2016.03.25 - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP2/4512-1195/15/AD
z 25 marca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 10 grudnia 2015 r. (data wpływu 29 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

opodatkowania przekazania prawa autorskiego do słowno-graficznego znaku towarowego na cele osobiste oraz braku opodatkowania tej czynności dokonanej w drodze darowizny na rzecz żony – jest nieprawidłowe,
podstawy opodatkowania czynności przekazania prawa autorskiego do słowno-graficznego znaku towarowego na cele osobiste i na rzecz żony - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekazania prawa autorskiego do słowno-graficznego znaku towarowego na cele osobiste oraz braku opodatkowania tej czynności dokonanej w drodze darowizny na rzecz żony, a także podstawy opodatkowania czynności przekazania prawa autorskiego do słowno-graficznego znaku towarowego na cele osobiste i na rzecz żony.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Jest Pan osobą fizyczną prowadzącą, na podstawie wpisu do działalności gospodarczej, działalność gospodarczą. Jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Żona Pana jest osobą fizyczną, która na moment otrzymania darowizny będzie prowadziła działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Będzie także na chwilę otrzymania darowizny zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Pomiędzy Panem, a żoną panuje ustrój rozdzielności majątkowej.

Posiada Pan niezarejestrowany znak towarowy, który spełnia wymogi ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ponieważ jest oznaczeniem słowno-graficznym, stanowiącym utwór, w rozumieniu art. 1 ustawy. Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Na podstawie art. 1 ust. 2 pkt 1 tej ustawy, przedmiotem prawa autorskiego są w szczególności utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi. Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.

Znak ten nie został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych oraz nie jest amortyzowany przez Pana w działalności gospodarczej. Zamierza Pan przekazać nieodpłatnie na potrzeby własne prawo ochronne do znaku towarowego (wraz ze znakiem towarowym). Następnie zamierza dokonać darowizny prawa autorskiego do znaku towarowego (wraz ze znakiem) na rzecz żony.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy w przypadku nieodpłatnego przekazania na cele osobiste niezarejestrowanego znaku towarowego (prawa autorskiego) powstanie obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług?
Czy w przypadku nieodpłatnego przekazania na cele osobiste znaku towarowego (prawa autorskiego) podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 5 u.p.t.u., stanowią wszystkie wydatki poniesione w związku z wytworzeniem znaku towarowego?
Czy późniejsza darowizna znaku towarowego na rzecz żony, który będzie należał do majątku prywatnego Pana, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów usług?
Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 3 będzie negatywna, to czy podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 5 u.p.t.u., stanowią wszystkie wydatki poniesione w związku z wytworzeniem znaku towarowego?

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
wydanie towarów na podstawie umowy komisu między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Definicja towarów została zawarta w art. 2 pkt 6 ustawy, według którego, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. W świetle tej definicji należy stwierdzić, że prawo ochronne do znaku towarowego na gruncie ustawy nie może zostać zaklasyfikowane jako towar. Nie stanowi ono bowiem ani rzeczy, ani również żadnej postaci energii. Wobec powyższego, nieodpłatne przekazanie na cele osobiste wspólników prawa ochronnego do znaku towarowego (oraz znaku towarowego) nie może być na gruncie ustawy o VAT rozumiane jako dostawa towarów.

Uwzględniając powyższe, należy uznać, że jeżeli przekazania na cele osobiste znaku towarowego nie można zakwalifikować, jako dostawy towarów, to zgodnie z definicją negatywną zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy przeniesienie znaku towarowego powinno zostać uznane za świadczenie usług. Zgodnie z nią, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy (znak towarowy - a w zasadzie prawo autorskie do tego znaku mieści się w kategorii „wartości niematerialnych i prawnych”, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy). Zasadą pozostanie jednak opodatkowanie jedynie takiego świadczenia usług, które ma charakter odpłatny - co jednak nie będzie miało miejsca w przedstawionym zdarzeniu przyszłym.

Tym niemniej w art. 8 ust. 2 ustawy znalazły się regulacje szczególne, w myśl których opodatkowaniu może podlegać również w pewnych przypadkach świadczenie usług o charakterze nieodpłatnym.

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych,
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z ww. powołanego przepisu wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa - użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do obliczenia
w całości lub w części podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),
w przypadku świadczenia usług - świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Jak wskazano, prawo autorskie do znaku towarowego nie jest towarem, stąd kwalifikacja powinna nastąpić w rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, jako świadczenie usług.

Zdaniem Pana, w opisanym zdarzeniu przyszłym nieodpłatne przekazanie na potrzeby osobiste prawa autorskiego do znaku towarowego (wraz ze znakiem towarowym) stanowić będzie nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza i w konsekwencji, zgodnie z art. 8 ust. 2 u.p.t.u., czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

W odniesieniu do pytania 2 wskazano, że zgodnie z art. 29a ust. 5 ustawy, w przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika.

Zgodnie z cytowanym przepisem, podstawą opodatkowania nieodpłatnego świadczenia tych usług jest koszt tych usług poniesiony przez podatnika. Ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje, co należy rozumieć pod pojęciem „kosztu świadczenia usługi”. Stosując wykładnię celowościową wskazanego przepisu należy uznać, że „podstawą opodatkowania nieodpłatnego świadczenia omawianego przepisu powinna być jak najbliższa rzeczywistemu kosztowi jej wyświadczenia” (por. Jerzy Martini, Przemysław Skorupa, Marek Wojda, VAT 2010, Komentarz, wyd. Ch. Beck, Warszawa 2010). Biorąc powyższe stanowisko pod uwagę należy przyjąć, że w przypadku świadczenia usług objętych normą art. 8 ust. 2 ustawy istotny jest faktycznie poniesiony koszt świadczenia usług, a nie cena rynkowa danej usługi. W opinii Pana, ustalając podstawę opodatkowania usługi polegającej na nieodpłatnym przekazaniu prawa autorskiego wraz ze znakiem towarowym do majątku osobistego, należy wziąć pod uwagę koszty faktyczne poniesione przez podatnika w celu wytworzenia i przekazania znaku towarowego i prawa ochronnego.

Powołany przepis art. 29a ustawy stanowi odzwierciedlenie art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 r. s. 1, z późn. zm.) z treści, którego wynika, iż w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Stosownie do art. 75 Dyrektywy, w odniesieniu do świadczenia usług, o których mowa w art. 26 (tj. m.in. usług świadczonych przez podatnika nieodpłatnie na prywatny użytek jego lub jego pracowników, lub bardziej ogólnie do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa, uznawanych za usługi świadczone odpłatnie) w przypadku, gdy towary stanowiące część majątku przedsiębiorstwa używane są do celów prywatnych lub usługi są świadczone nieodpłatnie, podstawę opodatkowania stanowi całkowita kwota wydatków poniesionych przez podatnika na wykonanie tych usług.

W myśl art. 78 lit. a) Dyrektywy, do podstawy opodatkowania wlicza się podatki, opłaty, w tym opłaty celne oraz inne należności, z wyjątkiem samego VAT. Do podstawy opodatkowania nie wlicza się zatem samego podatku od wartości dodanej - należnego z tytułu danej transakcji.

Ponadto należy zauważyć, że skoro ustawodawca odwołuje się do kosztu wykonania usługi - w podstawie opodatkowania należy ująć wydatki związane z utworzeniem (opracowanie graficzne znaku) i zarejestrowaniem znaku słowno-graficznego, a więc te wydatki, które bezpośrednio zostały wydatkowane na utworzenie znaku, przy nabyciu których podatnik miał prawo do odliczenia podatku naliczonego. Jak wskazują J. Martini. P. Skorupa, M. Wojda „VAT 2010", Warszawa 2010 r., str. 431 „W podstawie opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług nie należy natomiast uwzględniać tych kosztów związanych ze świadczeniem, w przypadku których podatnik w ogóle nie był uprawniony do odliczenia podatku naliczonego. W sprawie C-193/91 Gerhard Mohsche TSUE potwierdził prawidłowość wyłączenia z podstawy opodatkowania z tytułu wykorzystania dla celów prywatnych dóbr należących do przedsiębiorstwa (przy nabyciu których podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia) wartość usług związanych z konserwacją tych dóbr, nabytych bez prawa do odliczenia podatku”.

Mając zatem na uwadze powołane przepisy, stwierdzić należy, że w przypadku przedmiotowego nieodpłatnego przekazania prawa autorskiego do znaku towarowego wraz ze znakiem towarowym do majątku osobistego, która to czynność będzie podlegać opodatkowaniu VAT, podstawą opodatkowania - zgodnie z art. 29a ust. 5 ustawy - będzie faktyczny koszt świadczenia tej usługi, który stanowić będzie kwota poniesionych wydatków w związku z wytworzeniem znaku towarowego.

W odniesieniu do pytania nr 3 wskazano, że rozpatrywana czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu ww. podatkiem podlega przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa m.in. w drodze darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Z przytoczonego przepisu w sposób wyraźny wynika, że opodatkowaniu tym podatkiem podlega przekazanie nieodpłatnie towarów wykonywane przez podatników VAT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Natomiast w zaistniałym stanie faktycznym darowizna zostanie dokonana z majątku prywatnego Pana, co oznacza, iż transakcja ta będzie dokonana całkowicie poza prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą, a więc jako taka nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

Stanowisko Pana zbieżne jest ze stanowiskiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przedstawionym w wyroku z dnia 5 grudnia 2012 r., sygn. akt I SA/Op 372/12, w którym WSA wskazuje, że „nie może być mowy o działaniu w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w przypadku sprzedaży przez daną osobę jej majątku prywatnego (osobistego), tj. takiego, który nie jest przez nią wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej i nie jest przedmiotem tej działalności". Podobnie wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 8 stycznia 2012 r. sygn. akt I SA/Łd 355/12, stwierdzając, iż „z art. 15 ust. 2 u.p.t.u wynika, że okazjonalność (sporadyczność) czynności, względnie jednorazowe ich wykonywanie, tworzy z danej osoby podatnika wyłącznie w przypadku, gdy te okazjonalnie lub jednorazowo wykonywane czynności są czynnościami wykonywanymi w związku z działalnością producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody; ww. akty prawne nie pozwalają na opodatkowanie czynności, choćby mogła być ona zdefiniowana jako dostawa towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 i 8 u.p.t.u., jeżeli nie jest ona wykonywana w ramach działalności producentów, handlowców, usługodawców". Ponadto, aby zaistniał obowiązek opodatkowania danej czynności, konieczne jest, by czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Natomiast transakcja dotycząca majątku prywatnego osoby fizycznej, pozostaje poza systemem VAT (przykładowo wyrok ETS z dnia 4 października 1995 r. w sprawie C-291/92 Finanzamt Uelzen v, Dieter Armbrecht.).

Mając na uwadze powyższe uznać należy, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna przekazuje nieodpłatnie towary nie wykorzystywane na potrzeby jego działalności gospodarczej i nie objęte przedmiotem działalności, a wchodzące w skład jego majątku prywatnego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala bowiem na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przekazanie zatem w drodze darowizny prawa autorskiego do znaku towarowego należącego do majątku prywatnego Pana nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT.

W odniesieniu do pytania nr 4 wskazano, że zgodnie z art. 29a ust 5 ustawy, przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 2, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika.

Zgodnie z cytowanym przepisem, podstawą opodatkowania nieodpłatnego świadczenia tych usług jest koszt tych usług poniesiony przez podatnika. Ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje, co należy rozumieć pod pojęciem „kosztu świadczenia usługi". Stosując wykładnię celowościową wskazanego przepisu należy uznać, iż „podstawą opodatkowania nieodpłatnego świadczenia omawianego przepisu powinna być jak najbliższa rzeczywistemu kosztowi jej wyświadczenia” (por. Jerzy Martini, Przemysław Skorupa, Marek Wojda, VAT 2010, Komentarz, wyd. Ch. Beck, Warszawa 2010). Biorąc powyższe stanowisko pod uwagę należy przyjąć, że w przypadku świadczenia usług objętych normą art. 8 ust. 2 ustawy o VAT istotny jest faktycznie poniesiony koszt świadczenia usług, a nie cena rynkowa danej usługi. W opinii Pana, ustalając podstawę opodatkowania usługi polegającej na nieodpłatnym przekazaniu prawa ochronnego wraz ze znakiem towarowym do majątku osobistego, należy wziąć pod uwagę koszty faktyczne poniesione przez podatnika w celu wytworzenia i przekazania znaku towarowego i prawa ochronnego.

Ustawodawca nie określił w sposób precyzyjny, jakiego rodzaju koszty mogą zostać uznane za poniesione przez podatnika w związku ze świadczeniem nieodpłatnie usług. Nie ulega jednak wątpliwości, iż chodzi tu o koszty rzeczywiście poniesione w związku ze świadczoną usługą, tzn. takiego rodzaju koszty, bez poniesienia których wykonanie usługi byłoby niemożliwe. Powołany przepis art. 29a ustawy stanowi odzwierciedlenie art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 r. s. 1, z późn. zm.) z treści, którego wynika, iż w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Stosownie do art. 75 Dyrektywy, w odniesieniu do świadczenia usług, o których mowa w art. 26 (tj. m.in. usług świadczonych przez podatnika nieodpłatnie na prywatny użytek jego lub jego pracowników, lub bardziej ogólnie do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa, uznawanych za usługi świadczone odpłatnie) w przypadku gdy towary stanowiące część majątku przedsiębiorstwa używane są do celów prywatnych lub usługi są świadczone nieodpłatnie, podstawę opodatkowania stanowi całkowita kwota wydatków poniesionych przez podatnika na wykonanie tych usług

Ponadto należy zauważyć, że skoro ustawodawca odwołuje się do kosztu wykonania usługi – w podstawie opodatkowania należy ująć wydatki związane z utworzeniem (opracowanie graficzne znaku) i zarejestrowaniem znaku słowno-graficznego, a więc te wydatki, które bezpośrednio zostały wydatkowane na utworzenie znaku, przy nabyciu których podatnik miał prawo do odliczenia podatku naliczonego. Jak wskazują J. Martini, P, Skorupa. M. Wojda „VAT 2010" Warszawa 2010 r. str. 431 „W podstawie opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług nie należy natomiast uwzględniać tych kosztów związanych ze świadczeniem, w przypadku których podatnik w ogóle nie był uprawniony do odliczenia podatku naliczonego. W sprawie C-193/91 Gerhard Mohsche TSUE potwierdził prawidłowość wyłączenia z podstawy opodatkowania z tytułu wykorzystania dla celów prywatnych dóbr należących do przedsiębiorstwa (przy nabyciu których podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia) wartość usług związanych z konserwacją tych dóbr, nabytych bez prawa do odliczenia podatku".

Mając zatem na uwadze powołane przepisy, stwierdzić należy, iż w przypadku przedmiotowej darowizny prawa autorskiego do znaku towarowego wraz ze znakiem towarowym do majątku osobistego, która to czynność będzie podlegać opodatkowaniu VAT, podstawą opodatkowania - zgodnie z art. 29a ust. 5 ustawy - będzie faktyczny koszt świadczenia tej usługi, który stanowić będzie kwota poniesionych wydatków w związku z wytworzeniem znaku towarowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

nieprawidłowe – w zakresie opodatkowania przekazania prawa autorskiego do słowno-graficznego znaku towarowego na cele osobiste oraz braku opodatkowania tej czynności dokonanej w drodze darowizny na rzecz żony,
prawidłowe – w zakresie podstawy opodatkowania przekazania prawa autorskiego do słowno-graficznego znaku towarowego na cele osobiste i na rzecz żony.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Wskazać należy, że w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu.

I tak - w myśl art. 8 ust. 2 ustawy - za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych,
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powołanego przepisu wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa – użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia – w całości lub w części – podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),
w przypadku świadczenia usług – świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na podstawie cytowanego art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Wypełnienie warunku określonego w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Należy zatem stwierdzić, że opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością. Za usługi świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej.

W definicji świadczenia usług sformułowanej na potrzeby ustawy o podatku od towarów i usług mieści się darowizna praw własności przemysłowej, ponieważ w takim przypadku dochodzi do przeniesienia praw do wartości niematerialnych i prawnych.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014, poz. 121, z późn. zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Jak wynika z powyższego przepisu darowizna jest umową cywilnoprawną, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.

W przypadku przeniesienia praw do wartości niematerialnych i prawnych w drodze darowizny, dotychczasowy właściciel przenosi na nabywcę prawo do tych wartości.

Należy więc przyjąć, że przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług, w rozumieniu art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – w myśl ust. 2 tego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższe przepisy stanowią odzwierciedlenie przepisu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel, czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług – w świetle powołanych przepisów – jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – musi ona być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. W przypadku niespełnienia jednej z przesłanek, nie dochodzi do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 6312 z późn. zm), przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Zgodnie z art. 120 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1410, z późn. zm.), znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa.

Z regulacji art. 120 ust. 2 cyt. Ustawy wynika, że znakiem towarowym, w rozumieniu ust. 1, może być w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy.

Na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne (art. 121 ustawy Prawo własności przemysłowej).

Na podstawie art. 153 ust. 1 ww. ustawy, przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Czas trwania prawa ochronnego na znak towarowy wynosi 10 lat od daty zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym (art. 153 ust. 2 cyt. ustawy).

Stosownie do treści art. 153 ust. 3 ustawy Prawo własności przemysłowej, prawo ochronne na znak towarowy może zostać, na wniosek uprawnionego, przedłużone, w drodze decyzji, dla wszystkich lub części towarów, na kolejne okresy dziesięcioletnie.

W myśl art. 154 tej ustawy, używanie znaku towarowego polega w szczególności na:

umieszczaniu tego znaku na towarach objętych prawem ochronnym lub ich opakowaniach, oferowaniu i wprowadzaniu tych towarów do obrotu, ich imporcie lub eksporcie oraz składowaniu w celu oferowania i wprowadzania do obrotu, a także oferowaniu lub świadczeniu usług pod tym znakiem;
umieszczaniu znaku na dokumentach związanych z wprowadzaniem towarów do obrotu lub związanych ze świadczeniem usług;
posługiwaniu się nim w celu reklamy.

Prawo ochronne na znak towarowy jest bezwzględnym prawem podmiotowym, o określonej przepisami ustawy Prawo własności przemysłowej czasowej i terytorialnej skuteczności.

Prawo znaków towarowych to przepisy należące do działu prawa własności intelektualnej, jakim jest prawo własności przemysłowej. Znakiem towarowym są wszelkie znaki, oznaczenia, symbole, których zadaniem jest indywidualizowanie towarów lub usług na rynku. Uważa się, że znaki pełnią trzy funkcje: oznaczania pochodzenia, jakościową, reklamową. Znak towarowy oznacza pochodzenie, gdy wskazuje, że opatrzone tym znakiem towary lub usługi pochodzą z tego samego źródła (gwarantującego i kontrolującego ich jakość). Funkcja jakościowa znaku towarowego polega na informowaniu przez znak, że wszystkie opatrzone nim towary lub usługi są takiej samej jakości. Funkcję reklamową wypełnia znak, jeśli zachęca on do zakupu opatrzonych tym znakiem towarów lub usług. A tak się dzieje, jeśli klienci z danym znakiem towarowym kojarzą dobrą jakość towarów lub usług lub też znak ten przyciąga uwagę klientów - wywołuje u nich pozytywne skojarzenia lub w inny sposób pozytywnie oddziaływa. Funkcję reklamową przede wszystkim realizują renomowane znaki towarowe.

W ocenie tut. organu, charakter znaku towarowego i korzyści wynikające z faktu bycia jego właścicielem wykluczają, by mógł być on wykorzystywany na cele osobiste. Funkcje znaku towarowego, czyli oznaczanie pochodzenia, jakościowa oraz reklamowa powodują, że niemożliwym jest skuteczne realizowanie praw z niego wynikających w sferze „życia prywatnego”, w oderwaniu od działalności gospodarczej. Trudno jest wskazać okoliczności, kiedy i w jaki sposób znak towarowy miałby służyć celom osobistym osoby fizycznej. Jakkolwiek możliwe jest samo posiadanie praw do znaku towarowego i nie korzystanie z nich, jednak w przypadku kiedy dochodzi do realizacji uprawnień z nich wynikających, nigdy nie jest to cel osobisty.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl. ust. 5 tego artykułu, w przypadku świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika.

Jak stanowi art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Powołany przepis art. 29a ust. 1 ustawy stanowi odzwierciedlenie art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, z treści którego wynika, że w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74–77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Stosownie do art. 75 Dyrektywy, w odniesieniu do świadczenia usług, o których mowa w art. 26 (tj. m.in. usług świadczonych przez podatnika nieodpłatnie na prywatny użytek jego lub jego pracowników, lub bardziej ogólnie do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa, uznawanych za usługi świadczone odpłatnie) w przypadku gdy towary stanowiące część majątku przedsiębiorstwa używane są do celów prywatnych lub usługi są świadczone nieodpłatnie, podstawę opodatkowania stanowi całkowita kwota wydatków poniesionych przez podatnika na wykonanie tych usług.

W myśl art. 78 lit. a) Dyrektywy, do podstawy opodatkowania wlicza się podatki, opłaty, w tym opłaty celne oraz inne należności, z wyjątkiem samego VAT.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że skoro planuje Pan przekazać prawa autorskie do słowno-graficznego znaku towarowego na cele osobiste, a następnie żonie na potrzeby jej działalności gospodarczej i - jak już wcześniej wskazano – charakter znaku towarowego i korzyści wynikającego z faktu bycia jego właścicielem wykluczają, by mógł być wykorzystywany przez Pana na cele osobiste, to w tak przedstawionych okolicznościach sprawy wystąpi jedna czynność - nieodpłatne przekazanie prawa autorskiego do słowno-graficznego znaku towarowego z działalności prowadzonej przez Pana do działalności prowadzonej przez żonę. Czynność ta będzie nosiła znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, w której występować Pan będzie w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, gdyż będzie wpisywała się w dyspozycję art. 8 ust. 2 tej ustawy.

W konsekwencji stanowisko w tym zakresie należało uznać za nieprawidłowe.

Ustalając podstawę opodatkowania tej czynności zgodnie z art. 29a ust. 5 ustawy należy wziąć pod uwagę jedynie faktyczny koszt świadczenia tej usługi poniesiony przez Pana, przy czym – w myśl ust. 6 tego artykułu – podstawa ta nie będzie obejmować podatku.

Odnosząc się do powołanych przez Pana wyroków Wojewódzkich Sadów Administracyjnych stwierdzić należy, że zapadły one w odmiennych stanach faktycznych, niż Pan przedstawił. Orzeczenie z dnia 5 grudnia 2012 r. sygn. akt I SA/Op 372/12 dotyczyło sprzedaży towarów przez podatnika za pośrednictwem portalu aukcyjnego, a wyrok z dnia 8 stycznia 2012 r. sygn. akt I SA/Łd 355/12 zapadł w zakresie powstania obowiązku podatkowego w przypadku zawarcia i wykonania planowanej umowy częściowego działu spadku.

Z kolei w wyroku TSUE w sprawie C-291/92 FinanzAmt Ulzen v. Dieter Albrecht uznano stanowisko, że sprzedaż budynku pełniącego funkcję pensjonatu, w którym była wyodrębniona prywatna część mieszkalna przez osobę fizyczną prowadzącą pensjonat, jest dostawą tylko w części dotyczącej przeniesienia własności pensjonatu. Tylko bowiem względem tej części budynku sprzedawca występował jako podatnik.

Jednocześnie wskazać należy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin