2016.06.30 - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4511-348/16/RS
z 30 czerwca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 5 pkt 1) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 30 marca 2016 r. (data wpływu 5 kwietnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 kwietnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wyrokiem Sądu Okręgowego Wydział I Cywilny z dnia 18 grudnia 2008 r. o rozwód pomiędzy K. M. a R. M. (Wnioskodawca) Sąd pozostawił pełnię władzy rodzicielskiej nad małoletnim J.M. urodzonym 2001 r. ustalając jego pobyt przy matce.

Sąd Rejonowy III Wydział Rodzinny i Nieletnich w dniu 2 października 2010 r. postanowił ustalić kontakty ojca tj. R. M. z synem J.M.:

tydzień ferii zimowych (naprzemiennie każdego roku)
miesiąc wakacji (naprzemiennie każdego roku)
II i III weekend każdego miesiąca
każdy wtorek i piątek w miesiącu.

Opieka Wnioskodawcy nad dzieckiem nie ogranicza się tym samym do sporadycznych spotkań, mieszka On z synem przez znaczną część roku wspólnie i wówczas dziecko pozostaje włącznie pod Jego opieką.

Matka dziecka ponownie wyszła za mąż w czerwcu 2014 r. tracąc tym samym status samotnego rodzica. Wnioskodawca natomiast w dalszym ciągu pozostaje w stanie wolnym.

Poza dochodami osiąganymi z tytułu pobierania emerytury, Wnioskodawca dodatkowo osiąga dochód z tytułu umowy o pracę.

Wnioskodawca wskazuje, że pojęcia "opieka nad dzieckiem" oraz "wychowanie dziecka" zawierają w sobie wszelkie działania mające na celu dbanie o prawidłowy, harmonijny rozwój dziecka zarówno fizyczny, emocjonalny jak i społeczny, wzbudzanie aktywności poznawczej oraz zaspokajanie wszelkich potrzeb, co przygotuje dziecko i pozwoli dziecku na samodzielne podejmowanie decyzji zarówno w przyszłym życiu rodzinnym, społecznym, jak i zawodowym. Wnioskodawca nie tylko opiekuje się synem i wychowuje go, ale także pomaga mu decydować lub współdecydować o ważnych dla niego ówcześnie sprawach, jak wybór szkoły, czy dobór odpowiednich zajęć pozalekcyjnych. Wnioskodawca obok naturalnych działań polegających na pełnym zaspokajaniu potrzeb biologicznych, skupia się przede wszystkim na zaspokojeniu potrzeb psychicznych swojego dziecka, takich jak potrzeby miłości, bezpieczeństwa, aktywności, samodzielności i samorealizacji. Wnioskodawca poświęca swojemu synowi maksymalnie dużą ilość czasu na rozmowy z nim, na rozwijanie jego oraz wspólnych zainteresowań. W dni wolne stara się rozwijać w dziecku chęć poznawania innych miejsc, środowisk, innych kultur (wspólne wakacje krajowe, ferie). Oprócz tego rodzaju aktywności, Wnioskodawca interesuje się nauką szkolną i zachowaniem dziecka, pomaga synowi w odrabianiu lekcji, kontroluje zeszyty i kontaktuje się z nauczycielem, interesuje się gdzie i z kim dziecko przebywa poza szkołą, pomaga synowi w rozwiązywaniu problemów z jakimi może on - odpowiednio do jego wieku - borykać się w życiu, co pomaga uczyć się dziecku wytworzenia odpowiednich, dobrych kontaktów z jego środowiskiem, odporności na nieuniknione frustracje, umiejętności dostosowania się do zmieniających się warunków życia bez rezygnowania z realizacji własnych potrzeb, ambicji oraz ciągle się rozwijać. Wnioskodawca jest z synem silnie związany emocjonalnie co sprzyja właściwemu kształtowaniu się poczucia jego własnej wartości. Sprzyja kształtowaniu się takich postaw jak empatia wobec innych, odpowiedzialność za losy najbliższych, a także pozwala na pełną orientację Wnioskodawcy w bliższych oraz dalszych planach dziecka.

Zdaniem Wnioskodawcy, w każdym aspekcie ww. definicji pełni On rolę rodzica opiekującego się oraz wychowującego swoje dziecko.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca może skorzystać z rozliczenia dochodów uzyskanych w 2015 r. jako ojciec samotnie wychowujący dziecko?

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji gdy:

dziecko spełnia warunki z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
Wnioskodawca spełnia warunki do uznania Jego, jako rodzica samotnie wychowującego dziecko

ma On prawo do rozliczenia podatku dochodowego za 2015 r. zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

małoletnie,
bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (art. 6 ust. 9 ww. ustawy).

Ponadto art. 6 ust. 10 ww. ustawy określa, że sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w ust. 2 i 4, złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1, tj. po dniu 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego przewidzianych dla osób samotnie wychowujących małoletnie dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,
wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka),
wyrażenia wniosku o rozliczenie na preferencyjnych warunkach w rocznym zeznaniu podatkowym, złożonym w ustawowym terminie przewidzianym do jego składania.

Jednak przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w tym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, tj. w roku podatkowym zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka. Przepis ten wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta – w roku podatkowym - musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Z uwagi zaś, iż ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych.

„Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że wyrokiem Sądu Okręgowego Wydział I Cywilny z dnia 18 grudnia 2008 r. o rozwód pomiędzy K. M. a R. M. (Wnioskodawca) Sąd pozostawił pełnię władzy rodzicielskiej nad małoletnim J. M. urodzonym 13 kwietnia 2001 r. ustalając jego pobyt przy matce.

Sąd Rejonowy III Wydział Rodzinny i Nieletnich w dniu 2 października 2010 r. postanowił ustalić kontakty ojca tj. R. M. z synem J. M.:

tydzień ferii zimowych (naprzemiennie każdego roku)
miesiąc wakacji (naprzemiennie każdego roku)
II i III weekend każdego miesiąca
każdy wtorek i piątek w miesiącu.

Matka dziecka ponownie wyszła za mąż w czerwcu 2014 r. tracąc tym samym status samotnego rodzica. Wnioskodawca natomiast w dalszym ciągu pozostaje w stanie wolnym.

Poza dochodami osiąganymi z tytułu pobierania emerytury, Wnioskodawca dodatkowo osiąga dochód z tytułu umowy o pracę.

Ponieważ, jak już wcześniej zaznaczono, warunkiem opodatkowania na zasadach określonych w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest aby osoba, która chce skorzystać z tej preferencyjnej formy rozliczenia dochodów w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywała dziecko to podkreślić należy że wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „Jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko, a nie zajmuje się jedynie dzieckiem w czasie określonym mu sądownie do dyspozycji.

Z istoty pojęcia „osoba samotnie wychowująca dziecko” należy wyprowadzić taki stan, w którym nie wystąpi konkurencja wspomnianych w analizowanym przepisie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osób.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że skoro samotnie wychowującą dziecko jest osoba, która w oznaczonym czasie zupełnie sama zajmuje się dzieckiem i faktycznie wychowuje dziecko bez udziału drugiego z rodziców, to sytuacja taka nie zachodzi w okolicznościach przedstawionych przez Wnioskodawcę. Niewątpliwie trzeba przyznać Wnioskodawcy, iż jego aktywny kontakt z synem sprzyja właściwemu kształtowaniu się poczucia jego własnej wartości, sprzyja kształtowaniu się takich postaw jak empatia wobec innych, odpowiedzialność za losy najbliższych, pozwala na pełną – jak wskazuje - orientację w bliższych i dalszych planach dziecka, jednakże nie jest to wystarczającym powodem do twierdzenia, iż samotnie ponosi codzienny trud jego wychowywania, gdyż opiekę nad nim sprawuje głównie matka, z którą mieszka.

Jak podkreśla się w orzecznictwie, uzasadnienie wprowadzenia ulgi świadczy wyraźnie o tym, że ustawodawca kierował ją wyłącznie do tych osób, które samotnie troszczą się o zaspakajanie codziennych potrzeb dziecka, nie zaś do każdego rodzica, który ma władzę rodzicielską i jednocześnie jest stanu wolnego, ale nie pełni codziennej (samotnej) pieczy nad dzieckiem. Innymi słowy, nie każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym jest osobą samotnie wychowującą dziecko (postanowienie NSA z dnia 11 października 2010 r., sygn. akt II FPS 3/10, wyroki NSA z dnia 20 października 2006 r., sygn. akt II FSK 1266/05 i z dnia 30 czerwca 2009 r., sygn. akt II FSK 279/08).

W świetle powyższego Wnioskodawca będąc rozwodnikiem, z uwagi na stan Jego cywilny spełnia jedynie część warunków przewidzianych dla uzyskania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko. Nie można jednak uznać, że samotnie wychowuje dziecko, gdyż jego matka przede wszystkim jest zaangażowana w wychowywanie, zajmując się nim na co dzień, troszcząc się o jego codzienny byt i rozwój, zwłaszcza, że przebywa u niej.

W konsekwencji Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do rozliczenia swoich dochodów na preferencyjnych zasadach, o których mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako rodzica samotnie wychowującego dziecko.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin