Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB4/4511-446/16/MS
z 23 sierpnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 18 maja 2016 r. (data wpływu 19 maja 2016 r.), uzupełnionym w dniu 4 sierpnia 2016 r. o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia kosztów uzyskania przychodu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 maja 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia kosztów uzyskania przychodu. Wniosek uzupełniono w dniu 4 sierpnia 2016 r.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca nabył nieruchomość – zabudowaną działkę – częściowo na podstawie umowy o dożywocie (1/2), a częściowo na podstawie odpłatnego zniesienia współwłasności.

Pierwsze nabycie udziału w nieruchomości, odpowiadającego części 1/2, Wnioskodawca otrzymał w dniu 4 grudnia 2002 r.

Drugie nabycie (w 2013 r.) polegało na zniesieniu współwłasności przez Sąd Rejonowy, przyznając Wnioskodawcy prawo własności nieruchomości. Sąd zasądził od Wnioskodawcy na rzecz uczestnika postępowania tytułem spłaty kwotę 286.065 zł i obciążył go na rzecz Skarbu Państwa kosztami postępowania w kwocie 3.311 zł.

Opisaną nieruchomość Wnioskodawca sprzedał w dniu 8 stycznia 2016 r. za kwotę 650.000 zł. Wnioskodawca nie zamierza przeznaczyć uzyskanego przychodu na własne cele mieszkaniowe i jest zobowiązany do rozliczenia się z właściwym organem podatkowym. Ponieważ 1/2 nieruchomości otrzymał w 2002 r. z tej części się nie rozlicza, gdyż minęło więcej niż 5 lat od otrzymania przez niego tej części. Rozliczenie dotyczy części uzyskanej w 2013 r. na podstawie odpłatnego zniesienia współwłasności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Co w opisanym przypadku jest przychodem i kosztem uzyskania przychodu?

Zdaniem Wnioskodawcy, z części nieruchomości otrzymanej w 2002 r. nie ma obowiązku rozliczenia się, gdyż minęło 5 lat od momentu otrzymania.

Z części, która Wnioskodawca nabył w 2013 r. (postanowienie sądu o odpłatnym zniesieniu współwłasności), zobowiązany jest rozliczyć się z właściwym organem podatkowym, gdyż sprzedaż nieruchomości nastąpiła w 2016 r., czyli przed upływem 5 lat.

Ponieważ Wnioskodawca nie chce wydatkować pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości na cele mieszkaniowe, podatek należny urzędowi skarbowemu obliczył w następujący sposób: od połowy uzyskanej kwoty (odpowiadającej udziałowi nabytemu w 2013 r.) odejmuje zasądzone koszty postępowania sądowego i kwotę spłaty na rzecz uczestnika postępowania o zniesienie współwłasności. Od tak obliczonej podstawy opodatkowania oblicza podatek według stawki równej 19%.

W dalszej części Wnioskodawca przedstawił obliczenia oparte na prawdziwych kwotach.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotne znaczenie ma zatem ustalenie daty nabycia nieruchomości.

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca nabywał udziały w nieruchomości stopniowo: w 2002 r. udział 1/2 na podstawie umowy o dożywocie, oraz w 2013 r. udział 1/2 na podstawie odpłatnego zniesienia współwłasności.

W tym miejscu należy odnieść się do pojęcia „zniesienie współwłasności”. Celem postępowania o zniesienie współwłasności – w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) – jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Stosownie do art. 195 ww. ustawy – współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną (art. 196 § 1). Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego (art. 196 § 2).

Zgodnie z art. 210 i 211 Kodeksu cywilnego – każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności. Zniesienie współwłasności to fizyczny podział rzeczy wspólnej, polegający m.in. na przyznaniu każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej rzeczy wspólnej, a wielkość tej części powinna odpowiadać wielkości udziału we współwłasności. Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy tylko wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Wówczas datą nabycia nieruchomości jest data nabycia udziału w nieruchomości, a nie data zniesienia współwłasności. Natomiast gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat), to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad tą rzeczą (nieruchomością) jak i stan jej majątku osobistego. O tym zaś czy udział uległ powiększeniu, czy też nie, nie decyduje subiektywne odczucie dotychczasowego współwłaściciela, lecz obiektywne kryteria odwołujące się do cen rynkowych udziałów przed i po zniesieniu współwłasności.

Przenosząc powyższe na grunt opisanego stanu faktycznego, odpłatne zniesienie współwłasności jest dla Wnioskodawcy nabyciem w odniesieniu do części, która przekracza jego wcześniejszy udział w nieruchomości. Oznacza to, że udział 1/2 w nieruchomości został nabyty przez Wnioskodawcę w 2013 r. i odpłatne zbycie tej nieruchomości w 2016 r. powoduje w tym zakresie powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 30e ust. 1 ww. ustawy, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw (art. 30e ust. 2 ww. ustawy).

Artykuł 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe (potoczne) rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością).

Można do takich kosztów zaliczyć:

• koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego,
• prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości,
• koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości,
• wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej,
• koszty i opłaty sądowe.

Od powyższych kosztów odróżnić należy koszty uzyskania przychodu, których zasady ustalania określone zostały w art. 22 ust. 6c i 6d ustawy.

Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania (art. 22 ust. 6c ustawy).

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca nabył udział 1/2 w nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie w 2002 r. oraz udział 1/2 na podstawie odpłatnego zniesienia współwłasności w 2013 r. Sprzedaż tej nieruchomości w 2016 r. powoduje powstanie obowiązku podatkowego jedynie w odniesieniu do przychodu odpowiadającego udziałowi nabytemu w 2013 r., czyli 1/2 nieruchomości. Przychód ten Wnioskodawca pomniejsza o koszty odpłatnego zbycia. Tak obliczony przychód można także pomniejszyć o koszty uzyskania, w tym przypadku o kwotę spłaty na rzecz drugiego uczestnika postępowania oraz koszty postępowania sądowego. W ten sposób ustalona zostanie podstawa opodatkowania, od której należy obliczyć podatek dochodowy według stawki 19%.

Podkreślenia wymaga też, że organ interpretacyjny nie jest uprawniony do dokonywania obliczenia podstawy opodatkowania. W polskim systemie prawa podatkowego obowiązuje zasada samoobliczenia podatku. Interpretacja indywidualna w odróżnieniu od aktu administracyjnego nie jest (co do zasady) skierowana wprost na wywołanie skutków prawnych, lecz ocenę stanowiska wnioskodawcy bądź wskazanie prawidłowego stanowiska, z uzasadnieniem prawnym, przy uwzględnieniu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego przez zainteresowanego we wniosku o interpretację. Istotą interpretacji indywidualnej jest rozstrzygnięcie, czy wnioskodawca prawidłowo postrzega, jakie skutki prawne na gruncie określonych przepisów prawa podatkowego wywołuje przedstawiony przez niego stan faktyczny albo zdarzenie przyszłe. Wydanie interpretacji indywidualnej nie zwalnia podatnika z obowiązku obliczenia zobowiązania podatkowego. Organ wydający interpretację przepisów prawa podatkowego nie może w szczególności prowadzić postępowania ani podejmować rozstrzygnięć zastrzeżonych dla innego trybu orzekania, w tym w postępowaniu kontrolnym czy podatkowym prowadzonym w oparciu o konkretną dokumentację.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016, poz. 718 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.