Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-2/4511-610/15/MZM
z 23 grudnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 17 września 2015 r. (data otrzymania 5 października 2015 r.), uzupełnionym 27 listopada 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej zwrotu osobom fizycznym niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego własnego mieszkania w zakresie ustalenia prawa do ubiegania się o zwrot – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 października 2015 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej zwrotu osobom fizycznym niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego własnego mieszkania w zakresie ustalenia prawa do ubiegania się o zwrot.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 10 listopada 2015 r. Znak: IBPB-2-2/4511-610/15/MZM wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 27 listopada 2015 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni wspólnie z małżonkiem rozpoczęła budowę pierwszego własnego domu. Małżonkowie ponieśli wydatki na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Wnioskodawczyni wskazała, że powierzchnia użytkowa domu jednorodzinnego nie przekracza 75 m². Małżonkowie są osobami fizycznymi, które do końca roku kalendarzowego, w którym wydano pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego nie ukończyły 36 lat. Pozwolenie na budowę małżonkowie uzyskali 28 maja 2014 r. Aby rozpocząć budowę Wnioskodawczyni razem z małżonkiem zaciągnęła kredyt hipoteczny.

Bank postawił warunek – aby otrzymać kredyt przynajmniej jeden z małżonków musi mieć udział w działce, na której małżonkowie wybudują dom. W dniu 26 sierpnia 2014 r. Wnioskodawczyni otrzymała w darowiźnie udział 1/16 w działce nr 1114/13. Przed pozwoleniem na budowę małżonkowie nie mogli uzyskać podziału fizycznego działki, ponieważ Starostwo Powiatowe nie wydałoby pozwolenia na taką małą działkę. Ojciec Wnioskodawczyni posiada już na tej samej działce dom, obok pierwszego jednorodzinnego domu Wnioskodawczyni i jej małżonka. Wnioskodawczyni wskazała, że ani ona, ani jej małżonek nie byli właścicielami żadnej nieruchomości.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że w budynku znajdującym się na tej samej działce (1114/13), na której buduje swój dom nie ma możliwości – ze względu na jego metraż i rozkład pomieszczeń – wyodrębnienia dwóch lub więcej lokali mieszkalnych. Podział działki nr 1114/13 zostanie dokonany dopiero po wykończeniu nowego domu – Wnioskodawczyni planuje to uczynić w 2017 r. Ponadto Wnioskodawczyni i jej małżonek zostaną wyłącznymi właścicielami wydzielonej działki, na której budują swój pierwszy dom.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytania.

1. Czy Wnioskodawczyni ma prawo do odliczenia podatku VAT?
2. Czy Wnioskodawczyni ma prawo do zwrotu niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego jednorodzinnego domu?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, ma ona takie samo prawo do odliczenia podatku VAT jak każda osoba, spełniająca warunki do odliczenia podatku VAT.

Wnioskodawczyni razem z małżonkiem są jedynymi inwestorami. Wydatki zostały poniesione wyłącznie przez małżonków na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Faktury zostały wystawione na Wnioskodawczynię oraz jej małżonka. Kredyt hipoteczny również został zaciągnięty przez małżonków. Wnioskodawczyni wskazała, że nie ma jeszcze odbioru budowlanego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 38 i art. 39 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1865) – z dniem 1 stycznia 2014 r. straciła moc ustawa z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz.U. Nr 177, poz. 1468 ze zm.) regulująca zasady zwrotu osobom fizycznym części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych przez te osoby w związku z budową i remontem budynku mieszkalnego lub jego części.

Zgodnie natomiast z art. 20 ust. 1 ww. ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi – osoba fizyczna, która po dniu 1 stycznia 2014 r. poniosła wydatki na zakup materiałów budowlanych, ma prawo ubiegać się o zwrot części tych wydatków, zwany dalej „zwrotem wydatków”.

Ponadto – zgodnie z art. 20 ust. 3 pkt 1-5 ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi – o zwrot wydatków można się ubiegać, jeżeli:

1. wydatki zostały poniesione w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych w związku:
   
   1. budową domu jednorodzinnego albo
   2. nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstał lokal mieszkalny
2. przedsięwzięcie, o którym mowa w pkt 1, było realizowane na podstawie pozwolenia na budowę wydanego po dniu 1 stycznia 2014 r. albo na podstawie zgłoszenia budowy;
   
3. powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, o których mowa w pkt 1, nie przekracza odpowiednio:
   
   1. 75 m² i 100 m²,
   2. 85 m² i 110 m² – w przypadku gdy osoba fizyczna w dniu wydania pozwolenia na budowę albo w dniu dokonania zgłoszenia budowy, o których mowa w pkt 2, wychowywała przynajmniej troje dzieci spełniających warunki, o których mowa w art. 7 ust. 1a;
4. osoba fizyczna do końca roku kalendarzowego, w którym wydano pozwolenie na budowę lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego albo dokonano zgłoszenia budowy nie ukończyła 36 lat;
   
5. do dnia złożenia wniosku o zwrot wydatków osoba fizyczna nie była:
   
   1. właścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego,
   2. osobą, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny,
   3. właścicielem lub współwłaścicielem budynku, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny

-z wyłączeniem domu jednorodzinnego albo lokalu mieszkalnego, o którym mowa w pkt 1.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi – zwrot wydatków dotyczy wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych, które do dnia 30 kwietnia 2004 r. były opodatkowane stawką podatku od towarów i usług w wysokości 7%, a od dnia 1 maja 2004 r. są opodatkowane podatkiem VAT, udokumentowanych fakturami wystawionymi dla osoby fizycznej od dnia wydania pozwolenia na budowę, o którym mowa w art. 20 ust. 3 pkt 2, do dnia 30 września 2018 r.

Stosownie do art. 22 ust. 1 ww. ustawy – prawo do zwrotu wydatków przysługuje pod warunkiem, że osoba fizyczna lub jej małżonek nie dokonywali czynności, o których mowa w art. 20 ust. 1, jako podatnicy podatku od towarów i usług, w celu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. W przypadku osoby fizycznej pozostającej w związku małżeńskim w roku kalendarzowym, w którym wydano pozwolenie na budowę lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, warunek, o którym mowa w art. 20 ust. 3 pkt 4, dotyczy młodszego z małżonków, a warunek, o którym mowa w art. 20 ust. 3 pkt 5, dotyczy obojga małżonków (art. 22 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 23 ust. 2 ww. ustawy – wniosek o zwrot wydatków osoba fizyczna składa raz, nie później niż do dnia 31 grudnia roku, w którym zgodnie z prawem miało miejsce przystąpienie do użytkowania wybudowanego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.

Na podstawie art. 23 ust. 6 ww. ustawy – do wniosku o zwrot wydatków należy załączyć kopie:

1. pozwolenia na budowę albo zgłoszenia budowy
2. faktur dokumentujących poniesione wydatki, o których mowa w art. 20 ust. 3 pkt 1.
   
   

Z treści wskazanych przepisów wynika, że ustawa daje prawo, po spełnieniu określonych w niej warunków, do otrzymania zwrotu od Skarbu Państwa niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego własnego mieszkania.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni otrzymała w darowiźnie od ojca udział 1/16 w działce nr 1114/13, na której posadowiony jest dom ojca Wnioskodawczyni. W budynku tym ze względu na jego metraż i rozkład pomieszczeń nie ma możliwości wyodrębnienia dwóch lub więcej lokali mieszkalnych. W związku z tym Wnioskodawczyni rozpoczęła budowę domu na działce, której współwłaścicielem jest zarówno ona jak i jej ojciec. W 2017 r., po wykończeniu swojego nowego domu, Wnioskodawczyni planuje dokonać podziału ww. działki i tym samym razem ze swoim małżonkiem zostaną wyłącznymi właścicielami wydzielonej działki, na której budują swój pierwszy dom.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że w treści art. 20 ust. 3 pkt 5 lit. c) ww. ustawy została wyrażona wola ustawodawcy, aby finansowego wsparcia nie otrzymywały osoby, które są wyłącznymi właścicielami budynku albo ich udział w takim budynku pozwala im, w przypadku zniesienia współwłasności, otrzymać na wyłączność co najmniej jeden lokal mieszkalny. Rozumienie w ten sposób tego przepisu determinuje również wykładnię całego pkt 5. Skoro decyzją ustawodawcy jest aby osoba mająca wyłączne prawo do budynku albo mająca odpowiednio duży w nim udział nie otrzymały wsparcia, z uwagi na przysługiwanie im prawa na wyłączność, to również sytuacje opisane w lit. a) i b) należy odczytywać w ten sposób, że przepisy te odnoszą się tylko do wypadku wyłącznego przysługiwania beneficjentowi prawa własności albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. W tej kwestii należy wykładać te przepisy w sposób zapewniający równość podmiotom, których one dotyczą.

Ustalony w sposób powyższy schemat rozumienia katalogu wyłączeń wpływa również na sposób określenia tytułu prawnego jaki ma przysługiwać beneficjentowi wsparcia do nowo wybudowanego obiektu. Wyprowadzić wniosek w tym zakresie należy w połączeniu z użytym w tytule rozdziału określeniu, że wsparcie związane jest z budową pierwszego własnego mieszkania.

Rozdział 4 zawarty w ustawie o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi zatytułowany jest „Zwrot osobom fizycznym niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego własnego mieszkania”. Głównym założeniem ustawodawcy było zatem stworzenie prawa osobom fizycznym o ubieganie się o zwrot niektórych wydatków w związku z budową pierwszego własnego mieszkania. Poprzedzenie słowa mieszkanie przymiotnikiem „własnego” świadczy o tym, że ustawodawca dopisując ten przymiotnik przesądził, że celem nadrzędnym ustawy jest budowa pierwszego własnego mieszkania, czyli takiego, do którego podatnik będzie posiadał prawo własności. Zwrot „własne” należy tu rozumieć potocznie, a więc jako coś co jest danej osoby, przysługuje jej i to przysługuje jej z wyłączeniem innych osób. Nie chodzi tu więc o przysługiwanie na własność udziału w prawie do rzeczy, ale przysługiwanie całej rzeczy (całości praw do tej rzeczy). Jest to zgodne ze wskazanym rozumieniem negatywnych przesłanek określonych w art. 20 ust. 3 pkt 5 ustawy – wsparcie nie dotyczy osób, które mają już daną rzecz lub prawo na wyłączność (tylko ta osoba jest uprawniona do danego prawa). Tym samym finansowe wsparcie przysługiwać może osobie, która jest wyłącznym właścicielem m.in. prawa do wybudowanego domu jednorodzinnego – przynajmniej na moment udzielania wsparcia prawo do tego domu nie może przysługiwać większej ilości osób. Wyjątek w tym zakresie należy uczynić w przypadku współmałżonków (z istoty małżeńskiego ustroju małżeńskiego oraz wyraźnego uregulowania w ustawie kwestii składnia wniosku o zwrot wydatków przez współmałżonków).

Wnioskodawczyni wskazała, że wraz z małżonkiem po planowanym w 2017 r. wykończeniu domu i przeprowadzeniu podziału działki nr 1114/13 nabędą własność działki, na której prowadzą inwestycję budowlaną. Wnioskodawczyni będzie zatem osobą fizyczną, która poniesie wydatki w związku z budową pierwszego własnego mieszkania. Tym samym należy uznać, że Wnioskodawczyni spełni elementarny warunek ustawy, jakim jest budowa własnego mieszkania, o ile w rzeczywistości zostanie przeprowadzony podział działki i faktycznie na moment udzielania wsparcia (w chwili złożenia wniosku o zwrot niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego jednorodzinnego domu) Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem będą wyłącznymi właścicielami wydzielonej działki, na której budują swój pierwszy dom, na zasadach ustawowej wspólności małżeńskiej.

Wskazać również należy, że poza spełnieniem ww. warunku wynikającego z ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi obligatoryjne jest spełnienie także pozostałych warunków wynikających z tej ustawy. Wnioskodawczyni we wniosku wskazała, że powierzchnia użytkowa domu jednorodzinnego nie przekracza 75 m², zarówno Wnioskodawczyni jak i jej małżonek są osobami fizycznymi, które do końca roku kalendarzowego, w którym wydano pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego nie ukończyły 36 lat a pozwolenie na budowę małżonkowie uzyskali po 1 stycznia 2014 r., tj. 28 maja 2014 r. Natomiast otrzymanie w darowiźnie udziału 1/16 w działce, na której posadowiony jest dom ojca Wnioskodawcy, który zgodnie z przepisami prawa cywilnego co do zasady jest częścią składową gruntu (a zatem darowizna obejmowała zarówno grunt jak i znajdujący się na nim budynek) nie wyklucza prawa Wnioskodawczyni do otrzymania zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Wynika to z faktu, że jeżeli w budynku tym zniesiono by współwłasność, to udział Wnioskodawczyni nie obejmowałby lokalu mieszkalnego bowiem nie ma w ogóle możliwości w budynku tym, ze względu na jego metraż i rozkład pomieszczeń, wyodrębnienia dwóch lub więcej lokali mieszkalnych.

W związku z tym Wnioskodawczyni spełnia wszystkie warunki określone w art. 20 ww. ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi.

Podsumowując, fakt realizacji inwestycji na gruncie stanowiącym współwłasność Wnioskodawczyni oraz jej ojca – o ile w rzeczywistości zostanie przeprowadzony podział działki i faktycznie na moment udzielania wsparcia Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem będą wyłącznymi właścicielami wydzielonej działki, na której budują swój pierwszy dom na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej – nie wyklucza prawa Wnioskodawczyni do otrzymania zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Prawa do zwrotu nie wyklucza również okoliczność, że Wnioskodawczyni jest współwłaścicielem w udziale 1/16 domu jej ojca, który posadowiony jest na działce nr 1114/13. Wynika to z faktu, że jeżeli w budynku tym zniesionoby współwłasność, to udział Wnioskodawczyni nie obejmowałby lokalu mieszkalnego bowiem nie ma w ogóle możliwości w budynku tym, ze względu na jego metraż i rozkład pomieszczeń, wyodrębnienia dwóch lub więcej lokali mieszkalnych. Oznacza to, że przy spełnieniu wszystkich pozostałych warunków przewidzianych ustawą o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi Wnioskodawczyni będzie przysługiwało prawo do ubiegania się o zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy w związku z budową domu jednorodzinnego.

Stanowisko Wnioskodawczyni należało zatem uznać za prawidłowe.

Ponadto do wniosku Wnioskodawczyni dołączyła plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje – w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawczynię i jej stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) – w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.