2016.05.02 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP3/4512-78/16/JP
z 2 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 kwietnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku, który wpłynął do Organu w dniu 5 lutego 2016 r. o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy w zakresie Zdarzenia I i Zdarzenia II Wnioskodawca działał w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT oraz prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia usług – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 lutego 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy w zakresie Zdarzenia I i Zdarzenia II Wnioskodawca działał w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT oraz prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia usług.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Dom … (dalej również „Wnioskodawca”) działa od czerwca 1996 r. jako instytucja kultury będąca jednostką organizacyjną miasta . Obecnie Wnioskodawca działa na podstawie umowy o Współpracy Miasta w Republice Federalnej Niemiec i Miasta w Rzeczypospolitej Polskiej na zasadzie Miast Bliźniaczych z dnia 9 grudnia 1991 r. Na podstawie ww. umowy oba miasta zobowiązały się m.in. do współdziałania w pielęgnowaniu spuścizny kulturowej, wzbogacaniu życia kulturalnego obu miast, a także rozwijaniu współpracy gospodarczej pomiędzy Polską a Niemcami.

W celu realizacji ww. umowy w dniu 1 lipca 1993 r. została zawarta umowa dzierżawy nieruchomości. Umowa dzierżawy została zawarta pomiędzy Gminą – Wydzierżawiającym, a Miastem – Dzierżawcą. Na podstawie umowy dzierżawy ww. nieruchomość została urządzona jako „…” w której swoją działalność kulturalną prowadzi Wnioskodawca. Wnioskodawca prowadzi działalność dzięki otrzymywaniu dotacji oraz podnajmowaniu nieruchomości. Wnioskodawca całość swoich przychodów przeznacza na działalność związaną z szeroko pojętą kulturą. Wnioskodawca jest podmiotem działającym na zasadzie „non for profit”, to znaczy może prowadzić działalność gospodarczą, ale cały osiągnięty w ten sposób przychód jest przeznaczany na działalność kulturalną.

Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT na terenie Polski, ponieważ wynajmuje on odpłatnie część nieruchomości położonej przy ulicy S na rzecz podmiotów trzecich działających komercyjnie. Wnioskodawca składa rozliczenia miesięczne VAT. Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, iż zasadniczo nie prowadzi on przedsiębiorstwa i nie angażuje on żadnych zasobów w osiąganie w przyszłości przychodów. Zasadniczo koszty funkcjonowania Wnioskodawcy są pokrywane bezpośrednio przez jednostkę nadrzędną tzn. miasto. Niekiedy uzyskuje on dodatkowe, obok najmu, przychody z tytułu zwrotu kosztów od podmiotów trzecich np. w przypadku podziału kosztów organizacji jakiegoś wydarzenia artystycznego pomiędzy polskimi i niemieckimi instytucjami kultury.

W miesiącach kwiecień, sierpień, wrzesień 2015 r. Wnioskodawca zakupił odpłatnie od podmiotów z siedzibą na terenie Niemiec licencje na wyświetlanie określonych filmów na terenie Polski. Usługodawcy byli podmiotami zarejestrowanymi podatnikami niemieckiego podatku od wartości dodanej (niem. Mehrwertsteuer), jednakże nie posiadali oni siedziby działalności gospodarczej na terenie Polski ani stałego miejsca jej prowadzenia. Usługodawcy udokumentowali ww. sprzedaż poprzez wystawienie faktury VAT bez podatku należnego, które obejmowały następujące dokumenty:

nr faktury: 15/31, kwota: 200 € (euro) netto, wystawiona przez … dnia 8 kwietnia 2015 r.;
nr faktury: 2015-035, kwota: 1 300 € (euro) netto, wystawiona przez … dnia 11 sierpnia 2015 r.;
nr faktury: 40/2015, kwota: 1 500 € (euro) netto, wystawiona przez … dnia 24 września 2015 r.;

Wnioskodawca po zakupieniu licencji do wyświetlania określonych filmów zapłacił na rzecz licencjodawców odpowiednie honoraria. Następnie Wnioskodawca przekazał nieodpłatnie licencje do wyświetlania określonych filmów na rzecz innych podmiotów (kina) będących podatnikami VAT na terytorium Polski (w dalszej części wniosku: „Zdarzenie I”).

Ponadto w październiku 2015 r. Wnioskodawca nabył odpłatnie od podmiotu z siedzibą na terenie Niemiec, będącego niemieckim podatnikiem podatku od wartości dodanej, usługę kulturalną polegającą na wykonaniu koncertu muzycznego w siedzibie Wnioskodawcy. Usługodawca ten nie miał na terenie Polski ani swojej siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Usługodawca ten udokumentował ww. sprzedaż poprzez wystawienie faktury VAT bez podatku należnego.

Powyżej wskazana faktura VAT obejmowała:

nr faktury: 15/15, kwota: 5 204,91 € (euro) netto, wystawiona przez … dnia 27 października 2015 r.

Wnioskodawca umożliwił osobom zainteresowanym nieodpłatny udział w powyższym wydarzeniu (w dalszej części wniosku przywoływane jako „Zdarzenie II”).

W przypadku wszystkich wskazanych powyżej faktur VAT Wnioskodawca uznał początkowo, że powinien on rozliczyć te transakcje na zasadzie importu usług. W związku z tym Wnioskodawca naliczył, stosownie do podstawy opodatkowania wykazanej na otrzymanych dokumentach, podatek VAT należny i jednocześnie odliczył podatek VAT naliczony. Faktury zostały ujęte w rejestrach VAT i w deklaracji VAT - 7 za okresy:

w kwietniu 2015 r. w stosunku do faktury VAT nr 15/31;
w sierpniu 2015 r. w stosunku do faktury VAT nr 2015-035;
we wrześniu 2015 r. w stosunku do faktury VAT nr 40/2015;
w październiku 2015 r. w stosunku do faktury VAT o nr 15/15.

Na przełomie miesięcy listopada i grudnia 2015 r. w stosunku do powyższych transakcji miały miejsce dwie korekty: w związku z pierwszą z nich Wnioskodawca skorygował wartość podatku VAT naliczonego do zera, choć następnie wartość tę ponownie przywrócił do pierwotnie wykazanej. W stosunku do powyższych korekt zostały zachowane wszystkie warunki ich prawnej skuteczności. Tym samym dokonane korekty zostały pozbawione ich prawnej doniosłości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w przypadku Zdarzenia I jak i Zdarzenia II Wnioskodawca nie był i nie działał w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u.?
W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie numer 1, czy Wnioskodawca w stosunku do Zdarzenia I i Zdarzenia II miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy zarówno w stosunku do Zdarzenia I jak i Zdarzenia II Wnioskodawca nie działał w charakterze podatnika VAT.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u. podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki: usługodawca jest podatnikiem nieposiadającym siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, zaś usługobiorcą jest w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b u.p.t.u., podatnik o którym mowa w art. 15 ust. 1 u.p.t.u. W ocenie Wnioskodawcy w przypadku powyżej wskazanej transakcji zostały spełnione dwa z powyżej wskazanych warunków: a) warunek dotyczący statusu prawnego usługodawców, a ponadto b) do określenia miejsca świadczenia usługi znajdowałby zastosowanie art. 28 u.p.t.u. W ocenie Wnioskodawcy nie został jednak spełniony trzeci warunek zastosowania art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u., ponieważ w niniejszej sytuacji Wnioskodawca nie działał w stosunku do wskazanych czynności w charakterze podatnika VAT, tzn. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 u.p.t.u. Wnioskodawca zauważa, iż nie jest on także osobą prawną, niebędącą podatnikiem, zarejestrowaną lub zobowiązaną do zarejestrowania się w charakterze podatnika VAT.

Uzasadniając zajęte stanowisko, Wnioskodawca zauważa, że stosownie do art. 15 ust. 2 u.p.t.u. działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 u.p.t.u.). W szczególności w tym ostatnio wymienionym zakresie Wnioskodawca wykonuje prowadzoną działalność. Pojęcie działalności gospodarczej, determinujące cechę bycia podatnikiem VAT, należy odczytywać w zgodzie z postanowieniami Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z dnia 11 grudnia 2006 r. nr 347, poz. L. ), dalej „Dyrektywa VAT”. W tym kontekście zwracają uwagę sformułowania zawarte w art. 2 Dyrektywy VAT, zgodnie z którymi wymaga się, aby w stosunku do danej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej osoba działała w charakterze podatnika VAT. Wymóg ten nie jest co prawda wprost przewidziany w polskich przepisach, niemniej jest on istotną cechą konstrukcyjną tego podatku (por. D. Pokrop, [w]: D. Pokrop (red.), M. Namysłowski (red.) Dyrektywa VAT Polska perspektywa, Warszawa 2012, s. 46). Oznacza to, iż nie każda czynność dokonana przez zarejestrowanego podatnika VAT musi każdorazowo być objęta reżimem podatku VAT. Na brak automatyzmu w uznawaniu każdej czynności dokonanej przez zarejestrowanego podatnika VAT za podlegającą podatkowi VAT wskazuje również polskie orzecznictwo sądowe (por. wyrok WSA w Warszawie z 5 lutego 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 2896/06, cyt. za A. Bartosiewicz, R. Kubacki VAT 1556 wyjaśnień i interpretacji, Warszawa 2011, s. 317).

Wskazuje się ponadto, iż objęcie danej czynności, nawet wykonanej za wynagrodzeniem, podatkiem VAT wymaga każdorazowego ustalenia , czy strona transakcji działała w stosunku do niej w charakterze podatnika VAT, czy też nie. Pogląd ten ukształtował się już na gruncie poprzednio obowiązującej VI Dyrektywy, jednak, z uwagi na brzmienie art. 2 Dyrektywy VAT, pozostaje on nadal aktualny (por. J. Jędrszczyk [w]: K. Sachs (red.) VI Dyrektywa VAT, Komentarz do Dyrektyw Rady Unii Europejskiej dotyczących wspólnego systemu podatku od wartości dodanej , Warszawa 2003, s. 36). Oznacza to, iż działanie w ramach działalności gospodarczej (tzn. w charakterze podatnika VAT w stosunku do danej czynności) wymaga co najmniej zamiaru osiągnięcia przychodu z tytułu danej transakcji.

Również w orzecznictwie sądowym Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zwraca się uwagę, iż brak zamiaru osiągania przychodu wyklucza uzyskanie charakteru podatnika VAT. Jest tak w przypadku podmiotu, który nie osiąga z tytułu swojej działalności wynagrodzenia, a był finansowany w całości z dotacji (por. wyrok ówczesnego ETS w sprawie C - 89/91 Hong-Kong Trade Development). Aby ustalić, czy dany podmiot rzeczywiście prowadzi działalność gospodarczą, a w konsekwencji działa w stosunku do danej czynności jako podatnik VAT konieczne jest porównanie dwóch sytuacji: po pierwsze, w jaki sposób badany podmiot wykorzystuje swój majątek oraz po drugie, w jaki sposób wykorzystują swój majątek podmioty prowadzące działalność gospodarczą. Te ostatnie bowiem z reguły dążą do uzyskania stałego dochodu z jej prowadzenia i w tym celu w odpowiedni sposób organizują swoje przedsiębiorstwo angażując w to przedsięwzięcie odpowiednie środki. Tym samym w sytuacji w której dany podmiot działa w podobny do nich sposób, należy uznać go za prowadzącego działalność gospodarczą i tym samym za podatnika VAT w stosunku do danej czynności (por. wyrok TSUE z 19 lipca 2012 roku, sygn. akt C- 263/11).

Biorąc pod uwagę powyższe wypowiedzi Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w stosunku do żadnej z 4 wskazanych czynności zakupu usług od podmiotów niemieckich nie działał on w charakterze podatnika VAT. Dokonując bowiem zakupu tych usług nie miał on zamiaru wykorzystywać licencji do osiągnięcia przychodu i takiego przychodu nie osiągnął, ponieważ dalsze udostępnienie licencji na rzecz podmiotów polskich odbywało się nieodpłatnie. Zakup usług miał bowiem na celu promowanie dorobku kulturowego artystów niemieckich. Porównując zatem powyższe z działalnością racjonalnie działającego przedsiębiorcy widać różnice w podejściu do sposobu wykorzystania nabytego w drodze odpłatnej majątku. Jest bowiem oczywiste, iż racjonalnie działający przedsiębiorca nie podejmowałby żadnego przedsięwzięcia organizacyjnego, które choćby potencjalnie nie mogło mu przynieść przychodu.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że Wnioskodawca dokonując importu usług kulturalnych polegających na zakupie licencji – praw do wyświetlania określonych filmów na terytorium kraju oraz zakupie usługi polegającej na wykonaniu koncertu nie był podatnikiem w stosunku do tych czynności stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u., a w konsekwencji nie był on zobowiązany do ich rozliczenia w zakresie podatku VAT należnego.

Ad. 2

W przypadku uznania stanowiska Wnioskodawcy ad. 1 za błędne, podaje on następującą argumentację prawną odnośnie drugiego z pytań zawartych w tym wniosku.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 u.p.t.u. w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 tej ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Jednym z przypadków w których czynność podlega opodatkowaniu jest nieodpłatne wykonanie usług na cele inne niż związane z prowadzoną działalnością gospodarczą podatnika VAT (art. 8 ust. 2 pkt 2 u.p.t.u.).

Jak już wskazano we wcześniejszej części wniosku, nie cała działalność Wnioskodawcy może być uznana za działalność gospodarczą podlegającą reżimowi u.p.t.u. Skoro nabycie usług od niemieckich podatników podatku od wartości dodanej miało jedynie na celu promocję dorobku kulturowego Niemiec, a nie osiąganie przychodów, to ich dalsze nieodpłatne udostępnienie na terenie Polski na rzecz podmiotów trzecich powinno być uznane za świadczenie usług na cele inne niż prowadzona działalność gospodarcza. Tym samym czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stosownie do normy art. 8 ust. 2. pkt 2 u.p.t.u.

Powyższe oznacza, że Wnioskodawca zachowałby prawo do odliczenia podatku VAT na zasadzie art. 86 ust. 1 w zw. z 86 ust. 2 pkt 4 lit. a u.p.t.u., ponieważ czynność zakupu usług byłaby bezpośrednio związana z czynnością opodatkowaną na terenie Polski na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 u.p.t.u.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jako instytucja kultury będąca jednostką organizacyjną miasta N jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT na terenie Polski, ponieważ wynajmuje on odpłatnie część nieruchomości na rzecz podmiotów trzecich działających komercyjnie.

W miesiącach kwiecień, sierpień, wrzesień 2015 r. Wnioskodawca zakupił odpłatnie od podmiotów z siedzibą na terenie Niemiec licencje na wyświetlanie określonych filmów na terenie Polski. Usługodawcy byli podmiotami zarejestrowanymi podatnikami niemieckiego podatku od wartości dodanej jednakże nie posiadali oni siedziby działalności gospodarczej na terenie Polski ani stałego miejsca jej prowadzenia. Wnioskodawca po zakupieniu licencji do wyświetlania określonych filmów zapłacił na rzecz licencjodawców odpowiednie honoraria. Następnie Wnioskodawca przekazał nieodpłatnie licencje do wyświetlania określonych filmów na rzecz innych podmiotów (kina) będących podatnikami VAT na terytorium Polski (w dalszej części wniosku: „Zdarzenie I”).

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi, czy w przypadku Zdarzenia I jak i Zdarzenia II Wnioskodawca nie był i nie działał w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych

Przy czym zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Natomiast wykonywanie transakcji w ramach czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkuje uznaniem organów publicznych za podatników podatku od towarów i usług. Podatnikiem podatku od towarów i usług jest więc również organ władzy publicznej, jeżeli w stosunku do określonej czynności lub transakcji zachowuje się jak podmiot gospodarczy. Taki organ władzy publicznej jest traktowany tak samo jak każdy inny podmiot w zakresie czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, wykraczających poza zadania nałożone odrębnymi przepisami.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
usługobiorcą jest:
- w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
- w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Stosownie do art. 17 ust. 2 ustawy, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

W myśl art. 2 pkt 9 ustawy przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Zatem stosownie do wyżej cytowanego art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy w zw. z art. 2 pkt 9 ustawy usługi, do których stosuje się art. 28b ustawy, gdy usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy, natomiast usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, opodatkowuje usługobiorca rozpoznając import usług.

Tym samym mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego uznać należy, że Wnioskodawca nabywając licencje na wyświetlanie filmów oraz usługę kulturalną polegającą na wykonaniu koncertu muzycznego działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Jak wynika z okoliczności sprawy Wnioskodawca nabył usługi od podmiotów nieposiadających siedziby działalności oraz stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju. Wnioskodawca nabywając przedmiotowe usługi z zakresu kultury zachowuje się jak podmiot gospodarczy. W świetle powołanego powyżej art. 15 ust. 1 i 2 ustawy należy uznać, że Wnioskodawca występuje jako zwykły uczestnik obrotu gospodarczego, nie może również korzystać z wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6. Wnioskodawca dokonując zakupu usług z zakresu kultury na podstawie umów z podmiotami z Niemiec, występuje w odniesieniu do wskazanych działań w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Tak więc, w rozpatrywanej sprawie, usługobiorcą usług z zakresu usług kultury świadczonych przez podmioty z Niemiec jest podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy. Jednocześnie usługodawca, tj. podmiot zagraniczny jest podatnikiem nieposiadającym siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.

W przypadku świadczenia usług istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania Rozdziału 3 „Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług”:

ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Przepis art. 28a ustawy, wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy o podatku od towarów i usług. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. W przedmiotowej sprawie Wnioskodawcę należy uznać za podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy.

Zgodnie z art. 28g ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

Natomiast zgodnie z art. 28g ust. 2, miejscem świadczenia usług w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji, rozrywki oraz podobnych usług, takich jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych do tych usług, w tym świadczenia usług przez organizatorów usług w tych dziedzinach, świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, jest miejsce, w którym ta działalność faktycznie jest wykonywana.

Zatem zgodnie z ww. przepisami, usługi kulturalne świadczone na terytorium Polski przez podmioty mające siedzibę poza terytorium Polski, podlegają opodatkowaniu:

w miejscu, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania – w przypadku gdy świadczone są na rzecz podatnika,
w miejscu, w którym usługa jest świadczona – w przypadku gdy świadczone są na rzecz podmiotów niebędących podatnikami.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że miejscem wykonania usług jest Polska, a usługobiorcą jest podmiot będący podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT. Zarówno opisane w Zdarzeniu I jak i w Zdarzeniu II usługi kulturalne są świadczone na terytorium Polski. Zatem miejsce świadczenia usług udzielania licencji na wyświetlanie filmów oraz usługi polegającej na wykonaniu koncertu świadczonych przez podmioty z Niemiec na rzecz Wnioskodawcy, znajdzie zastosowanie art. 28b ust. 1 ustawy.

Reasumując, miejscem świadczenia, a tym samym miejscem opodatkowania usług świadczonych przez podmioty zagraniczne na rzecz Wnioskodawcy, będzie terytorium kraju.

Mając na uwadze powyższe przepisy stwierdzić należy, że Wnioskodawca, stosownie do warunków wymienionych w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, z tytułu nabycia przedmiotowych usług kulturalnych od podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, działa jako podatnik i zobowiązany jest do rozpoznania i wykazania w deklaracji VAT-7 importu usług.

W dalszej kolejności należy rozstrzygnąć według jakiej stawki jest opodatkowana przedmiotowa usługa.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2–12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3 i art. 129 ust. 1.

Jednakże z art. 146a pkt 1 ustawy wynika, że w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Natomiast od 1 stycznia 2014 r., na podstawie art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 listopada 2013 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2013 r., poz. 1608) w art. 146a ustawy wprowadzenie do wyliczenia otrzymało następujące brzmienie: „W okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f: stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%”.

Zatem zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w ustawie jak i w przepisach wykonawczych, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

Na mocy obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT, ustawodawca zwolnił od podatku usługi kulturalne świadczone przez:

podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,
indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Stosownie do art. 43 ust. 19 pkt 1, pkt 4 i pkt 8 ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 33, nie ma zastosowania do:

usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach,
usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach,
usług ochrony praw.

Warunkiem zastosowania tego zwolnienia jest spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym dotyczącej rodzaju świadczonych usług (kulturalnych), ale także przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy. Do pierwszej grupy można zaliczyć podmiot który jest:

podmiotem prawa publicznego, lub
innym podmiotem uznanym na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym, lub
podmiotem wpisany do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

W skład drugiej grupy podmiotów uprawnionych do zwolnienia weszli natomiast indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów. Wykonywanie przez te podmioty usług kulturalnych daje zatem możliwość zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Odnosząc powołane przepisy do przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, że usługodawcami w opisanej sprawie nie były podmioty wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy o VAT. Brzmienie przepisu art. 43 ust. 19 pkt 1 ustawy o VAT, eliminuje ze zwolnienia od podatku VAT usługi udzielania licencji na wyświetlanie filmów. Natomiast, że nabyte przez Wnioskodawcę usługi kulturalne polegające na wykonaniu koncertu, ma niewątpliwie związek z kulturą rozumianą jako ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, funkcjonujących w tym przypadku w postaci koncertu. Została więc spełniona przesłanka przedmiotowa wynikająca z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT. Trzeba jednocześnie zauważyć, że nie zostanie spełniona przesłanka podmiotowa wynikająca z ww. przepisu. Polski ustawodawca odwołuje się do przepisów obowiązujących w polskim prawie. Natomiast podmiot świadczący usługę polegającą na wykonaniu koncertu muzycznego – zespół muzyki kameralnej Ensemble Kontraste – nie jest podmiotem wymienionym w ww. przepisie. Tym samym nabyte przez Wnioskodawcę usługi nie korzystają ze zwolnienia od podatku.

Kolejną wątpliwością Wnioskodawcy jest prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu nabycia usług kulturalnych opisanych w Zdarzeniu I i w Zdarzeniu II.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego z tytułu świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 lub 8 jest ich usługobiorca.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Z przytoczonego wyżej przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że opodatkowaniu co do zasady, podlegają czynności wykonane w sposób odpłatny (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatnie z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Według regulacji art. 8 ust. 2 cyt. ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych,
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W powyższym przepisie przyjęto generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia, niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług, transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe regulacje należy wskazać, że co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów oraz świadczenie usług, w tym przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Ponadto zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, usługa o charakterze nieodpłatnym, tj. w ramach której odbiorca świadczenia nie jest obowiązany do żadnego świadczenia ekwiwalentnego na rzecz świadczącego usługę, może podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli świadczenie usługi nastąpi dla celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Konstrukcja powyższego przepisu wskazuje więc, że aby norma w nim zawarta znalazła zastosowanie, tj. nastąpiło opodatkowanie VAT nieodpłatnie świadczonej usługi, konieczne jest spełnienie warunku, zgodnie z którym świadczenie usługi musi nastąpić dla celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. W sytuacji ziszczenia się tego warunku istnieje podstawa do traktowania nieodpłatnej usługi jako podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Za usługi świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podlegają bowiem tylko te usługi, których cel nie wiąże się z prowadzonym przedsiębiorstwem. Chodzi tu o świadczenie takich usług, które nie mają żadnego wpływu nie tylko na przyszłe obroty przedsiębiorstwa i zyski, ale również na jego wizerunek, odbiór przez kontrahentów (odbiorców) obecnych lub potencjalnych.

Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W orzeczeniu TSUE z 12 września 2009 r. w sprawie C-515/07 (Vereniging Noordelijke Land-en Tuinbouw Organisatie), w którym Trybunał orzekł, że Artykuł 6 ust. 2 lit. a) i art. 17 ust. 2 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że nie mają one zastosowania do wykorzystywania towarów i usług zaliczonych do aktywów przedsiębiorstwa do celów realizacji czynności innych niż podlegające opodatkowaniu czynności podatnika, a VAT podlegający zapłaceniu z tytułu nabycia towarów i usług dotyczących takich czynności nie podlega odliczeniu.

W pkt 38 TSUE wskazał, że „Z rozważań tych wynika, że, jak wskazał rzecznik generalny w pkt 38 opinii, art. 6 ust. 2 lit. a) dyrektywy nie może być traktowany jako ustanawiający zasadę, zgodnie z którą czynności, które nie są objęte zakresem zastosowania podatku VAT można uznać za czynności wykonywane „w celach innych” niż związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu tego przepisu. Taka wykładnia pozbawiłaby bowiem sensu art. 2 ust. 1 tejże dyrektywy”.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca nabył odpłatnie od podmiotów z siedzibą na terenie Niemiec opisane w Zdarzeniu I i w Zdarzeniu II usługi kulturalne polegające na umożliwieniu wyświetlania określonych filmów (licencje) oraz wykonaniu koncertu muzycznego w siedzibie Wnioskodawcy. Wnioskodawca wskazał, że działa jako instytucja kultury, działa na podstawie umowy o Współpracy Miasta N w Republice Federalnej Niemiec i Miasta K w Rzeczypospolitej Polskiej na zasadzie Miast Bliźniaczych. Na podstawie ww. umowy oba miasta zobowiązały się m.in. do współdziałania w pielęgnowaniu spuścizny kulturowej, wzbogacaniu życia kulturalnego obu miast, a także rozwijaniu współpracy gospodarczej pomiędzy Polską a Niemcami.

Mając na uwadze ww. przepisy oraz opis stanu faktycznego stwierdzić należy, że nabycie ww. usług wpisuje się w zakres działalności Wnioskodawcy będącego instytucją kultury. Tym samym nieodpłatne udzielenie licencji do wyświetlania filmów oraz nieodpłatne zorganizowanie koncertu w siedzibie Wnioskodawcy nie spełnia przesłanek, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, bowiem usługi te niewątpliwie wiążą się z celem działalności Wnioskodawcy jakim jest współdziałanie w pielęgnowaniu spuścizny kulturowej, wzbogacaniu życia kulturalnego N i K, a także rozwijanie współpracy gospodarczej pomiędzy Polską a Niemcami. Zatem udzielenie nieodpłatnie licencji do wyświetlania określonych filmów oraz zorganizowanie nieodpłatnego koncertu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki jaką jest związek dokonanych nabyć z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT.

W stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin