyszłości oraz pozbawieniem zatrudnienia Wnioskodawczyni, to do tego świadczenia pieniężnego zastosowanie znajdzie przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Skoro, jak wskazuje Wnioskodawczyni, wypłata świadczenia pieniężnego w postaci dobrowolnego odszkodowania w dwóch ratach następuje na podstawie Regulaminu Dobrowolnych Odejść, z którego wprost wynikają wysokość lub zasady ustalania tego świadczenia, a regulamin ten jest regulacją prawną, o której mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy, to spełniona będzie w tym zakresie przesłanka do zastosowania zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten wyraźnie wskazuje, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy.

Reasumując, wypłacone Wnioskodawczyni w 2015 r., świadczenie pieniężne w postaci dobrowolnego odszkodowania, korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak wynika z wniosku wysokość i zasady wypłaty przedmiotowego świadczenia pieniężnego wynikają wprost z regulacji prawnej, o której mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. W związku z powyższym Wnioskodawczyni nie będzie miała obowiązku odprowadzania podatku dochodowego od otrzymanego świadczenia pieniężnego.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin