Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-141/14/15-S/MM
z 17 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów, uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 22 października 2014 r. sygn. akt I SA/Gd 1076/14 stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy - przedstawione we wniosku z dnia 3 lutego 2014 r. (data wpływu 10 lutego 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

Z uwagi na stwierdzone we wniosku braki formalne, pismem z dnia 23 kwietnia 2014 r. Nr ITPB2/415-141/14-2/MM wezwano Wnioskodawcę do ich usunięcia. Wniosek Wnioskodawca uzupełnił pismem z dnia 30 kwietnia 2014 r. (data wpływu 5 maja 2014 r.).

W przedmiotowym wniosku oraz w piśmie uzupełniającym przedstawiono następujący stan faktyczny:

Studenci i doktoranci Uniwersytetu wyjeżdżają często poza teren X, aby uczestniczyć w różnego rodzaju konferencjach naukowych, szkoleniach, itp. W związku z powyższymi wyjazdami Uczelnia ponosi często koszty opłat za uczestnictwo (tzw. wpisowe-fee) oraz koszty transportu, zakwaterowania, wyżywienia delegowanych osób. W przypadku, gdy konferencja naukowa organizowana jest na miejscu, to jedynymi kosztami uczestnictwa ponoszonymi przez Uczelnię są koszty opłaty konferencyjnej organizowanej przez inny podmiot. W sytuacjach, gdy uczelnia nie finansuje bezpośrednio powyższych wydatków studenci i doktoranci są zainteresowani w wypłacie im diet na wyżywienie i kosztów dojazdu oraz powrotu.

Część doktorantów związanych z konkretnym projektem naukowym ma zawarte z Uczelnią umowy o pracę (praca tylko w ramach danego projektu). Z kolei część doktorantów podpisuje umowy zlecenia na różne tematy – trochę na prowadzenie zajęć dydaktycznych w ramach projektu, trochę na prowadzenie prac naukowo-badawczych. Jednakże większości doktorantów nie łączy z Uczelnią jakakolwiek umowa cywilnoprawna – poza przyjęciem na studia doktoranckie. Otrzymują oni jedynie stypendium doktoranckie, w ramach którego są zobligowani do przeprowadzenia – zgodnie z regulaminem studiów doktoranckich – do 60 godzin zajęć dydaktycznych dla studentów Uczelni uczestnicząc w konferencjach dotyczących ich studiów, reprezentują jednocześnie Uczelnię wobec innych instytucji, np. Ministerstwa Edukacji, itp.

W myśl art. 8 ustawy o szkolnictwie wyższym, zadaniem Uczelni jest stworzenie warunków do prawidłowej realizacji programu studiów oraz umożliwienie indywidualnego prowadzenia pracy naukowej pod nadzorem opiekuna naukowego. Udział doktorantów w różnego rodzaju konferencjach, sympozjach i seminariach naukowych stanowi integralną część procesu kształcenia i pracy naukowej, gdzie doktoranci uzyskują bieżącą wiedzę naukową i materiały, które będą dostępne w publikacjach książkowych i czasopismach naukowych dopiero w odległej przyszłości. Udział doktoranta w konferencjach szkoleniowych jest jednym z podstawowych elementów bezpłatnego kształcenia kadr naukowych i wydatki z tym związane są w całości finansowane poprzez dotacje z budżetu państwa (art. 94 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opłata z tytułu udziału w konferencji (opłaty konferencyjnej) stanowi przychód doktoranta i podlega opodatkowaniu?

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolna od podatku dochodowego jest wymieniona w pkt 114 wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych oraz wartość świadczeń rzeczowych (w naturze) finansowanych lub współfinansowanych ze środków budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, ze środków agencji rządowych, agencji wykonawczych lub ze środków pochodzących od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, w ramach rządowych programów.

Stosownie do art. 94 ust. 1 Prawo o szkolnictwie wyższym, udział doktoranta w konferencjach szkoleniowych jest jednym z podstawowych elementów bezpłatnego kształcenia kadr naukowych i wydatki z tym związane są w całości finansowane poprzez dotacje z budżetu państwa.

Natomiast § 3 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich z dnia 1 września 2011 r. określa, iż studia doktoranckie stwarzają warunki do uczestniczenia w życiu środowiska naukowego w kraju i zagranicą (prezentacje wyników badań naukowych itp.).

W ocenie Wnioskodawcy stan faktyczny opisany we wniosku, dotyczący doktorantów, na podstawie powyższych przepisów uprawnia przyjęcie stanowiska, że przychód z tytułu opłaty konferencyjnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W dniu 16 maja 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wydał interpretację indywidualną Nr ITPB2/415-141/14/MM stwierdzając, iż stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 3 lutego 2014 r. jest nieprawidłowe. Uznał bowiem, że koszty działalności dydaktycznej – co do zasady – są finansowane z przychodów Uczelni, w tym dotacji otrzymywanych na ten cel z budżetu państwa. Nie sposób zatem uznać, iż opisane we wniosku świadczenia nieodpłatne są dokonywane bezpośrednio z budżetu państwa oraz w ramach programu rządowego (programów rządowych).

W konsekwencji, świadczenie nieodpłatne w postaci opłaty konferencyjnej uiszczanej przez Uczelnię za studenta studiów doktoranckich stanowi przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym - nie korzysta bowiem ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 114 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W dniu 5 czerwca 2014 r. złożone zostało wezwanie do usunięcia naruszenia prawa w przedmiotowej interpretacji. Odpowiedź na ww. wezwanie została udzielona pismem z dnia 4 lipca 2014 r. znak ITPB2/415W-64/14/MU.

W skardze z dnia 6 sierpnia 2014 r. na ww. interpretację, Uniwersytet zarzucił, że wydana interpretacja narusza art. 94 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym poprzez jego niewłaściwą wykładnię skutkującą uznaniem, że koszty opłat za uczestnictwo (tzw. opłaty free) doktorantów w konferencjach naukowych stanowią ich przychód i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, nie korzystają bowiem ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 114 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wyrokiem z dnia 22 października 2014 r., sygnatura akt I SA/Gd 1076/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uchylił zaskarżoną interpretację, stwierdzając że w jego ocenie wydana została ona z naruszeniem przepisów postępowania w stopniu uzasadniającym jej uchylenie. Rozpoznanie wniosku o jej wydanie nastąpiło bowiem z pominięciem badania jego formalnej dopuszczalności.

Zgodnie z art. 165a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) zwanej dalej „O. p.”, gdy żądanie, o którym mowa w art. 165 (dotyczące wszczęcia postępowania podatkowego), zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z jakichkolwiek innych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ podatkowy wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. Przepis art. 165a O. p. znajduje zastosowanie w sprawach z wniosków o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej. Na odpowiednie stosowanie tego przepisu wskazuje wprost art. 14h O. p.

Z art. 165a § 1 O. p. wynika, że w fazie wstępnej postepowania organ podatkowy bada, czy wniosek (podanie) pochodzi od osoby posiadającej legitymację procesową oraz czy nie zachodzą inne przyczyny uniemożliwiające wszczęcie postępowania, tj. czy istnieje stan faktyczny pozwalający na wszczęcie postępowania, czyli czy nie zachodzą przesłanki wyłączające dopuszczalność wszczęcia postępowania w sprawie z wniosku o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej.

W sytuacji stwierdzenia, że w sprawie zachodzą przyczyny uniemożliwiające wszczęcie postępowania, organ zobowiązany jest odmówić wszczęcia postępowania zgodnie z art. 165a O. p. Podkreślenia wymaga, że odmowa wszczęcia postępowania jest obligatoryjnym następstwem stwierdzenia przez organ przesłanek wymienionych w tym przepisie.

Ponadto Sąd wskazał, że zgodnie z art. 14b § 1 O.p. minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretacje przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zdaniem Sądu, powołany art. 14b § 1 O.p. wprowadza bardzo istotne ograniczenie w zakresie możliwości wystąpienia o interpretację. Dlatego też nie każdy i w jakiejkolwiek sprawie może o taką interpretację wystąpić.

W orzecznictwie przyjmuje się, że uprawnionym do wystąpienia z wnioskiem o interpretację jest podmiot, który jest zainteresowany, a więc wywodzi z podanego stanu faktycznego określone skutki prawnopodatkowe, tj. możliwą (choćby potencjalnie) odpowiedzialność podatkową w świetle określonych przepisów prawa podatkowego (por. wyrok WSA w Gliwicach z 15 lipca 2013 r., I SA/Gl 1195/12, LEX nr 1354187; wyrok WSA w Poznaniu z 27 lutego 2013 r., I SA/Po 860/12, LEX 1311100).

Wniosek może zatem złożyć tylko osoba, u której wystąpił lub może wystąpić określony stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) pociągający za sobą określone konsekwencje w sferze prawa podatkowego.

Nie ulega zatem wątpliwości, że pomiędzy sprawą, w której wystąpiono z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji, a zainteresowanym powinien istnieć związek wyrażający się tym, że przedstawiony we wniosku problem musi dotyczyć sfery opodatkowania lub ewentualnego opodatkowania wnioskodawcy. Oznacza to, że wnioskodawca ma uprawnienia do uzyskania od organu podatkowego interpretacji prawa podatkowego w każdej indywidualnej sprawie, która może kształtować jego prawa i obowiązki na gruncie określonej regulacji podatkowej. Wynika z tego, że odnośnie każdego podatnika zainteresowany może żądać od organu wykładni co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów normujących ten podatek w jego indywidualnej sprawie, tj. wykładni wskazującej na zakres i sposób zastosowania przepisów regulujących określony podatek do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, który indywidualizuje zakres jego sprawy. W szczególności zatem żądanie uzyskania interpretacji indywidualnej prawa podatkowego odnosi się do stanów faktycznych (zdarzeń przyszłych) przedstawionych przez wnioskodawcę, co do których wykładnia znajdujących w nich zastosowanie przepisów podatkowych może rzutować na prawidłowe rozliczenie wnioskodawcy w ramach tego podatku.

W efekcie Wnioskodawca ma uzyskać rzetelną informację, jak w dotyczącym go stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym) organ podatkowy interpretuje przepisy podatkowe znajdujące w nim zastosowanie. Wyłącznie więc zainteresowany ma uprawnienia do uzyskania od organu podatkowego interpretacji prawa podatkowego w każdej indywidualnej sprawie, która może kształtować jego prawa i obowiązki na gruncie określonej regulacji podatkowej.

O tym, że przedstawiona kwestia prawna musi dotyczyć bezpośrednio wnioskodawcy świadczy także nałożony na wnioskodawcę obowiązek złożenia oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego (kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego) oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej (14b § 4 O.p.). Oświadczenie, o którym mowa, może zatem skutecznie złożyć wyłącznie osoba (podmiot), wobec której można wszcząć postępowanie podatkowe (kontrolę podatkową, postępowanie kontrolne) w zakresie stanu faktycznego objętego interpretacją).

Ponadto Sąd podkreślił, że sprawa dotycząca uprawnienia do złożenia wniosku o interpretację jest też istotna ze względu na określone przez ustawodawcę skutki udzielenia takiej interpretacji zarówno dla organu, jak i podmiotu, który złożył wniosek o interpretację. Stosownie bowiem do treści art. 14k § 1 O.p. podmiot, który uzyskał interpretację i zastosował się do niej przed jej zmianą lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną, chroniony jest skutkami jej wadliwości. Zyskuje więc swego rodzaju gwarancję, że zastosowanie się do interpretacji indywidualnej nie może mu szkodzić. Nie sposób też pominąć uprawnień wynikających z art. 14o O.p., czyli tzw. milczącej interpretacji, tj. prawnego usankcjonowania prawidłowości stanowiska zawartego we wniosku, w przypadku, gdy organ podatkowy nie wyda interpretacji w ustawowym terminie.

W kontekście powyższego Sąd stwierdził, że osobą zainteresowaną w sprawie jest tylko taki podmiot, który pyta o własną sytuację prawnopodatkową, a nie o sytuację prawną innych podmiotów. Co za tym idzie, nie jest możliwe występowanie o interpretację w sprawie innego podmiotu, choćby nawet wnioskodawca był z nim związany jakimikolwiek relacjami obligacyjnymi (por. wyrok: NSA z 14 października 2010r., II FSK 293/09; WSA we Wrocławiu z 6 września 2011 r., I SA/Wr 583/11; WSA w Gdańsku z 24 listopada 2009 r., I SA/Gd 541/09; dostępne: orzeczeni.nsa.gov.pl).

Jeżeli zatem wnioskodawca nie wykaże związku przedstawionego we wniosku o interpretację stanu faktycznego z jego możliwą odpowiedzialnością podatkową (interesem prawnym na gruncie przepisów podatkowych), to zdaniem Sądu, będzie uzasadniało to ocenę, że o interpretację nie wystąpił – w rozumieniu prawa – zainteresowany, tzn. że ubiega się o nią podmiot nieuprawniony, w świetle unormowania art. 14b § 1 O. p. Istotny wpływ na taką ocenę ma również treść pytania postawionego we wniosku.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy Sąd wskazał, że złożony przez stronę skarżącą wniosek o interpretację indywidualną nie spełnia podstawowego kryterium, tj. zapytania w indywidualnej sprawie wnioskodawcy. Wnioskodawca wystąpił bowiem wprost o udzielenie interpretacji dotyczącej cudzej – a nie własnej – sytuacji prawnej, tj. sytuacji prawnej doktorantów, czyli podmiotów odrębnych od podatnika. Zdaniem Sądu, postawione przez stronę skarżącą pytanie było czytelne i wskazuje w sposób niebudzący wątpliwości, że zmierzała ona jedynie do uzyskania odpowiedzi, czy nieodpłatne świadczenie w postaci opłaty konferencyjnej uiszczanej przez uczelnię za studenta studiów doktoranckich stanowi ich przychód (dochód), który korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 114 u.p.d.o.f.

W ocenie Sądu, organ wydający interpretację nie podjął jakichkolwiek czynności, które zmierzałyby do wyjaśnienia statusu strony skarżącej jako zainteresowanego.

Przedmiotowy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej nie został zatem poddany badaniu z punktu widzenia warunków jego dopuszczalności, a w konsekwencji nie wyjaśniono, czy wobec treści pytania sformułowanego we wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej, skarżąca Uczelnia posiada status zainteresowanego. W szczególności organ nie skorzystał w tym zakresie z uprawnień przewidzianych w art. 169 § 1 O.p. i w rezultacie, wobec braku wyjaśnień co do legitymacji procesowej ubiegania się o interpretację indywidualną w przedstawionej sprawie, nie ocenił podstaw do merytorycznego rozpoznania wniosku poprzez wydanie interpretacji indywidualnej.

Konkludując, zaskarżona interpretacja indywidualna została wydana z naruszeniem przepisów postepowania, tj. art. 14b § 1, art. 165a § 1, 169 § 1 O.p. w z zw. z art. 14h O.p., które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, co uzasadniało jej uchylenie na mocy art. 146 § 1 P.p.s.a.

Ponownie rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, Minister Finansów winien wyjaśnić legitymację procesową wnioskodawcy, z uwzględnieniem oceny prawnej zaprezentowanej w ww. orzeczeniu.

Biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w powołanym wyroku, wezwaniem z dnia 10 marca 2015 r. nr ITPB2/415-141/14-2/MM Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy zwrócił się do Wnioskodawcy o uzupełnienie wniosku, poprzez wyjaśnienie, czy Uniwersytet wystąpił z ww. wnioskiem, w imieniu doktorantów za których opłaca opłatę konferencyjną w zakresie ich sytuacji prawnopodatkowej, czy we własnym imieniu – jako płatnik podatku dochodowego lub podmiot zobowiązany do wystawienia informacji, o której mowa o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zakresie jego obowiązków podatkowych?

Jeżeli intencją Uniwersytetu jest uzyskanie interpretacji dotyczącej jego obowiązków podatkowych, tutejszy organ wezwał ponadto o:

1. sformułowanie pytania w taki sposób aby wskazywało bezpośrednio na kwestie (zagadnienie) oraz konkretne przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), które mają być przedmiotem interpretacji indywidualnej, a także odnosiło się do indywidualnej sprawy Wnioskodawcy – tj. kwestii obowiązków Wnioskodawcy (Uniwersytetu), np. jako płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych, bądź jako podmiotu, na którym ciążą inne obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego;
2. przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego bezpośrednio do przeformułowanego pytania oraz mających być przedmiotem interpretacji przepisów prawa.

W piśmie uzupełniającym z dnia 20 marca 2015 r. wskazano, że Gdański Uniwersytet Medyczny wystąpił we własnym imieniu jako podmiot zobowiązany do wystawienia informacji zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie jego obowiązków podatkowych.

W związku z powyższym ponownie sformułował pytanie w następujący sposób: czy koszty opłaty konferencyjnej ponoszone na rzecz doktorantów, stanowią dla nich nieodpłatne świadczenie (przychód podatkowy), o którym mowa w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i powinny być wykazane w informacji podatkowej PIT-8C, jako przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym?

Zdaniem Wnioskodawcy, opłaty konferencyjne przez niego wypłacane są realizowane ze środków otrzymanych na mocy decyzji Ministerstwa Zdrowia - Departament Budżetu, Finansów i Inwestycji na podstawie ustawy budżetowej na rok 2014, w rozdziale 80306 – działalność dydaktyczna, § 2270 dotacja podmiotowa z budżetu dla uczelni publicznej oraz indywidualnych decyzji NCN i NCBiR.

Na podstawie art. 21 ust. 1 ww. ustawy, wolna od podatku jest wymieniona w pkt 114 wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych oraz wartość świadczeń rzeczowych (w naturze) finansowanych lub współfinansowanych ze środków budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, ze środków agencji rządowych, agencji wykonawczych lub ze środków pochodzących od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, w ramach rządowych programów.

Z art. 94 ust. 1 ustawy o szkolnictwie wyższym wynika, że udział doktoranta w konferencjach szkoleniowych jest jednym z podstawowych elementów bezpłatnego kształcenia kadr naukowych i wydatki z tym związane są w całości finansowane poprzez dotacje z budżetu państwa.

W myśl § 3 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 1 września 2011 r. w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich, studia doktoranckie stwarzają warunki do uczestniczenia w życiu środowiska naukowego w kraju i za granicą (prezentacje wyników badań naukowych itp.).

Wobec powyższego Wnioskodawca uważa, że przedstawione powyżej przepisy uprawniają do przyjęcia stanowiska, że przychód z tytułu opłaty konferencyjnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji Wnioskodawca nie powinien wykazywać go w informacji podatkowej PIT-8C.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jak wynika z art. 11 ust. 1 tej ustawy – w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2015 r. - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 11 ust. 2 ww. ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń – w myśl art. 11 ust. 2a ww. ustawy - ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wymienione zostały źródła przychodów.

Zgodnie z ww. przepisem, źródłami przychodów są:

1. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
   
2. działalność wykonywana osobiście;
   
3. pozarolnicza działalność gospodarcza;
   
4. działy specjalne produkcji rolnej;
   
5. (uchylony);
   
6. najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
   
7. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;
   
8. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
   
   
   
   1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
      
   2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
      
   3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
      
   4. innych rzeczy,
      
      
      
   1. jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany,
      
      
      
9. inne źródła.
   

W myśl art. 20 ust. 1 cytowanej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak wynika z powyższego przepisu katalog przychodów zaliczanych do tzw. przychodów z innych źródeł jest katalogiem otwartym. Tym samym do tego źródła należy zaliczyć wszystkie inne przychody, które nie mogą być zakwalifikowane do pozostałych kategorii źródeł, szczegółowo wymienionych w treści art. 10 ust. 1 pkt 1-8 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Jednocześnie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 114 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych oraz wartość świadczeń rzeczowych (w naturze) finansowanych lub współfinansowanych ze środków budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, ze środków agencji rządowych, agencji wykonawczych lub ze środków pochodzących od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, w ramach rządowych programów.

Z treści cytowanego wyżej przepisu wynika, że aby podatnik mógł skorzystać ze zwolnienia od podatku określonego tym przepisem musi otrzymać:

• nieodpłatne świadczenie, bądź
• świadczenie częściowo odpłatne, bądź
• świadczenie rzeczowe (w naturze),
• świadczenia te muszą być sfinansowane (współfinansowane) z konkretnych, ściśle określonych źródeł,
• otrzymanie świadczeń winno nastąpić w ramach programów rządowych.

Jeżeli zatem podatnik otrzyma takie świadczenie i jest ono finansowane lub współfinansowane m.in. ze środków budżetu państwa w ramach rządowych programów, to wartość tego świadczenia jest zwolniona z podatku.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, doktoranci Uniwersytetu wyjeżdżają często poza teren X, aby uczestniczyć w różnego rodzaju konferencjach naukowych, szkoleniach, itp. W związku z powyższymi wyjazdami Uczelnia ponosi często koszty opłat za uczestnictwo (tzw. wpisowe-fee) oraz koszty transportu, zakwaterowania, wyżywienia delegowanych osób. W przypadku, gdy konferencja naukowa organizowana jest na miejscu, to jedynymi kosztami uczestnictwa ponoszonymi przez Uczelnię są koszty opłaty konferencyjnej organizowanej przez inny podmiot. W sytuacjach, gdy uczelnia nie finansuje bezpośrednio powyższych wydatków studenci i doktoranci są zainteresowani w wypłacie im diet na wyżywienie i kosztów dojazdu oraz powrotu.

Część doktorantów związanych z konkretnym projektem naukowym ma zawarte z Uczelnią umowy o pracę (praca tylko w ramach danego projektu). Z kolei cześć doktorantów podpisuje umowy zlecenia na różne tematy – trochę na prowadzenie zajęć dydaktycznych w ramach projektu, trochę na prowadzenie prac naukowo-badawczych. Jednakże większości doktorantów nie łączy z Uczelnią jakakolwiek umowa cywilnoprawna – poza przyjęciem na studia doktoranckie. Otrzymują oni jedynie stypendium doktoranckie, w ramach którego są zobligowani do przeprowadzenia – zgodnie z regulaminem studiów doktoranckich – do 60 godzin zajęć dydaktycznych dla studentów Uczelni uczestnicząc w konferencjach dotyczących ich studiów, reprezentują jednocześnie Uczelnię wobec innych instytucji, np. Ministerstwa Edukacji, itp.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny należy odwołać się art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. , poz. 572 ze zm.), który stanowi, że przychodami uczelni publicznej są w szczególności:

1. dotacje z budżetu państwa, o których mowa w art. 94 ust. 1 pkt 1-6, 8, 9 i 11 oraz art. 94b;
2. uzyskane z budżetu państwa środki na naukę, o których mowa w ustawie wymienionej w art. 97;
3. odpłatności za świadczone usługi edukacyjne, w szczególności za kształcenie, o którym mowa w art. 99 ust. 1 pkt 1a, oraz za kształcenie na studiach i studiach doktoranckich prowadzonych w formach niestacjonarnych, a także za świadczone przez uczelnie artystyczne usługi artystyczne;
4. opłaty za postępowanie związane z przyjęciem na studia;
5. jednorazowe opłaty za wydanie dyplomu, świadectwa oraz innego dokumentu związanego z tokiem studiów;
6. odpłatności za usługi badawcze i specjalistyczne, specjalistyczne i wysokospecjalistyczne usługi diagnostyczne, rehabilitacyjne lub lecznicze, a także opłaty licencyjne i przychody z działalności kulturalnej;
7. przychody z działalności gospodarczej;
8. przychody z udziałów i odsetek;
9. przychody ze sprzedaży składników własnego mienia oraz z odpłatności za korzystanie z tych składników przez osoby trzecie na podstawie umowy najmu, dzierżawy albo innej umowy;
10. przychody z tytułu darowizn, dziedziczenia, zapisów oraz ofiarności publicznej;
11. środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, niepodlegające zwrotowi;
12. środki, o których mowa w art. 94 ust. 6.

Na podstawie art. 94 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, z budżetu państwa uczelnia publiczna otrzymuje dotacje na:

1. zadania związane z kształceniem studentów studiów stacjonarnych, w tym studentów, o których mowa w art. 99 ust. 1a, z wyłączeniem kształcenia, o którym mowa w art. 99 ust. 1 pkt 1a, kształceniem uczestników stacjonarnych studiów doktoranckich i kadr naukowych oraz utrzymaniem uczelni, w tym na remonty;
2. zadania uczelni wojskowej związane z obroną narodową;
3. zadania uczelni służb państwowych związane z bezpieczeństwem obywateli;
4. zadania uczelni artystycznej związane z działalnością kulturalną w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej;
5. zadania uczelni morskiej związane z utrzymaniem statków szkolnych i specjalistycznych ośrodków szkoleniowych dla kadr morskich;
6. zadania uczelni kształcącej personel lotniczy dla lotnictwa cywilnego, związane z utrzymaniem powietrznych statków szkolnych i specjalistycznych ośrodków szkoleniowych kadr powietrznych;
7. zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów w zakresie określonym w art. 173 ust. 1 oraz dla doktorantów w zakresie określonym w art. 199 ust. 1;
8. zadania związane ze świadczeniami zdrowotnymi, wykonywanymi w ramach kształcenia studentów studiów stacjonarnych w podstawowej jednostce organizacyjnej uczelni medycznej lub innej uczelni publicznej, w której prowadzone jest kształcenie na kierunkach medycznych pod bezpośrednim nadzorem nauczycieli akademickich posiadających kwalifikacje do wykonywania zawodu medycznego właściwego ze względu na treści kształcenia;
9. zadania związane z prowadzeniem podyplomowego kształcenia w celu zdobywania specjalizacji przez lekarzy, lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii, farmaceutów, pielęgniarki i położne oraz przez diagnostów laboratoryjnych;
10. dofinansowanie lub finansowanie kosztów realizacji inwestycji, w tym służących kształceniu studentów i doktorantów, będących osobami niepełnosprawnymi - realizowanych w szczególności z udziałem z budżetu państwa, państwowych funduszy celowych lub środków rozwojowych pochodzących z Unii Europejskiej lub z innych źródeł zagranicznych, o których mowa w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712 i Nr 157, poz. 1241 oraz z 2011 r. Nr 279, poz. 1644);
11. zadania związane ze stwarzaniem studentom i doktorantom, będącym osobami niepełnosprawnymi warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia.

Zgodnie z art. 97 ww. ustawy, zasady i tryb finansowania badań naukowych i prac rozwojowych prowadzonych w uczelni, zakwalifikowanych do finansowania ze środków przewidzianych w budżecie państwa na naukę, określa ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki.

Stosownie do § 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2012 r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej uczelni publicznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 1533), do kosztów działalności dydaktycznej zalicza się koszty związane z:

1. procesem dydaktycznym na studiach i kursach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy, oraz realizacją zadań, o których mowa w art. 94 ust. 1 pkt 2-6, 8, 9 i 11 oraz art. 94b ust. 1 pkt 1-3 i 5 ustawy;
2. kształceniem kadr naukowych;
3. utrzymaniem uczelni publicznej, w tym koszty remontów, z wyjątkiem domów i stołówek studenckich;
4. prowadzeniem innych działań podejmowanych przez uczelnię publiczną w ramach działalności dydaktycznej, których finansowanie zapewniają przychody określone w § 5.

Uwzględniając powyższe, koszty działalności dydaktycznej – co do zasady – są finansowane z przychodów Uczelni, w tym dotacji otrzymywanych na ten cel z budżetu państwa. Nie sposób zatem uznać, iż opisane we wniosku opłaty konferencyjne są dokonywane bezpośrednio z budżetu państwa oraz w ramach programu rządowego (programów rządowych).

W konsekwencji, uiszczona przez Wnioskodawcę opłata konferencyjna stanowi dla doktorantów przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym, gdyż – wbrew stanowisku Wnioskodawcy - nie ma do niej zastosowania zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 114 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że skoro udział doktorantów w różnego rodzaju konferencjach, sympozjach i seminariach naukowych stanowi integralną część procesu kształcenia i pracy naukowej, to opłata konferencyjna ponoszona przez Wnioskodawcę za doktorantów jest ściśle związana z ich studiami doktoranckimi, zatem równowartość tej opłaty stanowi dla tych doktorantów przychód z innych źródeł, a w konsekwencji Wnioskodawca jest obowiązany wykazać ją w informacji PIT-8C, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.