2016.01.05 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4511-458/15/BD
z 5 stycznia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 12 października 2015 r. (data wpływu do Biura – 15 października 2015 r.), uzupełnionym 3 grudnia 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego na podstawie wyroku sądowego odszkodowania wraz z odsetkami

w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania odszkodowania – jest prawidłowe,
w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania odsetek ustawowych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 października 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego na podstawie wyroku sądowego odszkodowania wraz z odsetkami.

Z uwagi na braki formalne wniosku, w piśmie z 20 listopada 2015 r. znak: IBPB-2-1/4511-458/15/BD wezwano Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 3 grudnia 2015 r.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Na podstawie wyroku Sądu Okręgowego z dnia 19 września 2014 r., utrzymanego w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 25 maja 2015 r. Wnioskodawczyni przyznane zostało odszkodowanie od Skarbu Państwa – Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w wysokości 1.350.554,66 zł (jeden milion trzysta pięćdziesiąt tysięcy pięćset pięćdziesiąt cztery złote 66/100) wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty:

510.666,66 zł od dnia 5 września 2006 r. do dnia zapłaty;
174.116,66 zł od dnia 12 marca 2010 r. do dnia zapłaty;
635.383,66 zł od dnia 14 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty;
30.221,33 zł od dnia 5 września 2006 r. do dnia zapłaty.

Zapłata nastąpiła w dniu 25 czerwca 2015 r. Przyznana kwota stanowi odszkodowanie za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie przy wykonywaniu władzy publicznej, to jest bezprawne przejęcie na rzecz Skarbu Państwa na cele reformy rolnej majątku I. Wnioskodawczyni jest spadkobiercą byłych właścicieli majątku I. położonego w powiecie S., o powierzchni gruntów 99,47 ha, który został bezprawnie przejęty na własność Skarbu Państwa w ramach reformy rolnej w dniu 3 marca 1948 r. Podstawą wskazanego wyżej wyroku sądu powszechnego przyznającego odszkodowanie Wnioskodawczyni, było stwierdzenie przez Wojewodę decyzją z dnia 19 maja 2006 r., iż majątek I. należący do spadkodawców nie podpadał pod działanie dekretu o reformie rolnej z uwagi na fakt, iż nie przekraczał on powierzchni 100 ha.

Kwota główna składająca się na odszkodowanie nie została przyznana na podstawie szczególnych przepisów prawa, lecz na podstawie ogólnych przepisów dotyczących odpowiedzialności deliktowej Skarbu Państwa tj. na podstawie art. 417 § 1 Kodeksu cywilnego (w brzmieniu obowiązującym przed 1 września 2004 r.). Natomiast odsetki związane z kwotą główną zasądzono na podstawie art. 417 § 1 w zw. z art. 481 w zw. z art. 455 Kodeksu cywilnego.

Odszkodowanie zostało przyznane w związku ze szkodą rzeczywiście poniesioną i nie dotyczy utraconych korzyści.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy odszkodowanie wypłacone Wnioskodawczyni na podstawie wyroku Sądu Okręgowego z dnia 19 września 2014 r., utrzymanego w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 25 maja 2015 r., podlega zwolnieniu od podatku dochodowego do wysokości kwoty 1.350.554,66 zł wskazanej w wyroku oraz czy zwolnienie od podatku dochodowego obejmuje też kwotę odsetek ustawowych wypłaconych zgodnie z tym wyrokiem?

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że zwolnieniu od podatku dochodowego podlega wypłacona jej kwota 1.350.554,66 zł wskazana w wyroku sądowym oraz kwota odsetek ustawowych wypłaconych zgodnie z wyrokiem. Zwolnienie od podatku odszkodowania wraz z kwotą odsetek wynika z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten wprowadza zasadę, że wolne od podatku jest „inne odszkodowanie lub zadośćuczynienie otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku”. Przyznane Wnioskodawczyni odszkodowanie za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie przy wykonywaniu władzy publicznej nie kwalifikuje się do żadnych wskazanych w innych miejscach ustawy odszkodowań, a więc stanowi właśnie „inne odszkodowanie” w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten nie różnicuje przy tym odszkodowania i odsetek należnych od kwoty tego odszkodowania. Należy mieć natomiast na uwadze, że odsetki stanowią integralny element przychodu, ponieważ mają charakter akcesoryjny, a ich byt prawny zależy od należności, z którą są związane. Odsetki od odszkodowania należy więc zaliczać do tego samego źródła przychodu, jakim jest dla Wnioskodawczyni w niniejszej sprawie odszkodowanie. Z tego powodu zwolnienie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje też odsetki od odszkodowania, wypłacone Wnioskodawczyni na podstawie wyroku sądowego.

