Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB3/423-125/14-5/15/S/EŻ
z 29 grudnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015r. poz. 613) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015r,, poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów uwzględniając prawomocny (od dnia 12 sierpnia 2015 r.) wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie sygn. akt. III SA/Wa 2488/14 z dnia 16 kwietnia 2015 r. (data wpływu 1 października 2015 r.) stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 31 stycznia 2014r. (data wpływu: 6 lutego 2014r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, Spółka I., jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Wnioskodawca”, „I.” lub „Spółka”), która posiada siedzibę oraz podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka świadczy usługi szeroko pojętej ochrony osób i mienia.

Spółka wchodzi w skład Grupy Kapitałowej I., a jej jedynym udziałowcem jest spółka P. Sp. z o.o. (dalej: „P.”) posiadająca 100% udziałów I..

Spółka dysponuje niewypłaconym udziałowcowi zyskiem z lat ubiegłych, który jest księgowany jako kapitały zapasowe i rezerwowe.

Rozważane jest podjęcie uchwały zgromadzenia wspólników Spółki o przekazaniu dywidendy na podstawie art. 191 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 ze zm., dalej „KSH”) na rzecz jedynego udziałowca, tj. P.. Ponieważ umowa Spółki dopuszcza przekazanie dywidendy udziałowcom Spółki w dowolnej formie Spółka rozważa możliwość przekazania dywidendy w formie:

• pieniężnej, lub
  

• niepieniężnej, w postaci udziałów posiadanych przez I. w innych spółkach kapitałowych („Udziały”).
  
  
  

Za przekazanie dywidendy w formie niepieniężnej przemawia w szczególności uzasadnienie biznesowe, ponieważ taka forma przekazania dywidendy pozwoli na utrzymanie bieżącej płynności finansowej Spółki.

Wysokość dywidendy, która może zostać przekazana udziałowcom spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, określa art. 192 KSH. Uchwala zgromadzenia wspólników Spółki, określająca kwotę dywidendy niepieniężnej, nie będzie przekraczać maksymalnej kwoty dywidendy, którą może wypłacić Spółka na podstawie KSH i jednocześnie stanowić będzie rynkową wartość składników majątku przekazanych P. w wykonaniu uchwały o wypłacie dywidendy.

W celu przekazania dywidendy niepieniężnej na rzecz P., planowane jest podjęcie następujących kroków prawnych:

• podjęcie uchwały zgromadzenia wspólników I. o przekazaniu dywidendy na rzecz P.. Uchwala ta będzie wskazywać, że przekazanie dywidendy nastąpi w formie niepieniężnej, przy czym mając na uwadze art. 192 KSH, w celu zapewnienia, że kwota dywidendy nie przekroczy dopuszczalnych progów wynikających z KSH, uchwała określi w jednostkach pieniężnych kwotę dywidendy niepieniężnej,
• zawarcie przez P. oraz I. umowy przeniesienia własności Udziałów w wykonaniu uchwały zgromadzenia wspólników I. o przekazaniu dywidendy na rzecz P..
  
  

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przekazanie przez Spółkę posiadanych Udziałów w wykonaniu w uchwały zgromadzenia wspólników I. o przekazaniu dywidendy w formie niepieniężnej, spowoduje powstanie po stronie Spółki przychodu podatkowego?

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie Udziałów posiadanych przez Spółkę w wykonaniu uchwały zgromadzenia wspólników I. o przekazaniu dywidendy w formie niepieniężnej, nie będzie skutkować powstaniem po stronie Spółki przychodu podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych.

Uzasadnienie:

Punktem wyjścia uzasadnienia Podatnika są rozważania na gruncie prawa handlowego, tj. Kodeksu Spółek Handlowych. Przekazanie dywidendy przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością zostało uregulowane w art. 191-197 KSH, Dywidenda jest formą udziału wspólnika w zysku spółki. Na podstawie art. 191 KSH wspólnik, co do zasady, ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników. Tym samym, przekazanie dywidendy stanowi wykonanie prawa do udziału w zysku Spółki., przysługującego wspólnikowi na mocy obowiązujących przepisów prawa oraz decyzji organów wewnętrznych Spółki co do sposobu dysponowania zyskiem do podziału. Przekazanie dywidendy jest jednostronnym świadczeniem Spółki na rzecz wspólnika, wynikającym z samego faktu posiadania udziałów przez wspólnika w Spółce W szczególności dywidenda jest rodzajem świadczenia Spółki na rzecz wspólnika, w przypadku którego nie istnieje świadczenie wzajemne od wspólnika do Spółki. Z natury dywidendy, jako świadczenia jednostronnego, wynika, świadczenie to nie może mieć charakteru odpłatnego (wzajemnego). Uprawnienie wspólnika do poboru dywidendy nie jest bowiem warunkowane w jakikolwiek sposób jego określonym zachowaniem, a jedyną i wystarczającą podstawą przekazania dywidendy jest uchwala o podziale zysku. Podkreślić należy, iż podstawą dla przekazania dywidendy nie jest umowa cywilnoprawna, ale właśnie uchwała zgromadzenia wspólników. Jako że przekazanie dywidendy jest czynnością uregulowaną w KSH, nie mają do niej zastosowania przepisy Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r„ Nr 16, poz. 93 ze zm., dalej: „KC”), w szczególności zaś przepisy dotyczące umów sprzedaży i zamiany. W myśl art. 535 KC przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Przepisy KSH dopuszczają przekazanie dywidendy zarówno w formie pieniężnej, jak i niepieniężnej. Potwierdza to zarówno doktryna, jak i praktyka obrotu gospodarczego, gdzie dywidenda niepieniężna jest niejednokrotnie przekazywana. Dopuszczalność przekazania dywidendy w formie niepieniężnej potwierdzają m.in. sądy administracyjne, w tym m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 29 kwietnia 2010 r. (sygn. III SA/Wa 374/10): „zauważyć należy, iż poza sporem w sprawie pozostają kwestie, które wynikają z regulacji Kodeksu spółek handlowych, w tym możliwość ustalenia w umowie Spółki, że dywidenda będzie wspólnikom świadczona w formie niepieniężnej”.

Spółka zauważa, iż w praktyce gospodarczej dywidenda pieniężna jest stosowana częściej niż dywidenda niepieniężna z uwagi na fakt, iż gotówka charakteryzuje się większą płynnością niż inne aktywa, które mogą być przekazane w wykonaniu dywidendy. Nie wyklucza to jednak faktu, iż w pewnych okolicznościach przekazanie dywidendy niepieniężnej może być, z perspektywy biznesowej, bardziej korzystne od przekazania dywidendy w formie pieniężnej — zarówno dla wspólnika, jak i Spółki. Zastosowanie niepieniężnej formy dywidendy nie powoduje zmiany charakteru jej przekazania w stosunku do przekazania dywidendy w formie pieniężnej. Wydanie aktywów innych niż pieniądze w wykonaniu dywidendy nie stanowi odrębnej transakcji, gdyż jest jedynie realizacją obowiązku Spółki wynikającego z uchwały zgromadzenia wspólników o przekazaniu dywidendy. Dywidendę pieniężną i niepieniężną różnicuje jedynie rodzaj aktywów, które są przekazywane w wykonaniu uchwały o wypłacie dywidendy (tj. środki pieniężne lub inne składniki majątkowe, np. udziały).

Przeniesienie Udziałów w wykonaniu uchwały o przekazaniu dywidendy w formie niepieniężnej, nie ma prawnego charakteru ich sprzedaży w rozumieniu prawa cywilnego, gdyż:

• przekazanie dywidendy przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jest specyficzną instytucją prawa, uregulowaną przepisami KSH, nie zaś przepisami KC;
• podstawą prawną dla przekazania dywidendy jest uchwala zgromadzenia wspólników. Przekazanie dywidendy nie następuje natomiast na mocy umowy cywilnoprawnej zawartej pomiędzy spółką a jej wspólnikiem;
• uprawnienie wspólnika do poboru dywidendy nie jest warunkowane w jakikolwiek sposób jego określonym zachowaniem (brak świadczenia wzajemnego ze strony wspólnika, warunkującego przekazanie dywidendy przez Spółkę). Biorąc pod uwagę jednostronność instytucji dywidendy, w przypadku tejże instytucji nie może być mowy o istnieniu jakiejkolwiek „ceny”, którą wspólnik byłby zobowiązany zapłacić za otrzymane Udziały.
  
  

Mając na względzie w/w zasady prawa handlowego należy wskazać na konsekwencje podatkowe przekazania dywidendy niepieniężnej w postaci Udziałów.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 uPOOP przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Należy stwierdzić, iż powstanie przychodu jest związane z otrzymaniem przez podatnika określonego przysporzenia majątkowego. W odniesieniu do analizowanego zdarzenia przyszłego Spółka zwraca uwagę, iż przekazanie dywidendy jest świadczeniem jednostronnym Spółki na rzecz wspólnika, któremu nie towarzyszy żadne przysporzenie majątkowe po stronie Spółki. Przeciwnie, przekazanie dywidendy wiąże się z trwałym pomniejszeniem majątku Spółki o wartość składników majątkowych, które zostaną wydane w wykonaniu uchwały o dywidendzie. Pomniejszenie majątku wystąpi zarówno w przypadku wypłaty dywidenda w formie pieniężnej, jak i w formie niepieniężnej - skutki cywilnoprawne są bowiem identyczne.

Zdaniem Spółki, w sytuacji przekazania dywidendy w formie niepieniężnej nie znajduje także zastosowania art. 14 ust. 1 uPDOP, zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, z uwagi na fakt, iż:

• Spółkę i jej udziałowca nie wiąże stosunek umowny, a zobowiązanie do wypłaty dywidendy wynika ze stosunków korporacyjnych (jest kreowane poprzez powszechnie obowiązujące przepisy KSH, umowę spółki oraz uchwałę zgromadzenia wspólników o podziale zysku) i ma charakter jednostronny, a nie wzajemny, jak w przypadku umów,
  

• przekazanie dywidendy nie stanowi odpłatnego zbycia rzeczy lub praw, bowiem ze względu na prawny charakter dywidendy omówiony powyżej, w przypadku dywidendy nie może być mowy o odpłatnym „zbyciu” jakiejkolwiek rzeczy lub prawa. W szczególności czynność przekazania aktywów (w stanie faktycznym niniejszego wniosku wydania udziałów) jest dokonywana w celu zwolnienia się ze zobowiązania o charakterze jednostronnym (zobowiązanie spółki względem udziałowca), a nie w celu otrzymania odpłatności,
  

• w przypadku przekazania dywidendy w formie niepieniężnej nie dochodzi do określenia jakiejkolwiek ceny, cena jest bowiem elementem wyłącznie świadczeń wzajemnych, do których nie sposób zaliczyć dywidendy.
  
  

Brak możliwości zastosowania art. 14 ust. 1 uPDOP w sytuacji przekazania dywidendy w formie niepieniężnej potwierdził m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w wyroku z dnia 25 marca 2010 r. (sygn. I SA/Ke 120/10): „... jednostronna czynność prawna polegająca na przeniesieniu prawa własności nieruchomości na wspólnika uprawnionego do dywidendy nie będzie czynnością tzw. wzajemną, świadczeniu od Spółki na rzecz wspólnika nie będzie odpowiadać żadne świadczenie ze strony wspólnika. Ponadto, jak słusznie zauważyła strona skarżąca, w aspekcie niniejszej sprawy, tj. zamiaru wywiązania się przez Spółkę ze swojego zobowiązania względem udziałowca, nie można bez wątpienia stwierdzić, iż dojdzie do zawarcia umowy pomiędzy Spółką a udziałowcem, czyli dokonania czynności prawnej wzajemnej, której elementem jest cena”.

