Interpretacja Ministra Finansów
DD5/8211/4/11/RDX/ORK/PK-64/2011
z 31 marca 2009 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, dalej: Ordynacja podatkowa) Minister Finansów zmienia z urzędu, jako nieprawidłową, interpretację indywidualną wydaną z upoważnienia Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 31 marca 2009 r. znak: IBPBI/2/423-55/09/BG w ten sposób, iż uznaje stanowisko Spółki przedstawione we wniosku o interpretację indywidualną z dnia 13.01.2009 r., w zakresie skutków w podatku dochodowym od osób prawnych poręczenia kredytu bankowego, bez wynagrodzenia, przez podmiot powiązany - za nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

Z akt sprawy wynika, iż w dniu 21.01.2009 r. S.A. (dalej: Spółka) złożyła wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie udzielenia poręczenia cywilnoprawnego, wekslowego i innego poręczenia majątkowego pomiędzy podmiotami powiązanymi.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W stanie faktycznym będącym przedmiotem wniosku, zobowiązania Spółki z tytułu kredytów w bankach zostaną zabezpieczone przez podmiot powiązany ze Spółką, bez wynagrodzenia, w drodze poręczenia cywilnego, wekslowego lub majątkowego. Przedmiotem tych zabezpieczeń będą zobowiązania istniejące zarówno w dacie udzielania poręczeń, jak i mogące powstać w przyszłości z tytułu kredytów wielocelowych, a także wynikające z otwarcia przez banki na rzecz kredytobiorców linii kredytowych na określony okres.

W momencie udzielania poręczeń podmiot poręczający nie ponosi żadnych kosztów finansowych lub operacyjnych, co w konsekwencji uzasadnia nieponoszenie odpłatności przez Spółkę.

W związku z powyższym, Spółka ma wątpliwości:

Czy przy braku odpłatności po stronie Spółki (będącej dłużnikiem podmiotu trzeciego) z tytułu istnienia stosunku prawnego pomiędzy poręczycielem a tym podmiotem trzecim jako wierzycielem Spółki w postaci umowy poręczenia cywilnoprawnego, poręczenia wekslowego, innego poręczenia majątkowego, uzyska przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Spółki w niniejszym stanie faktycznym będącym przedmiotem interpretacji indywidualnej, Spółka nie uzyska przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

W opinii Spółki brak zapłaty przez Spółkę wynagrodzenia za zabezpieczenie zobowiązań nie stanowi przychodu podatkowego z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych, który wskazuje, że przychodem są otrzymane nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy, prawa i świadczenia. W wyniku wyżej wymienionych poręczeń Spółka nie otrzyma żadnych rzeczy, praw, ani świadczeń, gdyż to wierzyciel Spółki, a nie Spółka zyskuje prawo skorzystania z zabezpieczenia swoich wierzytelności (zobowiązań Spółki), mając możliwość dochodzenia ich zapłaty od innego podmiotu. Podobne stanowisko zajął WSA w Warszawie w wyroku z dnia 18 czerwca 2008r., sygn. III SA/WA665/08 oraz WSA w Łodzi w wyroku z dnia 24 kwietnia 2007r., sygn. I SA/Łd2033/06.

Spółka wskazuje, że przedmiotowe poręczenia, udzielone przez spółki zależne stanowią jedynie zabezpieczenie umowy kredytowej, poprzez zobowiązanie się przez te podmioty do spłaty zobowiązania, wynikającego z umowy, na wypadek nie wywiązania się z niej przez Spółkę. Poręczyciele będą zobowiązani do wykonania umowy dopiero gdy dłużnik jej nie wykona. Tym samym poręczenie umowy kredytu przez spółki zależne nie jest nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu art. 12 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż Spółka w momencie udzielenia jej poręczenia, nie uzyska żadnych korzyści majątkowych kosztem poręczycieli. Podobne stanowisko zajęła Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 18 sierpnia 2008 r. nr ITPB3/423-400/08/PS.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 31 marca 2009 r. znak: IBPBI/2/423-55/09/BG uznał stanowisko Spółki przedstawione ww. wniosku za prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe Minister Finansów zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Minister Finansów może, z urzędu zmienić ją w dowolnym czasie.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, co do zasady, jest przychodem podatkowym. Dla prawidłowej interpretacji powyższego przepisu istotne znaczenie ma wykładnia pojęcia „nieodpłatnych świadczeń”. Z uwagi na to, że przepisy ustawy nie zawierają legalnej definicji pojęcia „nieodpłatne świadczenia”, należy przyjąć takie rozumienie tego przepisu, jakie ukształtowało się w orzecznictwie sądowo-administracyjnym. W orzecznictwie tym prezentowany jest pogląd, zgodnie z którym, pojęcie to na gruncie podatkowym, posiada szerszy zakres niż w prawie cywilnym i obejmuje „wszelkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.” — uchwała NSA z dnia 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02, a także wyroki z dnia 12.12.2008 r. sygn. akt II FSK 1361/07, z dnia 09.12.2009 r. sygn. akt II FSK 1156/08 oraz z dnia 26.01.2010 r. sygn. akt II FSK 1417/08.

W świetle powyższego, o uznaniu nieodpłatnego poręczenia za nieodpłatne świadczenie, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, można mówić, jeżeli:

• jedna ze stron otrzymuje materialną korzyść w związku z poręczeniem, której wartość można wycenić,
• udzielenie poręczenia nie pociąga za sobą żadnych kosztów bądź świadczenia wzajemnego ze strony podmiotu je otrzymującego,
• udzielenie poręczenia jest związane z wolą poręczyciela, co oznacza, że jest on gotowy udzielić poręczenia bez wynagrodzenia.
  
  

Należy zauważyć, iż zasadniczo nieodpłatne udzielenie poręczenia nie jest zdarzeniem obojętnym gospodarczo zarówno dla podmiotu poręczającego, jak i podmiotu, którego zobowiązanie jest poręczeniem zabezpieczane. Udzielenie poręczenia skutkuje przyjęciem przez poręczającego finansowego ryzyka niewywiązania się dłużnika ze swojego zobowiązania względem wierzyciela. Ryzyko to posiada określoną wartość tj. cenę, którą uzyskujący poręczenie w normalnych warunkach rynkowych musiałby poręczycielowi zapłacić. Korzyść majątkowa po stronie otrzymującego poręczenie może natomiast polegać m.in. na zwiększeniu się jego zdolności kredytowej, uzyskaniu niższego oprocentowania kredytu (pożyczki), czy też samej możliwości jego zaciągnięcia. Z drugiej strony udzielenie poręczenia zazwyczaj nie pozostaje bez wpływu na możliwość i warunki zaciągania innych zobowiązań przez poręczyciela. Ocena, czy korzyści beneficjenta mają konkretny wymiar finansowy, wymaga uwzględnienia ogółu dóbr i interesów oraz pozytywnych następstw, a także obciążeń wynikających z umowy poręczenia.

W konsekwencji należy uznać, iż, co do zasady, udzielenie spółce kapitałowej nieodpłatnego poręczenia przez podmiot powiązany stanowi dla tej spółki nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz skutkuje powstaniem przychodu z tego tytułu.

Należy dodatkowo wskazać, iż Minister Finansów, w dniu 27 kwietnia 2012 r. wydał interpretację ogólną nr DD5/033/2/DZQ/2012/DD-134, w której stwierdził, że nieodpłatne udzielenie poręczenia należy uznać za przychód podatkowy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą zmianę interpretacji przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał zmianę interpretacji indywidualnej w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy).

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.