INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 grudnia 2011r. (data wpływu 28 grudnia 2011r.), uzupełnionym pismami z dnia 8 marca 2012r. (data wpływu 13 marca 2012r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie zwolnienia od podatku usług związanych z likwidacją szkód – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 grudnia 2011r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie zwolnienia od podatku usług związanych z likwidacją szkód.

Ww. wniosek został uzupełniony dwoma pismami z dnia 8 marca 2012r. (data wpływu 13 marca 2012r.) będącymi odpowiedzią na wezwanie z dnia 28 lutego 2012r. znak IBPP3/443-1369/11/AB.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka cywilna prowadzi działalność gospodarczą między innymi w zakresie działalności związanej z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat PKD 66.21.Z. Działalność ta polega na świadczeniu zakładom ubezpieczeń za wynagrodzeniem, usług w zakresie oferowanych przez te zakłady ubezpieczeń majątkowych, ubezpieczeń assistance i postępowań regresowych określonych w art. 3 ust 4 i pkt 5 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz.1151 ze zm.).

W szczególności świadczenie usług będzie polegało na:

• przyjęciu zgłoszenia szkody,
• zakładaniu akt szkodowych i ich kompletowaniu zgodnie z przepisami prawa,
• udzielenia ubezpieczonemu informacji o jego prawach i obowiązkach wynikających z ogólnych warunków umowy i przepisów KC,
• dokumentowania rozmiarów szkody i podejmowania działań zmierzających do jej zmniejszenia,
• sprawdzenia uprawnień ubezpieczonych do uzyskania pomocy,
• sprawdzania prawidłowości wykonania usług przez podwykonawców oraz zasadności ponoszonych kosztów reprezentowania i zabezpieczenia interesów zakładów ubezpieczeń oraz ubezpieczonych,
• wykonanie oględzin uszkodzonego pojazdu (stwierdzenie uszkodzeń pojazdu, wykonanie dokumentacji fotograficznej),
• wykonanie oględzin miejsca zdarzenia (wykonanie dokumentami fotograficznej),
• sporządzenie kopii: prawa jazdy, dowodu rejestracyjnego, polisy ubezpieczeniowej, karty pojazdu,
• weryfikacji czy nie zachodzi próba oszustwa TU lub wyłudzenia odszkodowania,
• obliczenie ryzyka i poniesionych szkód przez poszkodowanego/ubezpieczyciela,
• pobieraniu składki,
• potrącaniu składki za niezapłaconą ratę z polisy przed wypłata odszkodowania,
• prowadzenie korespondencji z poszkodowanym w imieniu i na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego w celu skompletowania niezbędnej dokumentacji wymaganej do wypłaty odszkodowania lub do odmowy odszkodowania,
• występowanie w imieniu i na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego do instytucji zewnętrznych (bank, leasing, sprawca szkody, świadkowie, biegli, itp.) i organów Państwowych tj. (policja, prokuratura, sądy, fundusz gwarancyjny, rzecznik ubezpieczonych) w celu ustalenia odpowiedzialności Towarzystwa Ubezpieczeniowego i strony uprawnionej do wypłaty odszkodowania,
• wprowadzenie wszystkich danych dotyczących każdej szkody do centralnego systemu obsługi ubezpieczeń Towarzystwa Ubezpieczeniowego tj.:
  • Rodzaj Szkody
  • Sposób likwidacji Szkody
  • Rodzaj ryzyka
  • Nadanie indywidualnego nr szkody
  • Weryfikacja daty szkody i polisy
  • Weryfikacja ubezpieczonego – właściciela lub użytkownika zgodnie z zawartą polisą
  • Wprowadzenie kierowcy – sprawcy i poszkodowanego i ich zweryfikowanie w systemie
  • Opis uszkodzeń
  • Opis strony prawnej i przyjęcia odpowiedzialności Towarzystwa Ubezpieczeniowego
  • Wprowadzenie operatów szkodowych tzn. rezerwy statystycznej w imieniu Towarzystwa Ubezpieczeniowego, wprowadzenie wynagrodzenia za likwidację szkody
  • Wystawienie polecenia wypłaty do księgowości Towarzystwa Ubezpieczeniowego w celu zapłaty Poszkodowanemu
  • Zamkniecie szkody wypłatą odszkodowania bądź odmową wypłaty odszkodowania, rezygnacją lub anulowaniem szkody
  • Zatwierdzenie podjętej decyzji o wypłacie lub odmowie odszkodowania
  • Przyznanie odszkodowania i wystawienie polecenia wypłaty
  • Sporządzenie operatu Szkody
  • Wystawienie polecenia wypłaty do księgowości z podpisami Wnioskodawców, które są nakazem/podstawa do wypłaty odszkodowania
  • Wysłanie polecenia wypłaty do Poszkodowanego i do akt szkodowych ze szczegółowym opisem podjętej decyzji, ewentualnymi potrąceniami i uzasadnieniem decyzji oraz wysokością przyznanego odszkodowania.
  • Opisanie teczki szkodowej i przekazanie kompletnej po zapłacie do Towarzystwa Ubezpieczeniowego i dalej do archiwum
• ustaleniu odpowiedzialności Towarzystwa Ubezpieczeniowego z polisy,
• ustaleniu i wyliczeniu wartości szkody zgodnie z obowiązującymi przepisami,
• przyznanie odszkodowania lub odmowa wypłaty odszkodowania,
• wystawienie polecenia wypłaty do księgowości Towarzystwa Ubezpieczeniowego i do Poszkodowanego,
• po dostarczeniu Wnioskodawcy przez księgowość Towarzystwa Ubezpieczeniowego dowodu zapłaty, opisanie akt szkodowych i przesłanie do Towarzystwa Ubezpieczeniowego i do archiwum,
• w przypadku odwołania się Poszkodowanego lub Ubezpieczonego od wystawionej decyzji, prowadzenie korespondencji w imieniu i na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego aż do skierowania na drogę sądową, a także występowanie w sądzie jako strona w imieniu Towarzystwa Ubezpieczeniowego,
• ponoszenie konsekwencji finansowych za błędną decyzję lub nieprawidłową wypłatę odszkodowania – w wysokości źle wyliczonego odszkodowania, błędnie wskazanego beneficjenta lub numeru konta czy adresy uprawnionego do otrzymania odszkodowania,
• występowanie z regresem do Towarzystw Ubezpieczeniowych i winnych szkody.
  
  

W odpowiedzi na wezwanie Wnioskodawca uzupełnił wniosek o podpis drugiego wspólnika oraz dodatkowo wyjaśnił, iż pomiędzy Wnioskodawcą a Towarzystwem ubezpieczeniowym, zostanie podpisana umowa, która przenosi na Wnioskodawcę wszystkie prawa i obowiązki związane z:

• zawieraniem umów ubezpieczenia, reasekuracji lub umów gwarancji ubezpieczeniowych lub zlecanie ich zawierania uprawnionym pośrednikom ubezpieczeniowym, a także wykonywanie tych umów,
• składanie oświadczeń woli w sprawach roszczeń o odszkodowania lub inne świadczenia należne z tytułu umów ubezpieczenia,
• ocena ryzyka w ubezpieczeniach osobowych i ubezpieczeniach majątkowych oraz gwarancji ubezpieczeniowych,
• wypłacanie odszkodowań i innych świadczeń,
• ustalanie przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych,
• ustalanie wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań,
• ustalanie wartości przedmiotu ubezpieczenia,
• czynności prewencyjne,
• wykonywanie innych czynności określonych w przepisach innych ustaw.
  
  

Wnioskodawca świadczyłby usługi na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego, a tym samym, TU cedowałoby na Wnioskodawcę ryzyko wykonywania wszelkich czynności realizowanych przez TU w jego imieniu i na jego rzecz. Spółka posiadałaby również bezpośredni dostęp do programów wykorzystywanych przez Towarzystwa Ubezpieczeniowe. W ramach wiążącej umowy pomiędzy stronami spółka byłaby zobligowana do przestrzegania wzajemnych zobowiązań. Jednocześnie spółka chciałaby znacząco podkreślić, iż pełna odpowiedzialność za prawidłowo zlikwidowane ryzyko objęte ubezpieczeniem podczas zawartej umowy ubezpieczeniowej oraz wysokość wypłaconego odszkodowania, prawidłowe sporządzenie dokumentów ubezpieczeniowych, ustalanie wartości przedmiotu ubezpieczenia zostałaby scedowana w całości na Wnioskodawcę. W związku z tym spółka byłaby zobowiązana do złożenia w TU zobowiązania finansowego (forma: weksel, akredytywa, czek, poręczenie, reasekuracja).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy od 1 stycznia 2011 roku odpłatne usługi w zakresie likwidacji szkód, świadczone przez podatnika, który nie jest ubezpieczycielem i ubezpieczającym, na rzecz zakładów ubezpieczeń, w szczególności: przyjęcie zgłoszenia szkody, udzielenie ubezpieczonemu informacji o jego prawach i obowiązkach wynikających z ogólnych warunków umowy, zorganizowanie pomocy w miejscu zdarzenia, dokumentowanie rozmiarów szkody i podejmowanie działań zmierzających do jej zmniejszenia, sprawdzanie uprawnień ubezpieczonych do uzyskania pomocy, sprawdzanie prawidłowości wykonania usług przez podwykonawców oraz zasadności ponoszonych kosztów, reprezentowanie i zabezpieczanie interesów zakładów ubezpieczeń oraz ubezpieczonych, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy też na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 w związku z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zostały od tego podatku zwolnione...

Zdaniem Wnioskodawcy, pomimo nowelizacji ustawy o VAT, wymienione w pytaniu czynności ubezpieczeniowe od 1 stycznia 2011r. w dalszym ciągu będą zwolnione od podatku od towarów i usług.

Za takim stanowiskiem przemawia szereg argumentów.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż w myśl wykładni autorskiej, zawartej w uzasadnieniu do projektu ustawy nowelizującej ustawę o VAT, istota zmian polegających na likwidacji załącznika nr 4 jest odstąpienie od identyfikacji usług zwolnionych od podatku przy pomocy klasyfikacji statystycznych i określenia ich zakresu z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów. Zmiany w klasyfikacji statystycznej nie pozwoliły na takie przełożenie przepisów wykorzystujących ta klasyfikacje, aby było pewne że zakres zwolnień, określony w załączniku nr 4 do ustawy, jest zgodny z przepisami Dyrektywy 2008/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2008r. ze zm.), Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług ubezpieczeniowych i finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego i ubezpieczeniowego.

Zaproponowane zwolnienia usług ubezpieczeniowych i finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach i nie są uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi. Regulacja ta z pewnością odpowiada orzecznictwu Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, który wielokrotnie, jeszcze pod rządami art. 13 (B) Dyrektywy VAT wskazywał, że Państwo Członkowskie nie może ograniczać zakresu zwolnienia transakcji ubezpieczeniowych wyłącznie do usług ubezpieczycieli prowadzących działalność ubezpieczeniową na podstawie zezwolenia wydanego przez organ państwowy. Oznacza to, że nie ma przeszkód by zwolnieniem objęty był podmiot inny niż zakłady ubezpieczeń, o których mowa w ustawie z dnia 22 maja 2003r. o działalności ubezpieczeniowej (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 11 poz. 66 ze zm.) Wszystkie opisane w stania faktycznym czynności wykonywane są w imieniu i na rzecz zakładów ubezpieczeń, a zatem są czynnościami ubezpieczeniowych, o których mowa w art. 3 ust 4, 5 i 6 ustawy o działalności ubezpieczeniowej.

Przechodząc do analizy zapisów znowelizowanego art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT należy zwrócić uwagę na różnice pomiędzy zapisami Dyrektywy 2008/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, a wskazanym przepisem. Art. 135 pkt 1 lit. a Dyrektywy VAT stanowi, iż Państwa Członkowskie zwalniają od podatku VAT transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych. Wskazać jednakże trzeba na niezbyt precyzyjne tłumaczenie Dyrektywy. Domniemywać można, iż tłumaczenie zostało dokonane z języka angielskiego. To właśnie w anglojęzycznej wersji językowej ustawodawca unijny posłużył się zwrotem „transactions". Zgodnie z definicją zawartą w słowniku języka polskiego (http://sjp.pwn.pl/szukaj/transkacja) „transakcja” to operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług. Tymczasem w języku angielskim jak również w łacinie skąd się wywodzi, wyrażenie to ma znaczenie szersze i obejmuje nie tylko samą umowę, ale także proces prowadzący do jej zawarcia (negocjacje) oraz wykonanie. W ocenie spółki zakres znaczeniowy wyrażenia „transakcje ubezpieczeniowe”, użyty w treści Dyrektywy VAT, obejmuje wszystkie czynności ubezpieczeniowe.

O tym, że interpretacja wyrażenia „transakcja” nie jest oczywista świadczy również treść punktu (14) preambuły Dyrektywy VAT, w której zauważono, iż termin „transakcja podlegająca opodatkowaniu" (a wiec także transakcja zwolniona od opodatkowania) może być powodem trudności, w szczególności w odniesieniu do transakcji uznawanych za podlegające opodatkowaniu. W związku z tym należy to pojęcie doprecyzować. Polski ustawodawca nie wypełnił zalecenia Dyrektywy i nie doprecyzował pojęcia „transakcja”, co więcej w ustawie o VAT posługuje się pojęciem „usługi”, rozumiejąc przez nią każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).

Ustawodawca wymieniając usługi zwolnione od podatku wskazał również usługi ubezpieczeniowe, nie podając jednakże ich definicji legalnej. Konieczne jest zatem dokonanie wykładni tego pojęcia w oparciu o reguły interpretacyjne przyjęte w nauce prawa i orzecznictwie sądów. W pierwszej kolejności należy się odwołać do wykładni gramatycznej. Oznacza to, że znaczenia wyrażeń ustawowych należy poszukiwać w treści samej ustawy, następnie w aktach prawnych dotyczących prawa podatkowego, potem w aktach prawa regulujących daną dziedzinę życia, a końcowo w języku potocznym. Jak już wyżej zauważono, ustawa o VAT, ani żaden z przepisów prawa podatkowego nie zawiera definicji „usługi ubezpieczeniowej”. Zakres znaczeniowy tego wyrażenia należy zatem ustalić w oparciu o dwie ustawy: ustawę o VAT i ustawę o działalności ubezpieczeniowej. W ten sposób dochodzimy do ustalenia, że usługa, to każde świadczenie na rzecz innego podmiotu, które nie jest dostawą towaru. Ponieważ ma to być świadczenie ubezpieczeniowe winno być działaniem wynikającym ze stosunku ubezpieczenia.

W tym miejscu należy się odwołać do art. 3 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, w którym zawarto katalog czynności ubezpieczeniowych. W katalogu tym została też wymieniona likwidacja szkód, to jest zespół działań prowadzących do pokrycia uszczerbku w prawach materialnych i niematerialnych ubezpieczonego. Przez usługę ubezpieczenia, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 znowelizowanej ustawy o VAT należy rozumieć czynność ubezpieczeniową obejmującą świadczenie na rzecz innego podmiotu.

Za taką interpretacją przemawia także „prowspólnotowa” wykładnia wspomnianych przepisów. Aby ustalić ramy tej wykładni trzeba jeszcze raz przywołać brzmienie art. 135 pkt 1 lit a) Dyrektywy VAT z uwzględnieniem innych niż polska wersji językowych. Zarówno w wersji angielskojęzycznej (transactions), francuskojęzycznej (les operations) jak i niemieckojęzycznej (umsatze), posłużono się wyrażeniami o znaczeniu szerszym, aniżeli „transakcja ubezpieczeniowa”, którym to sformułowaniem posłużono się w polskiej wersji. Z tego względu nie wydaje się właściwym zawężanie pojęcia usługi ubezpieczeniowej do usług ubezpieczeniowych świadczonych przez zakłady ubezpieczeń.

Następnie należy przywołać treść art. 43 ust. 13 ustawy o VAT w znowelizowanej wersji, gdzie ustawodawca rozszerzył zwolnienie od podatku o świadczenie usług stanowiących element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 37, które stanowią same odrębną całość i są właściwe i niezbędne do świadczenia usługi zwolnionej. Likwidacja szkody jest bez wątpienia odrębnym, właściwym i niezbędnym elementem usługi ubezpieczeniowej, świadczy o tym nie tylko charakter materialny tego procesu, ale także fakt odrębnej regulacji w przepisach Kodeksu cywilnego (art. 817) i ustawie działalności ubezpieczeniowej (art. 16, art. 22 ust. 1 art. 25). Wykładnia językowa art. 43 ust. 1 pkt 37 i ust. 13 nakazuje więc uznać, że od 1 stycznia 2011 roku usługi w zakresie likwidacji szkód świadczone przez Wnioskodawcę w imieniu na rzecz zakładów ubezpieczeń oferujących ubezpieczenia assistance będą zwolnione od podatku od towarów i usług.

Kolejnym argumentem przemawiającym za zwolnieniem usług świadczonych przez Wnioskodawcę z podatku od towarów usług jest zaznaczony na wstępie cel nowelizacji. Jest nim uzyskanie pewności, iż zakres zwolnień jest zgodny z przepisami Dyrektywy VAT. Skoro Dyrektywa VAT w art. 135 pkt 1 lit. a) posługuje się szerokim pojęciem ”transakcji ubezpieczeniowej” nie ma podstaw do jego zawężania w ustawie polskiej. Nadto w uzasadnieniu projektu ustawy brak jest jakiejkolwiek wzmianki, by celem ustawodawcy było wyłączenie którejkolwiek z usług wymienionych w załączniku nr 4 z katalogu usług zwolnionych od podatku od towarów i usług, a z pewnością nie dotyczy to usług pomocniczych w stosunku do ubezpieczeń.

Nie można także nie zauważyć, iż ustawodawca wprowadził do znowelizowanej ustawy o VAT art. 43 ust. 13, w którym doprecyzowano, że zwolnienie obejmuje także świadczenie usługi stanowiącej element usługi ubezpieczeniowej, który sam w sobie stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi ubezpieczeniowej, o ile nie jest usługą doradztwa, ściągania długów i leasingu, albo stanowi element świadczenia usługi pośrednictwa (art. 43 ust. 14 i 15 ustawy o VAT).

Porównanie hipotez norm prawnych zrekonstruowanych na podstawie brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 1 wraz załącznikiem nr 4 do ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do końca 2010 roku oraz art. 43 ust. 1 pkt 37 i ust 13, 14 i 15 znowelizowanej ustawy o VAT pozwala przyjmować, iż zmiana ma charakter jedynie porządkowy. Stanowi zabieg legislacyjny, którego celem jest przeniesienie usług zwolnionych, wymienionych w załączniku nr 4, do treści ustawy. Dyspozycja normy prawnej nie uległa zmianie, w szczególności nie doszło do zawężenia katalogu usług zwolnionych od podatku od towarów i usług w znowelizowanej ustawie o VAT.

Dla Spółki nie ulega wątpliwości, że likwidacja szkód stanowi niezbędny element usługi ubezpieczeniowej. Stanowi ona urzeczywistnienie ochrony ubezpieczeniowej w przypadku wystąpienia zdarzenia objętego umową ubezpieczenia. Likwidacja szkody jako proces stanowi odrębną całość. Jej początku należy upatrywać w zgłoszeniu szkody, zakończenia zaś w realizacji świadczenia ubezpieczeniowego lub jego odmowie jako wyodrębniony w czasie i uregulowany przepisami powszechnie obowiązującego prawa zespół działań odpowiada treści art. 43 ust. 13 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 roku.

Na zakończenie warto zwrócić uwagę na wynik wykładni systemowej.

Konstrukcja art. 43 w nowym brzmieniu oparte jest o zasadę ogólną zawartą w ust. 1 pkt 37 oraz przepisy doprecyzowujące, to jest ust. 13, 14 i 15. To właśnie art. 43 ust. 14 pozwala twierdzić, iż zwolnieniu podlega cała usługa ubezpieczeniowa sensu stricte, w tym oczywiście likwidacja szkody. W ust. 14 wyłączono bowiem ze zwolnienia elementy usług pośrednictwa ubezpieczeniowego. Skoro ustawodawca dostrzega potrzebę takiego wyłączenia w przypadku usług agencyjnych i brokerskich, a zarazem nie przewiduje podobnego zawężenia w przypadku zasadniczych czynności ubezpieczeniowych, należy domniemywać, iż jego zamiarem było objęcie zwolnieniem wszystkich w tym pomocniczych czynności ubezpieczeniowych.

Ograniczenie zwolnienia od podatku od towarów i usług w zakresie likwidacji szkód tylko do usług świadczonych przez zakłady ubezpieczeń prowadziłoby ponadto da zaburzenia konkurencji. Część usług byłaby zwolniona od podatku, a część nie, w zależności czy czynności likwidacyjne wykonuje zakład ubezpieczeń, czy też podmiot zewnętrzny na jego zlecenie. Kłóciłoby się to nie tylko z wykładnią art. 135 pkt 1 lit a) Dyrektywy VAT wskazującą na wyłącznie przedmiotowy zakres zwolnienia. Nadto byłoby sprzeczne z zasadą racjonalności ustawodawcy. W myśl bowiem art. 3 ust. 5 i 6 ustawy o działalności ubezpieczeniowej niektóre czynności ubezpieczeniowe mogą tyć zlecane podmiotom zewnętrznym. Tym samym nieracjonalnym byłby ustawodawca, który pozwala zakładom ubezpieczeń na outsourcing czynności ubezpieczeniowych o charakterze technicznym, jednocześnie skazując te, które z tej możliwości korzystają na zwiększone koszty, a tym samym na mniejszą konkurencyjność.

Stanowisko Wnioskodawcy zostało potwierdzone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21 grudnia 2011r. (I SA/Gd 885/11) gdzie WSA stwierdzić, iż usługi wsparcia w procesie realizacji umów ubezpieczenia assistance zapewnianie zakładowi ubezpieczeń przez wyspecjalizowane centrum obsługi klienta powinny korzystać ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054.) – zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z art. 5a ustawy o podatku od towarów i usług, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Natomiast stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie zaznacza się, że w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r. na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku, a także zwolnień od podatku.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Jak stanowi art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41, o czym stanowi art. 43 ust. 14 wskazanej ustawy.

Należy podkreślić, że pojęcie używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Zatem w pierwszej kolejności należy określić, jakie czynności miał na myśli prawodawca formułując w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Stosownie do art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006r. Nr 347, str. 1 ze zm.), państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Należy zauważyć, że terminy używane do określenia zwolnień podatku przewidziane w artykule 13 Dyrektywy muszą być ściśle interpretowane, jako że stanowią wyjątki od ogólnej zasady, która mówi, że podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika (patrz w szczególności sprawa 348/87 Stichting Uitvoering Financiele Acties <1989> ECR 1737, paragraf 13 i sprawa C-287/00 Commission v Germany <2002> ECR I-5811, paragraf 43).

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych.

Czynność ubezpieczeniowa, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy. Czynność ubezpieczeniowa, w każdym przypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

W tym miejscu wskazać należy, iż zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości UE, zajętym w orzeczeniu C-8/01 z dnia 20 listopada 2003r. w sprawie Taksatorrigen, istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, to iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skania C-240/99, paragraf 37).

Trybunał wprawdzie orzekł, że wyrażenie „transakcje ubezpieczeniowe” nie obejmują wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38).

Jednak w akapicie 41 sprawy Skania, Trybunał podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, iż tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B(a) szóstej dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Natomiast zasadniczym kryterium, pozwalającym na ustalenie, czy dana osoba jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, czy też nie, jest charakter wykonywanych przez nią czynności wewnętrznych. W sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien TSUE zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy brokerem lub pośrednikiem ubezpieczeniowym a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności.

W związku z powyższym należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003r. o działalności ubezpieczeniowej (t.j. Dz. U z 2010r. nr 11 poz. 66 ze zm.).

Na podstawie art. 3 ust. 1 ww. ustawy przez działalność ubezpieczeniową rozumie się wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych.

W przepisach art. 3 ust. 3-5 tej ustawy, wymienione zostały czynności ubezpieczeniowe, o których mowa w ust. 1.

Zgodnie z art. 3 ust. 3 czynnościami ubezpieczeniowymi, o których mowa w ust. 1, są:

1. zawieranie umów ubezpieczenia, umów gwarancji ubezpieczeniowych lub zlecanie ich zawierania uprawnionym pośrednikom ubezpieczeniowym w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. Nr 124, poz. 1154, z późn. zm.), a także wykonywanie tych umów;
   • zawieranie umów reasekuracji lub zlecanie ich zawierania brokerom reasekuracyjnym w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003r o pośrednictwie ubezpieczeniowym, a także wykonywanie tych umów, w zakresie cedowania ryzyka z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych (reasekuracja bierna);
2. składanie oświadczeń woli w sprawach roszczeń o odszkodowania lub inne świadczenia należne z tytułu umów, o których mowa w pkt 1 i 1a;
3. ustalanie składek i prowizji należnych z tytułu zawieranych umów, o których mowa w pkt 1 i 1a;
4. ustanawianie w drodze czynności cywilnoprawnych zabezpieczeń rzeczowych lub osobistych, jeżeli są one bezpośrednio związane z zawieraniem umów, o których mowa w pkt 1 i 1a.
   
   

W myśl art. 3 ust. 4 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, czynnościami ubezpieczeniowymi są również:

1. ocena ryzyka w ubezpieczeniach osobowych i ubezpieczeniach majątkowych oraz w umowach gwarancji ubezpieczeniowych;
2. wypłacanie odszkodowań i innych świadczeń należnych z tytułu umów, o których mowa w ust. 3 pkt 1 i 1a;
3. przejmowanie i zbywanie przedmiotów lub praw nabytych przez zakład ubezpieczeń w związku z wykonywaniem umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej;
4. prowadzenie kontroli przestrzegania przez ubezpieczających lub ubezpieczonych, zastrzeżonych w umowie lub w ogólnych warunkach ubezpieczeń, obowiązków i zasad bezpieczeństwa odnoszących się do przedmiotów objętych ochroną ubezpieczeniową;
5. prowadzenie postępowań regresowych oraz postępowań windykacyjnych związanych z wykonywaniem:
   • umów ubezpieczenia i umów gwarancji ubezpieczeniowych,
   • umów reasekuracji w zakresie cedowania ryzyka z umów ubezpieczenia i umów gwarancji ubezpieczeniowych;
6. lokowanie środków zakładu ubezpieczeń;
7. wykonywanie innych czynności określonych w przepisach innych ustaw.
   
   

Ponadto stosownie do art. 3 ust. 5 ww. ustawy czynnościami ubezpieczeniowymi są także następujące czynności, jeżeli są wykonywane przez zakład ubezpieczeń:

1. ustalanie przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych;
2. ustalanie wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych;
3. ustalanie wartości przedmiotu ubezpieczenia;
4. czynności zapobiegania powstawaniu albo zmniejszeniu skutków wypadków ubezpieczeniowych lub finansowanie tych działań z funduszu prewencyjnego.
   
   

W świetle art. 3 ust. 6 tej ustawy zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, innym podmiotom. Czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, wykonywane przez te podmioty są traktowane jak czynności ubezpieczeniowe, w zakresie, w jakim są wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą między innymi w zakresie działalności związanej z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat, która polega na świadczeniu zakładom ubezpieczeń za wynagrodzeniem, usług w zakresie oferowanych przez te zakłady ubezpieczeń majątkowych, ubezpieczeń assistance i postępowań regresowych określonych w art. 3 ust 4 i pkt 5 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz.1151 ze zm.). Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności dla Towarzystwa ubezpieczeniowego związane z likwidacja szkód zostały szczegółowo opisane we wniosku.

Przenosząc zdarzenie opisane we wniosku na grunt obowiązujących przepisów stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie wykonuje czynności ubezpieczeniowych. Czynność ubezpieczeniowa, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się, w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia, do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Wnioskodawca nie będzie występować w roli ani ubezpieczyciela ani ubezpieczającego, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do określonego świadczenia na rzecz ubezpieczonego klienta. Powyższe zostało wprost podkreślone w zadanym pytaniu.

Zauważyć należy, iż „czynność ubezpieczeniowa”, w każdym wypadku związana będzie z istnieniem stosunku umownego między ubezpieczycielem, który na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia z tego podatku, a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Z opisu sprawy wynika, iż ubezpieczycielem jest Towarzystwo ubezpieczeniowe, między Wnioskodawcą a zleceniodawcami nie istnieje żaden stosunek prawny ubezpieczenia. Realizacja ww. czynności przez ubezpieczyciela lub podmiot gospodarczy działający na zlecenie ubezpieczyciela jest świadczeniem usług na rzecz ubezpieczyciela. Wnioskodawca w ramach wykonywanych czynności będzie działał w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela, pełna odpowiedzialność za prawidłowo zlikwidowane ryzyko objęte ubezpieczeniem podczas zawartej umowy ubezpieczeniowej oraz wysokość wypłaconego odszkodowania, prawidłowe sporządzenie dokumentów ubezpieczeniowych, ustalanie wartości przedmiotu ubezpieczenia zostanie scedowana w całości na Wnioskodawcę. W związku z tym Wnioskodawca będzie zobowiązany do złożenia w Towarzystwie zobowiązania finansowego.

Wobec powyższego należy podkreślić, iż fakt ponoszenia przez Wnioskodawcę odpowiedzialności za wykonywane czynności związane z likwidacją szkód oraz ryzyko objęte ubezpieczeniem nie świadczy o tym, że Wnioskodawca będzie pozostawał w stosunku prawnym zarówno z ubezpieczycielem jak i ubezpieczonym. Wnioskodawca będzie działał w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela, który to wyłącznie będzie zobowiązany w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia, do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy. Wnioskodawca będzie ponosił odpowiedzialność wobec ubezpieczyciela za wykonywane czynności w ramach likwidacji ryzyka objętego umową, nie będzie natomiast zobowiązany do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy, bowiem do tego świadczenia obowiązany będzie ubezpieczyciel, na rzecz którego działał będzie Wnioskodawca. To ubezpieczyciel będzie dokonywał wypłaty odszkodowania ubezpieczonemu po uprzednim przesłaniu przez Wnioskodawcę polecenia jego wypłaty (po weryfikacji okoliczności wystąpienia szkody). Końcowo po dostarczeniu Wnioskodawcy przez księgowość Towarzystwa Ubezpieczeniowego dowodu zapłaty Wnioskodawca obowiązany będzie do opisania akt szkodowych i przesłania ich do Towarzystwa Ubezpieczeniowego i do archiwum. Zatem ponoszenie odpowiedzialności przez Wnioskodawcę za wykonywane przez niego czynności związane z likwidacją szkód, objęte umowa ubezpieczenia nie stanowi przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku.

Mając na uwadze powołane przepisy prawne należy wskazać, iż wykonywane przez Wnioskodawcę czynności nie stanowią usług w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, a są czynnościami technicznymi. Powyższe czynności nie są bezpośrednio związane z zawartymi umowami ubezpieczenia, a ich niewykonanie przez Wnioskodawcę, ale przez inny podmiot w żaden sposób nie wpłynęłoby na treść i jakość umowy ubezpieczenia. Za nieprawidłowo wykonane czynności oraz błędnie określoną wysokość odszkodowania Wnioskodawca ponosić będzie odpowiedzialność wobec ubezpieczyciela w imieniu i na rzecz którego działał będzie.

Wnioskodawca nie świadczy również usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka.

W konsekwencji, czynności wykonywane przez Wnioskodawcę będące przedmiotem wniosku, nie stanowią usług ubezpieczeniowych lub reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy wynika, iż prawodawca zwolnił od podatku również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Przy czym czynności wykonywane przez pośrednika ubezpieczeniowego dotyczą czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń (agencyjne) oraz czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej (brokerskie).

Działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego. Usługa pośrednictwa ubezpieczeniowego to usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo ma zatem na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności, które umożliwiłyby zawarcie przez obie strony umowy, przy czym pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu.

Z wniosku wynika, iż Wnioskodawca w przedmiotowej sprawie jest jedynie podmiotem wykonującym czynności techniczne (które szczegółowo zostały opisane), na rzecz Towarzystwa ubezpieczeniowego.

Biorąc pod uwagę powyższe czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, który nie będzie występował w roli ubezpieczyciela i ubezpieczającego, będące przedmiotem wniosku, polegające w szczególności na przyjęciu zgłoszenia szkody, udzieleniu ubezpieczonemu informacji o jego prawach i obowiązkach wynikających z ogólnych warunków umowy, zorganizowaniu pomocy w miejscu zdarzenia, dokumentowaniu rozmiarów szkody i podejmowaniu działań zmierzających do jej zmniejszenia, sprawdzaniu uprawnień ubezpieczonych do uzyskania pomocy, sprawdzaniu prawidłowości wykonania usług przez podwykonawców oraz zasadności ponoszonych kosztów, reprezentowaniu i zabezpieczaniu interesów zakładów ubezpieczeń oraz ubezpieczonych nie stanowią również usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi nie są również usługami wskazanymi w art. 43 ust. 13 ustawy, gdyż nie stanowią one elementu usługi wskazanej w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej.

Z analizy wyżej powołanego art. 43 ust. 13 ustawy, wynika, iż zastosowanie zwolnienia z podatku możliwe jest także w odniesieniu do usług stanowiących element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37 – 41 pod warunkiem, iż:

• stanowią one odrębną całość
• i są właściwe oraz
• niezbędne do świadczenia usługi zwolnionej.
  
  

Zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy ustawodawca uzależnia od łącznego spełnienia określonych warunków Przepis ten wyraźnie wskazuje, że przedmiotowe usługi muszą być właściwe oraz niezbędne do wykonania usługi podstawowej tj. usługi ubezpieczeniowej. Zgodnie z obowiązującymi zasadami wykładni, w przypadku zwolnień od podatku, regulacji tych nie wolno interpretować w sposób rozszerzający, lecz możliwie wąsko. Aby uznać usługę za właściwą musi ona z ogólnego punktu widzenia stanowić osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej. W przedmiotowej sprawie usług wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz zakładów ubezpieczeń nie można uznać za usługi właściwe do wykonania usługi podstawowej, tj. usługi ubezpieczeniowej. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie obejmują bowiem funkcji charakterystycznych dla usługi ubezpieczeniowej zwolnionej od podatku VAT, świadczonej przez zakład ubezpieczeniowy, który dostarcza swoim klientom ochrony ubezpieczeniowej w ramach polisy ubezpieczeniowej. Jak wynika z wniosku wykonywane przez Wnioskodawcę czynności zmierzają do likwidacji szkód. Tak więc czynności te nie są działaniami nastawionymi na świadczenie usług ubezpieczeniowych zwolnionych od podatku VAT, a jedynie mają na celu ocenę wysokości szkód i rozmiaru odszkodowań. Przedmiotowe usługi mają wpływ na decyzje podejmowane przez towarzystwa ubezpieczeniowe, które zlecają Wnioskodawcy wykonanie opisanych czynności, nie obejmują one jednak funkcji charakterystycznych dla usługi ubezpieczeniowej.