Wskazać jednocześnie należy, iż zasady opodatkowania dochodów z udziału w osobach prawnych, w tym dywidendy, zostały określone w art. 10 ust. 1 uPDOP. Przepis ten klasy 11 kuje przekazanie dywidendy, jako zdarzenie będące źródłem przychodu po stronie udziałowca (w przedstawionym stanie faktycznym: P.). Jednocześnie, przepisy uPDOP w żaden sposób nie odnoszą się do opodatkowania tejże instytucji po stronie spółki, która przekazuje dywidendę. Należy dodać, iż w przeszłości istniały próby inkorporacji do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przepisów, stanowiących o opodatkowaniu dywidendy rzeczowej (np. zmiana uPDOP zgodnie z projektem MF z dnia 14 maja 2013 r. polegająca na dodaniu art. 14a uPDOP), jednakże do dnia złożenia zapytania nie ma w porządku prawnym RP takiej regulacji, co jednocześnie potwierdza stanowisko Podatnika.

Argumentując dalej należy podkreślić, iż ten sam przychód nie może jednocześnie podlegać opodatkowaniu po stronie udziałowca i Spółki. Jednocześnie Spółka zauważa, że rozpoznanie w analizowanej sytuacji przychodu po stronie Spółki prowadziłoby właśnie do jednoczesnego, dwukrotnego opodatkowania tego samego dochodu, tj. do jednoczesnego opodatkowania tego samego dochodu po stronie udziałowca (jako dochodu z udziału w zyskach osób prawnych) jak i po stronie Spółki (jako dochodu ze zbycia majątku). Kwestia ta została również podkreślona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 29 kwietnia 2010 r. (sygn. III SA/Wa 374/10): „Kierując się regułami wykładni systemowej wewnętrznej i zewnętrznej należałoby już z powodu uregulowania przez racjonalnego ustawodawcę kwestii opodatkowania dywidendy po stronie udziałowca, nie zaś po stronie przekazującej ją Spółki, wywieść wniosek o niedopuszczalności opodatkowania tejże dywidendy również po stronie Spółki”.

Należy dodać, iż dywidenda jest przekazywana z zysku spółki po opodatkowaniu go podatkiem dochodowym co oznacza, iż zysk osiągnięty przez Spółkę i przeznaczony następnie do podziału w formie dywidendy został już uprzednio przez Spółkę opodatkowany. Tym samym, określenie po stronie Spółki przychodu do opodatkowania na etapie przekazania dywidendy w formie niepieniężnej prowadziłoby do:

1. opodatkowania zysku podatkiem dochodowym po stronie Spółki (art. 12 uPDOP),
2. opodatkowania dywidendy (zysku) po stronie udziałowca (art. 10 uPOOP),
3. opodatkowania dywidendy (zysku) po stronie Spółki.
   
   
   

Spółka podkreśla, iż w praktyce nie ma wątpliwości, że wypłata dywidendy w formie pieniężnej nie powoduje powstania u spółki przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych. W tym kontekście, rozpoznanie w Spółce przychodu do opodatkowania przy wypłacie dywidendy niepieniężnej prowadziłoby do dyskryminującego traktowania Spółki w stosunku do podatników, którzy przekazują dywidendę w formie pieniężnej co naruszałoby zasadę równości opodatkowania. Skoro przepisy uPDOP nie zawierają u regulowań szczególnych określających zasady przekazania dywidendy w formie niepieniężnej, to skutki podatkowe takiej transakcji powinny być identyczne, jak w przypadku dywidendy pieniężnej. Zdaniem Spółki bowiem, obie formy przekazania dywidendy różnicuje wyłącznie to, jakie aktywa są wydawane w wykonaniu uchwały o przekazaniu dywidendy (środki pieniężne łub inne składniki majątkowe). Tym samym należy uznać, iż przekazanie dywidendy w formie niepieniężnej nie będzie skutkowało po stronie Spółki powstaniem przychodu do opodatkowania, podobnie jak miałoby to miejsce w przypadku przekazania dywidendy w formie pieniężnej.

Należy podkreślić, iż zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą przyjmuje się, iż przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie, a w przypadku działalności gospodarczej, już sam fakt iż są należne, powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego. W tym kontekście nie sposób przyjąć, iż opisane we wniosku zdarzenie przyszłe będzie powodować powstanie przychodu podatkowego po stronie Spółki.

W szczególności, na skutek przeniesienia praw z akcji aktywa spółki w żaden sposób nie ulegną zwiększeniu. Co więcej, czynność wypłaty dywidendy w sposób bezsporny doprowadzi do obniżenia aktywów Spółki.

Na końcu należy przywołać jednolite stanowisko w zakresie braku powstania przychodu podatkowego po stronie spółki przekazującej dywidendę w formie niepieniężnej, prezentowane przez sądy administracyjne. W tym zakresie, Spółka wskazuje nie tylko na powołane powyżej wyroki, ale również na:

• Wyrok NSA z dnia 8 lutego 2012 r. (sygn. akt II FSK 1384/10),
  

• Wyrok NSA z dnia 12 czerwca 2012 r. (sygn. akt Ii FSK 1260/11),
  

• Wyrok NSA z dnia 22 lutego 2013 r. (sygn. akt II FSK 1771/11),
  

• Wyrok NSA z dnia 17 kwietnia 2013 r. (sygn. akt II FSK 1638/11),
  

• Wyrok NSA z dnia 15 października 2013 r. (sygn. akt II FSK 2512/11).
  
  
  

W powyższych wyrokach Sądy zgodnie wskazały, iż przekazanie dywidendy w formie niepieniężnej, w szczególności w postaci składników majątku, nie będzie stanowić dla spółki zdarzenia powodującego powstanie przychodu podatkowego z tytułu zbycia tego majątku.

Wydając interpretację indywidualną w dniu 11 kwietnia 2014r. nr IPPB3/423-125/14-2/GJ (data doręczenia 14 kwietnia 2014r.) uznano powyższe stanowisko za nieprawidłowe stwierdzając, co następuje:

Dywidenda jest częścią zysku netto (po opodatkowaniu podatkiem dochodowym) spółki kapitałowej przeznaczoną do podziału pomiędzy udziałowców lub akcjonariuszy.

Zgodnie z art. 191 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000r. - Kodeks spółek handlowych - dalej k.s.h. (Dz. U. nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników. Oznacza to, że podjęcie uchwały zgromadzenia wspólników o podziale zysku ( dywidendy) powoduje, że po stronie wspólnika powstaje roszczenie o wypłatę dywidendy a po stronie spółki uchwala skutkuje powstaniem zobowiązania. Roszczenie o wypłatę dywidendy, które udziałowiec nabywa w następstwie podjęcia uchwały zgromadzenia wspólników jest uprawnieniem o charakterze obligacyjnym. W sytuacji, gdy spółka nie wypłaci dywidendy, udziałowiec może dochodzić tego roszczenia na drodze sadowej.

Rozpatrując skutki „wypłaty” dywidendy rzeczowej na gruncie przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych ( Dz. U. z 201 Ir., nr 74, poz. 397 z późn. zm.) na wstępie należy zauważyć, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji przychodu. Ustawodawca w art. 12 ust. 1 pkt 1-9 updop podaje jedynie przykładowe kategorie pożytków, których otrzymanie kreuje przychód podatkowy. Jednocześnie w art. 14 ust. 1 określa sposób ustalania przychodów z odpłatnego zbycia rzeczy i prawa majątkowych.

