Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4514-120/16/MZ
z 1 czerwca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 28 lutego 2016 r. (data wpływu do Biura – 1 marca 2016 r.), uzupełnionym 19 maja 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 marca 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 11 maja 2016 r. znak: IBPB-2-1/4514-120/16/MZ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 19 maja 2016 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 6 listopada 2015 r. w siedzibie Urzędu Skarbowego w W., po przeprowadzonej licytacji nieruchomości gruntowej nr 47/1, objętej księgą wieczystą, stanowiącej własność zobowiązanej E. W., Wnioskodawca nabył razem z małżonką – będąc we wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej, ww. nieruchomość. Małżonkowie nabyli nieruchomość za kwotę 58.425,00 zł. (słownie pięćdziesiąt osiem tysięcy czterysta dwadzieścia pięć złotych 0/100). Tą cenę wpłacili spełniając tym samym warunki licytacji.

Tego samego dnia, po skończonej licytacji, Wnioskodawca napisał oświadczenie zgodnie z procedurą administracyjną o następującej treści: „Oświadczam, że nieruchomość nabytą w dniu 06-11-2015r. oznaczoną księgą wieczystą nabywam z majątku wspólnego za środki finansowe stanowiące majątek wspólny mojej małżonki B. G. Umów małżeńskich majątkowych nie zawieraliśmy, stosunki majątkowe małżeńskie podlegają ustrojowi wspólności ustawowej”.

W dniu 3 grudnia 2015 r. Wnioskodawca otrzymał pismo: postanowienie o przybiciu na rzecz licytanta, który zaoferował najwyższą cenę. Naczelnik Urzędu Skarbowego w W.

– administracyjny organ egzekucyjny postanawia o przybiciu na rzecz licytanta: małżeństwo K. G., B. G. zam. – we wspólności majątkowej małżeńskiej, który zaoferował najwyższą cenę (cenę nabycia) w wysokości 58.425,00 zł. za nieruchomość gruntową nr 47/1 o powierzchni 353 m² objętej w Sądzie Rejonowym księgą wieczystą, stanowiącej własność zobowiązanej E. W. Sprzedaż egzekucyjna odbyła się w dniu 6 listopada 2015 r. w pierwszym terminie licytacyjnym.

Na dzień licytacji, tj. 6 listopada 2015 r. zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych nabycie ww. nieruchomości jest zwolnione od podatku. Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych

Rozdział 1 Art. 2. Nie podlegają podatkowi: pkt 3) umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym.

W 2016 roku przepis ten został uchylony.

Dodatkowo śledząc przepisy w Kodeksie Postępowania Cywilnego – ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. jest zapis:

§ 1. Komornik udzieli przybicia osobie ofiarującej najwyższą cenę, jeżeli po trzykrotnym wezwaniu do dalszych postąpień nikt więcej nie zaofiarował.

§ 2. Z chwilą przybicia dochodzi do skutku sprzedaż ruchomości na rzecz nabywcy. Od tego czasu należą do niego pożytki ruchomości.

Od czasu licytacji minęło ponad 3 miesiące. 10 lutego 2016 r. małżonkowie otrzymali pismo od naczelnika Urzędu Skarbowego informujące ich, że: postanowienie o przyznaniu własności jest ostateczne zatem można złożyć do ksiąg wieczystych w Sądzie Rejonowym w W. wniosek o ujawnienie w księdze wieczystej prawa własności nieruchomości na rzecz nabywcy: K. G. i B. G. – we wspólności ustawowej małżeńskiej.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

1. Sprzedaż egzekucyjna nieruchomości nr 47/1 odbyła się dnia 6 listopada 2015 r. w pierwszym terminie licytacyjnym.
   Na podstawie przepisów art. 17 § 1, art. 111m § 1 i § 5, art. 111r § 1 i § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji Naczelnik Urzędu Skarbowego w W. postanawia o przybiciu na rzecz licytanta (małżeństwo K. G. i B. G.) dnia 3 grudnia 2015 r.
   Podstawą zawarcia umowy były przepisy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji – art. 111c, 111f.
   
   
2. Postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. o przyznaniu własności nieruchomości gruntowej nr 47/1 zostało wydane na podstawie przepisów art. 17 § 1, art. 112b § 1 i § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. (Dz.U. z 2014 r., poz. 1619; obecnie Dz.U. z 2016 r., poz. 599).
   
   
3. Postanowienie stało się ostateczne w administracyjnym toku postępowania dnia 6 lutego 2016 r. Z treści postanowienia w myśl art. 112b § 3 wynika:
   
   • Postanowienie o przyznaniu własności, które stało się ostateczne, przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub podlega złożeniu do zbioru dokumentów. Postanowienie o przyznaniu własności jest także tytułem egzekucyjnym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości.
   • Postanowienie o przyznaniu własności, które stało się ostateczne, przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub podlega złożeniu do zbioru dokumentów. Postanowienie o przyznaniu własności jest także tytułem egzekucyjnym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości (art. 112b § 4).
   • Ostateczne postanowienie o przyznaniu własności, wraz z planem podziału kwoty uzyskanej z egzekucji jest tytułem do wykreślenia w księdze wieczystej lub w zbiorze dokumentów wszelkich praw, które według planu podziału wygasły.
   • Na podstawie postanowienia o przyznaniu własności wykreśla się wszystkie hipoteki obejmujące nieruchomość, jeżeli w postanowieniu stwierdzono zapłacenie przez nabywcę całej ceny nabycia gotówką lub czekiem potwierdzonym.
   • Stosownie do przepisu art. 112g ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nabywca nie może żądać unieważnienia nabycia ani zmniejszenia ceny z powodu wad nieruchomości lub przedmiotów razem z nią nabytych.
   
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

1. Czy nabycie ww. nieruchomości nie podlega podatkowi w myśl ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?
2. Czy data 6 listopada 2015 r. jest datą nabycia w postępowaniu egzekucyjnym nieruchomości gruntowej nr 47/1 objętej księgą wieczystą, na podstawie, której Wnioskodawca jest zwolniony od uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych?
   
   

Wnioskodawca wskazał, że obowiązek podatku od czynności cywilnoprawnych powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej (art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). Z definicji o „czynności prawnej” Wnioskodawca dowiaduje się, że: Czynność prawna to pewien stan faktyczny, polegający na co najmniej jednym oświadczeniu woli, zmierzającym do ustanowienia, zmiany lub zniesienia stosunku prawnego (l), lub czynność prawna jest dokonana, gdy strony (bądź strona – przy czynnościach prawnych jednostronnych) złożą oświadczenia woli (2).

Według rozeznania Wnioskodawcy czynność prawna, która skutkuje dla niego i jego małżonki, zwolnieniem od podatku nastąpiła w momencie przybicia na licytacji, tj. 6 listopada 2015 r.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 869 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego z chwilą przybicia dochodzi do skutku sprzedaż ruchomości na rzecz nabywcy. Ponadto w dniu po zakończonej dla małżonków pomyślnie licytacji, będąc w obowiązku administracyjnym, Wnioskodawca napisał oświadczenie dla Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. o następującej treści: „Oświadczam, że nieruchomość nabytą w dniu 06-11-2015r. oznaczoną księgą wieczystą nabywam z majątku wspólnego za środki finansowe stanowiące majątek wspólny mojej małżonki B. G. Umów małżeńskich majątkowych nie zawieraliśmy, stosunki majątkowe małżeńskie podlegają ustrojowi wspólności ustawowej.”

Zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych – Rozdział 1 art. 2 pkt 3: Nie podlegają podatkowi: umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym.

Stosownie do art. 869 ustawy z dnia 17 grudnia 2013 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2014 r., poz. 101):

§ 1. Komornik udzieli przybicia osobie ofiarującej najwyższą cenę, jeżeli po trzykrotnym wezwaniu do dalszych postąpień nikt więcej nie zaofiarował.

§ 2. Z chwilą przybicia dochodzi do skutku sprzedaż ruchomości na rzecz nabywcy. Od tego czasu należą do niego pożytki ruchomości.

Wnioskodawca podkreślił, że postąpił zgodnie z literą prawa i uznał, że pozyskanie nieruchomości gruntowej nr 47/1 objętej księgą wieczystą w postępowaniu egzekucyjnym jest zwolnione od podatku.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 223) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, moment dokonania czynności cywilnoprawnej.

Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży w myśl ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy). Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Przepis art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy od czynności cywilnoprawnych określa stawkę podatku, która wynosi m.in. od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r., zawierała uregulowania w art. 2 pkt 3, zgodnie z którymi nie podlegały temu podatkowi umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym. Przepis ten od 1 stycznia 2016 r. został uchylony ustawą z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1045). Stosownie do treści art. 50 ust. 2 ww. ustawy do opodatkowania czynności cywilnoprawnych, z tytułu których obowiązek podatkowy powstał na podstawie ustawy zmienianej w art. 23 przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Z powyższego wynika, że wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o którym mowa w uchylonym przepisie art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych dotyczy tych czynności cywilnoprawnych, z tytułu których obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych powstał przed 1 stycznia 2016 r.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz jego uzupełnieniu wynika, że 6 listopada 2015 r. Wnioskodawca wraz z żoną, z którą pozostaje na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej, nabył za kwotę 58.425,00 zł – w drodze licytacji przeprowadzonej w siedzibie Urzędu Skarbowego w W. – nieruchomość gruntową nr 47/1, stanowiącą własność zobowiązanej E. W. Sprzedaż odbyła się w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2014 r., poz. 1619, ze zm.). Po zamknięciu licytacji, Naczelnik Urzędu Skarbowego w W. 3 grudnia 2015 r. wydał dla małżonków postanowienie o przybiciu na rzecz licytanta, który zaoferował najwyższą cenę. Po wniesieniu opłaty stanowiącej cenę nabycia nieruchomości, Naczelnik Urzędu Skarbowego w W., działając na podstawie przepisów art. 17 § 1 oraz art. 112b § 1 ww. ustawy, wydał postanowienie o przyznaniu własności ww. nieruchomości na rzecz nabywców, tj. Wnioskodawcy i jego żony. Postanowienie o przyznaniu własności stało się ostateczne 6 lutego 2016 r.

Zgodnie z art. 110w § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji zajętą nieruchomość organ egzekucyjny sprzedaje w drodze licytacji publicznej.

Na podstawie art. 111m § 1 ww. ustawy po zamknięciu licytacji organ egzekucyjny wydaje postanowienie o przybiciu na rzecz licytanta, który zaoferował najwyższą cenę.

Postanowienie o przybiciu zawiera firmę lub imię i nazwisko nabywcy, oznaczenie nieruchomości, datę licytacji i cenę nabycia (art. 111m § 5 cyt. ustawy)

W myśl 112 § 1 powołanej ustawy z chwilą gdy postanowienie o przybiciu stało się ostateczne, organ egzekucyjny wzywa licytanta, który uzyskał przybicie, aby w terminie 14 dni od otrzymania wezwania złożył do depozytu organu egzekucyjnego cenę nabycia z potrąceniem wadium złożonego w gotówce. Na wniosek nabywcy organ egzekucyjny może wyznaczyć dłuższy termin uiszczenia ceny nabycia, nieprzekraczający jednak 3 miesięcy.

Zgodnie z art. 112b § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji jeżeli postanowienie o przybiciu stało się ostateczne i nabywca uiścił cenę nabycia albo postanowienie o ustaleniu ceny nabycia stało się ostateczne i jednostka lub osoba, o których mowa w art. 110n, uregulowała całą cenę nabycia, organ egzekucyjny wydaje postanowienie o przyznaniu własności.

W myśl art. 112b § 3 ww. ustawy postanowienie o przyznaniu własności, które stało się ostateczne, przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub podlega złożeniu do zbioru dokumentów. Postanowienie o przyznaniu własności jest także tytułem egzekucyjnym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości.

Z chwilą kiedy postanowienie o przyznaniu własności stało się ostateczne, do nabywcy należą pożytki z nieruchomości. Od tej chwili nabywca ponosi również daniny publiczne przypadające z nieruchomości, których płatność przypada w dniu, w którym postanowienie o przyznaniu własności stało się ostateczne, lub po tym dniu (art. 112b § 4 ww. ustawy).

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazano, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Kluczowe znaczenie ma więc pojęcie czynności prawnej oraz moment jej dokonania. Czynność cywilnoprawna jest dokonana z momentem, gdy dochodzi do zrealizowania wszystkich elementów konstytuujących daną czynność.

W opisanej sytuacji zrealizowanie wszystkich elementów opisanej we wniosku czynności następuje dopiero wówczas, gdy Wnioskodawca stał się właścicielem wylicytowanej nieruchomości, a więc kiedy postanowieniem została mu przyznana własność nieruchomości.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów faktyczne przeniesienie na rzecz Wnioskodawcy i jego małżonki własności nieruchomości nr 47/1, skutkujące powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych, miało miejsce dopiero z chwilą kiedy postanowienie o przyznaniu własności tej nieruchomości stało się ostateczne, a zatem 6 lutego 2016 r.

Nie można zatem zgodzić się z twierdzeniem Wnioskodawcy, że czynność prawna, która skutkuje zwolnieniem od podatku nastąpiła w momencie przybicia na licytacji, tj. 6 listopada 2015 r.

Z uwagi na fakt, że w przedmiotowej sprawie faktyczne przeniesienie własności nieruchomości nr 47/1 miało miejsce 6 lutego 2016 r. i w tym samym dniu powstał obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawarcia umowy sprzedaży tej nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym, to umowa ta nie korzysta z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Przedmiotowa interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). A zatem tylko Wnioskodawca może czerpać z wydanej interpretacji ochronę prawną.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.