Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-2/4511-92/16/MMa
z 10 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 21 grudnia 2015 r. (data otrzymania 18 stycznia 2016 r.), uzupełnionym 30 marca 2016 r. i 26 kwietnia 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej zwrotu osobom fizycznym niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego własnego mieszkania w zakresie ustalenia prawa do ubiegania się o zwrot – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 stycznia 2016 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej zwrotu osobom fizycznym niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego własnego mieszkania w zakresie ustalenia prawa do ubiegania się o zwrot.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismami z 17 marca 2016 r. i 13 kwietnia 2016 r. Znak: IBPB-2-2/4511-92/16/MMa wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 30 marca 2016 r. i 26 kwietnia 2016 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni wraz z mężem chce wybudować niewielki dom jednorodzinny do 100 m². Małżonkowie chcieliby skorzystać z pomocy państwa w postaci zwrotu niektórych wydatków poniesionych w związku z budową domu, o których mowa w art. 20 i następnych ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi.

Wnioskodawczyni wskazała, że małżonkowie spełniają w zasadzie wszystkie warunki określone w powołanej ustawie. Wątpliwości związane są jedynie z tym, czy nie będzie przeszkodą do skorzystania z ww. pomocy państwa fakt, że mąż Wnioskodawczyni jest współwłaścicielem budynku, który po śmierci ojca męża odziedziczyli: małżonek Wnioskodawczyni, jego matka i brat, przy czym małżonek ma największy udział w tym budynku.

Budynek ma dwa poziomy z jednym wejściem. Jeden poziom jest zamieszkały, drugi zaś niezamieszkały i pozbawiony wszelkich instalacji, brak jest tynków, wylewek – stan tej części budynku jest surowy.

Zamieszkałą część zajmuje matka i brat męża Wnioskodawczyni a małżonkowie mieszkają w domu rodzinnym Wnioskodawczyni.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że jej małżonek jest współwłaścicielem budynku dwupiętrowego, w którym tylko jedno piętro pełni funkcję mieszkalną, a drugie piętro jest w stanie surowym, bez instalacji, nie spełnia funkcji mieszkalnej – pełni funkcję przechowywania materiałów i sprzętu. Udział męża Wnioskodawczyni w przedmiotowym budynku wynosi 4/6, natomiast udział matki i brata męża Wnioskodawczyni wynosi po 1/6.

Wnioskodawczyni zaznaczyła, że udzielenie odpowiedzi na pytanie czy w przypadku gdyby współwłaściciele budynku mieszkalnego, którego współwłaścicielem jest jej mąż, dokonali zniesienia współwłasności posiadany przez jej męża udział w ww. budynku mieszkalnym pozwoliłby na otrzymanie na wyłączność co najmniej jednego lokalu mieszkalnego, zależy przede wszystkim od oceny, czy w ww. budynku dałoby się wydzielić dwa niezależne lokale mieszkalne – w chwili obecnej tylko jedno piętro budynku spełnia taką funkcję, a drugie piętro budynku jest w stanie surowym, bez instalacji, nie spełnia funkcji mieszkalnej – pełni funkcje przechowywania materiałów, sprzętów. Nawet w przypadku odpowiedzi pozytywnej, kwestią wątpliwą pozostaje, czy większościowy udział męża pozwoliłby mu na otrzymanie na wyłączność lokalu mieszkalnego w przypadku zniesienia współwłasności. Tak jak Wnioskodawczyni wskazała powyżej, współwłaścicieli budynku jest trzech, a lokale co najwyżej dwa, co więcej, w przedmiotowym budynku mąż nie zamieszkuje od 6 lat i nie chce mieszkać tam także w przyszłości. Stąd też w przypadku zniesienia współwłasności budynku, cały budynek zostałby przyznany matce męża, która w nim zamieszkuje i będzie mieszkać także w przyszłości, ewentualnie, gdyby dało się wydzielić dwa odrębne lokale mieszkalne, jeden lokal mieszkalny zostałby przyznany dla matki męża, zaś drugi lokal otrzymałby brat męża.

Wnioskodawczyni wskazała, że ustawowa definicja samodzielnego lokalu mieszkalnego w odniesieniu do różnych stanów faktycznych napotyka na liczne trudności interpretacyjne i niejednolitość stosowania. Jak wynika z art. 2 pkt 3 ustawy o własności lokali, stwierdzić, czy lokal spełnia wymóg samodzielności może jedynie starosta w formie zaświadczenia. Do wniosku o stwierdzenie samodzielności lokalu należy natomiast dołączyć stosowną dokumentację w postaci planu lokalu, sporządzonego przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia w zakresie projektowania, który pozwoli na stwierdzenie organowi, że lokal posiada wskazane wyżej cechy. Wnioskodawczyni wskazała, że nie jest w interesie jej męża występowanie o wydzielenie w budynku, w którym jest współwłaścicielem, dwóch samodzielnych lokali mieszkalnych. Tylko bowiem starania męża w tym kierunku pozwoliłyby jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy starosta zatwierdziłby, że w budynku da się wydzielić dwa samodzielne lokale mieszkalne, czy też uznałby, że nie da się wydzielić dwóch samodzielnych lokali.

Ponadto Wnioskodawczyni zaznacza, że przez lokal (przez przedpokój w tym lokalu), znajdujący się na pierwszym piętrze budynku prowadzą schody na strych, który to strych jest pomieszczeniem pomocniczym także dla lokalu mieszczącego się na parterze budynku. Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 24 maja 2011 r., sygn. akt II SA/Wr 119/2011 lokal nie może być uznany za samodzielny jeżeli w obrębie jego trwałych ścian znajduje się pomieszczenie, które miałoby stanowić własność lub współwłasność innych osób bądź część nieruchomości wspólnej. Dlatego też drzwi znajdujące się w lokalu na pierwszym piętrze prowadzące na strych, który jest pomieszczeniem pomocniczym także dla lokalu znajdującego się na parterze, dyskwalifikują lokal znajdujący się na pierwszym piętrze jako samodzielny. Zgodnie z powyższym wyjaśnieniem, w budynku, którego współwłaścicielem jest mąż Wnioskodawczyni nie da się wydzielić dwóch samodzielnych lokali mieszkalnych, a tym bardziej większej ich liczby.

W związku z powyższym zdarzeniem zadano następujące pytanie.

Czy w związku z opisanym stanem faktycznym Wnioskodawczyni będzie mogła skorzystać z pomocy państwa w postaci zwrotu części VAT za materiały budowlane?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przy spełnieniu pozostałych kryteriów określonych w ustawie o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi będzie mogła skorzystać ze zwrotu części VAT za materiały budowlane. Małżonek Wnioskodawczyni jest wprawdzie współwłaścicielem budynku, ale jest jeszcze oprócz niego 2 innych współwłaścicieli – matka męża i jego brat. Nawet gdyby przyjąć, że w przedmiotowym budynku dałoby się wyodrębnić 2 lokale (obecnie nie jest zniesiona współwłasność – jest tylko postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku) to są jeszcze pozostali współwłaściciele – matka męża i jego brat. Nawet większościowy udział męża w budynku nie przesądza, że jemu przypadnie jeden lokal mieszkalny w przypadku zniesienia tej współwłasności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie zaznaczyć należy, że niniejsza interpretacja indywidualna wydana została wyłącznie dla Wnioskodawczyni. Natomiast współmałżonek Wnioskodawczyni – jako odrębny podatnik – winien zwrócić się z odrębnym wnioskiem o wydanie interpretacji w swojej indywidualnej sprawie, jeżeli jest zainteresowany jej uzyskaniem. Zgodnie bowiem z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Zgodnie z art. 38 i art. 39 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1865) – z dniem 1 stycznia 2014 r. straciła moc ustawa z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz.U. Nr 177, poz. 1468 ze zm.) regulująca zasady zwrotu osobom fizycznym części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych przez te osoby w związku z budową i remontem budynku mieszkalnego lub jego części.

Zgodnie natomiast z art. 20 ust. 1 ww. ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi – osoba fizyczna, która po dniu 1 stycznia 2014 r. poniosła wydatki na zakup materiałów budowlanych, ma prawo ubiegać się o zwrot części tych wydatków, zwany dalej „zwrotem wydatków”.

Ponadto – zgodnie z art. 20 ust. 3 pkt 1-5 ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi – o zwrot wydatków można się ubiegać, jeżeli:

1. wydatki zostały poniesione w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych w związku:
   
   1. budową domu jednorodzinnego albo
      
   2. nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstał lokal mieszkalny;
2. przedsięwzięcie, o którym mowa w pkt 1, było realizowane na podstawie pozwolenia na budowę wydanego po dniu 1 stycznia 2014 r. albo na podstawie zgłoszenia budowy;
   
3. powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, o których mowa w pkt 1, nie przekracza odpowiednio:
   
   1. 75 m² i 100 m²,
      
   2. 85 m² i 110 m² – w przypadku gdy osoba fizyczna w dniu wydania pozwolenia na budowę albo w dniu dokonania zgłoszenia budowy, o których mowa w pkt 2, wychowywała przynajmniej troje dzieci spełniających warunki, o których mowa w art. 7 ust. 1a;
4. osoba fizyczna do końca roku kalendarzowego, w którym wydano pozwolenie na budowę lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego albo dokonano zgłoszenia budowy, nie ukończyła 36 lat;
   
5. do dnia złożenia wniosku o zwrot wydatków osoba fizyczna nie była:
   
   1. właścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego,
      
   2. osobą, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny,
      
   3. właścicielem lub współwłaścicielem budynku, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny
   -z wyłączeniem domu jednorodzinnego albo lokalu mieszkalnego, o którym mowa w pkt 1.
   
   

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi – zwrot wydatków dotyczy wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych, które do dnia 30 kwietnia 2004 r. były opodatkowane stawką podatku od towarów i usług w wysokości 7%, a od dnia 1 maja 2004 r. są opodatkowane podatkiem VAT, udokumentowanych fakturami wystawionymi dla osoby fizycznej od dnia wydania pozwolenia na budowę albo dokonania zgłoszenia budowy, o których mowa w art. 20 ust. 3 pkt 2, do dnia 30 września 2018 r.

Stosownie do art. 22 ust. 1 ww. ustawy – prawo do zwrotu wydatków przysługuje pod warunkiem, że osoba fizyczna lub jej małżonek nie dokonywali czynności, o których mowa w art. 20 ust. 1, jako podatnicy podatku od towarów i usług, w celu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. W przypadku osoby fizycznej pozostającej w związku małżeńskim w roku kalendarzowym, w którym wydano pozwolenie na budowę lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego albo dokonano zgłoszenia budowy, warunek, o którym mowa w art. 20 ust. 3 pkt 4, dotyczy młodszego z małżonków, a warunek, o którym mowa w art. 20 ust. 3 pkt 5, dotyczy obojga małżonków (art. 22 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 23 ust. 2 ww. ustawy – wniosek o zwrot wydatków osoba fizyczna składa raz, nie później niż do dnia 31 grudnia roku, w którym zgodnie z prawem miało miejsce przystąpienie do użytkowania wybudowanego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.

Na podstawie art. 23 ust. 6 ww. ustawy – do wniosku o zwrot wydatków należy załączyć kopie:

1. pozwolenia na budowę albo zgłoszenia budowy
2. faktur dokumentujących poniesione wydatki, o których mowa w art. 20 ust. 3 pkt 1.
   
   

Z treści wskazanych przepisów wynika, że ustawa daje prawo, po spełnieniu określonych w niej warunków, do otrzymania zwrotu od Skarbu Państwa niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego własnego mieszkania.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem chce wybudować dom i skorzystać z pomocy państwa w postaci zwrotu niektórych wydatków poniesionych w związku z budową, o których mowa w ustawie o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi. Wnioskodawczyni wskazała, że małżonkowie spełniają w zasadzie wszystkie warunki uprawniające do zwrotu wydatków poniesionych w związku z budową domu. Wątpliwości Wnioskodawczyni sprowadzają się jedynie do ustalenia czy w związku z tym, że małżonek Wnioskodawczyni posiada udział w wysokości 4/6 w budynku mieszkalnym dwukondygnacyjnym, okoliczność ta nie pozbawia ich możliwości zwrotu części wydatków poniesionych w związku z budową domu. Wnioskodawczyni wskazała, że budynek, w którym jej małżonek posiada udział zamieszkuje jego matka i brat w części parterowej, natomiast piętro tego budynku jest niezamieszkałe, jest w stanie surowym, bez instalacji, nie spełnia funkcji mieszkalnej – pełni funkcje przechowywania materiałów, sprzętów. W przedpokoju na piętrze znajdują się drzwi prowadzące na strych, który stanowi część wspólną budynku a zatem w ww. budynku nie da się wydzielić dwóch samodzielnych lokali mieszkalnych.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że w treści art. 20 ust. 3 pkt 5 lit. c) ww. ustawy została wyrażona wola ustawodawcy, aby finansowego wsparcia nie otrzymywały osoby, które są wyłącznymi właścicielami budynku albo ich udział w takim budynku pozwala im, w przypadku zniesienia współwłasności, otrzymać na wyłączność co najmniej jeden lokal mieszkalny.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1892) – samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych.

Wnioskodawczyni wskazała, że co prawda jej małżonek posiada udział 4/6 w budynku mieszkalnym, którego parter zamieszkuje matka i brat małżonka Wnioskodawczyni, jednakże z uwagi na konstrukcję budynku, a mianowicie usytuowanie wejścia na strych w przedpokoju pomieszczenia usytuowanego na piętrze nie ma możliwości wydzielenia dwóch samodzielnych lokali mieszkalnych w tym budynku.

Przyjmując zatem za Wnioskodawczynią, że w budynku, którego współwłaścicielem w udziale 4/6 jest jej małżonek nie da się wydzielić dwóch samodzielnych lokali mieszkalnych, a więc w przypadku zniesienia współwłasności tego budynku – z uwagi na rozkład pomieszczeń – udział małżonka Wnioskodawczyni nie obejmowałby lokalu mieszkalnego, uznać należy, że spełniony zostanie warunek, o którym mowa w art. 20 ust. 3 pkt 5 lit. c) ustawy.

Podkreślić jednak należy, że poza spełnieniem ww. warunku wynikającego z art. 20 ust. 3 pkt 5 lit. c) ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi obligatoryjne jest spełnienie także pozostałych warunków wynikających z tej ustawy. A zatem spełnienie wszystkich warunków wynikających z ww. ustawy będzie uprawniało Wnioskodawczynię do zwrotu niektórych wydatków poniesionych w związku z budową pierwszego własnego mieszkania.

Jeżeli natomiast w toku ewentualnego postępowania podatkowego okazałoby się, że zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o własności lokali nie ma przeszkód aby w opisanym budynku wyodrębnić dwa samodzielne lokale mieszkalne, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Wymaga bowiem zaakcentowania, że rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest badanie i ustalanie czy podane przez Wnioskodawczynię we wniosku informacje są zgodne z prawdą. Konieczna jest bowiem analiza całokształtu okoliczności faktycznych konkretnej sprawy i dokonanie stosownych ustaleń na podstawie zebranych materiałów a to stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Organ wydający interpretację nie jest uprawniony do dokonania takich ustaleń w ramach postępowania w przedmiocie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku późniejszego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, a jedynie ogranicza się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które jest ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez Wnioskodawczynię.

Podsumowując, jeżeli w istocie w budynku, którego współwłaścicielem w udziale 4/6 jest małżonek Wnioskodawczyni nie ma możliwości wydzielenia dwóch samodzielnych lokali mieszkalnych, a zatem w przypadku zniesienia współwłasności tego budynku udział małżonka Wnioskodawczyni nie przełożyłby się na co najmniej jeden lokal mieszkalny, to – przy spełnieniu pozostałych warunków, o których mowa w ustawie o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi – Wnioskodawczyni przysługiwać będzie prawo do zwrotu wydatków.

Stanowisko Wnioskodawczyni, zgodnie z którym przy spełnieniu pozostałych kryteriów określonych w ustawie o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi będzie mogła skorzystać ze zwrotu części VAT za materiały budowlane należało zatem uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.