Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB3/4510-1109/15-2/DP
z 11 marca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 18 grudnia 2015 r. (data wpływu 29 grudnia 2015 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie obowiązku rozpoznania przychodów podatkowych związanych z zawarciem ugody dotyczącej ustalenia wysokości odszkodowania z tytułu odstąpienia od wykonania umowy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie obowiązku rozpoznania przychodów podatkowych związanych z zawarciem ugody dotyczącej ustalenia wysokości odszkodowania z tytułu odstąpienia od wykonania umowy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką akcyjną, która świadczy usługi zarządzania flotą pojazdów, personelem mobilnym oraz monitorowaniem pojazdów. W dniu 17 października 2012 r. Spółka podpisała umowę z V. S.A. (dalej: V.), której przedmiotem było dostarczenie i montaż systemu monitorowania zużycia paliwa obejmującego urządzenia oraz oprogramowanie w zbiornikach, pojazdach szynowych i maszynach, pojazdach samochodowych oraz lokalizacji i monitorowania położenia tych pojazdów i maszyn (dalej: Umowa).

Umowa nie została jednak zrealizowana. W związku ze złożeniem oświadczeń o odstąpieniu od Umowy zarówno przez F., jak i przez V. pomiędzy stronami powstał spór dotyczący wzajemnych roszczeń. F. wniósł o zobowiązanie przez Sąd V. do wydania na rzecz Spółki 1649 szt. urządzeń służących do monitorowania pracy pojazdów i zużycia paliwa (dalej: Urządzenia), o zasądzenie od V. na rzecz F. kwoty 170.988,63 zł wraz z odsetkami ustawowymi tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z systemu, kwoty 2.157.080,51 zł tytułem roszczenia o odszkodowanie w postaci zapłaty za pogorszenie urządzeń zamontowanych w pojazdach V. oraz kwoty 986.196,95 zł wraz z odsetkami ustawowymi, tytułem zapłaty kary umownej, a także wniósł o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

V. powództwem wzajemnym z dnia 13 czerwca 2014 r. wniósł o zasądzenie od F. kwoty w łącznej wysokości 4.188.451,94 zł. należności głównej wraz z odsetkami ustawowymi, z tytułu roszczeń odszkodowawczych, na które składa się: zapłata kary umownej w wysokości 986.196,95 zł oraz roszczenia o odszkodowanie w postaci: kosztów demontażu i zwrotu Urządzeń w wysokości 453.836,58 zł, kosztu zwrotu Urządzeń w wysokości 17.964,36 zł, kosztów zakupu akumulatorów w wysokości 6.968,64 zł, kart HID w wysokości 22.750 zł, utraconych korzyści z tytułu braku wdrożenia systemu w wysokości 1.571.910,83 zł i różnicy w kosztach zużycia paliwa w wysokości 1.128.824,58 zł, a także wniósł o zasądzenie na rzecz V. kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Spółka wraz z V. dążąc do polubownego zakończenia powstałego między nimi sporu zawarły Ugodę przed mediatorem. Strony w Ugodzie postanowiły, że:

1. Umowa nie doszła do skutku i nie została wykonana, z uwagi na złożone przez obie strony oświadczenia o odstąpieniu od Umowy. V. rozpoczął korzystanie z Urządzeń F. wyłącznie dla celów testowych, w związku z procedurą odbiorową polegającą na weryfikacji spełniania przez system F. parametrów wymaganych w Umowie. V. nie nabył prawa własności do urządzeń na mocy Umowy. Urządzenia dostarczone przez F. i podlegające zwrotowi nie są wadliwe;
   
2. brak spełnienia warunków Umowy był spowodowany przyczynami obiektywnymi niezależnymi od obu stron. Strony dołożyły należytej staranności przy realizacji Umowy;
   
3. niedojście Umowy do skutku z opisanej powyżej przyczyny i złożenie przez obie Strony oświadczeń o odstąpieniu od Umowy, skutkowało powstaniem po obu Stronach roszczeń odszkodowawczych, które strony niniejszą Ugodą ostatecznie regulują w celu przywrócenia stanu sprzed zawarcia Umowy i umożliwienia F. korzystania w dalszej działalności ze zwróconych urządzeń, zamontowanych aktualnie w pojazdach V.;
   
4. F. przysługuje roszczenie o odszkodowanie w wysokości 2.157.080,51 zł za pogorszenie Urządzeń zamontowanych w pojazdach V. wraz z odsetkami ustawowymi od tej kwoty od dnia wniesienia pozwu (12 maja 2014 r.), które na dzień 25 sierpnia 2015 r. wynoszą 288.398,71 zł. oraz roszczenie z tytułu kary umownej za odstąpienie od Umowy w wysokości 986.196,95 zł wraz z odsetkami ustawowymi od tej kwoty od dnia 6 maja 2014 r., które na dzień 25 sierpnia 2015 r. wynoszą 133.960,67 zł. Suma należności F. z tytułu odszkodowania i kary umownej wraz z odsetkami ustawowymi do dnia 25 sierpnia 2015 r. wynosi 3.565.636,84 zł;
   
5. V. przysługuje roszczenie o odszkodowanie za wszelkie szkody związane z demontażem i zwrotem urządzeń lub wynikające z demontażu i zwrotu urządzeń, w tym m.in. wynikające z wykorzystania zasobów V. do przeprowadzania dodatkowych testów i wydłużonych procedur odbiorowych, w wysokości 4.188.451,94 zł;
   
6. F. uznaje roszczenie V. z tytułu odszkodowania, o którym mowa w lit. e powyżej, w wysokości 3.534.271,31 zł.;
   
7. V. uznaje roszczenia F. z tytułu odszkodowania i kary umownej, o których mowa w lit. d powyżej, w wysokości 3.534.271,31 zł.;
   
8. V. zobowiązuje się wydać F. urządzenia na zasadach i warunkach opisanych w Ugodzie;
   
9. Strony potrącają wobec siebie wzajemne wierzytelności będące przedmiotem roszczeń wymienionych w pkt f i g powyżej, w wysokości 3.534.271,31 zł każda.
   
   

F. i V. oświadczyły w Ugodzie, że wyczerpuje ona wszelkie roszczenia i żądania Stron zawarte w pozwie oraz we wszystkich pismach procesowych, a także wszelkie ewentualne inne roszczenia wynikające z Umowy lub pozostające w związku z Umową lub odstąpieniem od niej. Jednocześnie, Strony zobowiązały się zakończyć przedmiotowy spór i nie wysuwać wobec siebie w przyszłości żadnych roszczeń objętych przedmiotowym postępowaniem, bądź ewentualnych innych roszczeń wynikających z Umowy lub/i odstąpieniem od niej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w tak przedstawionym stanie faktycznym Spółka uzyskuje przychód do opodatkowania, zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, w wartości różnicy pomiędzy przysługującym V. roszczeniem o odszkodowanie w kwocie 4.188.451,94 zł a roszczeniem V. o odszkodowanie uznanym przez Spółkę w wysokości 3.534.271,31 zł?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie uzyskuje on przychodu do opodatkowania, zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o PDOP, w wartości różnicy pomiędzy przysługującym V. roszczeniem o odszkodowanie w kwocie 4.188.451,94 zł a roszczeniem V. o odszkodowanie uznanym przez Spółkę w wysokości 3.534.271,31zł.

Uzasadnienie stanowiska Spółki

Przepis art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o PDOP stanowi, że za przychód rozumie się m.in. wartość umorzonych zobowiązań. Ustawodawca posłużył się w tym przepisie pojęciem „umorzonego zobowiązania”. Przepisy prawa podatkowego nie normują jednak wprost tego zagadnienia. Nie posługuje się nim również ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.; dalej: K.C. lub Kodeks cywilny). Jak wskazuje się jednak w literaturze, zasadne wydaję się posiłkowanie w tym zakresie przepisami Kodeksu cywilnego dotyczącymi wygaśnięcia wierzytelności lub zobowiązań przez potrącenie, odnowienie, zwolnienie z długu (art. 498-508 K.C.).

Zgodnie z art. 498 § 1 K.C. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Zgodnie natomiast z art. 506 § 1 K.C. jeżeli w celu umorzenia zobowiązania dłużnik zobowiązuje się za zgodą wierzyciela spełnić inne świadczenie albo nawet to samo świadczenie, lecz z innej podstawy prawnej, zobowiązanie dotychczasowe wygasa (odnowienie). Z kolei, art. 508 K.C. stanowi, że zobowiązanie wygasa w przypadku, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Zwolnienie z długu sprowadza się do tego, że skoro wierzytelność jest prawem wierzyciela, to nie ma przeszkód, aby wierzyciel zrzekł się tego prawa, tj. by umorzył zobowiązanie bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Podkreślić należy, że samo zrzeczenie się wierzyciela aktem jednostronnym nie wystarcza jednak do zwolnienia z długu. Zobowiązanie wygasa dopiero na skutek umowy między stronami, w której wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Wskazać należy, że w doktrynie prawa podatkowego nie wyjaśniono jednoznacznie, czy umorzenie zobowiązania, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o PDOP dotyczy wszystkich trzech wymienionych przypadków. Tytułem przykładu, Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 21 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 125/13 uznał, że „(...) W świetle ustawy z 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych bez znaczenia jest to, czy do umorzenia zobowiązania (długu) dochodzi w wyniku zwolnienia z długu, czy też odnowienia, czy potrącenia. Wygaśnięcie zobowiązania jest instytucją prawa cywilnego, a jej uregulowania należy szukać w odpowiednich przepisach tego prawa (art. 498-508 k.c.), według których wygaśnięcie zobowiązania następuje na skutek potrącenia, odnowienia i zwolnienia z długu, przy czym wymienione przypadki nie wyczerpują wszystkich zdarzeń, które powodują wygaśnięcie zobowiązania. Nie mają one jednak znaczenia w świetle przepisów odnoszących się do określonych w art. 12 ust 1 pkt 3 u.p.d.o.p. przychodów osób prawnych (...). Za prawidłowe, w świetle językowej wykładni art. 12 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.p., uznać należy kwalifikowanie jako przychodu określonego omawianym przepisem, umorzonej wierzytelności, bez względu na sposób umorzenia, wystarczy zatem istnienie zobowiązania pieniężnego po stronie podatnika i umorzenie tego zobowiązania. Prawodawca poprzez użycie zwrotu normatywnego "wartości umorzonych zobowiązań" nie wskazał, kiedy umorzenie zobowiązania skutkuje powstaniem przychodu. Bez względu na sposób umorzenia zobowiązania powstaje zatem przychód do opodatkowania”.

Odnosząc powyższe argumenty do stanu faktycznego uznać należy, że po stronie Wnioskodawcy nie doszło do umorzenia zobowiązania, w szczególności przez potrącenie, odnowienie jak też zwolnienie z długu w rozumieniu art. 498-508 K.C. W związku z powyższym Wnioskodawca nie uzyskuje przychodu do opodatkowania, zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o PDOP, w wartości różnicy pomiędzy przysługującym V. roszczeniem o odszkodowanie w kwocie 4.188.451,94 zł a roszczeniem V. o odszkodowanie uznanym przez Spółkę w wysokości 3.534.271,31zł jak również w wartości wszelkich roszczeń i żądań Stron zawartych w pozwie oraz we wszystkich pismach procesowych, a także wszelkich ewentualnych innych roszczeń wynikających z Umowy lub pozostających w związku z Umową lub odstąpieniem od niej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej przez Spółkę oceny swego stanowiska.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr z 2012 poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.