Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/4511-441/15-2/JK
z 2 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2016 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 30 marca 2016 r. (data wpływu 8 kwietnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu mieszkalnego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 kwietnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu mieszkalnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W grudniu 2008 r. Wnioskodawca otrzymał w drodze darowizny od matki, lokal mieszkalny w Warszawie, o powierzchni 37,4 m². W lokalu tym Wnioskodawca mieszkał, nie będąc zameldowany – a jedynie mieszkając, ponosząc wszystkie koszty utrzymania, oraz otrzymując na ten adres korespondencje od ok. 2004 roku. W 2009 r. Wnioskodawca poślubił Jego żonę oraz urodziło im się dziecko. Od razu po narodzinach syna, wystąpiła konieczność objęcia go opieką medyczną ze względu na podejrzenie wrodzonej wady serca oraz nieprawidłowości napięcia mięśniowego. Po opuszczeniu szpitala, syn musiał odbywać rehabilitację ruchową, oraz znajdować się pod opieką kardiologa. Syn znajdował się także pod opieką rehabilitacyjną w Instytucie oraz w Centrum. Ze względu na konieczność zapewnienia dziecku właściwych warunków mieszkaniowych do rozwoju oraz rehabilitacji, na początku 2010 roku Wnioskodawca podjął decyzję o sprzedaży dotychczasowego lokalu mieszkalnego – w którym mieszkał wraz z żoną i synem – oraz zakupu nowego, o większej powierzchni. Dnia 7 kwietnia 2010 r. lokal mieszkalny został sprzedany za 285.000 zł, a za uzyskane środki małżonkowie nabyli lokal mieszkalny przy ulicy S. w M. W lokalu mieszkalnym przy ulicy S. Wnioskodawca mieszka, oraz jest zameldowany do dnia dzisiejszego wraz z żoną, synem oraz córką (rok urodzenia 2011).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Art. 14 ustawy z dnia 6 listopada o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że znowelizowane przepisy mają zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2009 r. Czy można zatem konkludować, że dochód z przedmiotowego prawa został uzyskany po dniu 1 stycznia 2009 r. skoro zbycie prawa nastąpiło dnia 7 kwietnia 2010 r. i tym samym Wnioskodawca może w swojej sytuacji skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT?
2. Dodatkowo, czy w przedstawionej sytuacji mogą mieć zastosowanie zapisy art. 16 i art. 17 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn? Zapisy te stanowią że w szczególnych przypadkach, sprzedaż nieruchomości przed upływem 5 lat nie stanowi podstawy do ustalenia zobowiązania podatkowego. W szczególności, czy opisana sprzedaż mieszkania, wraz z przeznaczeniem pozyskanych środków na zakup nowego mieszkania, generuje obowiązek uiszczenia podatku?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanej sytuacji sprzedaż lokalu mieszkalnego nie powinno wygenerować obowiązku opłacenia podatku dochodowego.

W 2015 roku, Wnioskodawca został przez US wezwany do złożenia wyjaśnień w opisanej sprawie. Wnioskodawca wyjaśnienia złożył w formie pisemnej, oraz – by uniknąć naliczania odsetek – złożył korektę zeznania PIT za 2010 rok, oraz wpłacił obliczony podatek wraz z odsetkami do dnia wpłaty. Jednak opisany stan faktyczny, wraz z przytoczonymi aktami prawnymi, zdaniem Wnioskodawcy powinien kwalifikować opisany dochód do zwolnienia – czy to ze względu na przytoczone przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, czy też ze względu na zapisy ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (pyt. Nr 1). W zakresie pytania dotyczącego ustawy o podatku od spadków i darowizn (pyt. Nr 2) zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

• nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
  
• spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  
• prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany ze sprzedaży w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z powyższego wynika zatem, że w przypadku sprzedaży nieruchomości, bądź jej części decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma data nabycia tej nieruchomości i forma prawna jej nabycia. Ocena prawna skutków podatkowych w przypadku sprzedaży nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości jest bowiem skonkretyzowana odrębnie dla nieruchomości nabytych od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r. i odrębnie dla nieruchomości nabytych po 1 stycznia 2009 r.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy. Moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego. Kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych zarówno między osobami fizycznymi, jak i osobami prawnymi, a tym samym zawarcie między tymi stronami umów o charakterze cywilnoprawnym regulują przepisy Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.) umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo, że strony inaczej postanowiły. Należy zatem wskazać, że nabyciem w rozumieniu przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest każda czynność, na mocy której na osobę fizyczną – nabywcę przechodzi własność nieruchomości, bez względu na to, czy nabycie następuje w sposób odpłatny czy nieodpłatny.

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Z treści wniosku wynika, że w grudniu 2008 r. Wnioskodawca otrzymał w drodze darowizny od matki, lokal mieszkalny, o powierzchni 37,4 m². W lokalu tym Wnioskodawca mieszkał, nie będąc zameldowany – a jedynie mieszkając, ponosząc wszystkie koszty utrzymania, oraz otrzymując na ten adres korespondencje od ok. 2004 roku. W związku ze zmianą sytuacji życiowej na początku 2010 roku Wnioskodawca podjął decyzję o sprzedaży dotychczasowego lokalu mieszkalnego oraz zakupu nowego, o większej powierzchni. Dnia 7 kwietnia 2010 r. lokal mieszkalny został sprzedany za 285.000 zł, a za uzyskane środki małżonkowie nabyli lokal mieszkalny w M.. W lokalu mieszkalnym Wnioskodawca mieszka, oraz jest zameldowany do dnia dzisiejszego wraz z żoną, synem oraz córką.

Dokonując zatem oceny skutków prawnych odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w 2008 r. należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 06 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316, z późn., zm.) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r. od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i płatny jest w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Podstawą obliczenia podatku, zgodnie z art. 30e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl art. 19 ust. 1 ww. ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Natomiast w myśl art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) – c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ustawy).

Postanowienia ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są precyzyjne i nie pozostawiają jakichkolwiek wątpliwości w przedmiocie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości nabytej w latach 2007-2008 i sprzedanej przed upływem 5 – letniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r. (a więc dotyczącym nabycia w latach 2007-2008) nie przewiduje zwolnienia przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości przed upływem okresu wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, w przypadku przeznaczenia środków ze sprzedaży na cele mieszkaniowe, tj. na zakup lokalu mieszkalnego. Oznacza to, że nie ma możliwości zwolnienia z podatku dochodowego w przypadku przeznaczenia przez Wnioskodawcę środków uzyskanych ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w 2008 r. na cele mieszkaniowe.

Wnioskodawca nie może zatem, skoro lokal mieszkalny nabył w 2008 r., skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży w przypadku przeznaczenia tego przychodu na cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zwolnienie wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 131 zostało wprowadzone dopiero ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316, z późn. zm.) zmieniającą zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z nowego zwolnienia z opodatkowania mogą korzystać wyłącznie ci podatnicy, którzy nabyli zbywaną nieruchomość, czy prawo po dniu 31 grudnia 2008 r. Tym samym, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do złożenia zeznania PIT-39, w którym deklaruje się kwotę przychodu zwolnionego z opodatkowania na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy. Przepis ten nie ma bowiem zastosowania do nieruchomości nabytych przed 1 stycznia 2009 r.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w mającym zastosowanie w przedmiotowej sprawie brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., przewiduje zwolnienie z opodatkowania przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia budynków i lokali mieszkalnych na podstawie tzw. ulgi meldunkowej, określonej w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy. Przepis ten stanowi, że wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

1. budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku,
2. lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu,
3. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie,
4. prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie

- jeżeli podatnik był zameldowany w budynku lub lokalu wymienionym w lit. a)-d) na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia, z zastrzeżeniem ust. 21 i 22.

Z uwagi na informację wskazaną w stanie faktycznym wniosku, że Wnioskodawca nie był zameldowany w lokalu mieszkalnym, a jedynie ponosił koszty utrzymania tam mieszkając stwierdzić należy, że nie ma On prawa do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie tzw. ulgi meldunkowej.

Podsumowując, przychód uzyskany przez Wnioskodawcę ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w 2008 r. w darowiźnie od matki nie może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r. gdyż zwolnienie to nie obowiązuje w stanie prawnym mającym zastosowanie do sprawy Wnioskodawcy. Dlatego też, dla skutków podatkowych nie ma znaczenia fakt, czy Wnioskodawca wydatkował środki ze sprzedaży przedmiotowego lokalu mieszkalnego na własne cele mieszkaniowe czy też cudze, gdyż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r. w ogóle nie przewidywała zwolnienia z opodatkowania dla podatników, którzy przychody ze sprzedaży nieruchomości wydatkowali na własne cele mieszkaniowe. Stąd też organ odstąpił od przeprowadzenia wykładni przesłanek zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy, gdyż analiza taka jest bezprzedmiotowa w sytuacji, w której przepis ten w ogóle nie ma zastosowania jak w niniejszej sprawie. Powyższe oznacza, że uzyskany ze sprzedaży dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r., a podatek winien zostać wykazany w zeznaniu PIT-36.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.