Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-1-1/4510-251/16-1/AT
z 13 września 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 12 lipca 2016 r. (data wpływu do tut. Biura 18 lipca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie skutków podatkowych umorzenia odsetek z tytułu nieterminowych płatności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 lipca 2016 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych umorzenia odsetek z tytułu nieterminowych płatności.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca będący spółką akcyjną (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest jednym z największych w Europie producentów kotłów i urządzeń ochrony środowiska dla energetyki oraz wiodącym wykonawcą bloków energetycznych.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, Spółka nabywa od innych podmiotów różnego rodzaju towary i usługi, zaciągając tym samym zobowiązania finansowe. Zdarza się, iż na skutek nieterminowej zapłaty tych zobowiązań, Spółka otrzymuje od dostawców noty odsetkowe. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm. - dalej: „ustawa o CIT”), do czasu ich zapłaty, nie są one ujmowane w księgach rachunkowych jako koszty uzyskania przychodów. Bywa też tak, że wyniku negocjacji, jeszcze przed zapłatą, dostawca przysyła pismo informujące o umorzeniu przedmiotowych odsetek w całości lub w części.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w wyniku umorzenia przez dostawcę naliczonych, ale niezapłaconych odsetek z tytułu nieterminowych płatności, Wnioskodawca zobowiązany, jest rozpoznać przychód podatkowy, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?

Zdaniem Spółki, w wyniku umorzenia przez dostawcę naliczonych, ale niezapłaconych odsetek z tytułu nieterminowych płatności, po stronie Wnioskodawcy nie powstaje przychód, który podlegałby opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Uzasadniając powyższe, wskazać należy, że ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”), nie zawiera definicji przychodów, wskazując w art. 12 ust. 1 i 3 jedynie ich przykłady i tworząc dla nich tym samym, tzw. katalog otwarty. Jednocześnie w art. 12 ust. 4 ww. ustawy wyliczono, czego do przychodów się nie zalicza. Analiza powołanych zapisów prowadzi do wniosku, iż co do zasady, za przychód podatkowy można uznać każde przysporzenie majątkowe podatnika o charakterze trwałym, rzeczywiście otrzymane - a w niektórych przypadkach - wystarczy, że jest ono należne.

Przechodząc zatem do konkretnego zdarzenia przedstawionego we wniosku, tj. umorzenia Spółce odsetek z tytułu nieterminowych płatności, zwrócić należy uwagę w pierwszej kolejności na art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT. Przepis ten stanowi, że - z zastrzeżeniami tam wskazanymi - przychodami są umorzone zobowiązania.

Jednak na regulację tę należy spojrzeć systemowo, poprzez pryzmat pozostałych przepisów dotyczących tej materii. Wykładnia taka prowadzi bowiem do wniosku, iż powołany art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT odnosi się do umorzonych zobowiązań, ale innych niż odsetki z tytułu nieterminowej zapłaty. Istnieją bowiem przepisy bardziej szczegółowe, traktujące właśnie o takich odsetkach.

Chodzi o art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy, stanowiący, że do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów). Koreluje z nim art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy, zgodnie z którym, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Z powyższego wynika jednoznacznie, że dla odsetek z tytułu nieterminowych płatności, sposób powstawania przychodu i kosztu oparty jest na metodzie kasowej - dopiero w momencie ich faktycznego otrzymania. Jest to więc przypadek szczególny w stosunku do ogólnej reguły dotyczącej przychodów związanych z działalnością gospodarczą, wynikającej z art. 12 ust. 3 ustawy, tj. zasady memoriałowej – uznawania za przychody także przychodów należnych, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane. Skoro ustawodawca przyjął metodę kasową dla odsetek z tytułu nieterminowych płatności, uznać należy, że nie zmienia się ona w przypadku ewentualnego ich umorzenia. W przeciwnym wypadku, trzeba by było dojść do wniosku, iż w sytuacji takiego umorzenia, następuje swego rodzaju sankcyjne traktowanie dłużnika przez ustawodawcę - poprzez przypisanie mu dodatkowego przychodu bez konieczności istnienia jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego. Zwrócić bowiem należy uwagę, że możliwość żądania odsetek przez wierzyciela, nie jest uzależniona od winy dłużnika - zgodnie z art. 481 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.), jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Brak jest zatem podstaw do twierdzenia, że intencją ustawodawcy byłoby wyłączenie umorzenia odsetek spod obowiązywania metody kasowej, jako sankcji nakładanej na podatników nieterminowo regulujących zobowiązania wobec kontrahentów.

W konsekwencji, w opinii Spółki, w wyniku umorzenia przez dostawcę naliczonych, ale niezapłaconych odsetek z tytułu nieterminowych płatności, po stronie Wnioskodawcy nie powstaje przychód, który podlegałby opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Dodać należy, że z tych samych powodów, tj. szczególnego sposobu opodatkowania odsetek z tytułu nieterminowych płatności metodą kasową, ich umorzenie również nie powinno być traktowane jako przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Jak już bowiem wskazano, stosowanie metody kasowej powinno być tu konsekwentne i w sposób naturalny rozciągać się także na umorzenie odsetek od nieterminowych płatności. Z kolei zastosowanie tej metody kasowej, jako wynikającej z przepisu szczególnego odnoszącego się do odsetek, wyłącza możliwość potraktowania ich umorzenia jako przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

Stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie także w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 23 grudnia 2015 r. Znak: IBPB-1-1/4510-148/15/SG, oraz z 30 marca 2015 r. Znak: IBPBI/2/423-1565/14/PC, oraz piśmie Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Finansów z dnia 13 stycznia 1999 r. nr PB3/5912-722-604/HS/98, w którym wskazano, że podjęte przez strony umowy decyzje odnośnie do odsetek niezapłaconych o ich umorzeniu, odroczeniu terminów płatności odsetek (prolongowaniu), obniżeniu oprocentowania, całkowitym lub częściowym zaniechaniu naliczania odsetek zarówno u wierzyciela jak i u dłużnika są podatkowo obojętne (...).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.