Uwzględniając przywołane wyżej orzecznictwo TSUE zauważyć należy, iż zwolnieniu od podatku nie podlegają usługi stanowiące element (część składową) usługi ubezpieczeniowej, które nie są dla danej usługi ubezpieczeniowej właściwe – w znaczeniu: specyficzne (specyficzny – właściwy wyłącznie dla dane osoby, danego przedmiotu czy zjawiska). W takim kontekście trudno uznać opisane usługi za specyficzne jedynie dla sektora ubezpieczeniowego, mogą one bowiem być wykorzystywane w innych niż ubezpieczenia dziedzinach życia.

W tym miejscu warto także przypomnieć generalną zasadę wykładni zwolnień, wielokrotnie podnoszoną przez TSUE w orzeczeniach, zgodnie z którą pojęcia użyte celem zdefiniowania zwolnień z VAT, podlegają ścisłej interpretacji, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od zasady ogólnej, według której podatek VAT jest pobierany od każdej dostawy towarów lub świadczenia usług dokonanego odpłatnie przez podatnika działającego w takim charakterze.

Analizując przedstawiony opis stanu faktycznego oraz powołane uregulowania prawne, a także biorąc pod uwagę orzecznictwo TSUE, tut. Organ stwierdził, iż świadczone przez Wnioskodawcę usługi nie korzystają ze zwolnienia od podatku. Nie zachodzą bowiem wszystkie przesłanki pozwalające objąć zwolnieniem przedmiotowe usługi na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług. Ustawodawca w tym przepisie uzależnia rozszerzenie zwolnienia na usługi stanowiące element m.in. usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji, od łącznego spełnienia określonych warunków. Usługa taka musi stanowić odrębną całość i być właściwą i niezbędną do świadczenia usługi zwolnionej w trybie art. 43 ust. 1 pkt 7 i 37-41 ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem podkreślić należy, że przesłanką pozwalającą objąć zwolnieniem daną czynność jest wykazanie jej związku z usługami ubezpieczeniowymi, przy czym związek ten musi być wyraźny i nie odbiegać od świadczenia usług ubezpieczeniowych, wypaczając przez to istotę przewidzianego zwolnienia.

W ocenie tut. Organu, brak jest podstaw do uznania, iż świadczone przez Wnioskodawcę usługi stanowią element usługi wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie są usługami właściwymi tylko do usług ubezpieczeniowych świadczonych przez firmy ubezpieczeniowe. Owszem stanowią one osobną całość obok usługi ubezpieczeniowej, jednakże nie obejmują one funkcji charakterystycznych dla usługi ubezpieczeniowej zwolnionej od podatku VAT, świadczonej przez zakład ubezpieczeniowy, który dostarcza swoim klientom ochrony ubezpieczeniowej w ramach polisy ubezpieczeniowej. Jak wynika z wniosku, wykonywane przez Wnioskodawcę czynności zmierzają do wyceny i likwidacji szkód. Tak więc czynności te nie są działaniami nastawionymi na świadczenie usług ubezpieczeniowych zwolnionych od podatku VAT, a jedynie mają na celu ocenę wysokości szkód i rozmiaru odszkodowań. Przedmiotowe usługi mają wpływ na decyzje podejmowane przez towarzystwa ubezpieczeniowe, które zlecają Wnioskodawcy wykonanie opisanych czynności, nie obejmują one jednak funkcji charakterystycznych dla usługi ubezpieczeniowej.

Problem usług pokrewnych do usług ubezpieczeniowych był przedmiotem wyroku TS UE z dnia 20 listopada 2003r. w sprawie C-8/01 Assurandor-Societetet, działającym w imieniu Taksatorringen przeciwko Skatteministeriet, w którym rozstrzygnięto, że wyceny szkód pojazdów silnikowych dokonane przez stowarzyszenie w imieniu swoich członków będących firmami ubezpieczeniowymi nie są ani transakcjami ubezpieczeniowymi, ani usługami pokrewnymi transakcjom ubezpieczeniowym, które świadczą maklerzy lub przedstawiciele ubezpieczeniowi w znaczeniu tego postanowienia.

Usługi wymienione we wniosku, wykonane przez Wnioskodawcę na podstawie umowy zawartej z zakładem ubezpieczeń, nie stanowią usług właściwych do wykonania usługi podstawowej tj. usługi ubezpieczeniowej zwolnionej od podatku VAT w związku z art. 43 ust. 13 ustawy, bowiem nie obejmują one funkcji charakterystycznych dla usługi ubezpieczeniowej.

Reasumując, usługi pomocnicze związane z likwidacją szkód wynikających z zawartych umów ubezpieczeniowych, nie korzystają ze zwolnienia od podatku, lecz opodatkowane są stawką podstawową, która od 1 stycznia 2011r. wynosi 23%.

Odnosząc się natomiast do powołanego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 21 grudnia 2011r. sygn. akt I SA/Gd 885/11 podkreślić należy, iż orzeczenie to nie jest prawomocne a ponadto zapadło w indywidualnej sprawie, która osadzona została w innym stanie faktycznym.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Dodatkowo należy zaznaczyć, iż niniejsza interpretacja indywidualna rozstrzyga tylko w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku VAT usług związanych z likwidacją szkód, bowiem tylko w tym zakresie zostało sformułowane pytanie oraz własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego.

Zmiana któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia powoduje, że interpretacja traci swoja aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi –Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.