INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 września 2011r. (data wpływu do tut. organu 19 września 2011r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 grudnia 2011r. (data wpływu 29 grudnia 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy oddanie w użytkowanie wieczyste gruntu wraz z nieodpłatnym przeniesieniem własności zabudowy w formie prawem przewidzianej na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej, którego faktyczne wydanie do korzystania jak właściciel nastąpiło w 1980r., podlega opodatkowaniu podatkiem VAT – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 września 2011r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy oddanie w użytkowanie wieczyste gruntu wraz z nieodpłatnym przeniesieniem własności zabudowy w formie prawem przewidzianej na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej, którego faktyczne wydanie do korzystania jak właściciel nastąpiło w 1980r., podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia z dnia 22 grudnia 2011r. (data wpływu 29 grudnia 2011r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 13 grudnia 2011r. znak: IBPP1/443-1475/11/BM.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W 1980r. Prezydent Miasta G. oddał na podstawie decyzji administracyjnych Spółdzielni Mieszkaniowej grunty o powierzchni ponad 4,5 ha pod budowę osiedla mieszkaniowego, w tym działek gruntu o łącznej pow. 0,0416 ha, których dotyczy niniejszy wniosek. Decyzje administracyjne stanowiły podstawę wydania pozwoleń na budowę całego osiedla, w tym garaży. W świetle obowiązującego wówczas prawa tj. rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 18 maja 1970r. – decyzje o oddaniu terenów w użytkowanie wieczyste stanowiły podstawę do zawarcia umów notarialnych. Z przyczyn nieustalonych nie doszło do zawarcia umów notarialnych i do dokonania wpisów w księgach wieczystych, co w świetle kodeksu cywilnego skutkowało tym, że prawo użytkowania wieczystego nigdy nie powstało. Spółdzielnia wnosiła i wnosi przez cały okres posiadania nieruchomości opłaty z tytułu użytkowania wieczystego oraz podatek od nieruchomości.

Po reformie administracyjnej państwa, w celu uregulowania zaistniałych stanów prawnych na nieruchomościach ustawodawca wydał przepisy umożliwiające tzw. uwłaszczenie osób fizycznych i prawnych, w tym spółdzielni mieszkaniowych.

Regulacje w tym zakresie zawarte są m.in. w art. 200-208 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.). Spółdzielnia została już uwłaszczona większością ww. gruntów.

W niniejszej sprawie Spółdzielnia posiada roszczenie na podstawie art. 207 ust 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami o oddanie dwóch ww. działek gruntu o pow. 0,0416 ha w użytkowanie wieczyste wraz z nieodpłatnym przeniesieniem własności zespołów garażowych na nich posadowionych, ponieważ była posiadaczem gruntu na dzień 5 grudnia 1990r. i na dzień

1 stycznia 1998r. i wybudowała ze środków członków spółdzielni garaże na podstawie pozwolenia na budowę z lokalizacją stałą. Spółdzielnia spełnia więc wszystkie przesłanki wynikające z tego przepisu prawa, a na wniosek Spółdzielni Prezydent Miasta zwolnił ją z obowiązku wniesienia pierwszej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego.

Miasto G. zarejestrowanym od listopada 1994r. podatnikiem VAT czynnym; w zakresie czynności podlegających opodatkowaniu na podstawie ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (m.in. sprzedaż nieruchomości, dzierżawa, wynajem, użytkowanie wieczyste, wnoszenie wkładów niepieniężnych, import usług); składa deklaracje VAT-7.

Spółdzielnia Mieszkaniowa, której postępowanie dotyczy, złożyła wniosek 23 października 2006r. o oddanie w użytkowanie wieczyste gruntu oraz nieodpłatne przeniesienie własności zespołów garażowych posadowionych na tym gruncie, na podstawie ustawy (aktualnie) z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) – w trybie tzw. uwłaszczenia.

Prawo użytkowania wieczystego jeszcze nie zostało ustanowione na gruncie objętym wnioskiem Spółdzielni. Miasto G. jest właścicielem gruntu, a uwłaszczenie nastąpi w trybie art. 207 ust. 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Jak podano we wniosku z dnia 19 września 2011r., decyzje z 1980r., na podstawie których poprzedniczka prawna wnioskującej Spółdzielni nabyła grunty, „do korzystania jak użytkownik wieczysty", stanowiły w świetle wówczas obowiązującego prawa podstawę do zawarcia umów notarialnych, a następnie dokonania wpisów w księgach wiecznych. Gdyby umowy notarialne zostały zawarte, wpisy do ksiąg wieczystych mające charakter konstytutywny, doprowadziłyby do powstania tego prawa w świetle Kodeksu Cywilnego. Sytuacja taka nie miała jednak miejsca, ponieważ do zawarcia umów notarialnych nigdy nie doszło, stąd wniosek Spółdzielni o uwłaszczenie.

Uwłaszczenie Spółdzielni, zgodnie z art. 207 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami będzie polegało na oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste oraz nieodpłatnym przeniesieniu własności zabudowy, natomiast na podstawie ust. 2 tego przepisu – Spółdzielnia będzie zwolniona z pierwszej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego. Dodatkowo Wnioskodawca informuje, że postępowanie o uwłaszczenie dwoma działkami, o którym mowa we wniosku Miasta Gliwice jest kontynuacją uwłaszczenia zakończonego w 2008r. i dotyczy tej samej Spółdzielni, a działki położone są na tym samym terenie. Uwłaszczenie przedmiotowymi działkami zostało wówczas wstrzymane na wniosek Spółdzielni, z uwagi na konieczność uregulowania stanu prawnego na nieruchomości przyległej. Przed zakończeniem uwłaszczenia Miasto G. wystąpiło do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach o wydanie interpretacji indywidualnej i otrzymało odpowiedź pismem Nr IBPP3/443-167/07/KO z dnia 15 stycznia 2007r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy oddanie w użytkowanie wieczyste gruntu wraz z nieodpłatnym przeniesieniem własności zabudowy w formie prawem przewidzianej na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej, którego faktyczne wydanie do korzystania jak właściciel nastąpiło w 1980r., tj. przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 1 maja 2004r. o podatku od towarów i usług, podlega opodatkowaniu tym podatkiem...

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o podatku VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Jak już wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie oraz licznych interpretacjach Izb Skarbowych, istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do korzystania jak właściciel, bez względu na zachowanie, bądź nie, wymaganej formy prawnej. Nie chodzi bowiem o własność w sensie prawnym, lecz w sensie ekonomicznym, tj. taką która daje możliwość władającemu na faktyczne dysponowanie nią w tym osiąganie korzyści i ponoszenie ciężarów. Definicja dostawy towaru obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego na drugą stronę i dysponowania nim jak właściciel.

Oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę w świetle ww. art. 7 ust. 1. W niniejszej sprawie przekazanie gruntu w 1980r. na podstawie decyzji administracyjnej w użytkowanie wieczyste spowodowało faktyczne przejęcie gruntów przez Spółdzielnię i umożliwiło jej korzystanie z nieruchomości, aż do chwili obecnej, jak użytkownik wieczysty. Dowodem na to jest wnoszenie opłat za użytkowanie wieczyste, podatku od nieruchomości oraz zabudowanie przedmiotu posiadania budynkami mieszkalnymi i garażami na podstawie pozwolenia na budowę.

W przypadku dostawy towarów zasadą jest, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru – art. 19 ust. 1 ustawy o VAT, a w przypadku gdy taka czynność miała miejsce przed l maja 2004r. nie podlega ona podatkowi od towarów i usług. W przypadku niniejszej sprawy, wydanie nieruchomości nastąpiło w 1980r., tym samym czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Podstawę prawną oddania w 1980r. Spółdzielni Mieszkaniowej gruntów w użytkowanie wieczyste stanowiły nieobowiązujące już przepisy rozporządzenia Ministra Gospodarski Komunalnej z dnia 18 maja 1970r. w sprawie trybu oddawania w użytkowanie wieczyste terenów państwowych i sprzedaży położonych na nich budynków (Dz. U. Nr 13, poz. 120 ze zm.) oraz przepisy ustawy z dnia 29 kwietnia 1985r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. Nr 22, poz. 99 ze zm.).

Spółdzielnie budownictwa mieszkaniowego na podstawie § 7 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 18 maja 1970r. składały wnioski o oddanie terenu w użytkowanie wieczyste, które powinny określać położenie terenu w miastach (osiedlach) oraz jego powierzchnię z oznaczeniem na dołączonej mapie geodezyjnej lub planie sytuacyjnym granic tego terenu. Jeżeli przedmiotem przekazania miał być teren przeznaczony do zabudowy, należało ponadto dołączyć odpis dokumentu stwierdzającego ustalenie lokalizacji szczegółowej. Wnioski o oddanie terenu w użytkowanie wieczyste rozpatrywane były przez organy do spraw gospodarki komunalnej i mieszkaniowej właściwe do wydania decyzji o oddaniu terenów w użytkowanie wieczyste (§ 9 ww. rozporządzenia).

W myśl § 11 ust. 1 cyt. rozporządzenia decyzja stanowiła podstawę do zawarcia umowy o oddanie terenu w użytkowanie wieczyste z równoczesną sprzedażą (oddaniem w użytkowanie wieczyste) położonych na tym terenie domów (budynków) lub lokali, jeżeli teren był zabudowany.

Zgodnie z § 10 pkt 9 ww. rozporządzenia decyzja powinna zawierać termin, w którym powinna być zawarta umowa w formie aktu notarialnego. Termin ten zaczynał biec od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna i nie powinien przekraczać dwóch miesięcy.

Stosownie do art. 22 ust. 1 i 2 ww. ustawy z dnia 29 kwietnia 1985r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości spółdzielniom mieszkaniowym oraz innym osobom prawnym nie będącym państwowymi jednostkami organizacyjnymi i organizacjami społecznymi mogły być oddane w użytkowanie wieczyste grunty państwowe przeznaczone do realizacji zadań ustawowych lub statutowych oraz służące do zaspokajania ich potrzeb. W razie ustanowienia użytkowania wieczystego na gruncie zabudowanym, położone na tym gruncie budynki i inne urządzenia mogły być – w zależności od zadań ustawowych lub statutowych osób wymienionych w ust. 1 – sprzedane lub oddane w użytkowanie wieczyste.

Przepis art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. g i ust. 4 ww. ustawy stanowił, że osobom fizycznym mogą być oddane w użytkowanie wieczyste działki pod budowę garaży. Osobom, które wybudowały na podstawie pozwolenia na budowę garaże na gruntach państwowych, przysługuje pierwszeństwo w nabyciu tych gruntów w użytkowanie wieczyste oraz garaży, jeśli przeszły na własność państwa.

Zawarcie umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste lub umowy sprzedaży nieruchomości państwowej poprzedza wydanie przez terenowy organ administracji państwowej decyzji określającej osobę nabywcy oraz przedmiot zbycia (art. 35 ust. 1 ww. ustawy).

Ustawa o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości utraciła moc z dniem 31 grudnia 1997r. zgodnie z treścią art. 241 pkt 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 102, poz. 651 ze zm.).

Zgodnie z art. 204 ust. 1 i ust. 3 ww. ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami spółdzielni, związkowi spółdzielczemu oraz innym osobom prawnym, które w dniu 5 grudnia 1990r. były użytkownikami gruntów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub gminy, przysługuje roszczenie o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntu oraz o przeniesienie własności znajdujących się na nim budynków, innych urządzeń i lokali. Przeniesienie własności budynków, innych urządzeń i lokali następuje odpłatnie, chyba że obiekty te zostały wybudowane lub nabyte ze środków własnych spółdzielni, związków spółdzielczych oraz innych osób prawnych.

Przepis art. 205 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że roszczenia spółdzielni, związków spółdzielczych oraz innych osób prawnych o ustanowienie użytkowania wieczystego, powstałe przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, podlegają z tym dniem jej przepisom.

Stosownie do art. 207 ust. 1 i ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami osoby, które były posiadaczami nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy w dniu 5 grudnia 1990r. i pozostawały nimi nadal w dniu 1 stycznia 1998r., mogą żądać oddania nieruchomości w drodze umowy w użytkowanie wieczyste wraz z przeniesieniem własności budynków, jeżeli zabudowały te nieruchomości na podstawie pozwolenia na budowę z lokalizacją stałą. Nabycie własności budynków wybudowanych ze środków własnych posiadaczy następuje nieodpłatnie. Posiadacze, o których mowa w ust. 1, mogą być zwolnieni z pierwszej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego, jeżeli złożą wnioski o oddanie im nieruchomości w użytkowanie wieczyste przed upływem roku od dnia wejścia w życie ustawy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011r. Nr 177 poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 5 ust. 2 ustawy o VAT, czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Pojęcie dostawy towarów ustawodawca zdefiniował w art. 7 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z tym przepisem pod pojęciem tym należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
   
   

Z cyt. wyżej przepisu wynika, że istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W treści art. 7 ust. 1 ww. ustawy, mowa jest bowiem o tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nią jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawa własności" lecz jako własność ekonomiczną.

W tym znaczeniu własność ekonomiczna to sytuacja, w której z punktu widzenia aspektów ekonomicznych oraz w rozumieniu potocznym należałoby uznać kogoś za właściciela rzeczy, np. posiadacza nieruchomości, której wydaniu nie towarzyszyło przeniesienie własności w formie aktu notarialnego. W każdym razie w przypadku przejścia własności ekonomicznej ma miejsce dostawa towarów. Czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym. "Dostawa towarów" nie ogranicza się więc wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. Należy więc uznać, że dostawa towarów powinna podlegać ocenie przede wszystkim z punktu widzenia swoich aspektów ekonomicznych, mniejsze zaś znaczenie mają jej skutki o charakterze cywilnoprawnym, występujące na gruncie prawa prywatnego.

Oderwanie pojęcia "dostawa towarów" od skutków cywilnoprawnych powstających na gruncie prawa prywatnego od ekonomicznych aspektów transakcji pozwala także na opodatkowanie czynności mających za przedmiot przeniesienie towarów, które to czynności byłyby nieważne (przede wszystkim z uwagi na zachowanie niewłaściwej formy) czy też nieskuteczne na gruncie prawa cywilnego. W tym stanie rzeczy nie mają decydującego znaczenia dla opodatkowania dostawy gruntów podstawy cywilnoprawne danej transakcji. Definicja dostawy towaru zawarta w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w sposób celowy oderwana została od pojęcia przeniesienia własności w cywilistycznym tego słowa znaczeniu, kładzie ona nacisk na faktyczne dysponowanie rzeczą i obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo faktycznego dysponowania nim, jak gdyby była właścicielem tego dobra.

Wobec powyższego, mając na uwadze szerokie, ekonomiczne rozumienie pojęcia przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a także uwzględniając dodany do ustawy o VAT od dnia 1 grudnia 2008r. art. 7 ust. 6, oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o VAT.

W wyniku oddania gruntu w użytkowanie wieczyste dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki jak w przypadku właściciela tego gruntu.

Podobną regulację w zakresie dostawy zawiera art. 14 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 26 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 s. 1 ze zm.). Dostawa towaru nie odnosi się do zbycia prawa własności zgodnie z procedurami przewidzianymi obowiązującym prawem krajowym, lecz obejmuje wszelkie zbycie majątku rzeczowego przez jedną stronę, która upoważnia drugą stronę do dysponowania w rzeczywistości tym majątkiem tak, jakby była jego właścicielem. Pogląd ten jest zgodny z celem Dyrektywy, która została opracowana między innymi w celu oparcia wspólnego systemu VAT na jednolitej definicji transakcji podlegających opodatkowaniu. Celowi temu mogłaby zagrozić sytuacja, gdyby warunek zaistnienia dostawy towarów – będącej jedną z trzech transakcji podlegających opodatkowaniu – różnił się w poszczególnych Państwach Członkowskich, jak to ma miejsce w przypadku warunków rządzących przeniesieniem prawa własności w prawie cywilnym.

Takie stanowisko znalazło wyraz w wielu orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który stwierdził, że pojęcie dostawy towaru nie odnosi się do przeniesienia własności w formach przewidzianych we właściwym prawie krajowym, lecz obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego rozporządzania nim, jak gdyby była właścicielem tego dobra. Cel Dyrektywy mógłby zostać zagrożony, gdyby stwierdzenie dostawy towaru, która jest jedną z trzech czynności podlegających opodatkowaniu, zależało od spełnienia warunków zmieniających się w zależności od prawa cywilnego danego państwa członkowskiego.

Wprawdzie z treści art. 27 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami wynika, iż niezbędnym elementem oddania gruntu w użytkowanie wieczyste jest wpis tego prawa do księgi wieczystej mający charakter konstytutywny, czyniąc tym samym rzeczony wpis jako przesłankę powstania prawa użytkowania wieczystego, to jednak należy mieć na uwadze cytowany wyżej przepis art. 5 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 2 ustawy o VAT, opodatkowanie podatkiem od towarów i usług następuje niezależnie od tego, czy czynności podlegające opodatkowaniu zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Czynności opodatkowane na gruncie podatku od towarów i usług zostały bowiem oderwane od ważności i skuteczności tych czynności na gruncie prawa cywilnego. Decydujące znaczenie ma bowiem nie prawny (na gruncie prawa cywilnego), lecz ekonomiczny aspekt transakcji.

Powyższe wskazuje jednoznacznie, że rozważając skutki podatkowe planowanej przez Wnioskodawcę transakcji należy mieć na uwadze nie jej aspekty cywilnoprawne, lecz te, które mają znaczenie z punktu widzenia ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy również zauważyć, że zgodnie z ww. art. 6 pkt 2 ustawy o VAT przepisów ustawy nie stosuje się do czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

Celem tego przepisu jest nieopodatkowywanie zachowań niepożądanych, sprzecznych z prawem, by nie stwarzać pozorów ich legalizacji, a nie tych dokonanych bez zachowania odpowiedniej formy narzuconej odrębnymi przepisami. Zaznaczyć w tym miejscu należy, iż przepisy podatkowe stanowią odrębną gałąź przepisów prawa, która funkcjonuje samodzielnie, oddzielnie od przepisów Kodeksu Cywilnego, czy też ustawy o gospodarce nieruchomościami. O tym, czy określone czynności miały miejsce decydują skutki faktyczne.

Należy zauważyć, że zgodnie z generalną zasadą zawartą w art. 19 ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Tak więc regulacja dotycząca momentu powstania obowiązku podatkowego posługuje się pojęciem „chwili wydania towaru lub wykonania usługi”, nie definiując tego pojęcia. Dokonując wykładni tej regulacji, należy mieć na uwadze fakt, iż dostawa towarów i usług zdefiniowana została w art. 7 ust. 1 ustawy, jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Należy podkreślić, że przepis ten nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, przeniesienia prawa własności czy też ustanowienia prawa użytkowania wieczystego, nie uzależnia przeniesienia tego prawa od obowiązku podpisania umowy w formie np. aktu notarialnego, ale od faktycznego i ekonomicznego przeniesienia prawa własności.

Z powyższego wynika, że określając moment wydania towaru (gruntu), który jest tożsamy z dniem oddania do użytkowania, w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, nie należy brać pod uwagę przejęcia towaru (powstania prawa użytkowania wieczystego) na podstawie aktu notarialnego, czy też uprawomocnienia się postanowienia o wpisie do księgi wieczystej prawa użytkowania wieczystego gruntu, ale faktyczne i ekonomiczne przeniesienie prawa użytkowania wieczystego tegoż gruntu.

Za dzień faktycznego i ekonomicznego przeniesienia prawa użytkowania wieczystego tego gruntu należy rozumieć dzień jego fizycznego wydania, oddania do użytkowania. Wydanie jest bowiem czynnością faktyczną, rozumianą jako objęcie w posiadanie, możliwość dysponowania nieruchomością lub korzystania z niej.

W świetle powyższego na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, dla celów uznania za dostawę towaru czynności polegającej na oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste nie ma znaczenia okoliczność wskazana we wniosku, iż z punktu widzenia prawa cywilnego nie powstało prawo użytkowania wieczystego, nie doszło bowiem do zawarcia notarialnych umów o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste i w związku z tym nie dokonano także wpisu w księgach wieczystych.

Konsekwencją stanowiska, że oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów będzie stwierdzenie, że w przypadku gdy taka czynność nastąpiła przed dniem 1 maja 2004r. nie podlega ona obecnie podatkowi od towarów i usług. W przypadku dostawy towarów zasadą jest bowiem, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru w myśl art. 19 ust. 1 ww. ustawy o VAT.

Z wniosku wynika, że Prezydent Miasta w 1980r. oddał na podstawie decyzji administracyjnych Spółdzielni Mieszkaniowej grunt o powierzchni ponad 4,5 ha pod budowę osiedla mieszkaniowego, w tym działek gruntu o łącznej pow. 0,0416 ha (których dotyczy wniosek). Spółdzielnia posiada roszczenie na podstawie art. 207 ust. 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami o oddanie dwóch ww. działek gruntu o pow. 0,0416 ha w użytkowanie wieczyste wraz z nieodpłatnym przeniesieniem własności zespołów garażowych na nich posadowionych, ponieważ była posiadaczem gruntu na dzień 5 grudnia 1990r. i na dzień 1 stycznia 1998r. i wybudowała ze środków członków spółdzielni garaże na podstawie pozwolenia na budowę z lokalizacją stałą.

Tak więc skoro oddanie gruntu Spółdzielni Mieszkaniowej nastąpiło w 1980r., zatem w chwili gdy dokonano tej czynności nie była ona objęta obowiązkiem podatkowym na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o VAT i tym samym czynność ta nie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

W związku z powyższym nie podlega również opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zaspokojenie roszczeń Spółdzielni Mieszkaniowej, o których mowa w art. 207 ustawy o gospodarce nieruchomościami tj. nieodpłatne ustanowienie na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz nieodpłatne przeniesienie na jej rzecz własności budynków (zespołów garażowych), z uwagi na to iż w dniu 5 grudnia 1990r. i na dzień 1 stycznia 1998r. Spółdzielnia Mieszkaniowa była posiadaczem gruntu oraz właścicielem posadowionych na tym gruncie budynków (zespołów garażowych).

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy jednak zaznaczyć, że niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.