2016.02.22 - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP1/4512-1184/15-2/AŻ
z 22 lutego 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 19 listopada 2015 r. (data wpływu 23 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

uznania usług świadczonych przez Spółkę na rzecz Banku jako tzw. świadczenie złożone – jest nieprawidłowe

uznania usług zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych za zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 oraz art. 43 ust. 13 ustawy o VAT – jest nieprawidłowe

uznania usług przetwarzania danych transakcji finansowych za zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT – jest nieprawidłowe

uznania usług przetwarzania danych transakcji finansowych za zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 listopada 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania usług świadczonych przez Spółkę na rzecz Banku jako tzw. świadczenie złożone zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy VAT oraz uznania usług zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych za zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 oraz art. 43 ust. 13 ustawy o VAT a także uznania usług przetwarzania danych transakcji finansowych za zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT i art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest polską spółką kapitałową, zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Spółka jest członkiem Grupy.

Działalność Spółki na rzecz sektora bankowego

Spółka, jako członek Grupy, jest podmiotem dedykowanym do świadczenia usług profesjonalnego wsparcia na rzecz instytucji finansowych i sektora bankowego. Powołanie spółki w ramach struktur Grupy wynikało m.in. z nowelizacji przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 1376 ze zm.; dalej: Prawo bankowe), zgodnie z którymi banki mają możliwość na mocy odpowiednich umów powierzyć wybranym podmiotom (w przypadku spełnienia odpowiednich wymogów formalnych) faktycznego wykonywania niektórych czynności związanych z działalnością bankową.

Wnioskodawca jest podmiotem, który stale współpracuje z sektorem bankowym i poprzez posiadane kompetencje, zgromadzone zasoby osobowe i techniczne ma możliwość wykonywania niektórych czynności związanych ściśle z działalnością bankową (na mocy odpowiednich zleceń).

Współpraca z bankami

Banki, z którymi współpracuje Spółka, prowadzą działalność finansową i świadczą usługi na rzecz klientów indywidualnych oraz korporacyjnych. Działalność finansowa banków jest w zdecydowanej większości przypadków zwolniona z opodatkowania VAT na podstawie przepisów art. 43 ust. 1 pkt 38 - 41 ustawy o VAT, a usługi świadczone przez Spółkę dotyczą usług finansowych i są faktycznie niezbędne, aby banki realizowały swoje zobowiązania w zakresie tych usług finansowych wobec klientów końcowych (w tym skutecznie świadczyły usługi pośrednictwa finansowego, udzielania pożyczek i kredytów, udzielania gwarancji i kredytów, usługi depozytów czy usługi na udziałach i instrumentach finansowych).

Współpraca z Bankiem

Spółka jest w trakcie negocjacji komercyjnych z bankiem prowadzącym działalność w Polsce (dalej: Bank) dotyczących zasad i aspektów świadczenia usług związanych z działalnością finansową Banku. Rozważane jest, aby Bank powierzył Spółce realizację usługi (przetwarzania danych transakcyjnych w zakresie działalności bankowej, w tym danych dotyczących zasobów zgromadzonych przez klientów Banku) która ma kluczowe znaczenie dla wykonywania przez Bank czynności bankowych (finansowych). Współpraca ze Spółką, z perspektywy Banku, skutkowałaby przekazaniem m.in. czynności przetwarzania danych transakcji finansowych do podmiotu zewnętrznego (w tym przypadku Spółki).

Intencją Banku jest nabycie od Spółki usługi wspierającej wykonywanie czynności bankowych (finansowych) wykorzystującej również dedykowane środowiska / serwery - działalność dotycząca tych środowisk / serwerów jest przekazywana do Spółki, co oznacza, iż Bank dla potrzeb działalności bankowej wykorzystuje zasoby udostępnione przez Spółkę. Usługa ta będzie dotyczyć zarówno stricte działalności bankowej zwolnionej z VAT, jak również działalności bankowej pośrednio związanej ze zwolnieniem z VAT (Spółka będzie w stanie technicznie oraz komercyjnie określić zakres usługi, który jest związany wyłącznie z działalnością Banku objętą zwolnieniem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT, oraz zakres usługi, który jest związany pośrednio z powyższą działalnością, w tym czynnościami typu back-office).

Niniejszy wniosek o interpretację dotyczy wyłącznie tego zakresu usługi Spółki, który jest związany bezpośrednio z działalnością Banku zwolnioną z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT.

Aby zrealizować cel postawiony Spółce przez Bank, Spółka wykorzystywać będzie posiadane zaplecze personalne i techniczne oraz zgromadzone, w związku ze świadczeniem przez szereg lat profesjonalnych usług wsparcia na rzecz sektora bankowego, doświadczenie rozwiązań dla branży finansowej. Pracownicy, których Spółka wyznaczy do wykonywania omawianej usługi na rzecz Banku, będą zobligowani do wykonania szeregu procesów, tj. wszelkich działań (zgodnych ze standardami pracy dla sektora bankowego), by rozliczenie transakcji finansowych nastąpiło w sposób oczekiwany przez Bank jak i klientów Banku. Przy czym, to Spółka będzie realizować przetwarzanie danych transakcyjnych, w sposób poprawny i bezpieczny, które to przetwarzanie jest kluczowe dla czynności bankowych.

Perspektywa Spółki — zakres usługi świadczonej na zlecenie Banku

Uogólniając, usługa Spółki świadczona na rzecz Banku (z wykorzystaniem zasobów ludzkich oraz środowiska informatycznego) obejmowałaby weryfikację stanu elementów (w tym danych transakcji finansowych) wpływających na możliwość realizacji / rozliczania transakcji finansowych przez Bank i jego klientów (w tym monitoring funkcjonowania aplikacji bankowych na tym środowisku), reagowanie na sytuacje krytyczne dotyczące tych elementów (w tym aplikacji funkcjonujących na dedykowanych środowiskach informatycznych), a także inicjowanie przetwarzania danych transakcji finansowych mających finalnie doprowadzić do zmiany stanu salda Banku oraz jego klientów. Finalnie, usługa nabywana od Spółki, będzie kluczowa dla poprawności określenia zmiany sytuacji finansowej Banku i klienta Banku (przede wszystkim poprzez przetworzenie, dzięki wsparciu Spółki, danych transakcji finansowych - wpływów i wypływów, co skutkuje m.in. ustaleniem sald Banku i klientów).

Usługa Spółki, aby była wykonana zgodnie z oczekiwaniem Banku, obejmowałaby szereg czynności. W związku z koniecznością ustrukturyzowania wewnętrznych zasad, zgodnie z którymi usługa byłaby wykonywana, i które umożliwią następnie precyzyjny podział zadań i odpowiedzialności pomiędzy Spółkę a Bank, Spółka wyodrębnia następujące elementy usługi (procesy, w ramach których są precyzyjnie określone czynności i odpowiedzialność pomiędzy Spółkę oraz Bank):

proces zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych (proces obejmuje m.in. zapewnienie Bankowi w pełni sprawnego, dostępnego i aktywnego środowiska, na którym funkcjonują kluczowe aplikacje bankowe służące do realizacji czynności bankowych, w tym księga główna Banku oraz aplikacje dla potrzeb rozliczania transakcji kartowych, bankowości internetowej, czy transakcje maklerskie; proces obejmuje stworzenie Bankowi takich warunków informatycznych, aby czynności bankowe mogłyby być realizowane w sposób bezpieczny i płynny, a także - w razie awarii – zapewnienie możliwości realizacji czynności bankowych z wykorzystaniem środowiska alternatywnego),
proces przetwarzania danych transakcji finansowych (proces obejmuje m.in. przetwarzanie danych transakcyjnych na koniec danego dnia rozliczeniowego, co oznacza, iż procesy transakcyjne zainicjowane przez Bank / klientów Banku, na koniec danego dnia rozliczeniowego, byłyby odpowiednio uruchamiane i realizowane przez Spółkę – w szczególności dotyczy to procesów naliczania odsetek, realizacji przelewów, otwierania lokat; proces ten obejmuje również kontrolę realizowanego przetwarzania, reagowanie na sytuacje kryzysowe oraz skutkuje generowaniem raportów potwierdzających zmiany sytuacji Banku i klientów Banku),
proces zapewnienia bezpieczeństwa środowiska (proces obejmuje m.in. ochronę serwerów przed dostępem osób nieuprawnionych, jak również wprowadzanie zakresów dostępu dla poszczególnych osób do właściwych aplikacji bankowych),
proces archiwizacji danych transakcji finansowych (proces obejmuje m.in. zapis danych transakcji finansowych na odpowiednich taśmach oraz ich archiwizację),
proces wsparcia aplikacji bankowych (proces obejmuje m.in. aktualizację aplikacji bankowych wykorzystywanych dla potrzeb realizacji czynności bankowych, zgodnie z wytycznymi Banku).

Z perspektywy Spółki oraz Banku, najistotniejszymi procesami w ramach usługi realizowanej przez Spółkę, jest proces zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych oraz proces przetwarzania danych transakcji finansowych (są to procesy najbardziej skomplikowane i dedykowane działalności bankowej, a także mają największe znaczenie dla efektywności funkcjonowania Banku oraz realizacji czynności bankowych).

Perspektywa Banku — wykorzystanie usług Spółki

Z perspektywy Banku, nabycie opisanej powyżej usługi od Spółki ma istotne znaczenie dla prowadzonej działalności finansowej (zwolnionej z VAT). Podstawowym założeniem, na jakim opiera się Bank nabywając usługę jest otrzymanie od Spółki wszystkich procesów (wykonywanych w ramach usługi), tak aby finalnie doszło do przetworzenia danych transakcji finansowych, co wpływa na zmianę stanu salda Banku oraz klientów Banku. Bank nie jest zainteresowany uzyskaniem usługi, która nie wpływałaby na poprawne i bezpieczne przetworzenie danych transakcji finansowych (a przez to nie gwarantowałaby Bankowi, że transakcje finansowe Banku i klienta Banku będą mogły zostać rozliczone). Bank nie jest również zainteresowany uzyskaniem od Spółki wyłącznie wybranych procesów realizowanych w ramach usługi - dla Banku, racjonalna gospodarcza jest sytuacja, w której Spółka samodzielnie wykonuje wszystkie procesy w ramach usługi (Bank „ceduje” na Spółkę określone zadania w zakresie objętym umową, dlatego Spółka powinna wykonywać wszystkie niezbędne czynności terminowo, w sposób bezpieczny, poprawny, przez co umożliwi Bankowi realizację czynności bankowych przy zachowaniu wysokich standardów jakościowych).

Nabywana usługa jest niezbędna do tego, aby Bank prowadził działalność zwolnioną z VAT i oferował klientom produkty bankowe / finansowe. W rzeczywistości, usługa nabywana od Spółki umożliwia realizowanie / rozliczanie produktów bankowych / finansowych Banku oferowanych klientom - bez niej nie byłoby możliwości oferowania, realizowania, rozliczania danego produktu przez Bank. Jest to typowa usługa, niezbędna dla działalności bankowej, którą wszystkie banki (w obecnym stanie wiedzy i techniki) kupują lub zapewniają klientom we własnym zakresie.

Gdyby Bank nie nabywał tej usługi od Wnioskodawcy, to musiałby ją zapewniać klientom samodzielnie (np. własnymi pracownikami), aby móc oferować im produkty bankowe. Jeśli Bank zrezygnuje z usługi Spółki, to faktycznie nie będzie miał możliwości wykonywania czynności bankowych (aby je wykonywać, będzie musiał zakupić usługę od innego podmiotu, bądź zacząć ją wykonywać samodzielnie).

Usługa świadczona przez Spółkę wpływa więc na działalność Banku w zakresie świadczonych usług finansowych objętych zakresem zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 - 41 ustawy o VAT. Działalność bankowa opiera się o gromadzenie szeregu informacji / wykonywanie ogromnej ilości rozliczeń finansowych / analizowanie ww. danych. Bardzo istotna część usług bankowych (praktycznie wszystkie), świadczonych przez Bank (zwolnionych z VAT), jest realizowana z wykorzystaniem systemów informatycznych, które muszą nieustannie poprawnie funkcjonować. Przykładami takich usług są: bankowość elektroniczna (utrzymywanie i rozliczanie rachunków bankowych, do których klienci mają dostęp drogą elektroniczną), jak również umożliwienie korzystania i rozliczania kart debetowych czy kredytowych (transakcji realizowanych z wykorzystaniem tych instrumentów płatniczych).

Usługa Spółki jest niezbędna Bankowi, aby mogło dojść do prawidłowego przetworzenia danych transakcyjnych, co ma wpływ na rozliczenie transakcji finansowych realizowanych przez Bank i klientów Banku. Brak przetworzenia danych, czy też uruchomienie procesów przetwarzania w nieodpowiedniej sekwencji może spowodować, iż transakcje finansowe nie zostaną zrealizowane (lub zostaną zrealizowane błędnie).

Generalnie, całość działań Spółki (realizacja poszczególnych procesów) ma finalnie skutkować tym, iż salda Banku oraz klientów Banku są ustalone w sposób poprawny. Dlatego też, Bank potrzebuje wsparcia personalnego i technicznego (zapewnianego przez Spółkę), aby poszczególne aplikacje bankowe funkcjonowały i transakcje finansowe mogły zostać zrealizowane, a salda Banku / klientów Banku mogły zostać ustalone (Spółka zapewnia przetwarzanie danych dla potrzeb transakcji finansowych). Jeśli Spółka nie realizuje procesów, to Bank faktycznie przestaje realizować czynności bankowe w sposób, do którego zobowiązał się (czy zobowiązuje) wobec klientów końcowych.

Perspektywa klienta Banku — usługi finansowe nabywane od Banku a usługa Spółki

Klient Banku nabywa od Banku różnego rodzaju usługi o charakterze finansowym, w tym m.in. usługę gromadzenia środków finansowych (na koncie bankowym), czy ich wydatkowania za pomocą elektronicznego dostępu do rachunku klienta prowadzonego przez Bank bądź karty debetowej (kredytowej). Z perspektywy klienta Banku, mając na względzie zakres usług nabywanych od Banku, usługa Spółki (realizowana na zlecenie Banku) ma kluczowe znaczenie i jest ściśle (nierozłącznie) związana z usługami, które to Bank powinien wykonać na rzecz klienta. Usługa Spółki jest bowiem niezbędna, aby Bank świadczył usługi na rzecz swoich klientów w oczekiwany przez nich sposób. Poniżej Spółka przedstawia informacje, w jaki sposób usługa świadczona na zlecenie Banku przekłada się na sytuację klienta Banku.

W umowach na świadczenie usług bankowych (m.in. bankowość elektroniczna czy udostępnianie i rozliczanie kart płatniczych), Bank zobowiązuje się wobec klienta m.in. do zapewnienia klientowi ciągłego i pełnego dostępu do jego konta bankowego, niezakłóconego korzystania z kart płatniczych — transakcje klientów wykonane wskutek wykorzystywania kart płatniczych i konta bankowego naturalnie powinny być przez Bank rozliczane. Powyższe jest możliwe (w każdym czasie) dzięki temu, iż Bank korzysta z usługi Wnioskodawcy.

W związku z powyższym, naturalne jest zobowiązanie Spółki, do wykonywania usługi zleconej przez Bank z zachowaniem odpowiednich standardów jakościowych, jak również z zachowaniem odpowiednich terminów. Jednym z procesów zabezpieczanych przez Spółkę będzie przetwarzanie danych transakcji finansowych z uwzględnieniem właściwego harmonogramu.

Wnioskodawca, w ramach wykonywania na bieżąco usługi przetwarzania danych transakcji finansowych, umożliwi przede wszystkim sprawne alokowanie i realizowanie wpływów / wypływów środków finansowych na rachunku klienta Banku. Poza tym, w praktyce brak tej usługi oznaczałby również, iż Bank nie jest w stanie przedstawić klientowi informacji o np. odsetkach narosłych mu w ciągu danego dnia / okresu rozliczeniowego (gdyż odsetki te nie są dopisane do konta klienta) czy też nie może zakończyć księgowania wypłat dokonanych przez klienta za pomocą karty płatniczej. W rezultacie, w przypadku przerw w świadczeniu usługi przetwarzania danych transakcyjnych, środki finansowe nie są rozliczane na rachunku bankowym klienta, a klient nie ma dostępu do (informacji o) swojej aktualnej pozycji finansowej w Banku (co oznacza, iż skutki działań bądź zaniechań Wnioskodawcy mogą mieć bezpośrednie konsekwencje finansowe po stronie klientów Banku).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy usługa świadczona przez Spółkę na rzecz Banku stanowi tzw. świadczenie złożone zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT?
Jeśli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania 1. jest nieprawidłowe, to czy proces (czynności wykonywane w ramach tego procesu) zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych jest zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 - 41 ustawy o VAT?
Jeśli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania 1. i Pytania 2. jest nieprawidłowe, to czy proces (czynności wykonywane w ramach tego procesu) zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych jest zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT?
Jeśli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania 1. jest nieprawidłowe, to czy proces (czynności wykonywane w ramach tego procesu) przetwarzania danych transakcji finansowych jest zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 - 41 ustawy o VAT?
Jeśli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania 1. i Pytania 4. jest nieprawidłowe, to czy proces (czynności wykonywane w ramach tego procesu) przetwarzania danych transakcji finansowych jest zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, usługa świadczona przez Spółkę na rzecz Banku stanowi tzw. świadczenie złożone zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania 2.

