Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP3/4512-1-224/15-2/AW
z 3 lutego 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 3 listopada 2015 r. (data wpływu 9 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku rejestracji Wnioskodawcy jako podatnika podatku od towarów i usług oraz braku obowiązku zapłaty podatku VAT z tytułu sprzedaży 4 działek – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 listopada 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku rejestracji Wnioskodawcy jako podatnika podatku od towarów i usług oraz braku obowiązku zapłaty podatku VAT z tytułu sprzedaży 4 działek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca wraz z żoną są właścicielami działek rolnych o numerach: 309 o powierzchni 54 a (pięćdziesiąt cztery ary) oraz 308 o powierzchni 85 a (osiemdziesiąt pięć ary) – numery działek podane na dzień nabycia.

Wnioskodawca wraz z żoną weszli w posiadanie powyższych działek w następujący sposób:

1. W dniu 26 maja 1998 r. otrzymali w darowiźnie 1/2 udziału w niezabudowanej działce rolnej nr 309 o powierzchni 0,54 ha. Umowa darowizny sporządzona została w formie aktu notarialnego.
2. W dniu 23 października 1998 r. nabyli w drodze umowy sprzedaży działkę rolną niezabudowaną numer 308 o powierzchni 0,85 ha, co zostało potwierdzone aktem notarialnym.
3. W dniu 6 września 2000 r. otrzymali w formie darowizny udział wynoszący 1/2 w nieruchomości stanowiącej działkę rolną niezabudowaną numer 309 o powierzchni 0,54 ha.
   
   

W ten sposób Wnioskodawca oraz jego małżonka stali się właścicielami działek rolnych niezabudowanych o łącznej powierzchni 1,3098 ha.

W dniu 27 sierpnia 2004 r. dla przedmiotowej nieruchomości wydany został plan zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym nieruchomość ta przeznaczona jest na teren zabudowy mieszkalnej.

Po ogłoszeniu planu zagospodarowania przestrzennego, Wnioskodawca razem z małżonką postanowili w roku 2011 podzielić działkę na mniejsze i dokonać zbycia kilku z nich. Działkom nadano numery odpowiednio: 508/1, 508/2, 508/4, 508/5, 508/6, 508/7. Po podziale działek powstało 5 działek, z których cztery przeznaczone zostaną na sprzedaż, natomiast piąta największa działka pozostanie własnością małżonków, ponieważ noszą się oni z zamiarem wybudowania na niej domu jednorodzinnego. Dochód ze sprzedaży czterech wydzielonych działek zostanie przeznaczony na budowę oraz wykończenie domu jednorodzinnego.

Wnioskodawca wraz z małżonką oświadczają, że:

1. nie są płatnikami podatku VAT oraz nie prowadzą działalności gospodarczej;
2. nie prowadzili i nie prowadzą działalności gospodarczej związanej z obrotem nieruchomościami;
3. w przeszłości nie sprzedawali żadnych działek ani innych nieruchomości;
4. posiadany grunt nigdy nie był wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę ani przez małżonkę Wnioskodawcy oraz nie był przedmiotem umowy najmu ani dzierżawy;
5. nie ponieśli nakładów finansowych powodujących wzrost wartości gruntu;
6. jedyne nakłady jakie Wnioskodawca oraz jego małżonka ponieśli, to opłacenie geodety związane z podziałem działek oraz w roku 2011 doprowadzenie prądu do jednej z działek, na której początkowo planowali wybudować dom jednorodzinny, lecz po zmianie decyzji zaprzestali innych działań zmierzających do dalszego uzbrojenia tej jednej konkretnej działki;
7. nie podejmowali innych czynności wymagających zaangażowania własnych środków finansowych, zmierzających do podniesienia wartości gruntu;
8. grunt jest niezabudowany i stanowi wyłącznie majątek prywatny Wnioskodawcy i jego małżonki;
9. nie dokonywali wcześniej sprzedaży gruntu;
10. w chwili obecnej w ewidencji gruntów działki występują jako grunty rolne.
    
    

Ze względu na wielkość działki dla efektywnego jej zbycia Wnioskodawca oraz jego małżonka zmuszeni byli podzielić ją na pięć mniejszych działek, zgodnie z rysunkiem planu zagospodarowania przestrzennego, z czego 4 działki przeznaczyli do sprzedaży.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca przy sprzedaży 4 działek, powstałych po podziale działek nr 308 i nr 309, ma obowiązek rejestracji jako podatnik podatku od towarów i usług oraz zapłaty podatku VAT od sprzedaży?

Zdaniem Wnioskodawcy, w przytoczonym stanie faktycznym nie wystąpi obowiązek rejestracji Wnioskodawcy jako podatnika podatku VAT oraz obowiązek zapłaty podatku.

Sprzedaż wyżej wymienionych działek stanowi zwykłe wykonywanie prawa własności i odnosi się do zarządzania majątkiem prywatnym. Na działkach tych nie prowadzono żadnej działalności gospodarczej, nie były przedmiotem umowy najmu ani dzierżawy. Wnioskodawca ani jego małżonka nie są płatnikami podatku VAT, nie prowadzą też żadnej działalności gospodarczej, również w sferze obrotu nieruchomościami. Nie podejmowano działań oznaczających aktywne i stałe zaangażowanie w planowanie transakcji poprzez podniesienie wartości gruntu, grodzenie czy też poniesienie wydatków, których celem jest zachęcenie potencjalnych nabywców do zakupu ww. nieruchomości. Wnioskodawca wraz z małżonką nie podejmowali żadnych działań marketingowych. Grunt jaki posiadają nie był przedmiotem umowy najmu ani dzierżawy, a podstawą do podjęcia decyzji o sprzedaży działek jest chęć wybudowania domu jednorodzinnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary – na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie zatem z ww. przepisami grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem, aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

I tak, w świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).

