Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/4511-1-1225/15-2/WS
z 9 lutego 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 listopada 2015 r. (data wpływu 30 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z wymianą waluty – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 listopada 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z wymianą waluty.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W roku kalendarzowym 2015 Wnioskodawczyni wraz z mężem dokonała zakupu i następnie sprzedaży waluty obcej w kantorze internetowym. Pieniądze na zakup waluty, z racji tego, że nie prowadzi działalności gospodarczej, przelewała z prywatnego konta bankowego swojego, bądź małżonka na rachunek kantoru. Przelew zwrotny dokonywany był również na prywatny rachunek bankowy Wnioskodawczyni, prowadzony w walucie obcej. Małżonkowie posiadają wspólność majątkową i rozliczają się wspólnie. Transakcji tych było kilka, dokonanych okazjonalnie, z uwzględnieniem sytuacji gospodarczej. Część z tych walut Zainteresowana wydała na wakacje za granicą. Na dokonane transakcje wymiany waluty małżonkowie posiadają rachunki wystawione przez kantor. Jest na nim wyszczególniony tytuł transakcji, ilość kupowanej (sprzedawanej) waluty oraz kurs po jakim transakcja została zatwierdzona.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w wyniku operacji kupna sprzedaży waluty powstał przychód (strata), który trzeba wykazać w PIT rocznym?
2. Jeśli tak, to w jaki sposób rozliczyć zysk albo stratę i jak wyliczyć zysk albo stratę w tym przypadku - czy z rachunków wymiany?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, osoba fizyczna nie wylicza różnic kursowych. Przepis art. 24c ust. 10 ustawy o PIT ogranicza stosowanie różnic kursowych do dwóch kategorii podatników. Przepis ten wyłącza w ocenie Zainteresowanej możliwość opodatkowania zysku z tytułu sprzedaży waluty u osoby nie należącej do jednej z tych kategorii podatników. Definicję przychodu zawiera art. 11 ust. 1 ustawy o PIT. Są to otrzymane lub pozostawione do dyspozycji pieniądze. Wymiana waluty w kantorze to zamiana tej samej ilości pieniędzy na tą samą ilość pieniędzy. Przychód nie powstanie. Gdyby było inaczej regulacje dotyczące różnic kursowych nie byłyby potrzebne. To właśnie regulacje art. 24c ustawy o PIT dowodzą, iż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wprowadza żadnego opodatkowania transakcji na kursach walut i trzeba było je oddzielnie opodatkować w ramach różnic kursowych, które zawierają m.in. definicję przychodu. Ta definicja przychodu ujmująca przychody z wymiany walut, dotyczy jedynie przychodów z dwóch źródeł przychodów. Zatem w pozostałym (prywatnym) zakresie przychody z wymiany walut nie stanowią przychodów w rozumieniu ustawy o PIT.

Oczywiście chodzi o transakcje poza działalnością gospodarczą, a zatem może to być jedna, dwie, czy trzy transakcje ukierunkowane na osiągnięcie zysku, bo większa ich ilość powoduje uzyskanie przychodu już nie prywatnego, ale z działalności gospodarczej (nawet gdy firmy faktycznie nie zarejestrowano). Z drugiej strony sporadyczne transakcje związane z majątkiem prywatnym (np. wyjazd za granicę) nie są ukierunkowane na osiągnięcie zysku i jako takie będą realizowane prywatnie bez względu na ich ilość.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem wszelkie dochody podatnika, które nie zostały wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym dochód z tytułu zakupu i sprzedaży walut.

Jednocześnie zgodnie z art. 11a ust. 1 ww. ustawy, przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu (art. 11a ust. 2 ww. ustawy). Natomiast w myśl art. 11a ust. 3 ww. ustawy, kwoty uprawniające do odliczenia od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub obniżenia podatku, wydatki oraz podatek, wyrażone w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku lub zapłaty podatku.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w roku kalendarzowym 2015 Wnioskodawczyni wraz z mężem dokonała zakupu i następnie sprzedaży waluty obcej w kantorze internetowym. Pieniądze na zakup waluty, z racji tego, że nie prowadzi działalności gospodarczej, przelewała z prywatnego konta bankowego swojego, bądź małżonka na rachunek kantoru. Przelew zwrotny dokonywany był również na prywatny rachunek bankowy Wnioskodawczyni, prowadzony w walucie obcej. Małżonkowie posiadają wspólność majątkową i rozliczają się wspólnie. Transakcji tych było kilka, dokonanych okazjonalnie, z uwzględnieniem sytuacji gospodarczej. Część z tych walut Zainteresowana wydała na wakacje za granicą.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z punktem 9 tego artykułu źródłem przychodów są „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Do przychodów z innych źródeł należy zatem zaliczyć każdy przychód, który spełnia łącznie dwa warunki: po pierwsze – nie jest zaliczany do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy, a po drugie – nie jest wyłączony z przedmiotowego zakresu podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym, jeżeli wydatek na zakup waluty był mniejszy niż przychód z jej sprzedaży to należy uznać, że powstał przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który należy zakwalifikować do innych źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 9.

Przychody z innych źródeł podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, według ustalonej skali podatkowej. Przychody te podatnik sam musi wykazać w zeznaniu rocznym za rok, w którym zostały osiągnięte i je opodatkować.

Stwierdzić również należy, że dla celów właściwego i zgodnego z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rozliczenia osiągniętego dochodu (poniesionej straty) istotna jest kwestia właściwego udokumentowania przychodów i kosztów, co wiąże się z dysponowaniem przez podatnika stosownymi informacjami w ww. zakresie. W przypadku transakcji zakupu i sprzedaży walut, o których mowa we wniosku przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują szczególnej formy ich dokumentowania. W celu więc prawidłowego wypełnienia obowiązku podatkowego Wnioskodawczyni winna dysponować dokumentami, z których wynika wysokość uzyskanego przychodu oraz wartość poniesionych w związku z jego uzyskaniem wydatków. W zakresie dotyczącym dowodów, Ordynacja podatkowa wymienia w art. 181 przykładowe środki dowodowe. Natomiast art. 180 Ordynacji podatkowej stanowi, że dowodem może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

Dodatkowo w niniejszej sprawie zauważyć należy także, iż stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy odrębnym źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 6 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem za działalność gospodarczą albo pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się działalność zarobkową:

1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Każde działanie spełniające wskazane wyżej przesłanki, stanowi w rozumieniu przepisów ww. ustawy pozarolniczą działalność gospodarczą, niezależnie od tego, czy podatnik dokonał jej rejestracji.

Wobec powyższego, w celu zakwalifikowania działań podatnika do odpowiedniego źródła przychodów należy ocenić zamiar, okoliczności i cel tych działań.

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Natomiast z art. 14 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy wynika, że przychodem z działalności gospodarczej są również różnice kursowe.

Stosownie do art. 24c ust. 1 ww. ustawy, różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3.

Jednocześnie zgodnie z art. 24c ust. 10 ww. ustawy, zasady ustalania różnic kursowych określone w ust. 1-9 stosują podatnicy prowadzący działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej.

W opisie stanu faktycznego Wnioskodawczyni wskazała, że nie prowadzi działalności gospodarczej, a pieniądze na zakup waluty przelewała z prywatnego konta bankowego swojego, bądź małżonka na rachunek kantoru. Przelew zwrotny dokonywany był również na prywatny rachunek bankowy Wnioskodawczyni, prowadzony w walucie obcej. Transakcji tych było kilka, dokonanych okazjonalnie.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że na Wnioskodawczyni nie ciążył obowiązek rozliczania różnic kursowych w oparciu o art. 24c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując należy stwierdzić, że w sytuacji przedstawionej we wniosku, jeśli wydatek na zakup waluty był mniejszy niż przychód z jej sprzedaży to powstał przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, że transakcja zakupu i sprzedaży waluty obcej nie nastąpiła w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej, na Wnioskodawczyni nie ciążył obowiązek rozliczania różnic kursowych w oparciu o art. 24c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychody uzyskane z tytułu sprzedaży walut stanowią przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy i podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, według skali podatkowej. Przy ustalaniu wysokości uzyskanego przychodu (poniesionej straty) należy wziąć pod uwagę sposób przeliczania walut obcych na złote, określony w art. 11a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.