W ocenie Wnioskodawcy, proces (czynności wykonywane w ramach tego procesu) zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych jest zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania 3.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż proces (czynności wykonywane w ramach tego procesu) zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych jest zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania 4.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że proces (czynności wykonywane w ramach tego procesu) przetwarzania danych transakcji finansowych jest zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania 5.

Zdaniem Wnioskodawcy, proces (czynności wykonywane w ramach tego procesu) przetwarzania danych transakcji finansowych jest zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Spółki

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy wspólne w zakresie Pytania 1.

Dla zdefiniowania sposobu opodatkowania świadczenia realizowanego przez Spółkę na rzecz Banku, kluczowa jest ocena, czy świadczenie to (w ramach którego jest realizowanych kilka procesów) należy traktować jednolicie dla celów VAT, czy też należy traktować je oddzielnie (z podziałem na poszczególne procesy).

Świadczenie złożone.

W ocenie Spółki, w przedmiotowej sytuacji, usługa świadczona na rzecz Banku powinna być traktowana jednolicie, jako tzw. świadczenie złożone i opodatkowana w całości według tych samych zasad.

Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE), koncepcja świadczenia złożonego polega na tym, że wiązka świadczeń, które są ze sobą powiązane w sposób ścisły (w sensie ekonomicznym i biznesowym), tak że ich rozdzielenie byłoby nieracjonalne, jest traktowana jako jedno świadczenie (usługa). Kluczowa w tym zakresie jest perspektywa konsumenta i tego, co zamierza on zakupić od dostawcy - kilka odrębnych świadczeń czy jedną usługę, w ramach której jest realizowanych kilka powiązanych i koniecznych świadczeń. Powyższe stanowisko zostało m.in. potwierdzone w TSUE w sprawie C-572/07 (RLRE Tellmer Property sro):

„(...) w pewnych okolicznościach formalnie odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie, a zatem które mogą oddzielnie prowadzić do opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jednolitą czynność, jeżeli nie są od siebie niezależne. Jest tak na przykład w sytuacji, gdy można stwierdzić, że jedno lub więcej świadczeń stanowi świadczenie główne, a inne świadczenie lub świadczenia stanowią jedno lub więcej świadczeń pomocniczych dzielących los podatkowy świadczenia głównego. W szczególności dane świadczenie należy uważać za świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, gdy dla klientów nie stanowi ono celu samego w sobie, lecz środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z głównej usługi usługodawcy. Ponadto można również uznać, że jednolite świadczenie występuje w przypadku, gdy dwa lub więcej elementy albo dwie lub więcej czynności dokonane przez podatnika są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie jedno niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny.

W ocenie Wnioskodawcy, nie powinno budzić wątpliwości, że usługa Spółki realizowana na rzecz Banku będzie stanowić świadczenie złożone dla celów VAT. Usługa Spółki, w ramach której możliwa jest identyfikacja poszczególnych procesów, z perspektywy Banku będzie stanowić jedną całość i dla Banku będzie istotna tylko jako całość. Bank nie jest zainteresowany nabyciem poszczególnych procesów od Spółki, Bank jest zainteresowany nabyciem całości procesów, które są ze sobą ściśle powiązane i współzależne (ekonomicznie i biznesowo stanowią jedną całość). Wyodrębnienie procesów może nastąpić dla celów wewnętrznych i zarządczych w ramach Spółki, natomiast dla Banku te procesy są traktowane jako jedno świadczenie, którego dzielenie (i np. dywersyfikowanie dostawców poszczególnych procesów) jest nieuzasadnione biznesowo.

Jednocześnie, koncepcja świadczenia złożonego zakłada, iż sposób opodatkowania tego świadczenia jest determinowany przez wiodący element, dominujący w ramach tego świadczenia. W ocenie Spółki, w przedmiotowej sytuacji, wiodącym (dominującym) elementem będzie przetwarzanie danych transakcji finansowych, czyli proces który finalnie warunkuje / wpływa na efektywność działalności bankowej, w tym mający wpływ na zmianę sald uczestników transakcji finansowych. Z perspektywy Banku bowiem, przyczyną, dla której decyduje się on zakupić usługi od Spółki, jest zapewnienie, że dane transakcji finansowych będą mogły zostać przetworzone w dostępnym i bezpiecznym środowisku informatycznym, i że proces przetwarzania nie będzie mógł zostać zakłócony przez czynniki zewnętrzne. Dlatego też, w ocenie Spółki, to wiodąca potrzeba Banku (przetwarzanie danych transakcji finansowych) powinna determinować sposób opodatkowania całej usługi Spółki realizowanej dla Banku.

W tym kontekście, zdaniem Spółki, dla opodatkowania jednorodnej usługi Spółki, w której dominuje przetwarzanie danych transakcji finansowych, należy zastosować przepis art. 43 ust. 13 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, usługi pomocnicze do usług wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 38 — 41 ustawy o VAT (świadczonych przez Bank), stanowiące samodzielną całość, właściwe i niezbędne dla świadczenia usług finansowych, powinny być objęte zwolnieniem z VAT.

Możliwość zastosowania zwolnienia z VAT.

Skoro niniejszy wniosek o interpretację dotyczy wyłącznie tej usługi Spółki, która jest związana z działalnością bankową zwolnioną z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT, to dla oceny możliwości stosowania zwolnienia przez Spółkę (na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT) należy wykazać, iż ta usługa:

jest nabywana przez Bank, po to, aby stanowić istotny element szerszej usługi, którą ta instytucja świadczy na rzecz klientów finalnych (i ta szersza usługa korzysta ze zwolnienia z VAT),

jest identyfikowalna w obrocie gospodarczym,

jest specyficzna dla działalności finansowej (bankowej) i wpisuje się w charakter usługi finansowej (bankowej),

jest niezbędna, aby usługi finansowe (bankowe) były realizowane na rzecz klientów Banku.

(a)

W ocenie Spółki, usługa Spółki, stanowi element usługi finansowej świadczonej przez Bank (zwolnionej z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT). Elementem usług bankowych jest bowiem bieżące rozliczanie dokonanych operacji finansowych (tego od Banku oczekują klienci). W przypadku Banku, takie rozliczanie operacji finansowych jest dokonywane „z udziałem” usług świadczonych przez Spółkę, co potwierdza, że Bank wykorzystuje usługi Wnioskodawcy dla potrzeb dostarczenia kompleksowych usług finansowych zwolnionych z VAT.

(b)

Zdaniem Spółki, usługa Spółki jest odrębna i identyfikowalna, co wynika z faktu, iż jest świadczona przez odrębny od Banku podmiot (czyli przez Wnioskodawcę). Usługa ta może zostać również w oparciu o faktyczne działania podejmowane przez Wnioskodawcę.

(c)

W opinii Spółki, usługa Spółki jest właściwa dla usług finansowych świadczonych przez Bank na rzecz klientów. Działania Spółki prowadzące do przetworzenia danych transakcji finansowych, co wpływa na zmianę stanu salda Banku oraz klientów Banku wpisują się w specyfikę działalności bankowej (pomijając jej niezbędność). Działalność Banku w dużej mierze bowiem opiera się na rozliczaniu transakcji, co w przedmiotowej sytuacji może być inicjowane, kontrolowane i „zamykane” przez Spółkę.

(d)

Spółka stoi na stanowisku, że jej usługa, której elementem dominującym jest przetwarzanie danych transakcyjnych, jest niezbędna dla świadczenia przez Bank usług finansowych. Jeśli Spółka zaprzestanie świadczenia tej usługi, to Bank nie dokona rozliczenia części operacji finansowych, a klienci nie będą mieć precyzyjnej i aktualnej informacji o swojej sytuacji finansowej, ich zlecenia nie zostaną wykonane.

W konsekwencji więc, jeśli usługa Spółki stanowi kompleksowe świadczenie, w ramach którego dominuje przetwarzanie danych transakcji finansowych, to powinna ona stanowić usługę zwolnioną na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

Na marginesie Wnioskodawca podkreśla, iż organy podatkowe wydają rozstrzygnięcie potwierdzające konieczność stosowania zwolnienia z VAT w odniesieniu do usług o zbliżonym charakterze (do usług Spółki). Przykładowo w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 12 lipca 2011 r. sygn. IPTPP1/443-79/11-2/MW, wskazano, że zwolnieniem z VAT objęte są usługi związane z analizą i uzgadnianiem niektórych kont rozliczeniowych Księgi Głównej Banku dotyczącej przelewów przychodzących i wychodzących.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie Pytania 2.

Gdyby nawet uznać, że usługa Spółki nie stanowi świadczenia złożonego w rozumieniu VAT, to i tak wybrane procesy realizowane przez Spółkę powinny stanowić usługi zwolnione z VAT. Tak będzie m.in. w odniesieniu do usług (czynności) realizowanych w ramach procesu zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych.

W ocenie Wnioskodawcy, opierając się na treści przepisów art. 43 ust. 1 pkt 38 - 41 ustawy o VAT oraz odpowiadających im przepisów prawa unijnego i orzecznictwa TSUE, w szczególności wyrokach w sprawie C-2/95 SDC czy C-453/05 Volker Ludwig, można dowodzić, iż przedmiotowe usługi powinny zostać uznane za zwolnione z VAT, gdyż stanowią usługi finansowe (bankowe). Dla uznania danych usług za usługi finansowe, nie jest istotne czy świadczący usługi zawiera umowę o świadczenie usług finansowych z ostatecznym klientem, tylko czy rzeczywiście wykonuje czynności, które doprowadzają do tego, że ten klient uzyskuje usługi finansowe (dochodzi do faktycznego wykonania na jego rzecz usług finansowych). Jeśli więc usługi Wnioskodawcy stanowią typowe usługi finansowe, czy też element typowych usług finansowych, które powodują, że klient Banku uzyskuje usługi wskazane z art. 43 ust. 1 pkt 38 – 41 ustawy o VAT, to usługi Wnioskodawcy powinny korzystać ze wskazanych zwolnień z VAT.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego usługi Spółki obejmujące zapewnienie dostępności dla potrzeb czynności bankowych polegają na zapewnieniu profesjonalnego zaplecza personalnego oraz w pełni sprawnego, dostępnego i aktywnego środowiska, na którym funkcjonują kluczowe aplikacje bankowe służące do realizacji czynności bankowych zlecanych Bankowi przez klientów. Oznacza to, iż świadcząc takie usługi Spółka byłaby zobowiązana do stworzenia Bankowi takich warunków, aby czynności bankowe mogłyby być realizowane w sposób bezpieczny i płynny. Jednocześnie, Spółka musiałaby zapewnić Bankowi takie warunki, aby w razie wystąpienia problemów np. w zakresie systemu informatycznego, Bank mógłby prowadzić działalność a klienci - zlecać transakcje z wykorzystaniem środowiska alternatywnego.

W opinii Spółki, usługi Spółki obejmujące zapewnienie dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych stanowią usługi typowe i właściwe dla usług finansowych (bankowych) zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, świadczenie przez Bank usług (zwolnionych z VAT) wymaga zorganizowania odpowiedniego zaplecza personalnego i technicznego, które zapewni choćby zrealizowanie transakcji finansowych zgodnie z oczekiwaniem klientów, w tym m.in. w zakresie bankowości elektronicznej (utrzymywanie i rozliczanie kont internetowych czy lokat) czy obsługi kart płatniczych. Profesjonalna organizacja realizacji transakcji bankowych uznawana jest przez klientów Banku, którzy często wybierają usługi Banku m.in. ze względu na szybkość i pewność obsługi w ramach bankowości elektronicznej czy też możliwość dostępu do środków finansowych za pomocą kart płatniczych. W tym zakresie więc, usługi warunkujące / wspomagające, w oczach klientów Banku, możliwość korzystania z bankowości elektronicznej czy realizowania transakcji za pomocą kart płatniczych są właściwe dla tych rodzajów działalności (bankowość elektroniczna czy obsługa kart płatniczych).

Trudno sobie bowiem wyobrazić aby usługi bankowości elektronicznej czy dokonywania płatności / wypłat za pomocą kart płatniczych realizowały się samoistnie, bez wsparcia stosownego personelu i dobrze skonfigurowanego systemu informatycznego, który zapewnienia dostęp do tych instrumentów finansowych (elektroniczny dostęp do rachunku rozliczeniowego czy karta płatnicza). Wydaje się, że w obecnych czasach, logicznym i w pełni uzasadnionym jest przyjęcie, iż Bank decydując się świadczyć usługi m.in. bankowości elektronicznej czy obsługi kart płatniczych, musi posiadać odpowiednio zorganizowane środowisko i systemy informatyczne, które będą w stanie zrealizować transakcje finansowe. Stąd też, nie powinno budzić wątpliwości, że działalność Spółki nakierowana na zapewnienie omawianych usług potrzeb księgi głównej czy głównej aplikacji klienckiej to faktycznie działalność Banku, która jest realizowana na rzecz klientów Banku.

Gdyby nie Spółka, to te świadczenia Bank musiałby wykonać samodzielnie. Skoro Bank zobowiązuje się do udostępnienia konkretnych usług na rzecz klienta, a sam takich czynności nie świadczy, jest obowiązany zapewnić zaplecze personalne i techniczne, które faktycznie „wyręczy” go w relacjach z klientami).

Co istotne, poprzez realizację swoich świadczeń, Spółka ma wpływ na realizację czynności bankowych przez Bank. Poza tym, iż aplikacje bankowe funkcjonują dzięki Spółce i możliwy jest dostęp do kont internetowych, zakładanie lokat czy zlecanie przelewów. Spółka poza tym weryfikuje m.in. działanie aplikacji bankowych i reaguje (wspólnie z Bankiem) na krytyczne błędy czy informacje dotyczące tych aplikacji. Oznacza to więc, iż Spółka ma aktywny wpływ i udział w dokonywaniu poszczególnych operacji bankowych (bądź na brak ich wykonania).

Dlatego też, w ocenie Wnioskodawcy, skoro usługi obejmujące zapewnienie dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych to faktycznie jeden z elementów usług, które Bank dostarcza do swoich klientów (zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 - 41 ustawy o VAT), to usługi Wnioskodawcy powinny korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie wskazanych przepisów.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie Pytania 3.

Opierając się na przepisie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT za poprawne należy uznać stanowisko, że usługi Wnioskodawcy mogą też korzystać ze zwolnienia z VAT z uwagi na pomocniczość, właściwość i niezbędność do usług Banku zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 - 41 ustawy o VAT.

(a)

W ocenie Spółki, usługi Spółki obejmujące zapewnienie dostępności dla potrzeb czynności bankowych, stanowią element usługi finansowej świadczonej przez Bank (zwolnionej z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 - 41 ustawy o VAT). Skoro bowiem Bank świadczy takie usługi jak np, bankowość elektroniczną (czyli elektroniczny dostęp do zasobów rachunku umożliwiający choćby realizowanie transakcji) czy też obsługa kart płatniczych, to niewątpliwym elementem usług Banku jest świadczenie Wnioskodawcy. Innymi słowy, klient Banku dokonuje transakcji kartą płatniczą, a elementem obsługi tej transakcji jest zapewnienie możliwości przesłania danych dotyczących tej transakcji czy zapisania danych o tej transakcji, a tę możliwość zapewnia Spółka. Niewątpliwie również, zadania wykonywane przez Spółkę klient Banku identyfikować będzie z czynnościami finansowymi zleconymi przez klienta Bankowi.

(b)

Zdaniem Spółki, usługi Spółki obejmujące zapewnienie dostępności dla potrzeb czynności bankowych są odrębne. Wynika to z faktu, iż usługi te są świadczone przez odrębny od Banku podmiot (czyli przez Wnioskodawcę) i można je będzie określić na podstawie postanowień umowy pomiędzy Spółką a Bankiem, a także w oparciu o faktyczne działania podejmowane przez Wnioskodawcę.

(c)

W opinii Spółki, usługi Spółki obejmujące zapewnienie dostępności dla potrzeb czynności bankowych są właściwe dla usług finansowych świadczonych przez Bank.

Trudno sobie bowiem wyobrazić aby usługi bankowości elektronicznej czy dokonywania płatności / wypłat za pomocą kart płatniczych były realizowane samoistnie (bez wsparcia personelu / sprzętu informatycznego, obejmującego zapewnienie dostępu do tych instrumentów finansowych – np. elektroniczny dostęp do rachunku rozliczeniowego czy karta płatnicza). Stąd też, nie powinno budzić wątpliwości, że działalność Spółki nakierowana na zapewnienie wykwalifikowanego personelu i dostępnego środowiska informatycznego dla potrzeb głównych aplikacji bankowych jest właściwa i specyficzna dla działalności bankowej. Nadzór nad aplikacjami bankowymi i takie zarządzanie zasobami informatycznymi, aby te aplikacje funkcjonowały płynnie i terminowo to specyfika usług finansowych realizowanych przez Bank.

(d)

Spółka stoi na stanowisku, że jej usługi obejmujące zapewnienie dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych są niezbędne dla świadczenia przez Bank usług finansowych. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, przerwa w świadczeniu tych usług przez Wnioskodawcę oznacza m.in. brak możliwości korzystania przez klientów Banku z konta elektronicznego czy brak możliwości dokonywania transakcji z wykorzystaniem kart płatniczych (a w szczególności kart kredytowych). Dlatego też, przedmiotowe usługi Wnioskodawcy są niezbędne aby Bank w sposób prawidłowy (albo w ogóle) świadczył usługi finansowe zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 - 41 ustawy o VAT,

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie Pytania 4.

W ocenie Wnioskodawcy, opierając się na treści przepisów art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT oraz odpowiadających im przepisów prawa unijnego i orzecznictwa TSUE, w szczególności wyrokach w sprawie C-2/95 SDC czy C-453/05 Volker Ludwig, można dowodzić, iż przedmiotowe usługi powinny zostać uznane za zwolnione z VAT, gdyż stanowią usługi finansowe (bankowe). Dla uznania danych usług za usługi finansowe, nie jest istotne czy świadczący usługi zawiera umowę o świadczenie usług finansowych z ostatecznym klientem, tylko czy rzeczywiście wykonuje czynności, które doprowadzają do tego, że ten klient uzyskuje usługi finansowe (dochodzi do faktycznego wykonania na jego rzecz usług finansowych). Jeśli więc usługi Wnioskodawcy stanowią typowe usługi finansowe, czy też element typowych usług finansowych, które powodują, że klient Banku uzyskuje usługi wskazane w art. 43 ust. 1 pkt 38 - 41 ustawy o VAT, to usługi Wnioskodawcy powinny korzystać ze wskazanych zwolnień z VAT.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, usługi przetwarzania danych transakcyjnych przez Spółkę obejmują przetwarzanie danych transakcyjnych (w ramach Banku) na koniec danego dnia rozliczeniowego. Oznacza to, iż procesy transakcyjne zainicjowane przez Bank / klientów Banku, na koniec danego dnia rozliczeniowego, mogą być odpowiednio uruchamiane i realizowane przez Spółkę. W szczególności dotyczy to m.in. naliczania odsetek, realizacji przelewów, otwierania lokat itd.

W opinii Spółki, usługi Spółki obejmujące przetwarzanie danych transakcyjnych są właściwe dla usług finansowych świadczonych przez Bank (zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 - 41 o VAT).

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, jednym z najistotniejszych elementów działalności bankowej jest rozliczanie transakcji bankowych realizowanych przez Bank / klientów Banku, a także ustalanie salda należności / zobowiązań każdego z klientów. Takie rozliczenie i ustalenie sald następuje w określonych terminach (uzgodnionych również z klientami).

Działania Spółki prowadzące do rozliczenia pewnych transakcji / sald na rynku bankowym wpisują się w specyfikę działalności bankowej (pomijając jej niezbędność). Działalność Banku w dużej mierze bowiem opiera się na rozliczaniu transakcji, co w przedmiotowej sytuacji może być wykonywane i kontrolowane przez Spółkę.

W tym zakresie Spółka ma rzeczywisty i aktywny wpływ na realizację czynności bankowych przez Bank - brak realizacji usług przez Spółkę oznacza, że m.in. nie naliczają się odsetki, nie rozliczają lokaty, zaś karty kredytowe nie są obciążane. Z punktu widzenia klientów Banku, czynność przetwarzania danych transakcyjnych (będąca w praktyce wynikiem zrealizowania przez Spółkę szeregu niezbędnych i istotnych czynności wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego), jest niewątpliwie elementem „zamówionym” w Banku i warunkuje możliwość korzystania przez nich ze swoich środków finansowych (jeśli wpłata zostanie rozliczona bądź odsetki od lokat naliczone - klient posiadać będzie środki pieniężne za dokonanie zakupów; jeśli zlecony przelew zostanie zrealizowany - zobowiązania klienta wobec kontrahenta zostaną uregulowane, nie będą naliczane odsetki za opóźnienia, dalsza współpraca będzie mogła być kontynuowana).

W efekcie, skoro Spółka wykonuje czynności, które dla Banku i jego klientów są elementem typowym i niezbędnym dla realizacji usług finansowych (bankowych) objętych zwolnieniem z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 - 41 ustawy o VAT, to usługi Spółki również powinny korzystać ze zwolnienia z VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie Pytania 5

(a)

W ocenie Spółki, usługi Spółki obejmujące zapewnienie dostępności dla potrzeb czynności bankowych, stanowią element usługi finansowej świadczonej przez Bank (zwolnionej z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 - 41 ustawy o VAT). Skoro bowiem Bank świadczy takie usługi jak np. bankowość elektroniczną (czyli elektroniczny dostęp do zasobów rachunku umożliwiający choćby realizowanie transakcji) czy też obsługa kart płatniczych, to niewątpliwym elementem usług Banku jest świadczenie Wnioskodawcy. Innymi słowy, klient Banku dokonuje transakcji kartą płatniczą, a elementem obsługi tej transakcji jest zapewnienie możliwości przesłania danych dotyczących tej transakcji czy zapisania danych o tej transakcji, a tę możliwość zapewnia Spółka. Niewątpliwie również, zadania wykonywane przez Spółkę klient identyfikować będzie z czynnościami finansowymi zleconymi przez klienta Bankowi.

(b)

(c)

W opinii Spółki, usługi Spółki obejmujące zapewnienie dostępności dla potrzeb czynności bankowych są właściwe dla usług finansowych świadczonych przez Bank.

Trudno sobie bowiem wyobrazić aby usługi bankowości elektronicznej czy dokonywania płatności / wypłat za pomocą kart płatniczych były realizowane samoistnie (bez wsparcia personelu / sprzętu informatycznego, obejmującego zapewnienie dostępu do tych instrumentów finansowych - np elektroniczny dostęp do rachunku rozliczeniowego czy karta płatnicza). Stąd też, nie powinno budzić wątpliwości, że działalność Spółki nakierowana na zapewnienie wykwalifikowanego personelu i dostępnego środowiska informatycznego dla potrzeb głównych aplikacji bankowych jest właściwa i specyficzna dla działalności bankowej. Nadzór nad aplikacjami bankowymi i takie zarządzanie zasobami informatycznymi, aby te aplikacje funkcjonowały płynnie i terminowo to specyfika usług finansowych realizowanych przez Bank.

(d)

Na marginesie Wnioskodawca podkreśla, iż organy podatkowe wydają rozstrzygnięcia potwierdzające konieczność stosowania zwolnienia z VAT w przypadku usług o zbliżonym charakterze (do usług Spółki). Przykładowo w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 kwietnia 2013 r., sygn. IPPP2/443-26/11/13-10/S/MM, wskazano na konieczność stosowania zwolnienia z VAT dla usług informatycznych związanych z obsługą kart płatniczych. Podobne stanowisko wyraził również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 29 sierpnia 2014 r., sygn. ILPP1/443-436/14-2/AW, czy też WSA w Warszawie z orzeczeniu z dnia 31 października 2013 r., sygn. III SA/Wa 447/13.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest

nieprawidłowe – w zakresie uznania usług świadczonych przez Spółkę na rzecz Banku jako tzw. świadczenie złożone;

nieprawidłowe – w zakresie uznania usług zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych za zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 oraz art. 43 ust. 13 ustawy o VAT;

nieprawidłowe – w zakresie uznania usług przetwarzania danych transakcji finansowych za zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT;

prawidłowe – w zakresie uznania usług przetwarzania danych transakcji finansowych za zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług – na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy – o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Co do zasady stawka podatku, na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

Na mocy przepisów art. 43 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku:

usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę – pkt 38;

usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę – pkt 39;

usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług – pkt 40;

usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 ze zm.), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie – pkt 41.

Jak stanowi art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Ponadto, jak wynika z przepisu art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego. Zwolnienia od podatku usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach, nie są zaś uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi.

Warunkiem objęcia danej usługi zwolnieniem z VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy jest łączne spełnienie następujących kryteriów, tj. dana usługa musi:

stanowić element usługi wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 7 i pkt 37-41 ustawy (tzw. usługi ubezpieczeniowe/finansowe);
stanowić odrębną całość;
być właściwą i niezbędną do świadczenia usługi ubezpieczeniowej/finansowej (wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 7 i pkt 37-41 ustawy).

Jednakże ze zwolnienia wskazanego w tym przepisie nie mogą korzystać usługi stanowiące element usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego lub finansowego.

Należy zauważyć, że powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, poz. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 112 oraz orzecznictwa TSUE.

I tak, zgodnie z art. 131 Dyrektywy 112, zwolnienia przewidziane w rozdziałach 2-9 stosuje się bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych i na warunkach ustalanych przez państwa członkowskie w celu zapewnienia prawidłowego i prostego stosowania tych zwolnień oraz zapobieżenia wszelkim możliwym przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i nadużyć.

W myśl art. 135 ust. 1 lit. b-f Dyrektywy 112, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:

udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę;
pośrednictwo lub wszelkie działania w zakresie gwarancji kredytowych, poręczeń i wszelkich innych zabezpieczeń i gwarancji oraz zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę;
transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności;
transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środki płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innych metali, jak również banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które przedstawiają wartość numizmatyczną;
transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest polską spółką kapitałową, zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Spółka jest podmiotem dedykowanym do świadczenia usług profesjonalnego wsparcia na rzecz instytucji finansowych i sektora bankowego. Wnioskodawca jest także podmiotem stale współpracującym z sektorem bankowym i poprzez posiadane kompetencje, zgromadzone zasoby osobowe i techniczne ma możliwość wykonywania niektórych czynności związanych ściśle z działalnością bankową.

Banki z którymi współpracuje Spółka, prowadzą działalność finansową i świadczą usługi na rzecz klientów indywidualnych oraz korporacyjnych. Spółka jest w trakcie negocjacji z bankiem dotyczących zasad i aspektów świadczenia usług związanych z działalnością finansową Banku. Rozważane jest, aby Bank powierzył Spółce realizację usługi przetwarzania danych transakcyjnych w zakresie działalności bankowej, w tym danych dotyczących zasobów zgromadzonych przez klientów Banku. Usługa ta ma kluczowe znaczenie dla wykonywania przez Bank czynności bankowych. Współpraca za Spółką z perspektywy Banku, skutkowałaby przekazaniem m.in. czynności przetwarzania danych transakcji finansowych do podmiotu zewnętrznego. Intencją Banku jest nabycie od Spółki usługi wspierającej wykonywanie czynności bankowych wykorzystującej również dedykowane środowiska/serwery. Aby zrealizować cel postawiony Spółce przez Bank, Spółka wykorzystywać będzie posiadane zaplecze personalne i techniczne oraz zgromadzone, w związku ze świadczeniem przez szereg lat profesjonalnych usług wsparcia na rzecz sektora bankowego, doświadczenie rozwiązań dla branży finansowej.

Usługa Spółki świadczona na rzecz Banku obejmowałaby weryfikację stanu elementów wpływających na możliwość realizacji/rozliczania transakcji finansowych przez Bank i jego klientów, reagowanie na sytuacje krytyczne dotyczące tych elementów, a także inicjowanie przetwarzania danych transakcji finansowych mających finalnie doprowadzić do zmiany stanu salda Banku oraz jego klientów. Usługa nabywana od Spółki będzie kluczowa dla poprawności określenia zmiany sytuacji finansowej Banku i klienta Banku. Najistotniejszymi procesami w ramach usługi realizowanej przez Spółkę jest proces zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych oraz proces przetwarzania danych transakcji finansowych.

Nabycie opisanej usługi od Spółki ma istotne znaczenie dla prowadzonej działalności finansowej. Podstawowym założeniem, na jakim opiera się Bank nabywając usługę jest otrzymanie od Spółki wszystkich procesów wykonywanych w ramach usługi, tak aby finalnie doszło do przetworzenia danych transakcji finansowych, co wpływa na zmianę stanu salda Banku oraz klientów Banku. Bank nie jest zainteresowany uzyskaniem usługi, która nie wpływałaby na poprawne i bezpieczne przetworzenie danych transakcji finansowych. Nabywana usługa jest niezbędna do tego, aby Bank prowadził działalność zwolnioną z VAT i oferował klientom produkty bankowe/finansowe. W rzeczywistości, usługa nabywana od Spółki umożliwia realizowanie/rozliczanie produktów bankowych/finansowych Banku oferowanych klientom. Jest to typowa usługa niezbędna do działalności bankowej, którą wszystkie banki kupują lub zapewniają klientom we własnym zakresie.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą uznania, że usługa świadczona przez Spółkę na rzecz Banku stanowi świadczenie złożone zwolnione z VAT.

Formułując własne stanowisko Wnioskodawca podkreślił, że usługa świadczona przez Spółkę na rzecz Banku stanowi tzw. świadczenie złożone zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

Aby móc wskazać, że dana usługa jest usługą złożoną, winna składać się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu – do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jako element usługi złożonej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez usługi pomocniczej. Co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Podsumowując, świadczenie złożone ma miejsce wówczas, gdy relacja poszczególnych czynności (świadczeń) wykonywanych na rzecz jednego nabywcy dzieli je na świadczenie podstawowe i świadczenia pomocnicze – tzn. takie, które umożliwiają skorzystanie ze świadczenia podstawowego (lub są niezbędne dla możliwości skorzystania ze świadczenia podstawowego). Jeżeli jednak świadczenia te można rozdzielić tak, że nie zmieni to ich charakteru, ani wartości z punktu widzenia nabywcy – wówczas świadczenia takie powinny być traktowane jako dwa (lub więcej) niezależnie opodatkowane świadczenia.

Nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że świadczone przez Spółkę usługi: zapewnienie dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych, proces przetwarzania danych transakcji finansowych, proces zapewnienia bezpiecznego środowiska, proces archiwizacji oraz proces wsparcia aplikacji bankowych nie mają charakteru usługi kompleksowej, nie spełniają one bowiem przesłanek do uznania ich za jedną całość w świetle orzecznictwa TSUE, który wypowiedział się w tym zakresie m.in. w sprawach C-349/96 CPP, C-41/04 Levob, C-111/05 Aktiebolaget NN.

Na tle dotychczasowego dorobku orzeczniczego TSUE ukształtowała się definicja świadczeń złożonych, z którymi mamy do czynienia w przypadku gdy:

świadczenie pomocnicze nie stanowi celu samego w sobie, lecz stanowi środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z usługi podstawowej,
poszczególne czynności są ze sobą tak ściśle związane, że ich rozdzielenie miałoby charakter sztuczny,
kiedy nie istnieje możliwość nabywania danego świadczenia od podmiotów zewnętrznych,
kiedy nie istnieje możliwość odrębnego fakturowania za daną czynność.

Usługa kompleksowa zawiera zatem kilka czynności (usług) opodatkowanych różnymi stawkami podatku VAT, z tym, że jedna z nich jest usługą główną, przeważającą, nadającą danej usłudze jej główny charakter, przy czym wszystkie zmierzają do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby zamawiającego wskazanej w umowie. Usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać bez usługi pomocniczej usługi głównej.

Sytuacja taka nie ma jednak miejsca w opisanym we wniosku zdarzeniu, gdzie możliwe jest wyodrębnienie poszczególnych usług m.in. proces zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych, czyli zapewnienie Bankowi w pełni sprawnego, dostępnego i aktywnego środowiska, na którym funkcjonują kluczowe aplikacje bankowe służące do realizacji czynności bankowych, proces przetwarzania danych transakcji finansowych obejmujący przetwarzanie danych transakcyjnych na koniec danego dnia rozliczeniowego, naliczanie odsetek, realizacja przelewów; proces zapewnienia bezpieczeństwa środowiska; proces archiwizacji danych transakcji finansowych; proces wsparcia aplikacji bankowych. Usługi te mają charakter samoistny i mogą występować niezależnie. Ponadto, trudno określić w rozpatrywanej sprawie, które usługi stanowią świadczenie główne a które pomocnicze realizowane w celu lepszego wykonania usługi podstawowej. W omawianej sytuacji wszystkie świadczone usługi mają charakter równorzędny, zaś rezygnacja z niektórych czynności pozostaje bez wpływu na prawidłowe wykonanie innych usług. Zatem nietrudno wyobrazić sobie wykonywanie poszczególnych czynności przez kilka różnych podmiotów.

Zatem wykonywanie przez Wnioskodawcę szeregu czynności, szczegółowo opisanych w opisie sprawy nie można uznać za świadczenie kompleksowe, ponieważ nie można ustalić, które świadczenie wykonywane przez Spółkę jest pomocnicze, a które podstawowe. Według tut. Organu wszystkie świadczenia wykonywane przez Spółkę można traktować równorzędnie. Czynności wykonywane przez Spółkę nie są ze sobą ściśle związane, ponieważ każdy proces może być wykonywany przez inny podmiot. Żaden proces nie jest od siebie zależny i nie jest ze sobą ściśle powiązany. Wszystkie procesy o których pisze Wnioskodawca są nabywane od podmiotów zewnętrznych, i jak wskazał sam Wnioskodawca w opisie zdarzenia przyszłego „gdyby Bank nie nabywał tej usługi od Wnioskodawcy, to musiałby ją zapewnić klientom samodzielnie (…). Jeśli Bank zrezygnuje z usługi Spółki, to faktycznie nie będzie miał możliwości wykonywania czynności bankowych, i aby je wykonywać będzie musiał zakupić usługę od innego podmiotu. Tym samym jeśli każdy proces można zakupić od innego podmiotu zewnętrznego to istnieje możliwość odrębnego ich traktowania.

Zatem wykonywanych czynności nie można uznać za świadczenie kompleksowe, do którego znalazłyby zastosowanie jednakowe zasady opodatkowania podatkiem VAT.

Tym samym rozpatrywanie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dla procesów świadczonych przez Spółkę na rzecz Banku jako tzw. świadczenie złożone zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy jest bezprzedmiotowe.

W związku z tym stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy związane są także z uznaniem procesu zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych za zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 – 41 i art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

Zwolnienia od podatku usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach, nie są zaś uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi.

W art. 43 w ust. 1 pkt 38 ustawy objęto zwolnieniem usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz pośrednictwo w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, pośrednictwo i wszelkie działania w zakresie gwarancji kredytowych lub pożyczkowych lub innych form zabezpieczenia kredytu lub pożyczki pieniężnej oraz zarządzanie tymi gwarancjami przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z udzieleniem kredytu lub pożyczki pieniężnej. Na podstawie tego przepisu zwolnieniem objęte zostały również – wyłączone na podstawie dotychczasowych przepisów ustawy – czynności udzielania pożyczek lombardowych, wykonywane przez podmioty inne niż banki.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy objęto zwolnieniem czynności udzielania poręczeń, gwarancji i innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych, rozumianych ogólnie jako zgoda poręczyciela, gwaranta lub udzielającego zabezpieczenia do spłacenia długu lub każdego innego zobowiązania finansowego w imieniu dłużnika, w przypadku niewywiązania się przez niego ze spłaty długu. Warunkiem objęcia zwolnieniem gwarancji, poręczeń i zabezpieczeń jest ich finansowy (pieniężny) charakter.

W art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy objęto zwolnieniem usługi, łącznie z pośrednictwem, w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych.

Z kolei w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy określono zwolnienie czynności związanych z instrumentami finansowymi, w tym papierami wartościowymi. Zwolnienie to odnosi się do instrumentów finansowych wymienionych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 ze zm.). Zwolnieniu od podatku podlegają czynności związane z emisją i obrotem instrumentami finansowymi oraz pośrednictwo w tych transakcjach.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi w zakresie zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych związanych ze świadczonymi przez Bank usługami finansowymi, nie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, że opisane we wniosku czynności wykonywane na rzecz Banku, nie stanowią usług o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 – 41 ustawy o podatku od towarów i usług.

Czynności w zakresie zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych również wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach umowy zawartej z Bankiem nie można uznać za usługi stanowiące element usługi finansowej, które same stanowią odrębną całość i są właściwe oraz niezbędne do świadczenia tych usług. Charakter tych czynności wskazuje bowiem, że są one co prawda związane z działalnością gospodarczą Banku, jednakże nie można ich uznać za usługi stanowiące element usługi finansowej, właściwy i niezbędny do jej świadczenia.

W przypadku czynności podejmowanych przez Spółkę w imieniu Banku, istotę usługi świadczonej przez Spółkę na rzecz Banku należy określać analizując precyzyjnie rolę usługodawcy w transakcji podstawowej pomiędzy bankiem a jego klientem. Zatem, usługa świadczona przez Wnioskodawcę na rzecz banku wykonującego usługi zwolnione od podatku będzie sama objęta zwolnieniem wyłącznie wtedy, gdy podejmuje on istotne czynności, które zmieniają prawne lub finansowe relacje pomiędzy stronami.

Zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 13 ustawy nie jest ograniczone warunkiem, by usługa była świadczona przez instytucję, którą wiąże stosunek prawny z klientem końcowym. Fakt, że transakcja objęta tym przepisem jest wykonywana przez osobę trzecią, lecz jawi się klientowi jako usługa świadczona przez bank, nie wyklucza zwolnienia od podatku tej transakcji. Jednakże aby można było scharakteryzować opisane usługi jako transakcje zwolnione na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy, usługi świadczone przez Wnioskodawcę muszą, z całościowego punktu widzenia stanowić odróżniającą się całość, spełniającą w rezultacie specyficzne, podstawowe funkcje usługi finansowej.

Stąd, świadczenie usług o charakterze wyłącznie technicznym lub administracyjnym nie może być objęte zwolnieniem w świetle art. 43 ust. 13 ustawy. Ponadto sam fakt, że jakiś element składowy jest niezbędny do dokonania transakcji zwolnionej od podatku, nie gwarantuje, że usługa, która ten element składowy zawiera, jest sama w sobie zwolniona od podatku. Zatem, czynności te nie korzystają ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 13 ustawy.

W trakcie oceny, czy dane usługi można uznać za pomocnicze dla usługi finansowej nie sposób pominąć wniosków płynących z orzecznictwa TSUE. W wyroku w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC) dotyczącym zwolnień przedmiotowych na gruncie wspólnego systemu VAT, TSUE wskazał cechy charakterystyczne usługi finansowej w kontekście ustalenia warunków stosowania zwolnienia dla konkretnych podtypów usług finansowych wymienionych w art. 13 (B) B(d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. d i lit. f Dyrektywy 2006/112/WE). Sprawa dotyczyła usług świadczonych przez SDC (stowarzyszenie) przede wszystkim na rzecz banków oraz innych jednostek podłączonych do jego systemu informatycznego. SDC świadczyło usługi przetwarzania danych związanych z transakcjami prowadzonymi przez jego klientów, a także pewnych usług związanych ze sprawami administracyjnymi swoich członków. Trybunał orzekł, że ani sposób wykonywania usług, ani charakter prawny usługodawcy, ani nawet brak bezpośredniej umowy podmiotu wykonującego usługi z ostatecznym odbiorcą nie wykluczają zastosowania zwolnień, o których mowa w art. 13 (B) (D) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, pod warunkiem, że usługi świadczone przez dany podmiot są przez klienta Banku postrzegane jako element otrzymanej usługi finansowej. Ponadto, aby świadczone usługi korzystały ze zwolnienia powinny stosownie do orzecznictwa TSUE dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z daną usługą finansową. Należy też wskazać, że TSUE w ww. orzeczeniu dodał, że „Sam fakt, że jakiś element jest niezbędny do zakończenia transakcji zwolnionej z podatku, nie daje podstaw do konkluzji, że usługa którą dany element reprezentuje jest zwolniona.”

W takim stanie faktycznym TSUE zaznaczył, że dla zastosowania zwolnienia istotne jest, aby usługa pomocnicza, z ogólnego punktu widzenia, stanowiła osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi finansowej. Usługa dotycząca transferów (przekazów pieniężnych) musi skutkować rzeczywistym przekazaniem funduszy albo pociągać za sobą zmiany o charakterze prawnym lub finansowym. Nie może to być zatem sama czynność techniczna, taka jak udostępnienie bankowi systemu rozliczeniowego, która pozwoli doprowadzić do przeniesienia środków pomiędzy rachunkami i do zaksięgowania transakcji. Dla uznania danej usługi za zwolnioną z VAT decydująca może być kwestia czy odpowiedzialność usługodawcy jest ograniczona do aspektów technicznych czy obejmuje charakterystyczne i istotne aspekty transakcji.

Podobne stanowisko zostało przedstawione w wyroku z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 CSC Financial Services Ltd. W orzeczeniu tym Trybunał stwierdził, że „obrót papierami wartościowymi polega na działaniach zmieniających sytuację prawną i finansową między stronami i działania te są porównywalne do przypadków przeniesienia lub płatności. Dostawa zwykłej usługi technicznej lub administracyjnej, nie zmieniającej sytuacji prawnej lub finansowej nie wydaje się więc być objęta zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5 Szóstej Dyrektywy (…) Wynika z tego więc, że usługi o charakterze administracyjnym nie zmieniające prawnej bądź finansowej pozycji stron nie są objęte zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5”.

Powyższa zasada została również powtórzona w cyt. wcześniej orzeczeniu TSUE w sprawie C 350/10 z dnia 28 lipca 2011 r., którego przedmiotem było zastosowanie zwolnienia z podatku VAT dla usługi elektronicznego przesyłania wiadomości na rzecz instytucji finansowych dotyczących rozliczeń międzybankowych oraz przy realizacji transgranicznych transakcji na papierach wartościowych.

Trybunał w orzeczeniu tym odpowiedział na pytanie prejudycjalne „Czy art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 Szóstej Dyrektywy (…) należy interpretować w ten sposób, że usługi SWIFT, opisane w części 1 niniejszego postanowienia, wykorzystywane w obrocie płatniczym i do realizacji transakcji na papierach wartościowych pomiędzy instytucjami finansowymi, są zwolnione z podatku VAT...”.

Trybunał stwierdził, że nic nie stoi na przeszkodzie temu, by usługi zlecane zewnętrznym operatorom spoza instytucji finansowych, niemającym tym samym bezpośredniego związku z klientami tych instytucji, były zwolnione od VAT, o ile usługi te stanowią oddzielną całość, której skutkiem – jeśli ją oceniać globalnie – jest spełnienie specyficznych i istotnych funkcji transakcji finansowych określonych w art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 Szóstej Dyrektywy. Aby ocenić, czy usługi spełniają powyższe kryterium, należy zbadać, po pierwsze, czy świadczenie tych usług może powodować prawne i finansowe zmiany podobne do zmian wywołanych rozliczeniami międzybankowymi lub transakcjami dotyczącymi samych papierów wartościowych, a po drugie, czy odpowiedzialność wobec jej klientów ograniczona jest do aspektów technicznych, czy też obejmuje specyficzne i istotne elementy omawianych operacji finansowych.

TSUE w ww. orzeczeniu zauważył, „że sama tylko okoliczność, iż dany składnik jest nieodzowny do realizacji określonej transakcji objętej zwolnieniem, nie pozwala uznać, że usługa odpowiadająca temu składnikowi objęta jest zwolnieniem. (…) Z orzecznictwa przytoczonego w pkt 24-26 wynika również, że prawne i finansowe zmiany pozwalające na określenie danej czynności jako czynności zwolnionej z podatku VAT wynikają z samego faktu przeniesienia własności, faktycznego lub potencjalnego, w odniesieniu do środków lub papierów wartościowych, przy czym nie jest wymagane, by zrealizowana w ten sposób operacja była skuteczna wobec osób trzecich. (…) W związku z tym, skoro usługi są usługami elektronicznego przesyłania wiadomości, których wyłącznym przedmiotem jest przekazywanie danych, nie spełniają one jako takie żadnej z funkcji którejkolwiek z transakcji finansowych, o których mowa w art. 13 cześć B lit. d) pkt 3 i 5 Szóstej Dyrektywy, tj. nie skutkują przeniesieniem środków lub papierów wartościowych i nie posiadają zatem ich cech”.

W konkluzji Trybunał stwierdził, że ww. przepis „należy interpretować w ten sposób, że zwolnienie z podatku od wartości dodanej ustanowione w powyższym przepisie nie obejmuje usług elektronicznego przesyłania wiadomości świadczonych instytucjom finansowym, takich jak sporne usługi w postępowaniu przed sądem krajowym”.

Uwzględniając powyższe tezy orzeczeń TSUE należy stwierdzić, że aby transakcje mogły zostać uznane na gruncie Dyrektywy VAT za zwolnione, muszą stanowić odróżniającą się całość, być specyficzne i niezbędne dla transakcji finansowych. W świetle wyroków TSUE należy stwierdzić, że sam fakt, że element składowy ma znaczenie dla zawarcia transakcji zwolnionej, nie uprawnia do wniosku, że usługa, którą ten element reprezentuje, jest zwolniona.

W przedmiotowej sprawie usługi świadczonej przez Wnioskodawcę nie można uznać za usługi właściwe, gdyż owszem stanowią one osobną całość, jednakże nie obejmują one funkcji charakterystycznych dla usługi finansowej zwolnionej od podatku VAT, świadczonej przez Bank.

Z opisu sprawy wynika, ze usługa zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych jest procesem zapewniającym Bankowi sprawnego, dostępnego i aktywnego środowiska, w którym funkcjonują aplikacje bankowe, a zatem stanowi usługę dostarczenia określonego środowiska informatycznego.

W ramach tej usługi Wnioskodawca jest odpowiedzialny za stworzenie takich warunków informatycznych, aby czynności bankowe mogły być realizowane, także w przypadku awarii. Zatem wykonywana usługa stanowi jedynie czynności wspierające prowadzoną działalność finansową, sprowadzające się do zapewnienia obsługi informatycznej Banku. Czynności te nie pociągają za sobą zmian sytuacji prawnej i finansowej stron transakcji finansowych, natomiast sam fakt, że przy pomocy dostępnych i sprawnych aplikacji bankowych, realizowane są usługi finansowe między Bankiem a Klientami nie powoduje, że usługa świadczona przez Wnioskodawcę może korzystać ze zwolnienia. Omawianej usługi nie można uznać za właściwą wyłącznie dla działalności bankowej. Nowoczesne systemy informatyczne zapewniające bezpieczeństwo korzystania są charakterystyczne dla każdej dziedziny gospodarczej i nie mają związku wyłącznie z działalnością Banku. Przykładowo działalność prowadzona przez towarzystwa ubezpieczeniowe czy inne instytucje finansowe również korzysta zaawansowanych technologii informatycznych dostosowanych do własnych potrzeb otoczenia IT. W związku z tym, świadczona przez Wnioskodawcę usługa zapewnienia dostępności może przekładać się co najwyżej na efektywniejsze prowadzenie działalności bankowej, natomiast nie można jej uznać za konieczną i właściwą do świadczenia tychże usług.

W przedmiotowej sprawie świadczenie procesu zapewnienia dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych, nie jest usługą, która stanowiłaby odrębną całość i byłaby właściwa oraz niezbędna do świadczenia tych usług. W świetle powyższego brak w przypadku wykonywania czynności zapewnienia przez Spółkę dostępności dla potrzeb realizacji czynności bankowych, podstaw do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy w związku z art. 43 ust. 1 pkt 7 i pkt 37 – 41 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 2 i nr 3 należało uznać za nieprawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy związane są także z uznaniem procesu przetwarzania danych transakcji finansowych za zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 – 41 i art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

Aby móc wskazać, że proces przetwarzania danych transakcji finansowych wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz Banku za zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy, należy dokładnie przeanalizować każdy pkt wymienionego art. 43 ust. 1 ustawy.

Proces przetwarzania danych transakcji finansowych obejmujący przetwarzanie danych transakcyjnych na koniec danego dnia rozliczeniowego, naliczanie odsetek, realizacja przelewów, otwieranie lokat, reagowanie na sytuacje kryzysowe, generowanie raportów potwierdzających zmiany sytuacji Banku i klientów Banku nie podlega zwolnieniu z art. 43 ust. 1 pkt 38, ponieważ nie jest usługą udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, nie jest także związany z pośrednictwem w zakresie ich udzielania. Nie podlega także zwolnieniu z art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy ponieważ, Wnioskodawca nie zapewnia Bankowi procesów związanych z udzielaniem poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych. W pkt 40 ustawodawca zwalnia usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych i prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli. Proces świadczony przez Wnioskodawcę nie podlega zwolnieniu również z tego przepisu. Art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy zwalnia się od podatku usługi, których podmiotem są instrumenty finansowe. Wnioskodawca nie świadczy usług związanych z instrumentami finansowymi, więc proces jaki świadczy na rzecz Banku nie podlega zwolnieniu również z tego pkt.

Podsumowując powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi w zakresie przetwarzania danych transakcji finansowych nie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, że opisane we wniosku czynności wykonywane na rzecz Banku, nie stanowią usług o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 – 41 ustawy o podatku od towarów i usług.

Kluczowym jest zatem ustalenie, czy opisane usługi stanowią odrębną całość oraz są właściwe i niezbędne do świadczenia usługi zwolnionej, tj. czy mogą stanowić usługę pomocniczą do usług finansowych w rozumieniu art. 43 ust. 13 ustawy.

Zatem należy dokonać szczegółowej analizy wymienionych w opisie sprawy czynności nabywanych od Spółki, pod kątem spełnienia przez nie wszystkich warunków wymienionych w art. 43 ust. 13 ustawy, tj. czynności te muszą stanowić element usługi finansowej, muszą mieć odrębny od tej usługi charakter, jak również muszą być niezbędne do wykonania usługi finansowej oraz dla niej właściwe, czyli specyficzne.

Zdaniem tut. Organu, nabywane od Spółki usługi, tj.:

przetwarzanie danych transakcji finansowych polegających na przetwarzaniu danych transakcyjnych na koniec danego dnia rozliczeniowego;

naliczanie odsetek;

realizacja przelewów;

otwieranie lokat;

kontrola realizowanego przetwarzania i reagowanie na sytuacje kryzysowe oraz generowanie raportów potwierdzających zmiany sytuacji Banku i klientów Banku,

prowadzą do zmiany sytuacji prawnej lub finansowej stron. Należy wskazać, że takie czynności nie są czynnościami jedynie technicznymi, gdyż mają one bezpośredni wpływ na fizyczne przekazanie środków pieniężnych. Zatem powyższe usługi spełniają warunki upoważniające do zastosowania zwolnienia od podatku wymienionego w art. 43 ust. 13 ustawy, stanowią element usługi finansowej, mają odrębny charakter od usługi finansowej, ale są też niezbędne do jej wykonania oraz właściwe w znaczeniu specyficzne (specyficzny – właściwy wyłącznie dla danej osoby, danego przedmiotu czy zjawiska). Tym samym dla wymienionych usług spełnione są warunki powołanego powyżej art. 43 ust. 13 ustawy oraz orzecznictwa TSUE.

Tym samym proces przetwarzania danych transakcji finansowych, które Bank nabywa od Spółki nie będzie korzystał ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy, tym samym stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 4 należało uznać za nieprawidłowe.

Natomiast Wnioskodawca będzie mógł skorzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, tym samym stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 5 należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin