Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB1/4511-76/15/WM
z 4 maja 2015 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 23 stycznia 2015 r. (data wpływu 26 stycznia 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 kwietnia 2015 r. (data wpływu 24 kwietnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:


  • powstania przychodu z tytułu przyznania opcji na akcje – jest prawidłowe;
  • powstania przychodu w momencie realizacji praw wynikających z opcji – jest nieprawidłowe;
  • powstania przychodu w momencie zbycia akcji nabytych w wyniku realizacji opcji - jest prawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 26 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa w planie motywacyjnym.


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.


Wnioskodawca jest osobą fizyczną będącą polskim rezydentem podatkowym zatrudnionym na podstawie umowy o pracę przez Y. Y. Sp. z o. o. (dalej: Spółka).

Spółka jest częścią międzynarodowej grupy kapitałowej Y.Y. (dalej: Grupa). Jedynym udziałowcem Spółki, posiadającym 100% udziałów w jej kapitale zakładowym jest podmiot amerykański - X&X (dalej: XX).

Grupa wdrożyła długoterminowy program motywacyjny (ang. Long-Term Incentive), którego celem jest m.in. powiązanie wynagrodzenia kluczowych pracowników z interesami udziałowców Grupy, powiązanie łącznej wartości wynagrodzeń w Grupie z kulturą promującą wyższą wydajność, umożliwienie pracownikom osiągania korzyści ze wzrostu wartości rynkowej Grupy oraz wsparcie celu w postaci pozyskiwania i utrzymywania osób o różnych talentach poprzez udostępnienie im potencjału otrzymywania ponadprzeciętnego wynagrodzenia.

Wybrani pracownicy Spółki, w tym Wnioskodawca, zostali objęci oraz będą obejmowani w przyszłości wspomnianym powyżej programem motywacyjnym (dalej: Program) zyskując status jego uczestników.

Szczegółowe zasady udziału Wnioskodawcy - w tym kryteria oraz warunki jakie musi on spełniać, aby uczestniczyć w Programie i z niego skorzystać - są regulowane w wewnętrznych ustaleniach/regulaminach/politykach Grupy komunikowanych Wnioskodawcy. Dodatkowo, część z decyzji dotyczących Programu (np. wysokość przyznanych gratyfikacji) jest ustalana przez odpowiednie organy i instytucje Grupy. Zasady oraz możliwość uczestnictwa w Programie nie wynikają z zapisów umowy o pracę, która łączy Wnioskodawcę ze Spółką (niemniej, na podstawie tejże umowy Wnioskodawca otrzymuje inne bonusy, nagrody i gratyfikacje, które jednak nie stanowią przedmiotu niniejszego wniosku).

Aby przystąpić do Programu, Wnioskodawca musi być pracownikiem spółki wchodzącej w skład Grupy oraz zajmować odpowiednią pozycję w jej strukturze (definiowaną przypisaniem Wnioskodawcy do odpowiedniej grupy wynagrodzenia).

Podstawowym założeniem Programu jest gratyfikacja uczestników, w tym Wnioskodawcy, która polega na przyznaniu Wnioskodawcy opcji na akcje XX (dalej: Opcje). Opcje te uprawniają Wnioskodawcę do zakupu akcji XX (dalej: Akcje) po określonej cenie i w określonym czasie. Do czasu realizacji Opcji, tj. do czasu nabycia Akcji, Wnioskodawca nie posiada w rzeczywistości Akcji (ani nimi nie dysponuje), lecz jedynie uzyskuje prawo do nabycia Akcji w przyszłości po określonej na dzień otrzymania Opcji cenie.

Otrzymane Opcje są niezbywalne, bowiem Wnioskodawca nie może przenieść prawa do uczestnictwa w Programie ani Opcji na rzecz podmiotów trzecich (w szczególności nie może sprzedać, podarować, lub pożyczyć Opcji). Ewentualnie, niektóre korzyści wynikające z Programu mogą zostać przeniesione na uprawnione osoby w następstwie śmierci Wnioskodawcy albo orzeczenia sądu. Innymi słowy, przystąpienie do Programu nie daje Wnioskodawcy żadnych natychmiastowych korzyści, ani też gwarancji uzyskania ich w przyszłości (z uwagi na niepewność co do przyszłego rynkowego kursu Akcji).

Zasady Programu określają, że bazowa wartość gratyfikacji w postaci Opcji może ulegać zwiększeniu lub zmniejszeniu w zależności od zmiennych czynników, takich jak indywidualne osiągnięcia Wnioskodawcy albo zmiana wartości rynkowej Akcji. Łączna wartość przyznanych Opcji zależy również od przyporządkowania Wnioskodawcy do odpowiedniego szczebla (poziomu) wynagrodzenia. Jednocześnie, w celu wyznaczenia liczby przyznanych Opcji, ich łączna wartość dzielona jest przez tzw. cenę Opcji, tj. cenę po której Wnioskodawca będzie mógł w przyszłości nabyć Akcje (Grant Price).

Po przyznaniu Opcji, Wnioskodawca może je zrealizować w określonym czasie (co do zasady, w okresie 10 lat od ich przyznania). Niezrealizowanie Opcji w określonym czasie może skutkować ich anulowaniem. Otrzymywanie Opcji przez Wnioskodawcę jest procesem rozłożonym w czasie.

Przykładowo, Wnioskodawcy przyznawana jest określona liczba opcji w Roku X, ale ich otrzymywanie jest stopniowane, tj. w Roku X+1 Wnioskodawca może otrzymać 34% Opcji, w Roku X+2 – 33% Opcji oraz w Roku X+3 – 33% Opcji, przy czym realizacja musi nastąpić we wspomnianym powyżej okresie (tj. nie dłużej niż w ciągu 10 lat od przyznania Opcji w roku X). Jednocześnie, w przypadku śmierci Wnioskodawcy, czas realizacji Opcji przez jego spadkobierców zostanie skrócony do 5 lat.

Realizacja Opcji może nastąpić m.in. poprzez rozliczenie bez konieczności fizycznego przelewania środków pieniężnych przez Wnioskodawcę. W takiej sytuacji Wnioskodawca realizuje Opcje poprzez nabycie Akcji po cenie ustalonej przez XX (Grant Price) - w związku z tym, po stronie Wnioskodawcy powstaje zobowiązanie do zapłaty wynagrodzenia z tytułu nabytych Akcji. Jednocześnie, Wnioskodawca natychmiastowo sprzedaje Akcje po bieżącej cenie rynkowej - z tytułu tej sprzedaży po stronie Wnioskodawcy powstaje należność. W kolejnym kroku, wspomniane powyżej zobowiązanie Wnioskodawcy jest kompensowane ze wspomnianą powyżej należnością, a nadwyżka należności pozostająca po tej kompensacie (wynikająca z tego, iż bieżąca cena rynkowa Akcji jest wyższa niż Grant Price ustalona przez XX w momencie przyznania Opcji Wnioskodawcy) jest przekazywana na rzecz Wnioskodawcy. W Programie zastrzeżono, iż wykonanie Opcji może nastąpić tylko wtedy, gdy cena rynkowa Akcji jest wyższa niż cena Akcji określona w Opcjach przez XX (Grant Price). Ponadto, w związku z realizacją Opcji i sprzedażą Akcji Wnioskodawca jest obciążany kosztami transakcyjnymi.

Jeżeli zatrudnienie Wnioskodawcy przez Grupę ustanie z jakiegokolwiek powodu innego niż jego śmierć, przejście na emeryturę lub niezdolność do pracy, wszystkie posiadane przez niego Opcje są anulowane. W przypadku nieobecności lub urlopu Wnioskodawcy przyznanie gratyfikacji w formie Opcji oraz możliwość realizacji Opcji może zostać zawieszone lub anulowane, zgodnie z samodzielną decyzją XX.

Wypłata wszelkich należności Wnioskodawcy z tytułu realizacji Opcji następuje w następnym miesiącu po realizacji Opcji w opisany powyżej sposób. Płatności na rzecz Wnioskodawcy w związku z realizacją Opcji są dokonywane przez Spółkę. Obsługą techniczną Programu zajmuje się podmiot zewnętrzny – bank.

W uzupełnieniu opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego dotyczącego programu motywacyjnego, Wnioskodawca stwierdził, że - w jego opinii - otrzymane opcje na akcje XX stanowią pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowym.

W chwili otrzymania opcji na akcje XX, Wnioskodawca nie jest obowiązany do zapłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz jakiegokolwiek podmiotu, w związku z czym nabycie opcji następuje nieodpłatnie.

Jak wynika z wiedzy Wnioskodawcy, opcje na akcje XX przyznawane w ramach długoterminowego programu motywacyjnego (ang. Long-Term lncentive) dostępne są wyłącznie dla uczestników tego programu, którzy spełniają warunki określone przez Grupę YY.

Nie jest jednak wykluczone, iż inne podmioty, zarówno w Polsce jak i na świecie - w ramach swobody kontraktowej - mogą zawierać opcje na akcje XX na innych rynkach (regulowanych / nieregulowanych). Niemniej, zdaniem Wnioskodawcy, opcje na akcje XX nigdy nie będą oferowane na takich samych (identycznych) warunkach, jak w przypadku uczestników programu motywacyjnego. W szczególności, wątpliwe jest, aby opcje na akcje były otrzymywane nieodpłatnie lub by możliwość ich realizacji mogła następować wyłącznie w przypadku, gdy wartość rynkowa akcji XX osiągnęłaby określony poziom.

