UZASADNIENIE

W dniu 18 stycznia 2016 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony pismem z dnia 12 marca 2016 r. (data wpływu 17 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego.

We wniosku tym i w jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 26 września 2014 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę IKZE. Dnia 29 września 2014 r. Wnioskodawczyni dokonała wpłaty pełnego limitu kwotowego w wysokości 4.495,20 zł. Wpłata ta miała zapewnić Jej zasilenie konta IKZE oraz miała stanowić limit jaki mogła odliczyć w deklaracji PIT (art. 4 pkt 2 ustawy).

Dyrektor Oddziału zapewniała, że w każdej chwili Wnioskodawczyni może dokonać zwrotu środków (§ 8 pkt 1 OWU) lub dokonać odstąpienia od umowy ubezpieczenia w ciągu 30 dni od daty zawarcia umowy (§ 7 pkt 1 OWU).

Po przeanalizowaniu warunków umowy i weryfikacji wszystkich zapisów OWU, Wnioskodawczyni zdecydowała się jednak odstąpić od umowy ze względu na wysokie koszty manipulacyjne oraz koszty zarządzania funduszem.

Szybko zrealizowano dyspozycję odstąpienia od umowy IKZE z dnia 24 października 2014 r. W dniu 5 listopada 2014 r. Wnioskodawczyni otrzymała przelew w wysokości 4.534,47 zł, gdzie w tytule przelewu było odstąpienie od umowy IKZE.

Wnioskodawczyni została poinformowana, że Jej decyzja nie wywołuje skutków prawnych ponieważ jest to odstąpienie od umowy, a nie zwrot czy wypłata. W ustawie IKZE w art. 2 pkt 13-15a zdefiniowane są różne formy przeniesień środków z IKZE takie jak: wypłata, zwrot, transfer, jednak nie ma żadnej informacji o odstąpieniu.

Na początku listopada 2014 r. Wnioskodawczyni została poinformowana, że wprowadzono warunki promocyjne do IKZE z kosztami manipulacyjnymi na poziomie „0" i ze zmniejszonymi opłatami za zarządzanie, zachęcano Ją do zawarcia umowy IKZE i w rezultacie Wnioskodawczyni zdecydowała się przystąpić ponownie do IKZE ze względu na bardzo korzystne warunki.

W dniu 20 listopada 2014 r. Wnioskodawczyni zawarła nową umowę IKZE i w dniu 26 listopada 2015 r. dokonała pełnego limitu wpłat na ten rachunek w wysokości 4.495,20 zł z zadowoleniem z faktu, że będzie mogła dokonać odliczenia tej wpłaty od podstawy opodatkowania. Nie spodziewała się natomiast tego, że otrzyma informację PIT-8C. Udała się celem wyjaśnienia całej sytuacji. Dyrektor Oddziału zapewniała, że jest to nieporozumienie i na potwierdzenie tego przedstawiła kilka przepisów ustawy IKZE:

1. art. 2 pkt 13-15a - gdzie w definicjach rodzaju zobowiązań nie występuje odstąpienie, a tylko: wypłata, wypłata transferowa oraz zwrot;
2. art. 4 pkt 2 - oszczędzający może mieć tylko 1 IKZE i tylko od 1 IKZE oszczędzający ma prawo odliczenia od dochodu;
3. art. 12 - warunki rozwiązania umowy IKZE określają OWU IKZE, a tylko tam jest mowa o odstąpieniu od umowy - w ustawie jakby zabrakło tego zdarzenia;
4. art. 22 - występuje obowiązek poinformowania Naczelnika Urzędu Skarbowego o opodatkowaniu podatkiem oszczędzającego tylko w przypadku wypłaty lub zwrotu. Nie ma tam wzmianki o odstąpieniu od umowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy w przypadku odstąpienia od umowy ubezpieczenia w ciągu 30 dni od daty zawarcia umowy (§ 7 pkt 1 OWU IKZE) powinna być wystawiona informacja PIT-8C?

Czy Wnioskodawczyni musi wykazywać dochód z PIT-8C jeżeli nie skorzystała z ulgi IKZE?

Zdaniem Wnioskodawczyni w przypadku odstąpienia umowa uważana jest za niezawartą (art. 395 § 2 Kodeksu cywilnego) i nie powinna powodować w przyszłości skutków prawnych.

Wnioskodawczyni dokonała w 2015 r. tylko jednego odliczenia wpłaty IKZE w deklaracji PIT za 2014 r. od drugiej umowy IKZE. Od pierwszej umowy IKZE odstąpiła w ciągu 30 dni i nie dokonała odliczenia w deklaracji PIT. Byłoby to bardzo niesprawiedliwe, kiedy to nie mogłaby otrzymać z tego tytułu zwrotu podatku z US. Uwzględnienie PIT-8C w zeznaniu PIT-37 w wyniku niedopracowania zapisów ustawy IKZE spowodowałoby, że pomimo odłożenia pieniędzy na ważny cel - swojej dodatkowej emerytury - nie miałaby prawa do zwrotu podatku. A przecież ideą IKZE jest właśnie zachęcanie ludzi do odkładania na swoją dodatkową emeryturę poprzez przywilej odliczenia wpłat w deklaracji PIT.

Ponadto w sytuacji uwzględnienia PIT-8C i ewentualnej rezygnacji z drugiej umowy IKZE doszłoby do podwójnego opodatkowania dwóch wpłat z dwóch różnych rachunków IKZE dokonanych w tym samym roku kalendarzowym.

Zdaniem Wnioskodawczyni w przypadku odstąpienia od umowy ubezpieczenia w ciągu 30 dni od zawarcia umowy, nie powinna być wystawiona informacja PIT-8C, ponieważ w przypadku odstąpienia umowa uważana jest za niezawartą i nie powinna powodować w przyszłości skutków prawnych. Jeżeli Wnioskodawczyni nie skorzystała z ulgi IKZE, nie musi wykazywać dochodu z informacji PIT-8C, ponieważ ta informacja nie powinna być wystawiona.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1147 ze zm.) określa zasady gromadzenia oszczędności na indywidualnych kontach emerytalnych, zwanych dalej „IKE”, oraz na indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, zwanych dalej „IKZE”, oraz dokonywania wpłat, wypłat transferowych, wypłat, częściowego zwrotu i zwrotu środków zgromadzonych na tych kontach.

Zgodnie z art. 2 pkt 15 ww. ustawy określenie zwrot zawarte w omawianej ustawie oznacza wycofanie całości środków zgromadzonych na IKE lub IKZE, jeżeli nie zachodzą przesłanki wypłaty bądź wypłaty transferowej.

Stosownie do art. 2 pkt 13 ww. ustawy wypłata oznacza wypłatę jednorazową albo wypłatę w ratach środków zgromadzonych na IKE lub IKZE dokonywaną na rzecz:

1. oszczędzającego, po spełnieniu warunków określonych w art. 34 ust. 1 pkt 1 lub art. 34a ust. 1 pkt 1, albo
2. osób uprawnionych, w przypadku śmierci oszczędzającego.

Na podstawie art. 34a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy przez wypłatę z IKZE należy rozumieć wypłatę środków na wniosek oszczędzającego po osiągnięciu przez niego wieku 65 lat oraz pod warunkiem dokonywania wpłat na IKZE co najmniej w 5 latach kalendarzowych, jak również wypłatę środków na wniosek osoby uprawnionej w przypadku śmierci oszczędzającego (art. 34a ust. 1 pkt 2 ustawy). Wypłata może być, w zależności od wniosku oszczędzającego albo osoby uprawnionej, dokonywana jednorazowo albo w ratach (art. 34a ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 14 ww. ustawy wypłata transferowa oznacza wypłatę polegającą na:

1. przeniesieniu środków zgromadzonych przez oszczędzającego na IKE do innej instytucji finansowej prowadzącej IKE,
2. przeniesieniu środków zgromadzonych przez oszczędzającego na IKZE do innej instytucji finansowej prowadzącej IKZE,
3. przeniesieniu środków zgromadzonych na IKE z IKE zmarłego na IKE osoby uprawnionej lub do programu emerytalnego, do którego uprawniony przystąpił,
4. przeniesieniu środków zgromadzonych na IKZE z IKZE zmarłego na IKZE osoby uprawnionej,
5. jednoczesnym odkupieniu jednostek uczestnictwa w jednym funduszu inwestycyjnym i nabyciu jednostek uczestnictwa w innym funduszu inwestycyjnym zarządzanym przez to samo towarzystwo za środki pieniężne uzyskane z odkupienia jednostek uczestnictwa (konwersja), pod warunkiem że jednostki odkupywane, jak i nabywane są rejestrowane na IKE albo IKZE oszczędzającego,
6. przeniesieniu środków zgromadzonych przez oszczędzającego na IKE do programu emerytalnego, do którego przystąpił oszczędzający, lub przeniesieniu środków z programu emerytalnego na IKE, w przypadkach określonych w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych.

Uzyskanie/przeniesienie przez oszczędzającego środków z IKZE bez spełnienia powyższych warunków pozwalających na uznanie ich za wypłatę lub wypłatę transferową stanowi zatem zwrot z IKZE, o którym mowa w ustawie o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym Wnioskodawczyni otrzymała w dniu 5 listopada 2014 r. środki z IKZE tytułem odstąpienia od umowy IKZE. Niewątpliwie więc nastąpiło wycofanie środków zgromadzonych na IKZE, a tym samym zwrot w rozumieniu ww. ustawy.

Przechodząc na grunt przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) skutki podatkowe zwrotu z IKZE po stronie podatnika sprowadzają się do opodatkowania uzyskanych środków jako przychodów z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 powołanej ustawy źródłem przychodów są inne źródła.

Zgodnie z przepisem art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2016 r. za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Na podstawie art. 42a ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 kwietnia 2015 r. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Na podstawie tej informacji (PIT-8C) podatnik powinien samodzielnie wykazać kwotę zwrotu z IKZE w zeznaniu składanym za rok podatkowy, w którym tę kwotę otrzymał, jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w cyt. wyżej art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie, przepis ten ma zastosowanie w odniesieniu do kwot z tytułu zwrotu z IKZE, uzyskanych zarówno przez podatnika, który uprzednio odliczał od podstawy opodatkowania lub od przychodu wpłaty na IKZE, jak i podatnika, który z prawa tego nie korzystał.

Odnosząc powyższe do sytuacji Wnioskodawczyni stwierdzić zatem należy, że na okoliczność otrzymania przez Nią (wycofania) środków zgromadzonych na indywidualnym koncie zabezpieczenia emerytalnego (IKZE) powinna zostać wystawiona informacja PIT-8C. Ponadto, niezależnie od tego, że Wnioskodawczyni nie dokonała odliczenia z tytułu ww. wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, ma obowiązek wykazać w zeznaniu podatkowym za 2014 r. kwotę środków wycofanych z IKZE jako podlegający opodatkowaniu przychód z innych źródeł, o którym mowa w ww. art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, 80-219 Gdańsk Al. Zwycięstwa 16/17 po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.