W przedmiotowej sprawie chodzi o skutki podatkowe przekazania przez Spółkę posiadanych Udziałów, w ramach realizacji uchwały zgromadzenia wspólników „wypłaty” dywidendy. Należy wyraźnie podkreślić, że organ rozpatrując „wypłatę" dywidendy rzeczowej czyni to w kontekście czynności rozporządzającej przeniesienia własności składnika majątkowego z jednego podmiotu na inny. Należy bowiem zauważyć, że dywidenda pieniężna, która stanowi czysty zysk po opodatkowaniu podatkiem dochodowym jest dla Spółki wypłacającej neutralna podatkowo. Wiąże się to z zasadą zakazu podwójnego opodatkowania. Dywidenda pieniężna została już opodatkowana podatkiem dochodowym, zatem jej wypłata nie wiąże się z powstaniem przychodu po stronie Spółki ją wypłacającej. W sytuacji zaś dywidendy rzeczowej, składnik majątkowy traktowany jako dywidenda nie został opodatkowany. Zatem „wyzbycie” się go przez Spółkę rodzi obowiązek podatkowy. Spółka jako dłużnik przenosząc na wspólnika jako wierzyciela własność swojego składnika majątku realizuje swoje zobowiązanie wypłaty dywidendy. Nie można przy tym uznać, że w takim przypadku składniki majątkowe (tut. udziały) pełnią de facto funkcję pieniądza i dywidenda rzeczowa podobnie jak pieniężna jest neutralna podatkowo. Składnik majątkowy przekazany wspólnikowi na własność stanowi element majątku Spółki, który wcześniej nie podlegał opodatkowaniu. Powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku WSA w Krakowie z dnia 24.11.2011r., sygn. akt I SA/Kr 1619/11., (wydanym co prawda na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co jednakże nie zmienia istoty rozważanego problemu, gdyż analogiczne przepisy znajdują się w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych) w którym wyraźnie wskazano że „wypłata (dywidendy - przyp. organu) w formie pieniężnej pochodzi z wypracowanego zysku spółki jawnej i jest wypłacana z tej części osiągniętego dochodu, która pozostanie po opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast odmienna sytuacja ma miejsce, gdy spółka dokonuje wypłaty zysku w formie niepieniężnej, kosztem swojego majątku. Składniki majątkowe przekazane wspólnikom na własność stanowią bowiem element majątku Spółki, który wcześniej nie podlegał opodatkowaniu (nie generował dochodu podlegającego opodatkowaniu w szczególności z jego ewentualnego zbycia)”.

W ocenie organu przekazanie Udziałów Spółki w ramach realizacji zobowiązania Spółki do „wypłaty” dywidendy skutkuje po stronie przenoszącego własność dłużnika - Spółki powstaniem przychodu z odpłatnego zbycia praw majątkowych na podstawie art. 12 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku z art. 14 ust 1 ustawy. W Spółce powstanie przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia udziałów odpowiadającej wartości dywidendy przeznaczonej do wypłaty. Przy czym należy wskazać, iż pojęcie „zbycie” nie oznacza tylko umowy sprzedaży w rozumieniu ustawy z dnia 23.04.1964r. -Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.), w której z jednej strony następuje wydanie rzeczy, a z drugiej zapłata ceny tj. określonej kwoty pieniężnej. W art. 14 ust. 1 updop mowa jest o odpłatnym zbyciu, a termin „zbycie” oznacza każdą formę przeniesienia własności (por. wyroki WSA w Warszawie, sygn. akt III SA/Wa 2677/10, czy też wyrok III SA/Wa 2520/11).

Cena zaś nie zawsze musi być wyrażona w pieniądzu. Może również przybrać posiać korzyści w postaci zmniejszenia się zobowiązań Spółki, czyli zmniejszenie pasywów.

Reasumując, w ocenie organu wyplata dywidendy w formie rzeczowej powoduje powstanie dla Spółki przychodu podatkowego.

Końcowo w odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę orzeczeń sądów administracyjnych należy stwierdzić, że nie kwestionując i w żaden sposób nie podważając znaczenia tego orzecznictwa jako zawierającego istotne wskazówki co do interpretacji przepisów prawa oraz ich zastosowania, to istnienie tego orzecznictwa nie odbiera organowi wydającemu interpretację prawa do samodzielnej oceny zdarzeń i wykładni przepisów w sprawach innych niż ta, w której konkretny wyrok zapadł. Organ wydający interpretację ma wręcz obowiązek dokonania samodzielnej oceny przedstawionego we wniosku zagadnienia. Stanowisko prezentowane w niniejszej interpretacji jest zbieżne ze wszystkimi wydawanymi aktualnie przez Ministra Finansów interpretacjami indywidualnymi w zakresie „wypłaty” dywidendy rzeczowej w spółkach kapitałowych (por. np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13.09.2013r., nr ILPB3/423-283/13-4/JG; interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 25.04.2013r., IPTPB3/423-57/13-2/IR; interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20.03.2013r., IPPB3/423-13/13-2/GJ; interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 10.l0.2012r., ILPB3/423-253/12-4/JS; interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30.10.2012r., IPPB3/423-548/12-2/GJ).

W odniesieniu do wskazanych wyroków organ nie podziela zawartego w nich stanowiska, w którym kwestię dywidendy rzeczowej rozpatruje się tylko w kontekście uchwały walnego zgromadzenia spółki jako jednostronnej czynności prawnej przeniesienia własności składnika majątkowego z jednego pomiotu na inny. Organ podkreśla, że przy dywidendzie rzeczowej, niepieniężnej mamy de facto do czynienia z dwiema czynnościami prawnymi: jedną czynnością jest faktycznie jednostronna uchwała w zakresie wypłaty dywidendy o określonej wartości. Drugą zaś czynnością niezbędną do skutecznej realizacji uchwały jest przeniesienie własności aktywów innych niż środki pieniężne. I ta druga czynność prawna jest przedmiotem opodatkowania.

W dniu 7 lipca 2014 r., (data wpływu: 9 lipca 2014r.) Skarżąca złożyła za pośrednictwem tutejszego organu skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na ww. interpretację i wniosła o jej uchylenie.

Wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 2488/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną w całości, wskazując m.in.

„Odnosząc się do spornego zagadnienia, przypomnieć należy, że było ono wielokrotnie przedmiotem analizy sądów administracyjnych, w tym Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jako przykład wskazać można jeden z nowszych wyroków NSA – wyrok z dnia 28 stycznia 2015r. II FSK 3198/12.

Podzielając w całości przedstawioną w nim ocenę prawną wraz z argumentacją Sąd wskazuje, że wprawdzie na gruncie podatku dochodowego wypłata dywidendy powoduje powstanie obowiązku podatkowego, obowiązek ten dotyczy jednak podmiotu uprawnionego do otrzymania dywidendy, stanowiąc jego przychód z tytułu udziału w zyskach osoby prawnej. Przepisy o podatku dochodowym nie przewidują natomiast powstania obowiązku podatkowego z tytułu wypłaty dywidendy po stronie spółki, która wypłaty takiej dokonuje. Wbrew temu, co przyjął Dyrektor IS w interpretacji, należy podzielić pogląd Skarżącej, że z tytułu wypłaty dywidendy po stronie Spółki, która wypłaty takiej dokonuje, nie powstaje obowiązek podatkowy na podstawie art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p. W orzecznictwie Naczelnego Sadu Administracyjnego wyraźnie wskazuje się, że ta sama czynność nie może wywoływać obowiązku podatkowego u dwóch stron tej czynności, a taki skutek miałaby akceptacja stanowiska Dyrektora IS zajętego w zaskarżonej interpretacji (zob. stanowisko NSA wyrażone w wyrokach z dnia 14 lutego 2015 r., II FSK 2844/12; z dnia 8 stycznia 2015 r., II FSK 2948/12, z dnia 14 marca 2012 r., II FSK 1673/10 a także z dnia 8 lutego 2012 r., II FSK 1384/10).

Kwestią wykładni pojęcia "odpłatne zbycie" zajmował się już wielokrotnie Naczelny Sąd Administracyjny – zarówno na tle art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p., jak i na tle art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm., dalej: u.p.d.o.f.) - uznając, że zarówno wypłata dywidendy wspólnikowi spółki, jak i wypłata wspólnikowi wynagrodzenia za umorzone udziały, mają charakter świadczeń jednostronnych i nieekwiwalentnych, nie mogą być zatem uznane za odpłatne zbycie składników majątku spółki wtedy, gdy wypłata następuje w formie rzeczowej (niepieniężnej). Można się tu – niewyczerpująco – odwołać do wyrażających taki pogląd wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 8 stycznia 2015 r., II FSK 2948/12; z dnia 8 lutego 2012 r., II FSK 1384/10; z dnia 17 kwietnia 2013 r., II FSK 1638/11; z dnia 21 maja 2014 r., II FSK 835/12; z dnia 14 listopada 2014 r., II FSK 2562/12, czy z dnia 8 stycznia 2015 r., II FSK 2948/12. We wszystkich tych wyrokach, zapadłych zarówno w odniesieniu do podatku dochodowego od osób prawnych, jak i w odniesieniu do podatku dochodowego od osób fizycznych, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że wypłata dywidendy, względnie udziału w zysku, w formie niepieniężnej, nie jest odpłatnym zbyciem składników majątku spółki i nie powoduje powstania po stronie spółki przychodu na podstawie art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p. względnie art. 14 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w składzie rozpoznającym skargę pogląd prawny wyrażony w ww. orzeczeniach w pełni podziela. Wykładnia przepisów prawnych zawartych w art. 12 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p. nie daje podstaw do przyjęcia tezy, zgodnie z którą podjęcie uchwały przez zgromadzenie wspólników Spółki o wypłacie zysku w formie niepieniężnej skutkuje powstaniem przychodu po jej stronie. Należy zwrócić uwagę, że źródłem dywidendy w Spółce jest zysk. Natomiast, co jest bezsporne, dywidenda może być wypłacona zarówno w formie pieniężnej, jak rzeczowej (niepieniężnej). W tym ostatnim przypadku w wyniku wypłaty z zysku zamiast środków pieniężnych zostaną wydane udziały innej spółki.

Kwalifikując wypłatę z zysku na rzecz udziałowca Spółki jako zdarzenie prawne rodzące określone skutki podatkowe, należy podkreślić, że nie można go uznać za mające cechy odpłatnego zbycia prawa własności udziałów innej spółki. Wypłata przez Spółkę dywidendy niepieniężnej nie jest tożsama z umową sprzedaży, ani jakiejkolwiek podobną umową o charakterze wzajemnym, bowiem przeniesienie własności udziałów innej spółki w wyniku wypłaty dywidendy nie ma charakteru odpłatnego zbycia prawa. Jest ona jednostronną czynnością prawną polegającą na przeniesieniu prawa własności udziałów innej spółki na udziałowca uprawnionego do udziału w zysku na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników Spółki.

Wypłata z zysku w formie rzeczowej na rzecz udziałowca Spółki nie jest także czynnością wzajemną, gdyż świadczeniu Spółki na rzecz udziałowca bezpośrednio nie odpowiada jakiekolwiek świadczenie z ich strony.

W konsekwencji, Skarżąca nie uzyska z tytułu wypłaty dywidendy rzeczowej jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego, które mogłoby być uznane za przychód. Nie znajdzie tu zastosowania art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p. Reguluje on sposób ustalania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości, praw majątkowych oraz rzeczy ruchomych. Przeniesienie prawa własności w drodze wypłaty z zysku nie jest bowiem zbyciem, w wyniku którego powstaje po stronie spółki przychód, gdyż wypłata z zysku w formie rzeczowej nie stanowi odpłatnego zbycia praw. Przy wypłacie z zysku na rzecz wspólników nie dochodzi więc do określenia jakiejkolwiek ceny zbywanej rzeczy i praw majątkowych. Operacja taka niczego nie zmienia również w bilansie rachunkowym Spółki.”.

W wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy, z uwzględnieniem prawomocnego (od dnia 12 sierpnia 2015 r.) wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 kwietnia 2015r. sygn. akt III SA/Wa 2488/14, w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.