Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4514-600/15-4/LS
z 7 marca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 23 grudnia 2015 r. (data wpływu 28 grudnia 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 29 lutego 2016 r. (data nadania 26 lutego 2016 r., data wpływu 29 lutego 2016 r.) na wezwanie Nr IPPB2/4514-600/15-2/LS z dnia 23 lutego 2016 r. (data nadania 24 lutego 2016 r., data doręczenia 26 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

D. Sp. z o.o. (dalej: D. lub Wnioskodawca) oraz inne spółki z grupy kapitałowej D. (dalej: Grupa D.), tj.: D. - A. Sp. z o.o., K. Sp. z o.o., U. Sp. z o.o. oraz M. Sp. z o.o. utworzyły Podatkową Grupę Kapitałową D. (dalej: PGK) w rozumieniu art. la UPDOP na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego (dalej: umowa PGK), która została zarejestrowana przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego. W związku z zawarciem i rejestracją umowy PGK:

1. PGK będzie funkcjonowała w okresie trzech kolejnych lat podatkowych od 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. włącznie albo do dnia utraty statusu podatnika przez PGK, jeżeli nastąpi to przed dniem 31 grudnia 2018 r.;
   
2. pierwszy rok podatkowy PGK rozpocznie się w dniu 1 stycznia 2016 r.;
   
3. w ramach PGK:
   • D. jest spółką dominującą (dalej: Spółka Dominująca) w rozumieniu art. la ust. 2 pkt 1) lit. b) ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 851, ze zm.; dalej: UPDOP), oraz została wyznaczona jako spółka reprezentująca PGK w zakresie obowiązków wynikających z UPDOP i z Ordynacji podatkowej w rozumieniu art. la ust. 3 pkt 4 UPDOP;
     
   • D. - A. Sp. z o.o., K. Sp. z o.o., U. Sp. z o.o. oraz M. Sp. z o.o. są spółkami zależnymi (dalej razem jako: Spółki Zależne) w rozumieniu art. la ust. 2 pkt 1) lit. b) UPDOP.
   
   
   

Spółka Dominująca posiada bezpośrednio co najmniej 95% udziałów w Spółkach Zależnych.

W okresie funkcjonowania PGK i posiadania przez nią statusu podatnika podatku dochodowego od osób prawnych, pomiędzy Spółkami Zależnymi oraz pomiędzy Spółkami Zależnymi i Spółką Dominującą mogą być zawierane różnego rodzaju transakcje. W szczególności Spółki zależne mogą udzielać pożyczek Wnioskodawcy. Udzielanie pożyczek będzie rodzajem czynności wchodzących w zakres działalności gospodarczej prowadzonej przez te podmioty.

W momencie udzielenia pożyczki (pożyczek) Spółki Zależne będą zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT. Pieniądze będące przedmiotem umowy pożyczki w chwili jej zawarcia będą się znajdowały na terytorium Polski.

Pożyczka (pożyczki) zostanie (-ą) udzielona (-e) odpłatnie, tj. pożyczkodawca będzie uprawniony do wynagrodzenia w formie odsetek. Spółki Zależne będą również udzielać pożyczki (pożyczek) oprocentowanych innym podmiotom wchodzącym w skład PGK.

Pismem z dnia 23 lutego 2016 r. Nr IPPB2/4514-600/15-2/LS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

• doprecyzowanie przedstawionego zdarzenia przyszłego poprzez:
  - wskazanie, czy z tytułu zawarcia umów pożyczek przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tych czynności będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług (podatkiem od wartości dodanej) lub też zwolniona z podatku od towarów i usług (podatku od wartości dodanej).
  
  

Pismem z dnia 29 lutego 2016 r. (data nadania 26 lutego 2016 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w wyznaczonym terminie. W nadesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:

W związku z zawarciem umów pożyczek przynajmniej jedna ze stron (tj. pożyczkodawca) będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług tj. będzie zwolniona z podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy pożyczki otrzymane przez Wnioskodawcę od Spółek Zależnych będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, pożyczka / pożyczki otrzymane przez Wnioskodawcę od Spółek Zależnych nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i w związku z tym na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tego tytułu.

Uzasadnienie:

1.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o PCC, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają w szczególności umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Z kolei zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług (z określonymi w ustawie wyjątkami niemającymi zastosowania w niniejszym przypadku).

W świetle powyższego, o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych decydować będzie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

2.

Odwołując się zatem do przepisów ustawy o VAT wskazać należy, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jednocześnie, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca pragnie wskazać, iż Spółki Zależne udzielając pożyczki / pożyczek m.in. na rzecz Wnioskodawcy, będą ich udzielały w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (za wynagrodzeniem w formie odsetek). W konsekwencji, należy uznać, że Spółki Zależne będą działały jako podatnik VAT z tytułu realizowanych transakcji udzielania pożyczki / pożyczek. Zatem czynność udzielenia pożyczki powinna podlegać przepisom ustawy o VAT, będąc jednocześnie zwolnioną z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

3.

Minister Finansów w wydawanych interpretacjach powszechnie podkreśla, iż pożyczki udzielone przez podatnika VAT podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przykładowo:

• interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 marca 2014 r. o sygn. IBPP2/443-1241/12/KO, zgodnie z którą:
  „Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca udzielił pożyczki na okres czterech miesięcy innej spółce z o.o. Pożyczka jest oprocentowana. Raty odsetkowe są płatne raz w miesiącu. Obie spółki mają siedzibę na terytorium Polski. Spółka pożyczająca jak i pożyczkobiorca są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Spółka udzielająca pożyczki nie ma w przedmiocie działalności usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych. Mając na uwadze treść powołanych przepisów prawa oraz opis zaistniałego stanu faktycznego należy stwierdzić, iż usługa udzielenia pożyczki przez Wnioskodawcę spółce z o. o. spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i korzysta ze zwolnienia, na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.”
  
• interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27 marca 2014 r. o sygn. IPPP1/443-125/14-2/AS, zgodnie z którą:
  „Należy wskazać, że czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem usługi udzielania pożyczek stanowią czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, stosownie do art. 5 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy, przy czym korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.”
  
  
  

W konsekwencji, w świetle art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, pożyczka / pożyczki udzielone na rzecz Wnioskodawcy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i w związku z tym na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tego tytułu.

Analogiczne stanowisko jest prezentowane przez Ministra Finansów w wydawanych przez niego interpretacjach indywidualnych, przykładowo:

• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 15 kwietnia 2014 r. o sygn. IBPBII/1/436-27/14/MZ, zgodnie z którą:
  „Z ustaleń dokonanych przez Wnioskodawcę na gruncie podatku od towarów i usług wynika, że opisana przez niego transakcja podlega regulacji ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem jeżeli z wydanej dla kontrahenta interpretacji (Wnioskodawca wskazuje, że Spółka IP wystąpiła z wnioskiem o interpretację w zakresie podatku od towarów i usług) wynika, że przedmiotowa umowa pożyczki będzie podlegać regulacji ustawy o podatku od towarów i usług (będzie czynnością zwolnioną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług), to na mocy art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym Wnioskodawca (pożyczkobiorca) nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu tej umowy.”
  
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 marca 2015 r. o sygn. ILPB2/436-363/14-4/MK, zgodnie z którą:
  „(...) jeżeli opisana we wniosku pożyczka podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz jednocześnie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 tej ustawy, to w sprawie znajdzie zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym oznacza to, że pożyczka nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.”
  
  

Reasumując, pożyczki udzielone na rzecz Wnioskodawcy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i w związku z tym na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tego tytułu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy oceny stanowiska Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 223) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu – który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki.

W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa została zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka podlega również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca – pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Należy wskazać, że w ustawie przewidziano sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
   
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
     
   • umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   
   

Zaznaczyć jednak należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że w okresie funkcjonowania PGK i posiadania przez nią statusu podatnika podatku dochodowego od osób prawnych, pomiędzy Spółkami Zależnymi oraz pomiędzy Spółkami Zależnymi i Spółką Dominującą mogą być zawierane różnego rodzaju transakcje. W szczególności Spółki zależne mogą udzielać pożyczek Wnioskodawcy. Udzielanie pożyczek będzie rodzajem czynności wchodzących w zakres działalności gospodarczej prowadzonej przez te podmioty. W momencie udzielenia pożyczki (pożyczek) Spółki Zależne będą zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT. Pieniądze będące przedmiotem umowy pożyczki w chwili jej zawarcia będą się znajdowały na terytorium Polski. Pożyczka (pożyczki) zostanie (-ą) udzielona (-e) odpłatnie, tj. pożyczkodawca będzie uprawniony do wynagrodzenia w formie odsetek. Spółki Zależne będą również udzielać pożyczki (pożyczek) oprocentowanych innym podmiotom wchodzącym w skład PGK. W związku z zawarciem umów pożyczek przynajmniej jedna ze stron (tj. pożyczkodawca) będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług tj. będzie zwolniona z podatku od towarów i usług.

Przyjmując za Wnioskodawcą, że w związku z zawarciem umów pożyczek przynajmniej jedna ze stron (tj. pożyczkodawca) będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług tj. będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, powyższa czynność będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W przeciwnym wypadku umowa pożyczki będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, że rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.