Stanowisko Wnioskodawczyni, która twierdzi, że odsetki jako akcesoryjnie związane z należnością główną, podlegają temu samemu przepisowi prawa co należność główna (w razie braku odmiennego, wyraźnego zastrzeżenia w ustawie) potwierdził ostatnio wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 stycznia 2014 r., sygn. akt II FSK 289/12. W orzeczeniu tym wskazano, że „z konieczności przeprowadzania ścisłej i literalnej wykładni przepisów regulujących zwolnienia podatkowe nie można wyprowadzić wniosku, że odsetki należy przyporządkować do innego źródła przychodu niż należność główną”. Straciła więc obecnie aktualność poprzednia wykładania prawa podatkowego, zaprezentowana w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 stycznia 2007 r., sygn. akt II FSK 36/06, zgodnie z którą „posłużenie się z zapisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jedynie pojęciem odszkodowania, bez użycia słowa odsetki powoduje, iż jedynie te pierwsze (odszkodowania), a nie te ostatnie (odsetki), mogą być uznane za zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych.”

Stanowisko Wnioskodawczyni o konieczności powiązania odsetek z odszkodowaniem potwierdza także aktualne orzecznictwo Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych. Wskazuje się bowiem, że obecnie odszkodowawcza funkcja odsetek ustawowych przeważa nad ich funkcją waloryzacyjną. Z tego powodu można przyjmować, że odsetki same w sobie także są odszkodowaniem, podlegającym zwolnieniu od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przyjmując ten tok wykładni, przyznane Wnioskodawczyni odsetki na mocy wyroku sądowego są dla niej odszkodowaniem za zwlekanie przez Skarb Państwa z zapłatą świadczenia pieniężnego. Już bowiem od czasu, gdy Wnioskodawczyni (po otrzymaniu decyzji Wojewody z dnia 19 maja 2006 r. stwierdzającej, iż majątek I. nie podpadał pod działanie dekretu o reformie rolnej), wezwała Skarb Państwa – Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do zapłaty należnego jej odszkodowania, znany był obowiązanemu do zapłaty fakt istnienia podstawy żądania i jej szacunkowa kwota. Skarb Państwa nie dokonał jednak dobrowolnej zapłaty, a zamiast tego wdał się w długoletni proces sądowy. Odwlekał przez to obowiązek zapłaty odszkodowania, gdy tymczasem Wnioskodawczyni nie mogła korzystać z należnych jej środków za bezprawne wywłaszczenie majątku I. Takie opóźnienie w wypłacie odszkodowania za wywłaszczenie doprowadziło do konieczności zasądzenia odsetek ustawowych, które dla Wnioskodawczyni stanowi dodatkowe odszkodowanie należne z uwagi na nieuzasadnione odwlekanie wypłaty – argumentację taką potwierdziły sądy powszechne rozpoznające sprawę roszczenia Wnioskodawczyni, dlatego przyznały odsetki od daty wezwania do zapłaty, a nie daty wyrokowania. Zgodnie z wyrokami Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 lutego 2013 r., sygn. I ACa 170/11, a także z dnia 26 kwietnia 2013 r., sygn. I ACa 1436/12 oraz z dnia 28 października 2011 r., sygn. VI ACa 247/11 „odsetki mają charakter odszkodowawczy, a nie waloryzacyjny i ich zadaniem jest zrekompensowanie uprawnionemu faktu niedokonania zapłaty w terminie”. Natomiast zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2013 r., sygn. CSK 192/12, „obecnie w związku z normalizacją stosunków ekonomicznych i stabilizacją cen – w odniesieniu do okresu transformacji ustrojowej – odsetki ustawowe, w odróżnieniu od wcześniejszego okresu, w mniejszym stopniu pełnią funkcję waloryzacyjną świadczenia pieniężnego. Odsetki ustawowe mają przede wszystkim zapewnić swego rodzaju zryczałtowane wynagrodzenie dla wierzyciela za korzystanie ze środków pieniężnych jemu należnych przez dłużnika. Ponadto mają na celu motywować dłużnika do jak najszybszego spełnienia świadczenia.” Mając na uwadze także tą argumentację, uznać trzeba, że odsetki wypłacone Wnioskodawczyni jako stanowiące odszkodowanie (a nie świadczenie waloryzacyjne) podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Odszkodowanie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu zacytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy podatkowej, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Przywołany przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania (zadośćuczynienie) przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, które jednocześnie nie zostały przyznane w okolicznościach wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, czyli których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z przepisów prawnych.

Zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconego zysku. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z wniosku wynika, że na podstawie wyroku Sądu Okręgowego z dnia 19 września 2014 r., utrzymanego w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 25 maja 2015 r. Wnioskodawczyni przyznane zostało odszkodowanie od Skarbu Państwa – Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w wysokości 1.350.554,66 zł (jeden milion trzysta pięćdziesiąt tysięcy pięćset pięćdziesiąt cztery złote 66/100) wraz z ustawowymi odsetkami. Zapłata nastąpiła w dniu 25 czerwca 2015 r. Podstawą wskazanego wyżej wyroku sądu powszechnego przyznającego odszkodowanie Wnioskodawczyni, było stwierdzenie przez Wojewodę decyzją z dnia 19 maja 2006 r., iż majątek I. należący do spadkodawców nie podpadał pod działanie dekretu o reformie rolnej z uwagi na fakt, iż nie przekraczał on powierzchni 100 ha. Kwota główna składająca się na odszkodowanie nie została przyznana na podstawie szczególnych przepisów prawa, lecz na podstawie ogólnych przepisów dotyczących odpowiedzialności deliktowej Skarbu Państwa tj. na podstawie art. 417 § 1 Kodeksu cywilnego (w brzmieniu obowiązującym przed 1 września 2004 r.). Natomiast odsetki związane z kwotą główną zasądzono na podstawie art. 417 § 1 w zw. z art. 481 w zw. z art. 455 Kodeksu cywilnego. Odszkodowanie zostało przyznane w związku ze szkodą rzeczywiście poniesioną i nie dotyczy utraconych korzyści.

Zgodnie z art. 361 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U., Nr 16 , poz. 93 ze zm.) – w brzmieniu obowiązującym przed 1 września 2004 r. – zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego).

Stosownie do treści art. 363 § 1 Kodeksu cywilnego, naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili (art. 363 § 2 Kodeksu cywilnego).

Zgodnie z art. 417 § 1 Kodeksu cywilnego Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez funkcjonariusza państwowego przy wykonywaniu powierzonej mu czynności.

Szkodą jest uszczerbek majątkowy powstały wskutek pewnego zdarzenia – z wyłączeniem przypadków, gdy zmniejszenie się majątku następuje wskutek woli właściciela tego majątku (darowizna, zbycie rzeczy).

Uszczerbek w majątku może polegać na:

zmniejszeniu się aktywów majątku (poprzez ubytek, zniszczenie lub utratę np. praw rzeczowych – w tym własności lub obniżenie ich wartości),
zwiększeniu się pasywów (długów),
udaremnieniu zwiększenia się majątku poprzez utratę korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Żeby rozstrzygnąć kwestię opodatkowania kwoty, będącej odszkodowaniem, a zasądzonej wyrokiem sądu należy ustalić jaki rodzaj szkody został pokryty tym odszkodowaniem. Szkoda rozpatrywana jako uszczerbek o charakterze majątkowym może mieć – jak wyżej wskazano – w świetle przepisów Kodeksu cywilnego postać dwojaką. Może obejmować stratę, jakiej doznaje mienie poszkodowanego – wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas, tzw. szkoda rzeczywista. Ponadto może obejmować utratę korzyści, jakiej poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wskutek doznania tej postaci uszczerbku poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny – tj. wskazanie, że odszkodowanie zostało przyznane w związku ze szkodą rzeczywistą – oraz powołane wyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, że wypłacone Wnioskodawczyni (jako uprawionej po spadkodawcach) odszkodowanie od Skarbu Państwa korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przedmiotowe zwolnienie obejmuje bowiem tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą czyli za poniesioną stratę.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni dotyczące zwolnienia z opodatkowania odszkodowania należało uznać za prawidłowe.