W ocenie Wnioskodawcy, nie jest możliwe ustalenie wartości rynkowej przyznanych opcji na akcje XX, z uwagi na to, że:


  • otrzymywane opcje są niezbywalne;
  • w momencie otrzymania opcji Wnioskodawca nie ma pewności, czy będą one mogły zostać przez niego zrealizowane (możliwość realizacji opcji zależy bowiem od przyszłej i nieznanej wartości rynkowej akcji XX) oraz
  • w momencie otrzymania opcji Wnioskodawca nie ma pewności, po jakiej cenie zostaną zrealizowane opcje (wartość ta zależy bowiem od przyszłej i nieznanej wartości akcji XX).


Według wiedzy Wnioskodawcy, opcje na akcje XX są dostępne na zasadach określonych w długoterminowym programie motywacyjnym wyłącznie dla uczestników tego programu. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy nie można mówić o uprzywilejowaniu uczestników programu motywacyjnego względem innych uczestników rynku, gdyż opcje dostępne w ramach tegoż programu nie są oferowane tym innym uczestnikom. W konsekwencji, nie można uznać, że uczestnicy programu motywacyjnego nabywają opcje na zasadach preferencyjnych w stosunku do innych uczestników rynku, gdyż ci drudzy w ogóle nie mają możliwości nabycia tychże opcji, co wynika z warunków programu motywacyjnego określonego przez Grupę YY.


W związku z powyższym zadano następujące pytania.


  1. Czy w momencie przyznania Wnioskodawcy Opcji reprezentujących prawo do nabycia Akcji po określonej cenie w przyszłości po jego stronie powstanie przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
  2. Czy w momencie realizacji praw wynikających z Opcji, tj. w momencie nabycia Akcji po ustalonej w przeszłości cenie, po stronie Wnioskodawcy powstaje przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
  3. Czy przychód (dochód) po stronie Wnioskodawcy powstaje w momencie zbycia Akcji nabytych w wyniku realizacji Opcji i przychód (dochód) ten należy kwalifikować jako przychód (dochód) z kapitałów pieniężnych (o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 oraz art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) ustalany jako różnica pomiędzy przychodem ustalonym zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kosztami uzyskania przychodów określonymi w myśl art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy i opodatkowany zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podlegający wykazaniu w zeznaniu rocznym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?


W ocenie Wnioskodawcy, w momencie przyznania mu Opcji reprezentujących prawo do nabycia Akcji w przyszłości po z góry ustalonej cenie po jego stronie nie powstaje przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, również w momencie realizacji przez niego Opcji, tj. nabycia Akcji po cenie ustalonej w przeszłości, nie powstaje po jego stronie przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym powstaje po stronie Wnioskodawcy w momencie zbycia Akcji i jest to przychód (dochód) ze źródła kapitały pieniężne, który powinien zostać ustalony jako różnica pomiędzy: (i) wynagrodzeniem z tytułu sprzedaży Akcji przez Wnioskodawcę ustalonym w oparciu o bieżącą cenę rynkową Akcji a (ii) kosztami związanymi z nabyciem i zbyciem tych Akcji przez Wnioskodawcę obejmującymi wynagrodzenie z tytułu nabycia przez Wnioskodawcę Akcji ustalone w oparciu o określoną w Opcjach cenę (Grant Price) oraz poniesione przez Wnioskodawcę koszty transakcyjne. Tak ustalony dochód będzie podlegał opodatkowaniu według 19% stawki podatku dochodowego od osób fizycznych, zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz będzie podlegał wykazaniu w zeznaniu rocznym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.


Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.


Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, w momencie otrzymania przez niego Opcji reprezentujących prawo do nabycia Akcji w przyszłości po z góry ustalonej cenie po jego stronie nie powstaje przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W szczególności, w ocenie Wnioskodawcy, nie uzyskuje on w momencie otrzymania Opcji, reprezentujących prawo do zakupu Akcji po określonej cenie i w określonym czasie, przychodów (dochodów) podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na to, że:


  • w momencie otrzymania Opcji, Wnioskodawca nie ma gwarancji, że będzie mógł zrealizować Opcje w przyszłości, co wynika z faktu, iż nie jest pewne czy spełnione zostaną warunki określone w Programie (w szczególności, że cena rynkowa Akcji będzie wyższa niż cena ustalona przez XX (Grant Price), co jest jednym z warunków koniecznych do realizacji Opcji) - zatem ewentualny przychód (dochód) z tytułu otrzymania Opcji przez Wnioskodawcę jest przychodem (dochodem) potencjalnym, a nie rzeczywistym, a - co do zasady - tylko te ostatnie przychody (dochody) mogą podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz
  • Opcje są wyłącznie warunkowym przyrzeczeniem możliwości nabycia Akcji w przyszłości i w momencie otrzymania Opcji nie mają one dla Wnioskodawcy konkretnego wymiaru finansowego, a zatem niemożliwe byłoby ustalenie wartości ewentualnego rzeczywistego przychodu (dochodu) w związku z otrzymaniem przez Wnioskodawcę Opcji, a tylko rzeczywiste (a nie szacunkowe) przychody (dochody) podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.


W konsekwencji, ponieważ - jak wskazano powyżej - w momencie otrzymania przez Wnioskodawcę Opcji reprezentujących prawo do nabycia Akcji po określonej cenie w przyszłości po jego stronie nie powstaje przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.


Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, w momencie realizacji przez niego Opcji polegającej na nabyciu Akcji po określonej w przeszłości cenie nie powstaje po jego stronie przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W szczególności, w ocenie Wnioskodawcy, nie uzyskuje on w momencie nabycia Akcji przychodów (dochodów):


  • ze stosunku pracy lub stosunków pokrewnych oraz
  • z innych źródeł, w tym w szczególności w formie przychodów z tytułu nieodpłatnego świadczenia.


Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy określono katalog źródeł przychodów, którymi są m.in.:


  1. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
  2. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie określonych praw majątkowych;
  3. inne źródła.


Jednocześnie, przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidują mniej lub bardziej szczegółowe zasady opodatkowania dla przychodów (dochodów) uzyskiwanych z poszczególnych źródeł (w tym zasady określania momentu powstania obowiązku podatkowego, zasady kalkulacji dochodu (podstawy opodatkowania), czy też wysokość stawki podatkowej).

W świetle powyższego, z punktu widzenia rozstrzygnięcia, czy w momencie nabycia przez Wnioskodawcę Akcji powstaje po jego stronie przychód (dochód), kluczowym jest prawidłowe zaklasyfikowanie takiego potencjalnego przychodu (dochodu) do odpowiedniego źródła wskazanego w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustalenie, z jakiego źródła pochodzą lub będą pochodzić przychody (dochody) Wnioskodawcy determinuje bowiem dalszy sposób postępowania przy wymiarze podatku.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w zakresie kwalifikacji (potencjalnych) przychodów uzyskiwanych przez niego w związku z nabyciem Akcji do odpowiednich źródeł przychodów (dochodów):


  1. przychody (dochody) ze stosunku pracy i źródeł pokrewnych:


Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Dla przyporządkowania danego świadczenia do źródła przychodów (dochodów) związanego ze stosunkiem pracy kluczowe znaczenie ma określenie, w ramach jakiego stosunku jest ono otrzymywane, od kogo pochodzi i na czyją rzecz jest dokonywane. Innymi słowy, aby zakwalifikować przychód z tytułu otrzymania danego świadczenia do tego źródła konieczne jest m. in., aby świadczenie wynikało bezpośrednio z zawartej umowy o pracę (lub umowy o pokrewnym charakterze).

Zdaniem Wnioskodawcy, realizacja praw wynikających z Opcji nie następuje w ramach stosunku pracy łączącego go ze Spółką. Należy zauważyć, że:


  • zasady i warunki Programu są ustalane przez XX (podmiot odrębny od Spółki), a zatem, zasady i warunki dotyczące Programu nie wynikają z wiążącej Wnioskodawcę ze Spółką umowy o pracę, ani też z innych obowiązujących w Spółce aktów kształtujących treść stosunków pracy (regulaminów, układów zbiorowych, itp.);
  • Spółka nie jest uprawniona do ustalania kryteriów, które muszą zostać spełnione, aby Wnioskodawca mógł otrzymać Opcje. Spółka nie może również określić kiedy Wnioskodawca będzie mógł zrealizować prawo wynikające z przyznanych mu Opcji;
  • Wnioskodawca wszystkie kwestie związane z realizacją Opcji oraz roszczenia/ zastrzeżenia musi kierować do XX lub zewnętrznego podmiotu prowadzącego działalność maklersko-doradczą, a nie do Spółki;
  • przyznawane Opcje dotyczą Akcji, a nie udziałów Spółki;


Wnioskodawcy nie łączy stosunek pracy z XX, który mógłby zostać uznany za podstawę ich udziału w Programie.


Tym samym, ewentualne przychody z tytułu uczestnictwa w Programie, w tym z tytułu realizacji Opcji/nabycia Akcji, nie mogą zostać zakwalifikowane do źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do przychodów (dochodów) ze stosunku pracy lub pokrewnych.


  1. przychody (dochody) z innych źródeł:


Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 ww. ustawy oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Przychody z innych źródeł stanowią zatem wszelkie przychody, które nie mogą zostać przypisane do źródeł określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jednocześnie stanowią przychód w rozumieniu tej ustawy. Przepis art. 20 ust. 1 ustawy jest zatem uzupełnieniem katalogu źródeł przychodów, znajdującego się w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W szczególności, przychodami z innych źródeł mogą być częściowo nieodpłatne lub nieodpłatne świadczenia, o których mowa w art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zgodnie z tym przepisem, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z powyższego przepisu wynika zatem, że o ile pieniądze i wartości pieniężne stanowią przychód już w chwili ich postawienia do dyspozycji podatnika, to świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia, aby stanowiły przychód, muszą zostać otrzymane przez podatnika. Potwierdza to, iż świadczenia w naturze oraz inne nieodpłatne świadczenia mogą stanowić przychód podlegający opodatkowaniu podatku dochodowym od osób fizycznych tylko wtedy, gdy mają konkretny i wymierny charakter.

Innymi słowy, warunkiem wystąpienia przychodu - w tym w szczególności przychodu z nieodpłatnego świadczenia - jest jego definitywny charakter. W konsekwencji, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych mogą podlegać jedynie przychody rzeczywiste, a nieodpłatne lub częściowo nieodpłatne świadczenia stanowiące źródło przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych muszą mieć jednostronny charakter, tzn. nie mogą być związane z obustronnie zobowiązaniowym stosunkiem, czy też mieć ekwiwalentnego charakteru.

Zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanym stanie faktycznym powyższe warunki nie są spełnione.

W ocenie Wnioskodawcy nabycie przez niego Akcji w związku z realizacją Opcji nie spełnia warunku definitywności, tj. Wnioskodawca nie otrzymuje w tym momencie przychodu o definitywnym charakterze. Wynika to z faktu, iż wartość Akcji ulega zmianom w czasie (w tym może spaść nawet do zera), a tym samym nie jest możliwe ustalenie definitywnej (ostatecznej) wartości przychodu związanego z partycypacją Wnioskodawcy w Programie na moment nabycia przez niego Akcji.

W konsekwencji, opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych z chwilą nabycia przez Wnioskodawcę Akcji dotyczyłoby wyłącznie przychodu potencjalnego, nie stanowiącego rzeczywistej korzyści ekonomicznej uzyskanej przez Wnioskodawcę, a jedynie prognozę przychodu, który w przyszłości mógłby uzyskać Wnioskodawca ze zbycia Akcji. W konsekwencji, opodatkowanie potencjalnego przychodu po stronie Wnioskodawcy stanowiłoby zaprzeczenie koncepcji opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako daniny pobieranej od rzeczywistych przychodów (dochodów) uzyskiwanych przez podatników. Innymi słowy, opodatkowanie przychodów w związku z nabyciem przez Wnioskodawcę Akcji już w chwili ich nabycia mogłoby prowadzić do opodatkowania przychodów Wnioskodawcy, których nigdy nie uzyskał.

Wnioskodawca pragnie również wskazać, iż w świetle analizowanego stanu faktycznego, Akcje przekazywane na jego rzecz nie są przez niego otrzymywane pod tytułem darmym. Należy bowiem zauważyć, że Wnioskodawca chcąc otrzymać Opcje uprawniające do nabycia Akcji musi spełnić warunki określone w Programie. Dlatego też należy uznać, że skoro nabycie Akcji jest warunkowane spełnieniem dodatkowych warunków przez Wnioskodawcę, to pomimo braku odpłatności za te akcje, ich nabycie to nie jest nieekwiwalentne.

Niezależnie od powyższego, Wnioskodawca pragnie podkreślić, że z charakteru akcji wynika, że są one jedynie nośnikiem pewnego prawa majątkowego, w szczególności prawa do otrzymania dywidendy (która jest jednak zdarzeniem niepewnym, a jej opodatkowanie następuje w momencie jej otrzymania). Innymi słowy, nie można uznać, że w momencie nabycia przez Wnioskodawcę Akcji powstaje po jego stronie przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia, gdyż Akcje stanowią papiery wartościowe inkorporujące dla Wnioskodawcy zarówno prawa jak i obowiązki wobec XX, a zatem ich przekazanie nie jest świadczeniem jednostronnym.

Reasumując, w opinii Wnioskodawcy, w chwili nabycia Akcji w wyniku realizacji Opcji, Wnioskodawca nie uzyskuje żadnego przychodu (dochodu) w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w szczególności przychodów z tytułu stosunku pracy, czy z tytułu nieodpłatnego świadczenia w ramach innego źródła przychodów.


Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawcy, przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych powstaje po stronie Wnioskodawcy w momencie zbycia Akcji (co w praktyce następuje, co do zasady, jednocześnie z momentem realizacji Opcji, tj. nabycia Akcji) i jest to przychód (dochód) ze źródła kapitały pieniężne, który powinien zostać ustalony jako różnica pomiędzy: wynagrodzeniem z tytułu sprzedaży Akcji przez Wnioskodawcę ustalonym w oparciu o bieżącą cenę rynkową Akcji, a kosztami związanymi z nabyciem i zbyciem tych Akcji przez Wnioskodawcę obejmującymi wynagrodzenie z tytułu nabycia przez Wnioskodawcę Akcji ustalone w oparciu określoną w Opcjach cenę (Grant Price) oraz poniesione przez Wnioskodawcę koszty transakcyjne. Tak ustalony dochód będzie podlegał opodatkowaniu według 19% stawki podatku dochodowego od osób fizycznych, zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie, w związku ze zbyciem Akcji przez Wnioskodawcę będzie na nim ciążył obowiązek wykazania przychodów (dochodów) z tego tytułu w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-38, o którym mowa w art. 45 ust. 1 a pkt 1) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m. in. należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Jednocześnie pojęcie papierów wartościowych zostało - w art. 5a pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - zdefiniowane na potrzeby tej ustawy jako papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Zgodnie z art. 3 pkt 1 lit. a) tej ustawy, przez papiery wartościowe rozumie się m. in. akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji.

W świetle powyższego, niewątpliwie, nabyte w wyniku realizacji Opcji przez Wnioskodawcę Akcje stanowią papiery wartościowe. W konsekwencji, zbycie Akcji przez Wnioskodawcę będzie powodowało powstanie po jego stronie przychodu (dochodu) ze źródła kapitały pieniężne, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Konsekwencją kwalifikacji przychodów (dochodów) Wnioskodawcy z tytułu uczestnictwa w Programie do źródła, jakim są kapitały pieniężne jest zastosowanie do ustalania momentu uzyskania tych przychodów (dochodów) regulacji określonej w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, przychód (dochód) polegający opodatkowaniu podatku dochodowym od osób fizycznych powstaje po stronie Wnioskodawcy w związku z jego uczestnictwem w Programie w momencie zbycia Akcji. Generalnie, z uwagi na założenia Programu dzień ten będzie tożsamy z dniem, w którym Opcje zostaną zrealizowane (Akcje zostaną nabyte) przez Wnioskodawcę.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z tytułu zbycia Akcji przez Wnioskodawcę będzie kwota jemu należna od nabywcy tych akcji, choćby nie została faktycznie otrzymana. W konsekwencji, przychodem tym będzie ustalone w oparciu o bieżącą rynkową cenę Akcji - wynagrodzenie z tytułu zbycia Akcji.

Jednocześnie, jak przewiduje art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochód ze zbycia akcji ustala się jako różnicę pomiędzy sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych, a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W ocenie Wnioskodawcy, do ustalenia kosztów uzyskania przychodów w związku ze zbyciem przez niego Akcji zastosowanie znajdzie art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym, za koszty uzyskania przychodów w związku ze zbyciem m. in. akcji uznaje się wydatki na objęcie lub nabycie udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną.

Tym samym, przychód z tytułu zbycia Akcji będzie mógł zostać pomniejszony o wydatki jakie poniósł Wnioskodawca na ich nabycie oraz w związku z ich zbyciem. W omawianej sytuacji kosztem nabycia Akcji będzie wynagrodzenie należne zbywcy z tytułu zakupu przez Wnioskodawcę Akcji w związku z realizacją Opcji, które jest ustalane w oparciu o Grant Price, tj. w oparciu o cenę nabycia Akcji przez Wnioskodawcę określoną w Opcjach. Ponadto, przychód z tytułu zbycia Akcji przez Wnioskodawcę będzie mógł zostać pomniejszony o koszty transakcyjne poniesione przez Wnioskodawcę.

Jednocześnie, zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

W konsekwencji, dochód uzyskany przez Wnioskodawcę ze zbycia Akcji i obliczony zgodnie ze wskazanymi powyżej zasadami nie podlega łączeniu z dochodami z innych źródeł wymienionych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu 19% stawką podatku.

Jednocześnie, w związku z uzyskaniem wspomnianych powyżej przychodów (dochodów) na Wnioskodawcy ciążył będzie obowiązek ich wykazania w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-38, o którym mowa w art. 45 ust. 1 a pkt 1) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na marginesie Wnioskodawca wskazuje, że przedstawione przez niego stanowisko jest prezentowane w praktyce organów podatkowych. Przykładowo, takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 7 października 2014 r. (sygn. IPPB2/415-557/14-3/MK), 23 października 2014 r. (sygn. IPPB2/415-596/14-3/MG) oraz z 2 marca 2010 r. (sygn. IPPB2/415-756/09-2/AS), jak również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 4 czerwca 2009 r. (sygn. ILPB1/415-344/09-2/AG) i z 14 sierpnia 2009 r. (sygn. ILPB1/415-604/09-2/TW). Ponadto, stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w wyrokach sądów administracyjnych - np. w wyroku WSA w Łodzi z dnia 11 grudnia 2014 r. (sygn. I SA/Łd 1051/14), w wyrokach WSA w Warszawie z dnia 7 lipca 2014 r. (sygn. III SA/Wa 763/14 oraz III SA/Wa 764/14), w wyrokach WSA w Warszawie z dnia 16 czerwca 2014 r. (sygn. III SA/Wa 2452/13 oraz sygn. III SA/Wa 2453/13) oraz w wyroku NSA z dnia 11 grudnia 2013 r. (sygn. II FSK 111/12).


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w zakresie:


  • powstania przychodu z tytułu przyznania opcji na akcje – jest prawidłowe;
  • powstania przychodu w momencie realizacji praw wynikających z opcji – jest nieprawidłowe;
  • powstania przychodu w momencie zbycia akcji nabytych w wyniku realizacji opcji - jest prawidłowe.


W myśl przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania (art. 11 ust. 2 ww. ustawy).

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń w myśl art. 11 ust. 2a ustala się:


  1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
  2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
  3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
  4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.


Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b ww. ustawy).

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Stosownie natomiast do art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym również:


  1. dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych,
  2. oprocentowanie udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w spółdzielniach,
  3. podział majątku likwidowanej osoby prawnej lub spółki,
  4. wartość dokonanych na rzecz wspólników spółek, nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad wynikających z art. 11 ust. 2-2b;",


W myśl art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z:


  1. odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych,
  2. realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;


Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

W myśl art. 17 ust. 1b ww. ustawy, za datę powstania przychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych uważa się moment realizacji tych praw.

Przy ustalaniu wartości przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. c, pkt 6, 7 i 9-10, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19 (art. 17 ust. 2 ww. ustawy).

Papierami wartościowymi – w rozumieniu art. 5a pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – są papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622, Nr 131, poz. 763 i Nr 234, poz. 1391).

Przez pochodne instrumenty finansowe, zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rozumie się instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania oraz instrumentów rynku pieniężnego.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy, instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:


  1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
  2. instrumenty rynku pieniężnego,
  3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
  4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
  5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
  6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
  7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
  8. kontrakty na różnicę,
  9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.


Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce. Wnioskodawca jest pracownikiem Sp. z o.o. należącej do międzynarodowej grupy kapitałowej. Jedynym udziałowcem spółki jest podmiot amerykański. Grupa jest organizatorem programu motywacyjnego, którego celem jest powiązanie wynagrodzenia kluczowych pracowników z interesami udziałowców Grupy.

Podstawowym założeniem programu jest gratyfikacja uczestników, która polega na przyznaniu uczestnikom prawo do opcji na akcje. Opcje te uprawniają Wnioskodawcę do zakupu akcji spółki amerykańskiej po określonej cenie i w określonym czasie. Do czasu realizacji opcji, tj. do czasu nabycia akcji, Wnioskodawca nie posiada w rzeczywistości akcji (ani nimi nie dysponuje), lecz jedynie uzyskuje prawo do nabycia akcji w przyszłości po określonej na dzień otrzymania opcji cenie. Otrzymane opcje są niezbywalne. Wnioskodawca może zrealizować opcje w określonym czasie, co do zasady w okresie 10 lat od momentu przyznania. Prawo do realizacji opcji wygasa po upływie 10 lat od momentu przyznania, zaś opcje niezrealizowane w tym okresie są anulowane. Wnioskodawcy nie łączy ze spółką amerykańską w żadna formalna relacja (pracownicy spółki polskiej nie są i nigdy nie byli zatrudnieni w spółce amerykańskiej).

Otrzymane przez Wnioskodawcę opcje na akcje stanowią pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowym. Opcje na akcje przyznawane w ramach długoterminowego programu motywacyjnego (ang. Long-Term lncentive) dostępne są wyłącznie dla uczestników tego programu, którzy spełniają warunki określone przez Grupę. Nie jest wykluczone, iż inne podmioty, zarówno w Polsce jak i na świecie - w ramach swobody kontraktowej - mogą zawierać opcje na akcje na innych rynkach (regulowanych / nieregulowanych). Niemniej, w ocenie Wnioskodawcy, opcje na akcje nigdy nie będą oferowane na takich samych (identycznych) warunkach, jak w przypadku uczestników programu motywacyjnego. W jego ocenie, nie jest możliwe ustalenie wartości rynkowej przyznanych opcji na akcje XX, z uwagi na to, że:


  • otrzymywane opcje są niezbywalne;
  • w momencie otrzymania opcji Wnioskodawca nie ma pewności, czy będą one mogły zostać przez niego zrealizowane (możliwość realizacji opcji zależy bowiem od przyszłej i nieznanej wartości rynkowej akcji XX) oraz
  • w momencie otrzymania opcji Wnioskodawca nie ma pewności, po jakiej cenie zostaną zrealizowane opcje (wartość ta zależy bowiem od przyszłej i nieznanej wartości akcji XX).


Mając na uwadze powyższe, w szczególności zaś wobec braku konkretnego wymiaru finansowego (braku możliwości ustalenia wartości rynkowej) ww. niezbywalnych opcji na akcje - stanowiących pochodne instrumenty finansowe w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, w momencie ich przyznawania Wnioskodawcy niemożliwe jest ustalenie przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 11 ww. ustawy.

Z chwilą realizacji praw wynikających z ww. pochodnych instrumentów finansowych, tj. objęcia akcji powstaje natomiast przychód, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy. Przychód dla celów podatkowych stanowi wartość rynkowa akcji otrzymanych w wyniku realizacji opcji.

Natomiast w momencie odpłatnego zbycia akcji przez Wnioskodawcę powstanie przychód stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych.

Zgodnie z art. 30b ust. 1 ww. ustawy, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Na podstawie art. 30b ust. 2 pkt 1 ww. ustawy dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14.

Przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niezapłacenie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji (art. 30b ust. 3 ww. ustawy).

Odnosząc się natomiast do kwestii ustalenia kosztów uzyskania przychodu w sytuacji zbycia akcji nabytych w drodze realizacji opcji wskazać należy co następuje.

Generalną zasadą wyrażoną w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Z powyższego wynika, że z chwilą sprzedaży akcji ustala się koszty, które warunkują ich nabycie oraz sprzedaż. W praktyce istotną przesłanką zaliczenia poniesionego przez podatnika wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest istnienie związku przyczynowo-skutkowego miedzy tym wydatkiem, a osiągniętym przychodem. Zatem kosztem uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia akcji objętych (nabytych) w wyniku realizacji pochodnych instrumentów finansowych (opcji) będą wydatki faktycznie poniesione na objęcie akcji oraz ewentualne opłaty związane ze sprzedażą tych akcji.

Jak wynika z treści wniosku w przypadku realizacji opcji – Wnioskodawca będzie otrzymywał akcje odpłatnie – tym samym wystąpią z tego tytułu koszty uzyskania przychodów. Zatem kosztem uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia akcji nabytych w wyniku realizacji pochodnych instrumentów finansowych (opcji) będą wydatki faktycznie poniesione na nabycie tych akcji.

W myśl art. 30b ust. 5 ustawy, dochodów, o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c.

Zgodnie z art. 30b ust. 6 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1, wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, w tym również dochody, o których mowa w art. 24 ust. 14, dochody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych, a także dochody z realizacji praw z nich wynikających, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielniach, w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, i obliczyć należny podatek dochodowy.

W myśl natomiast art. 45 ust. 1a pkt 1 ww. ustawy, w terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b.

Zatem Wnioskodawca jest zobowiązany w zeznaniu podatkowym wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz z odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz obliczyć należny podatek dochodowy.

W konsekwencji, stwierdzić należy, że:


  • otrzymanie opcji na akcje nie stanowi nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest bowiem związane z jakimkolwiek przysporzeniem w majątku osoby otrzymującej opcję. W momencie otrzymania opcji nie powstaje po stronie Wnioskodawcy obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych,
  • uzyskane przez Wnioskodawcę przysporzenie majątkowe związane z realizacją przyznanych pochodnych instrumentów finansowych, w postaci niezbywalnych opcji na akcje spółki amerykańskiej stanowi przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
  • w momencie sprzedaży akcji spółki amerykańskiej nabytych w ramach Programu, tj. realizacji opcji po stronie Wnioskodawcy powstaje przychód podlegający opodatkowaniu, który należy zakwalifikować do przychodów z kapitałów pieniężnych. Opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem podlega dochód stanowiący różnicę pomiędzy uzyskanym przychodem ze zbycia akcji, a kosztami uzyskania przychodów poniesionymi na nabycie akcji, tj. zapłaconą przez Wnioskodawcę cenę realizacji opcji oraz koszty transakcyjne poniesione przez Wnioskodawcę.


Końcowo - odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych oraz przywołanych wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego - wskazać należy, że orzeczenia te dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, jak również powołane wyroki dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni

od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).


Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj