INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów, w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia ….sygn. akt…., uprawomocnionym w dniu 7 lutego 2012 r., stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 7 kwietnia 2011 r. (data wpływu 11 kwietnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 czerwca 2011 r. (data wpływu 17 czerwca 2011 r.) oraz pismem z dnia 27 kwietnia 2012 r. (data wpływu 7 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia usług związanych z uczestnictwem pracowników dydaktyczno-naukowych Uczelni w konferencjach naukowych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia usług związanych z uczestnictwem pracowników dydaktyczno-naukowych Uczelni w konferencjach naukowych.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 15 czerwca 2011 r. oraz pismem z dnia 27 kwietnia 2012 r. (data wpływu 7 maja 2012 r.) o doprecyzowanie stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT.

Wnioskodawczyni ponosi opłaty za uczestnictwo swoich pracowników dydaktyczno-naukowych w konferencjach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, edukacji, sportu, które odbywają się za granicą (w krajach Wspólnoty i w państwach trzecich). Wnioskodawczyni nabywa powyższe usługi w celu umożliwienia kadrze uczelnianej kształcenia się.

Zdarzają się sytuacje, w których Wnioskodawczyni nabywa od zagranicznych podmiotów organizujących konferencje naukowe jedynie publikacje pokonferencyjne w wersji papierowej (książki lub broszury) – nie uczestnicząc w samej konferencji. Wszystkie wydawnictwa posiadają nr ISBN. Sprzedającym materiały może być przy tym zagraniczna uczelnia bądź inny podmiot.

Występują także przypadki, w których Wnioskodawczyni wysyła materiały naukowe napisane przez jej pracowników dydaktyczno-naukowych do opublikowania w materiałach pokonferencyjnych zagranicznych, lub do wydawnictw zagranicznych, za co organizator takiej konferencji czy wydawnictwo zagraniczne pobiera opłatę.

Materiały takie przed publikacją muszą zostać zweryfikowane przez organizatorów konferencji zagranicznych (bądź wydawnictwo) celem potwierdzenia, że spełniają wszystkie wymagania dotyczące treści merytorycznej. Po zatwierdzeniu materiał jest publikowany albo w Internecie albo w wersji papierowej. W przypadku wersji papierowej Uczelnia otrzymuje jeden egzemplarz potwierdzający opublikowanie danego materiału. W przypadku książek publikowanych na stronach internetowych, ich treść dostępna jest dla wszystkich użytkowników sieci nieodpłatnie na stronie wydawnictwa. Za publikacje pracownicy naukowo-dydaktyczni otrzymują punkty wliczane do dorobku naukowego. Publikacja może stanowić jeden rozdział w książce, stanowiącej wówczas pracę zbiorową, artykuł, albo całą książkę.

W pismach stanowiących uzupełnienie wniosku, wskazano, iż jeżeli chodzi o charakter uczestnictwa w konferencjach pracowników dydaktycznych Wnioskodawczyni, może być on zarówno aktywny (gdy udział w konferencji obejmuje wygłoszenie własnych prelekcji, bądź np. zabieranie głosu w dyskusji na dany temat konferencji), jak i bierny – pracownik uczestniczy w konferencji wyłącznie jako słuchacz. Opisany we wniosku stan faktyczny obejmuje swym zakresem szereg sytuacji. Bywa tak, że przed konferencją zgłaszane są referaty, z których tylko część ukazuje się w materiałach konferencyjnych. Zatem część będzie mogła być wygłoszona, a część nie zostanie dopuszczona na daną konferencję – w związku z negatywną oceną merytoryczną.

Za referaty opublikowane i wygłoszone dydaktycy otrzymują punkty do swojego dorobku naukowego.

Wnioskodawczyni zaznacza również, że mogą zdarzyć się takie sytuacje, że choć nie zostały wygłoszone referaty na konferencję przez danych pracowników, to często, po referacie innej osoby, występuje tzw. panel dyskusyjny na przedstawiony temat, gdzie każdy z uczestników konferencji ma możliwość zabrania głosu.

Reasumując, na tej samej konferencji będą zatem występować uczestnicy „aktywni” i „bierni”. Bowiem dydaktycy mogą zgłosić udział w konferencji z referatem lub bez.

Charakter dyskusji zależy każdorazowo od samych uczestników, tzn. od tego, czy będą chcieli rozwinąć temat i zrodzi się wiele pytań i wątpliwości w związku z problematyką, a także od organizatorów konferencji, tzn. czy w ogóle uwzględnią panele dyskusyjne po wykładach, odczytach, prelekcjach.

Wnioskodawczyni wskazała, iż udział pracowników w konferencji jest zazwyczaj poprzedzony wcześniejszym zgłoszeniem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opłatę za uczestnictwo w konferencjach należy traktować jako płatność za usługę wstępu na imprezę naukową i czy w związku z tym usługa ta podlega opodatkowaniu w kraju, w którym odbywa się konferencja...

Zdaniem Wnioskodawczyni, płatność za uczestnictwo w konferencji należy kwalifikować jako opłatę za usługę wstępu na imprezę odpowiednio z dziedziny nauki, kultury, sztuki, edukacji, sportu w rozumieniu art. 28g ustawy o VAT.

Termin ,,usługa wstępu” nie jest zdefiniowany na gruncie ustawy o VAT. Dla potrzeb wykładni wspomnianego przepisu zasadne jest zatem ustalenie znaczenia tego pojęcia w języku potocznym. Zgodnie ze słownikiem internetowym Wydawnictwa Naukowego PWN S.A. podstawowe znaczenie słowa ,,wstęp” to ,,możliwość wejścia gdzieś, prawo uczestniczenia w czymś”.

Wnosząc opłatę za udział w konferencji dla swoich pracowników, Wnioskodawczyni wykupuje dla nich prawo uczestniczenia w konferencji, tzn. prawo do uczestnictwa w prelekcjach, wykładach, warsztatach, panelach dyskusyjnych, konsumpcji serwowanych w ramach konferencji posiłkach, uczestnictwa w imprezach integracyjnych przewidzianych w programie konferencji itp. Zdaniem Wnioskodawczyni nie ma zatem wątpliwości, iż przedmiotem świadczenia ze strony organizatora konferencji jest w takim przypadku usługa wstępu na konferencję (imprezę naukową, edukacyjną).

Przyjmując powyższe założenie, zdaniem Wnioskodawczyni miejsce świadczenia omawianej usługi należy ustalać w oparciu o art. 28g ustawy o VAT. Przepis ten stanowi, iż:

1. Miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.
2. Miejscem świadczenia usług w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji, rozrywki oraz podobnych usług, takich jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych do tych usług, w tym świadczenia usług przez organizatorów usług w tych dziedzinach, świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, jest miejsce, w którym ta działalność faktycznie jest wykonywana.
   
   

Podatnikiem, o którym mowa w cytowanym przepisie, zgodnie z art. 28a ustawy o VAT, jest:

1. podmiot, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust, 2, lub działalność gospodarczą, odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
2. osoba prawna niebędąca podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana do celów podatku lub podatku od wartości dodanej.
   
   

Ponieważ Wnioskodawczyni spełnia kryteria podatnika w powyższym rozumieniu, miejsce świadczenia usługi wstępu na imprezy naukowe należy w jej przypadku ustalać na podstawie art. 28g ust. 1. Oznacza to, iż każdorazowo miejscem świadczenia usługi wstępu na konferencje organizowaną w kraju innym niż Polska będzie państwo, w którym ta impreza faktycznie się odbywa.

Dla Wnioskodawczyni oznacza to, że nie znajduje zastosowania zasada, wynikająca z art. 28b ustawy o VAT, tzn. usługa taka nie podlega automatycznie opodatkowaniu w Polsce jako miejscu siedziby Wnioskodawczyni jako usługobiorcy. Zasady opodatkowania usługi wstępu na konferencje wynikać będą natomiast z przepisów podatkowych obowiązujących w państwie, w którym konferencja się faktycznie odbywa.

Mając na uwadze rozstrzygnięcie zawarte w wyroku WSA w Opolu z dnia…, stanowisko Wnioskodawczyni, w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego, uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni będzie ponosić opłaty za uczestnictwo swoich pracowników dydaktyczno - naukowych w konferencjach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, edukacji, sportu, które będą odbywały się za granicą (w krajach Wspólnoty i w państwach trzecich). Wnioskodawczyni będzie nabywała powyższe usługi w celu umożliwienia kadrze uczelnianej kształcenia się.

Charakter uczestnictwa w konferencjach pracowników dydaktycznych Uczelni może być zarówno aktywny (gdy udział w konferencji będzie obejmował wygłoszenie własnych prelekcji, bądź np. zabieranie głosu w dyskusji na dany temat konferencji), jak i bierny – pracownik będzie uczestniczył w konferencji wyłącznie jako słuchacz. Opisane we wniosku zdarzenie przyszłe obejmuje swym zakresem szereg okoliczności towarzyszących. Może być tak, że przed konferencją zgłaszane są referaty, z których tylko część ukazuje się w materiałach konferencyjnych. Zatem część będzie mogła być wygłoszona, a część nie zostanie dopuszczona na daną konferencję – w związku z negatywną oceną merytoryczną.

Za referaty opublikowane i wygłoszone dydaktycy otrzymują punkty do swojego dorobku naukowego. Mogą również zdarzyć się takie sytuacje, że choć nie zostały wygłoszone referaty na konferencję przez danych pracowników, to często, po referacie innej osoby, występuje tzw. panel dyskusyjny na przedstawiony temat, gdzie każdy z uczestników konferencji ma możliwość zabrania głosu.

Na tej samej konferencji będą zatem występować uczestnicy „aktywni” i „bierni”. Bowiem dydaktycy mogą zgłosić udział w konferencji z referatem lub bez. Charakter dyskusji będzie zależał każdorazowo od samych uczestników, tzn. od tego, czy będą chcieli rozwinąć temat i zrodzi się wiele pytań i wątpliwości w związku z problematyką, a także od organizatorów konferencji, tzn. czy w ogóle uwzględnią panele dyskusyjne po wykładach, odczytach, prelekcjach.

Wnioskodawczyni wskazała, iż udział pracowników w konferencji jest zazwyczaj poprzedzony wcześniejszym zgłoszeniem.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą kwestii, czy opłatę za uczestnictwo w konferencjach należy traktować jako płatność za usługę wstępu na imprezę naukową i czy w związku z tym usługa ta będzie podlegać opodatkowaniu w kraju, w którym odbywa się konferencja.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1. ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
   
   

Powyższy artykuł wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Ma ona zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy.

Zgodnie z regułą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n.

W myśl zaś art. 28g ust. 1 ustawy miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

W przypadku innych usług w dziedzinie nauki (usług związanych z działalnością naukową) zastosowanie znajdzie natomiast zasada ogólna z art. 28b ust. 1 ww. ustawy.

Stosownie do art. 53 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z dnia 11.12.2006 r. s. 1, z późn. zm.) miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

Usługi wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne obejmują świadczenie usług, których podstawową cechą jest przyznawanie prawa wstępu w zamian za bilet lub opłatę, w tym opłatę w formie abonamentu, biletu okresowego lub opłaty okresowej, w szczególności prawa wstępu na wydarzenia edukacyjne i naukowe, takie jak konferencje i seminaria.

Natomiast usługi pomocnicze do usług wstępu obejmują usługi, które są bezpośrednio powiązane ze wstępem na wydarzenia kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, świadczone oddzielnie na rzecz osoby uczestniczącej w wydarzeniu za opłatą.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z uczestniczeniem pracowników dydaktyczno - naukowych w konferencji naukowej. Podmiot, który nabywa usługę (Uczelnia) – podatnik w rozumieniu art. 28a ustawy – jest zainteresowany uczestniczeniem jego pracowników w określonych imprezach o charakterze naukowym. Usługi wstępu na tego typu imprezy obejmują świadczenie usług, których podstawową cechą jest przyznawanie prawa wstępu w zamian za opłatę. Podkreślenia wymaga, że opłata dotyczy zawsze udziału w danym wydarzeniu (w tym przypadku: w konferencji naukowej), nie zaś samego wstępu na organizowaną imprezę. Zatem to usługa wstępu obejmuje, co do zasady, prawo do udziału w prelekcjach, wykładach, warsztatach, panelach dyskusyjnych, konsumpcji serwowanych w ramach konferencji posiłków czy uczestnictwa w imprezach integracyjnych przewidzianych w programie konferencji, czyli te elementy, które z reguły zawierają się w tzw. opłacie konferencyjnej, a podmiot nabywający usługę wstępu umożliwia pracownikom szeroki dostęp do konferencji, nie ograniczający się jedynie do fizycznego wstępu do miejsca, gdzie odbywa się konferencja.

Reasumując, usługi uczestnictwa w konferencjach, o których mowa we wniosku, należy uznać za usługi wstępu, których miejsce świadczenia znajduje się w miejscu (państwie), w którym te imprezy (konferencje naukowe) się odbywają.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie tut. Organ informuje, że w zakresie określenia miejsca świadczenia związanego z uczestnictwem pracowników dydaktyczno-naukowych Uczelni w konferencjach naukowych - zdarzenie przyszłe - wydano interpretację w zakresie uznania sprzedaży materiałów pokonferencyjnych w formie papierowej za towar, stawki podatku na materiały pokonferencyjne w postaci książek i broszur oraz stawki podatku na materiały pokonferencyjne nabywane od zagranicznych uczelni rozstrzygnięto w interpretacjach (zaistniały stan faktyczny) i (zdarzenie przyszłe), w zakresie określenia miejsca świadczenia usług polegających na publikacji tekstów autorstwa pracowników Uczelni wydano interpretacje (zaistniały stan faktyczny) i (zdarzenie przyszłe).

Tut. Organ zauważa, iż od 1 lipca 2011 r. ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 134, poz. 780) wprowadzone zostały zmiany do ustawy o podatku od towarów i usług. Zmianie uległa między innymi treść przepisu art. 28a i 28b ustawy.

Obecnie art. 28a ustawy ma następującą treść:

Na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1. ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
   
   

Natomiast zmieniony art. 28b ust. 1 ustawy otrzymał brzmienie:

Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego , po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.