W podobny sposób rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W kwestii opodatkowania dostawy działek istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży działek podjął lub podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, co skutkować będzie koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 2 ustawy, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej  Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.  (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy), jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca wraz z żoną są właścicielami działek rolnych nr 309 i nr 308. Działkę nr 309 otrzymali w formie darowizny – 1/2 udziału w roku 1998 oraz 1/2 udziału w roku 2000. Z kolei działkę nr 308 nabyli w drodze umowy sprzedaży.

W dniu 27 sierpnia 2004 r. dla nieruchomości wydany został plan zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym nieruchomość ta przeznaczona jest na teren zabudowy mieszkalnej.

W roku 2011 Wnioskodawca razem z małżonką postanowili podzielić nieruchomości na mniejsze działki i dokonać zbycia czterech z nich. Działkom nadano numery odpowiednio: 508/1, 508/2, 508/4, 508/5, 508/6, 508/7. Natomiast na piątej Wnioskodawca z małżonką planują wybudowanie własnego domu jednorodzinnego.

Ponadto Wnioskodawca wraz z małżonką oświadczają, że nie są płatnikami podatku VAT oraz nie prowadzą działalności gospodarczej. W przeszłości nie sprzedawali żadnych działek ani innych nieruchomości. Posiadany grunt nigdy nie był wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę oraz nie był przedmiotem umowy najmu ani dzierżawy. Zainteresowany oraz żona nie ponieśli nakładów finansowych powodujących wzrost wartości gruntu. Jedyne nakłady jakie ponieśli, to opłacenie geodety związane z podziałem działek oraz w roku 2011 doprowadzenie prądu do jednej z działek, na której początkowo planowali wybudować dom jednorodzinny, lecz po zmianie decyzji zaprzestali innych działań zmierzających do dalszego uzbrojenia tej jednej konkretnej działki. Oprócz ww. wymienionych czynności nie podejmowali innych, wymagających zaangażowania własnych środków finansowych, zmierzających do podniesienia wartości gruntu.

W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązku rejestracji Wnioskodawcy jako podatnika podatku od towarów i usług oraz obowiązku zapłaty podatku VAT z tytułu sprzedaży 4 działek.

W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Zainteresowany podejmował działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta winna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.

Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że z zawartego we wniosku opisu stanu faktycznego nie wynika jakiekolwiek aktywne działanie Wnioskodawcy, tj. wystąpienie o ustalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, wystąpienie o wydanie warunków zagospodarowania przestrzennego, uzbrojenie gruntów w przyłącza do sieci wodociągowej lub gazowej, ogrodzenie, wystąpienie o wytyczenie dróg wewnętrznych itd., które wskazywałoby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami. Ponadto działki, o których mowa we wniosku, nie były wykorzystywane przez Zainteresowanego w działalności gospodarczej oraz nie były udostępniane osobom trzecim na podstawie odpłatnych umów najmu lub dzierżawy, co mogłoby wskazywać na ekonomiczne wykorzystanie gruntu.

Należy również wskazać, że bez znaczenia pozostają podjęte przez Wnioskodawcę czynności polegające na podziale nieruchomości na mniejsze działki oraz doprowadzenie prądu do jednej z nich, mającej pozostać własnością małżonków.

Zatem w analizowanej sprawie w celu dokonania sprzedaży 4 działek gruntu, Wnioskodawca nie angażuje środków podobnych do wykorzystywanych przez handlowca, tj. nie wykazuje aktywności w przedmiocie zbycia wskazanych we wniosku nieruchomości, porównywalnych do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że Wnioskodawca zbywając działki, nie dokonuje tego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i nie występuje jako podatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

W przedstawionych okolicznościach sprawy Wnioskodawca nie działa zatem jako producent, handlowiec lub usługodawca, a czynność sprzedaży ww. działek stanowi jedynie racjonalny sposób zagospodarowania posiadanego przez niego prywatnego majątku. Zainteresowany sprzedając 4 działki korzysta z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, zatem czynność ta nie oznacza wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Sprzedaż towaru z majątku osobistego nie ma charakteru handlowego, podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, transakcja sprzedaży 4 działek, stanowiących prywatny majątek Wnioskodawcy, nie stanowi sprzedaży dokonywanej przez handlowca (przedsiębiorcę) i tym samym Zainteresowany nie jest zobowiązany do zarejestrowania się jako podatnik podatku od towarów i usług oraz nie ma obowiązku zapłaty tego podatku od ww. sprzedaży.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku rejestracji Wnioskodawcy jako podatnika podatku od towarów i usług oraz braku obowiązku zapłaty podatku VAT z tytułu sprzedaży 4 działek. Ponadto kwestia dotycząca stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie m.in. braku obowiązku rejestracji żony Wnioskodawcy jako podatnika podatku od towarów i usług oraz braku obowiązku zapłaty podatku VAT z tytułu sprzedaży 4 działek została załatwiona postanowieniem o odmowie wszczęcia postępowania z dnia 3 lutego 2016 r., nr ILPP3/4512-1-224/15-3/AW.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.