Natomiast w zakresie zasądzonych wyrokiem sądu odsetek, należy wskazać, że w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyszczególniono odrębne źródło przychodów w postaci „innych źródeł”.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. Ustawodawca sformułował bowiem tak wskazany przepis, aby stanowił on kategorię otwartą. Nie jest bowiem możliwym, aby przewidzieć każdy rodzaj przychodu, który wystąpi. Tym samym z faktu, że ustawodawca nie wymienił wprost odsetek jako źródła przychodu nie można wywodzić wniosku, że odsetki nie podlegają opodatkowaniu. Gdyby tak było, to niektóre rodzaje odsetek nie zostałyby wymienione w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z opodatkowania.

O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

510.666,66 zł od dnia 5 września 2006 r. do dnia zapłaty;
174.116,66 zł od dnia 12 marca 2010 r. do dnia zapłaty;
635.383,66 zł od dnia 14 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty;
30.221,33 zł od dnia 5 września 2006 r. do dnia zapłaty.

Zdaniem Wnioskodawczyni, odsetki te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.), zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (art. 481 § 2 Kodeksu cywilnego).

Odsetki wypłacone za okres pomiędzy datą zasądzenia i datą wypłaty odszkodowania nie są wliczane do wartości odszkodowania. Zgodnie bowiem z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 2014 r., poz. 101, ze zm.), do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenie główne.

Należy przy tym wskazać, że odsetki są świadczeniem ubocznym, pozostającym w ścisłym związku z należnością główną, jednak źródło ich powstania różni się zasadniczo od źródła powstania długu głównego. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego – są skutkiem niewykonania zobowiązań.

Nie ma racji Wnioskodawczyni twierdząc, że odszkodowanie zwolnione jest z opodatkowania, to kwota odsetek (tym bardziej ustawowych) powinna też być zwolniona z opodatkowania.

Nie można przyjąć, że odsetki są odszkodowaniem sensu stricte i jako takie objęte są zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie wskazanego we wniosku art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Okoliczność, że odsetki stanowią najczęściej swoistą rekompensatę wynikającą z czasookresu jaki upłynął pomiędzy zaistnieniem zdarzeń skutkujących wypłatą odszkodowania a skonkretyzowaniem obowiązku naprawienia szkody (krzywdy) w wyroku sądu, nie jest wystarczająca do objęcia zwolnieniem z opodatkowania przedmiotowych odsetek, na podstawie tego przepisu. Zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy zawiera w tym przedmiocie (konkretnie odnosi się do odsetek) – wyraźne zwolnienie.

I tak, wolne od podatku są odsetki wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 52, pkt 95, pkt 119 i pkt 130 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli:

odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz.U. Nr 156, poz. 776);
odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1;
odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta;
odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a.

W świetle powyższego należy przyjąć, że ustawodawca nie pomija odsetek w zwolnieniach, jeżeli uznaje zasadność ich zwolnienia w odniesieniu do dóbr, które w ocenie ustawodawcy zasługują na szczególną ochronę.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej uregulowania prawne stwierdzić należy, że wypłacone na podstawie wyroku dla Wnioskodawczyni odsetki ustawowe nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie wskazanego przez Wnioskodawczynię art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tego rodzaju odsetki stanowią przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy i podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie zwolnienia z opodatkowania odsetek ustawowych należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do przywołanych przez Wnioskodawczynię wyroków sądów należy wskazać, że źródłem prawa są przepisy a nie orzecznictwo. Podkreślić należy, że wyroki stanowią cenny dorobek w wykładni prawa ale jako takie nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w zakresie analizowanego przepisu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin