Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4511-1050/15/MM
z 2 marca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 16 listopada 2015 r. (data wpływu 20 listopada 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 lutego 2016 r. (data wpływu 23 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 listopada 2015 r. wpłynął do tutejszego organu wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

Z uwagi na stwierdzone we wniosku braki formalne, pismem z dnia 10 lutego 2016 r. Nr ITPB2/4511-1050/15-2/MM wezwano Wnioskodawczynię do ich usunięcia. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 15 lutego 2016 r. (wpływ do tutejszego organu dnia 23 lutego 2016 r.).

We wniosku tym oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Z dniem 30 listopada 2011 r. została rozwiązana umowa o pracę na mocy porozumienia stron (art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy) z przyczyn niedotyczących pracownika - zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiazywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło na mocy porozumienia w sprawie Programu Dobrowolnych Odejść dla pracowników zatrudnionych w XXX. Na mocy ww. porozumienia wypłacone zostało świadczenie, od którego została pobrana zaliczka na podatek dochodowy. Wysokość ww. świadczenia wynika z następujących dokumentów:

• porozumienia w sprawie dobrowolnych odejść,
• umowy społecznej nr 1/1 dotyczącej zabezpieczenia praw i interesów pracowniczych w procesie konsolidacji i restrukturyzacji grupy kapitałowej X, zawartej dnia 19 lipca 2007 r. w Y.

W powołanej umowie społecznej zawarte zostały gwarancje zatrudnienia (Dział III). W przypadku naruszenia tychże gwarancji – zgodnie z § 15 pracodawca zobowiązany będzie do wypłacenia pracownikowi odszkodowania w określonej wysokości (wysokość odszkodowania szczegółowo opisuje porozumienie).

Jednocześnie:

• porozumienie zostało zawarte między pracownikami, a związkami zawodowymi w celu przeprowadzenia restrukturyzacji wyłącznie poprzez dobrowolne rozwiazywanie umów o pracę za porozumieniem stron, za wypłatą dodatkowych świadczeń,
• wyliczone odszkodowanie wypłacone zostało w następstwie rozwiązania umowy o pracę,
• porozumienie miało na celu restrukturyzację zatrudnienia, co oznaczało jego zmniejszenie,
• ostateczna decyzja o rozwiązaniu umowy o pracę pozostawała w rękach pracodawcy – zgodnie z § 3 porozumienia, pracodawca przekaże pracownikom informację o pozytywnej lub odmownej decyzji co do formy rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem,
• świadczenie, o którym mowa w porozumieniu stanowi odszkodowanie – zgodnie z zapisami umowy społecznej.

Ostateczna wysokość i zasady otrzymanego odszkodowania wynikają wprost z Programu Dobrowolnych Odejść i dokument określający wysokość świadczenia stanowi normatywne źródło prawa pracy, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy Kodeks pracy, tj.

• wynikające z niego porozumienie w sprawie Programu Dobrowolnych Odejść dla Pracowników Zatrudnionych w XXX zawarte w dniu 18 maja 2011 r.,
• wynikające z umowy społecznej nr … dotyczącej zabezpieczenia praw i interesów pracowniczych w procesie konsolidacji i restrukturyzacji grupy kapitałowej X zawartej 19 lipca 2007 r., z art. 15 pkt 1 której wynika, że wypłacone świadczenie jest odszkodowaniem z tytułu utraty należnych zarobków z powodu pozbawienia możliwości wykonywania pracy.

Świadczenie opisane we wniosku jest odprawą pieniężną wypłaconą na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiazywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników - § 3 Programu Dobrowolnych Odejść.

Ww. świadczenie – tj. kwotę wynikającą z § 4 Programu Dobrowolnych Odejść - Wnioskodawczyni otrzymała na konto bankowe w dwóch ratach:

• część pierwsza w kwocie 100.000 zł w dniu 30 listopada 2011 r.,
• część druga w kwocie 31.444 zł 80 gr – w dniu 9 stycznia 2012 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w związku z faktem, że ww. świadczenie było odszkodowaniem z tytułu utraconej pracy, „zwolnione ze składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne” zasadnym było pobieranie od niego kwoty zaliczek na podatek dochodowy?
2. W sytuacji, gdy od ww. świadczenia niesłusznie pobrano zaliczkę na podatek dochodowy, to czy celem uzyskania jej zwrotu należy dokonać korekty zeznania PIT-37 za 2011 i 2012 r.?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w niniejszej sprawie ma zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jej zatrudnienie wynikało bowiem z umowy o pracę na czas „nieoznaczony” zawartej w dniu 15 listopada 2004 r. W związku z powyższym Wnioskodawczyni była objęta umową społeczną nr … zabezpieczającą prawa i interesy pracownicze w procesie konsolidacji i restrukturyzacji grupy kapitałowej X, zawartej 19 lipca 2007 r., która zapewniała szczególną ochronę stosunku pracy, polegającą m.in. na gwarancji zatrudnienia przez okres 120 miesięcy od chwili wejścia jej w życie, tj. 1 sierpnia 2007 r. (art. 12 ww. umowy); na utrzymaniu statusu pracodawcy dla każdego oddziału (art. 7 umowy), a także na zobowiązaniu pracodawcy - w przypadku naruszenia gwarancji zatrudnienia - do wypłacenia pracownikom odszkodowania w wysokości stanowiącej iloczyn miesięcy kalendarzowych pozostałych do końca okresu gwarancyjnego (art. 15 umowy). W związku z planowaną restrukturyzacją obszaru obsługi klienta i sprzedaży, a co za tym idzie poprzez dobrowolne rozwiązanie umów za porozumieniem stron z przyczyn niedotyczących pracownika w dniu 18 maja 2011 r. zostało wprowadzone porozumienie w sprawie Programu Dobrowolnych Odejść, określające wysokość świadczenia z tytułu utraty pracy i możliwości dalszego zarobkowania. Z informacji stanowiącej załącznik do niniejszego wniosku, o uprawnieniach wynikających z Programu Dobrowolnych Odejść na dzień wyliczenia, tj. 7 czerwca 2011 r. utracona kwota wynagrodzenia do dnia upływu gwarancji zatrudnienia to suma 201.746 zł 30 gr, natomiast do osiągnięcia wieku emerytalnego to kwota 950.004 zł. Porównanie tych kwot do kwoty wypłaconego świadczenia wynikającego z Programu Dobrowolnych Odejść ewidentnie wskazuje, że jest to jedynie odszkodowanie z tytułu niemożności dalszego zarobkowania w tym miejscu pracy. Według Wnioskodawczyni, pomimo, że pracodawca użył słowa „świadczenie”, to w rzeczywistości jest to odszkodowanie. W ocenie Wnioskodawczyni powyższe wynika również z uzasadnienia indywidualnej interpretacji nr IBPB–2-1/4511-210/15/MD, w której organ ją wydający stwierdził: Wnioskodawczyni wskazała, że „świadczenie, o którym mowa w Programie Dobrowolnych Odejść oraz wniosku – stanowi odszkodowanie. Pomijając nawet etymologiczną stronę zagadnienia (odszkodowanie jako desygnat dobra, pojawiającego się w miejsce szkody), należy w tym miejscu rozważyć dwie jakże odmienne sytuacje, a to po jednej stronie kontynuację zatrudnienia oraz jednoczesnego z nim zarobkowania i odkładania na przyszłą emeryturę, natomiast po drugiej stronie – pozbawienie możliwości wykonywania tej pracy i tym samym utratę należnego zarobku. Tak więc gdyby nie decyzja pracodawcy, w dalszym ciągu Wnioskodawczyni pozostawałaby w stanie zatrudnienia oraz zarobkowania, ergo w zamian zaś zatrudnienia, którego ją pozbawiono, winna otrzymać co najmniej odszkodowanie w maksymalnej wysokości, nie obciążone podatkiem”.

O charakterze wypłaconego odszkodowania świadczy też § 8 porozumienia w sprawie Programu Dobrowolnych Odejść, pkt 4, który mówi o tym że: „otrzymanie przez pracownika świadczeń przewidzianych postanowieniami porozumienia wyłącza jego prawo do jakichkolwiek świadczeń i odszkodowań przewidzianych postanowieniami umowy społecznej, z tytułu tych samych okoliczności, w związku z którymi wypłacono świadczenia przewidziane postanowieniami porozumienia.”

Podpisane przez Wnioskodawczynię porozumienie rozwiązywało z dniem 30 listopada 2011 r. umowę o pracę, gdzie miejscem jej wykonywania była YYY, a z dniem 31 grudnia 2011 r. Biuro Obsługi Klienta, w którym pracowała zostało zlikwidowane, co zdaniem Wnioskodawczyni ewidentnie świadczy o tym, że Spółce w której była zatrudniona zależało na tym, by pracownicy zrezygnowali z gwarancji zatrudnienia wynikającej z umowy społecznej na rzecz Programu Dobrowolnych Odejść, co tym samym pozwoliło na zmniejszenie zatrudnienia.

Rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło na mocy porozumienia stron (art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy) z przyczyn niedotyczących pracownika, zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiazywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi wymienia się: w pkt 1 – stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, rożnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Jednocześnie zgodnie z art. art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 3 października 2014 r. i mającym zastosowanie do dochodów uzyskiwanych do 31 grudnia 2013 r. - wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Z zacytowanego powyżej przepisu wynika, że ze zwolnienia w nim określonego korzystały tylko te odszkodowania i zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego, z dniem 30 listopada 2011 r. została rozwiązana umowa o pracę na mocy porozumienia stron (art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy) z przyczyn niedotyczących pracownika - zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiazywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło na mocy porozumienia w sprawie Programu Dobrowolnych Odejść dla pracowników zatrudnionych w XXX. Na mocy ww. porozumienia wypłacone zostało świadczenie, od którego została pobrana zaliczka na podatek dochodowy. Wysokość ww. świadczenia wynika z następujących dokumentów:

• porozumienia w sprawie dobrowolnych odejść,
• umowy społecznej nr 11 dotyczącej zabezpieczenia praw i interesów pracowniczych w procesie konsolidacji i restrukturyzacji grupy kapitałowej X, zawartej dnia 19 lipca 2007 r w X.

W powołanej umowie społecznej zawarte zostały gwarancje zatrudnienia (Dział III). W przypadku naruszenia tychże gwarancji – zgodnie z § 15 pracodawca zobowiązany będzie do wypłacenia pracownikowi odszkodowania w określonej wysokości (wysokość odszkodowania szczegółowo opisuje porozumienie).

Świadczenie, które otrzymała Wnioskodawczyni było odprawą pieniężną wypłaconą na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiazywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, o czym stanowi § 3 Programu Dobrowolnych Odejść.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w opisanym stanie faktycznym świadczenie otrzymane przez Wnioskodawczynię nie jest objęte zwolnieniem uregulowanym w treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu wyżej wskazanym i mającym zastosowanie do dochodów otrzymanych do 31 grudnia 2013 r. - stanowiło bowiem odprawą pieniężną wypłaconą na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiazywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, o której mowa w lit. b ww. przepisu, wyłączoną z zakresu przedmiotowego zwolnienia. W konsekwencji ww. świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a zatem pracodawca zasadnie pobrał od wypłaconych rat zaliczki na podatek dochodowy.

Odnosząc się natomiast do powołanej przez Wnioskodawczynię interpretacji indywidualnej stwierdzić należy, że rozstrzygnięcie to zapadło w indywidualnej sprawie i nie jest wiążące dla organu wydającego niniejszą interpretację. Ponadto podkreślić należy, że fragment zacytowany przez Wnioskodawczynię – wbrew jej twierdzeniu – nie stanowi uzasadnienia prezentowanego przez organ wydający interpretację lecz jest elementem przedstawionego w tej interpretacji stanu faktycznego, a co za tym idzie nie może stanowić potwierdzenia stanowiska, jakie zajmuje Wnioskodawczyni.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.