INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 16.01.2012 r. (data wpływu 18.01.2012 r.), uzupełnionym na wezwanie tut. Organu z dnia 27.02.2012 r., pismem z dnia 5.03.2012 r. (data wpływu 9.03.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług w sprawie dotyczącej opodatkowania usługi najmu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18.01.2012 r., do tut. Organu wpłynął ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 5.03.2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie w zakresie podatku od towarów i usług dotyczący opodatkowania usługi najmu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Podatnik prowadzący działalność gospodarczą jest z tytułu jej prowadzenia podatnikiem podatku VAT. Jednocześnie osiągany przychód opodatkowany pozostaje 19% stawką podatku liniowego. W zakresie prowadzonej działalności znajduje się również „wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi i dzierżawionym” (wg. PKD). Podatnik wraz z żoną są właścicielami lokalu mieszkalnego (małżeńska wspólność majątkowa), przychody z najmu, są opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Przedmiotowa nieruchomość nie stanowi przedmiotu prowadzonej przez Podatnika działalność gospodarczej. Podatnikiem podatku zryczałtowanego pozostaje żona opodatkowana także podatkiem dochodowym z tytułu umowy o pracę.W uzupełnieniu do złożonego wniosku Podatnik wskazał, że stroną umów najmu lokali mieszkalnych (więcej niż jednego) są Wnioskodawca i jego żona.

Ponadto Wnioskodawca informuje, że w dniu 19 stycznia br. zostały złożone do Naczelnika Urzędu Skarbowego poniższe oświadczenia (kopie w załączeniu):

• oświadczenie dotyczące opodatkowania dochodów uzyskiwanych z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy przez jednego z współmałżonków (żonę),
• oświadczenie dot. opłacania z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych ( miesięcznie).
  
  

W związku z tym Podatnik wskazał, że zdarzenie przyszłe opisane we wniosku o interpretację indywidualną skierowanym do tut. Organu 16 stycznia br. w chwili obecnej jest już stanem faktycznym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej sytuacji konieczne będzie dokumentowanie przez Podatnika, nie będącego wynajmującym a jedynie małżonkiem wynajmującego, najmu lokalu mieszkalnego fakturą VAT...

Zdaniem Strony, przychody osiągane z tytułu najmu prywatnego mieszkania nie będą zaliczane do źródła przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lecz stanowić będą odrębne źródło przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym przychód osiągany z tego tytułu może być opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów ewidencjonowanych natomiast przychód osiągany w ramach działalności gospodarczej może być opodatkowany na zasadach wymienionych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. podatkiem liniowym.

Każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego na zasadach współwłasności łącznej. Każdy z małżonków jest uprawniony do samodzielnego zarządzania majątkiem wspólnym, a zgoda drugiego z małżonków na dokonanie przezeń czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu nie oznacza, że przez jej wyrażenie staje się on też stroną czynności prawnej. Zatem o tym, które z małżonków jest (lub będzie) podatnikiem VAT, rozstrzyga ich wola co do tego, które z nich będzie w konkretnej sytuacji wykonywało określone czynności zarządu majątkiem wspólnym, a zatem skoro umowę najmu podpisał tylko jeden małżonek, to wyłącznie na nim ciążą obowiązki oraz wyłącznie jemu przysługują zwolnienia ( w przedmiotowej sytuacji określone w pozycji nr 4 załącznika 4 ustawy o VAT) w zakresie VAT. Innymi słowy, jeżeli przedmiotem opodatkowania są określone w ustawie czynności, zaś podatnikiem tego podatku jest podmiot wykonujący te czynności we własnym imieniu i na własny rachunek, to nie można przyjąć, iż wykonanie czynności opodatkowanych przez jednego z małżonków czyni podatnikiem drugiego z małżonków. Oznacza to, że nie stanie się on w takim przypadku podatnikiem VAT. Nie będzie przez to potrzeby dokumentowania najmu poprzez wystawienie faktury VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. z 2011 r. Dz. U. Nr 177, poz. 1054 ze zm), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz

Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Zatem, biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że najem jako usługa wymieniona w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywana jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji najem lokalu stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Przytaczając natomiast przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.) stwierdzić należy, iż stosownie do art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Dokonując analizy przytoczonych wyżej regulacji prawnych podkreślić należy, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług istotnym jest, czy dany podmiot spełnia definicję podatnika w rozumieniu powołanego wyżej przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tegoż przepisu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość takiej interpretacji jego przepisów, która zakładałaby, że wspólność majątkowa istniejąca między małżonkami na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ma wpływ na zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Natomiast zgodnie z cytowanym już art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Należy stwierdzić, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom VAT. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Należy zauważyć, iż w przedmiotowej sprawie oboje małżonkowie są stroną umowy najmu. Umowa wynajmu dotyczy lokali mieszkalnych, które jest współwłasnością Wnioskodawcy i jego małżonki pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej. Tak więc wobec przedstawionych wyżej okoliczności, skoro umowę najmu zawarło obydwoje małżonków, podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT z tytułu zawartej umowy najmu jest każdy z małżonków w swojej części.

Z treści wniosku wynika, iż zgodnie ze złożonym w urzędzie skarbowym oświadczeniem podatnikiem podatku zryczałtowanego z tytułu najmu lokali jest małżonka Wnioskodawcy. Fakt, iż to żona Wnioskodawcy na mocy złożonego oświadczenia rozlicza w całości przychody z tytułu umowy najmu, nie przesądza o tym, że tylko ona staje się podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu czynności wykonywanych przez obojga małżonków.

Co do zasady zgodzić należy się z poglądem Wnioskodawcy, że sytuacja, gdy jeden z małżonków pozostających we wspólności ustawowej dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu, tj. tylko jeden małżonek pozostaje stroną zawartej umowy najmu, nie czyni podatnikiem VAT drugiego z małżonków, co w konsekwencji powoduje brak obowiązku dokumentowania tej czynności przez tego małżonką fakturą VAT.

W rozpatrywanej sprawie jednak Wnioskodawca będący podatnikiem podatku VAT, jest stroną zawartej umowy najmu, stąd też winien dokumentować obrót, uzyskany z tytułu najmu w części przypadającej na Niego jako współwłaściciela, fakturą VAT, tj. w przypadku braku odmiennych postanowień wynikających z umowy najmu lub innej umowy majątkowej wiążącej małżonków, w wysokości 50% należności wynikającej z zawartej umowy.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy dotyczące braku obowiązku dokumentowania osiągniętego z tytułu najmu obrotu fakturą VAT uznać należy za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.