Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4514-127/16/DP
z 17 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 lutego 2016 r. (data wpływu do Biura – 4 marca 2016 r.), uzupełnionym 21 kwietnia 2016 r. i 12 maja 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania w związku z nabyciem gruntów rolnych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 marca 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania w związku z nabyciem gruntów rolnych.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w pismach z 11 i 26 kwietnia 2016 r. znak: IBPB-2-1/4514-127/16/DP wezwano do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 21 kwietnia 2016 r. i 12 maja 2016 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest stroną umowy sprzedaży – kupującym.

Małżonkowie pozostawali na dzień nabycia we wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej. Małżonkowie nabywają na podstawie odpłatnej czynności prawnej (umowy sprzedaży) wspólnie grunty na powiększenie wspólnie prowadzonego gospodarstwa rolnego będącego w ich posiadaniu, przy założeniu, że jedno z nich nabyło uprzednio przykładowo 12 hektarów. Oboje będąc we wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej stają się posiadaczami prowadzonego gospodarstwa rolnego. Co więcej nie istnieje w takiej wspólności możliwość zarejestrowania dwóch odrębnych gospodarstw, a powstanie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej prowadzi w konsekwencji do wspólnego prowadzenia gospodarstwa rolnego.

W uzupełnieniu z 12 maja 2016 r. (data wpływu do Biura) Wnioskodawca wskazał, że:

1. Grunty będące własnością jednego z małżonków (męża) są sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne. Na tych gruntach nie jest prowadzona działalność gospodarcza inna niż rolnicza.
2. O ustroju majątkowym małżeńskim mówią przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Przepisy te stosuje się do małżonków w zależności w jakim znajdują się ustroju. Ustrój ten odnosi się też do kwestii podatkowych. Małżonkowie pozostający w ustroju wspólności majątkowej nie muszą być razem ujawnionymi właścicielami by razem prowadzić wspólne gospodarstwo rolne. Zgodnie z treścią ustawy o podatku rolnym za gospodarstwo rolne uważa się grunty nie tylko stanowiące własność, ale też znajdujące się w posiadaniu osób fizycznych. Co więcej małżonkowie pozostający we wspólności majątkowej nie mogą nawet zarejestrować dwóch odrębnych gospodarstw w KRUS, gdyż nie zezwalają na to przepisy.
3. Nabyty grunt był sklasyfikowany w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne – grunt orny (wypis z rejestru gruntów z zaznaczeniem w ewidencji sposobu użytku symbolem R). Na nabytym gruncie będzie prowadzona jedynie działalność rolnicza.
4. Powierzchnia fizyczna nabytych gruntów to obszar 2,4300 ha – przeliczeniowa jest większa.
5. Nabywane wspólnie grunty stanowią gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym: są sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, nie są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza oraz ich łączna powierzchnia przekracza 1 ha. Nabyte grunty powiększą gospodarstwo rolne.
6. Powiększone gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywców przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.
7. Ewentualna kwota podatku będzie się mieściła w limicie kwoty pomocy de minimis w rolnictwie.
   
   

Od 1 stycznia 2016 r. nastąpiła zmiana treści przepisu art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z treścią tego przepisu od 1 stycznia 2016 r. zwalnia się od tego podatku sprzedaż własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, pod warunkiem, że w wyniku dokonania czynności zostanie powiększone gospodarstwo rolne, a powierzchnia gospodarstwa rolnego powstałego w wyniku powiększenia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia. Pierwsza część tego przepisu nie budzi wątpliwości co do gruntów stanowiących gospodarstwo rolne. Przepis ten odwołuje się do ustawy o podatku rolnym. Warunek, który został w nim zawarty dotyczy nabycia skutkującego m.in. powiększeniem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym, którego powierzchnia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha. W przeciwieństwie do poprzedniego brzmienia tego przepisu – w aktualnej treści nie zawarto wymogu, by nabywane grunty weszły w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy. Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym, za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy po zmianie treści przepisu art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma znaczenie dla obowiązku podatkowego w tym podatku (od umowy sprzedaży) przy powiększeniu gospodarstwa rolnego, przez którego z małżonków i kiedy uprzednio nabyte zostały grunty, które już wchodzą w skład wspólnie prowadzonego i powiększanego przez małżonków gospodarstwa rolnego?
2. Jeśli małżonkowie we wspólności ustawowej prowadzą wspólne gospodarstwo rolne będące w ich posiadaniu, a składające się z gruntów, które oddzielnie uprzednio nabyli to czy mogą skorzystać ze zwolnienia w tym podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 2 ww. ustawy?
3. Czy ewentualnie ma w takiej sytuacji znaczenie pod jakie ubezpieczenie podlegają małżonkowie – KRUS czy ZUS?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji gdy małżonkowie pozostają w ustroju wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej to nawet, jeśli grunty zostały uprzednio nabyte przez z nich z osobna to przy tym ustroju majątkowym, faktycznym posiadaniu i wspólnym prowadzeniu gospodarstwa rolnego i przy brzmieniu art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych po 1 stycznia 2016 r. należy uznać, że wszystkie posiadane grunty wchodzą w skład wspólnie prowadzonego gospodarstwa rolnego będącego w ich posiadaniu – co ostatecznie prowadzi do zwolnienia w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadniając swoje stanowisko, Wnioskodawca w uzupełnieniu wskazał, że w wyniku dokonania czynności musi dojść do utworzenia lub powiększenia już istniejącego gospodarstwa rolnego, a powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia nie może być niniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha. Oznacza to, że nabywca żeby skorzystać ze zwolnienia musi być na dzień nabycia właścicielem (współwłaścicielem) użytków rolnych lub gospodarstwa rolnego (lub być w ich posiadaniu), aby został spełniony warunek utworzenia lub powiększenia gospodarstwa rolnego (w przypadku nabywania na współwłasność do spełnienia tego warunku wystarczy, gdy jeden z kupujących jest właścicielem lub posiadaczem takich gruntów).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 223) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

O powstaniu obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Na podstawie art. 4 pkt 1 cyt. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, podstawę opodatkowania – przy umowie sprzedaży − stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, którą określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2. Stawka podatku od umowy sprzedaży m.in. nieruchomości wynosi 2% − art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy.

Jak wynika z powołanych przepisów – sprzedaż nieruchomości podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 9 pkt 2 ww. ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, wraz z będącymi ich częścią składową drzewami i innymi roślinami, pod warunkiem że w wyniku dokonania czynności zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, a powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia; zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz.Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 9).

Jak stanowi art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 1381, ze zm.), opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.

Na podstawie art. 2 ust. 1 ww. ustawy za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

W świetle analizowanej powyżej definicji z art. 1 ustawy o podatku rolnym, gospodarstwo rolne stanowią wyłącznie grunty sklasyfikowane jako użytki rolne.

Stosownie do postanowień § 68 ust. 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. (Dz.U. z 2015, poz. 542, ze zm.) w sprawie ewidencji gruntów i budynków, grunty rolne dzielą się na:

1. użytki rolne, do których zalicza się:
   
   1. grunty orne, oznaczone symbolem – R,
   2. sady, oznaczone symbolem – S,
   3. łąki trwałe, oznaczone symbolem – Ł,
   4. pastwiska trwałe, oznaczone symbolem – Ps,
   5. grunty rolne zabudowane, oznaczone symbolem – Br,
   6. grunty pod stawami, oznaczone symbolem – Wsr,
   7. grunty pod rowami, oznaczone symbolem – W,
   8. grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, oznaczone symbolem – Lzr,
2. nieużytki, oznaczone symbolem – N.
   
   

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem gruntów o powierzchni 12 ha sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne. Na tych gruntach jest prowadzona działalność rolnicza. Wnioskodawca wraz z żoną na podstawie umowy sprzedaży nabyli wspólnie grunty o powierzchni fizycznej 2,4300 ha, sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne – grunt orny. Małżonkowie na dzień nabycia pozostawali w ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Nabyty przez małżonków grunt został zakupiony w celu powiększenia wspólnie prowadzonego gospodarstwa rolnego będącego w ich posiadaniu. Oboje małżonkowie stają się posiadaczami prowadzonego gospodarstwa rolnego. Nabywane wspólnie grunty stanowią gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym. Na nabytym gruncie będzie prowadzona jedynie działalność rolnicza. Powiększone gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywców przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia. Ewentualna kwota podatku będzie się mieściła w limicie kwoty pomocy de minimis w rolnictwie.

Zwolnienie zawarte w art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter warunkowy. Oznacza to, że umowa sprzedaży będzie zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych, tylko wtedy, gdy w rozumieniu ustawy o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności nabywca posiada już grunty rolne (użytki rolne), nabywany grunt będzie stanowił gospodarstwo rolne oraz gdy w wyniku dokonania czynności sprzedaży zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, którego powierzchnia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha.

Podkreślenia wymaga, że w myśl art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w zw. z art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym, nabywca, aby skorzystać ze zwolnienia musi być na dzień nabycia właścicielem (współwłaścicielem) użytków rolnych lub gospodarstwa rolnego, albo muszą być one w jego posiadaniu, żeby mógł zostać spełniony warunek utworzenia lub powiększenia gospodarstwa rolnego. Utworzenie lub powiększenie gospodarstwa rolnego w rozumieniu ww. przepisów nie jest więc uzależnione od posiadania ściśle określonego tytułu prawnego do gruntów, do których są przyłączane grunty nabywane.

Stosownie do art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380), posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny).

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, Wnioskodawca jest właścicielem użytków rolnych o powierzchni 12 ha. W przypadku nabycia przez Wnioskodawcę – nawet na współwłasność z żoną nieposiadającą prawa własności do użytków rolnych – gruntów stanowiących gospodarstwo rolne o powierzchni 2,4300 ha, dojdzie zatem do powiększenia gospodarstwa rolnego; powierzchnia gospodarstwa rolnego powstałego w wyniku powiększenia będzie mieściła się w określonym w ustawie przedziale, tj. pomiędzy 11 ha a 300 ha.

Wnioskodawca wskazał, że powiększone gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywców przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia. Ewentualna kwota podatku będzie się mieściła w limicie kwoty pomocy de minimis w rolnictwie.

Wobec powyższego oraz mając na względzie przywołane przepisy należy stwierdzić, że przedstawiona we wniosku czynność nabycia przez małżonków nieruchomości rolnej będzie podlegała, na mocy art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zwolnieniu od podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie dokonując analizy art. 9 pkt 2 ww. ustawy, należy wskazać, że dla zastosowania zwolnienia z niego wynikającego, nie ma znaczenia z tytułu jakiego rodzaju ubezpieczenia małżonkowie (nabywcy) opłacają składki – czy z tytułu ubezpieczenia społecznego (ZUS) czy też z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników (KRUS).

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M. Curie-Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.