Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP1/443-1282/14-2/MPe
z 26 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 27 października 2014 r. (data wpływu 30 października 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT usług pośrednictwa ubezpieczeniowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 października 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka S.A. („Agent”, „Wnioskodawca”) jest bankiem działającym w formie polskiej spółki akcyjnej, prowadzącym działalność na podstawie polskiego prawa bankowego. Aktualnie Wnioskodawca rozważa zawarcie Umowy Agencyjnej ("Umowa") z polskim zakładem ubezpieczeń działającym w formie spółki akcyjnej (dalej: „ZU”). ZU będzie podmiotem niepowiązanym z Wnioskodawcą (w tym, w rozumieniu przepisów art. 32 Ustawy o VAT), prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie ubezpieczeń na życie (Dział I Załącznika do ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej, tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 950, z późn. zm. - "Ustawa o działalności ubezpieczeniowej”) oraz działalność bezpośrednio związaną z działalnością ubezpieczeniową.

Na podstawie Umowy:

1. ZU powierzy Agentowi wykonywanie, w imieniu i na rzecz ZU, czynności agencyjnych (czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego), polegających w szczególności na:
   1. Pozyskiwaniu klientów, jak również przeprowadzaniu czynności przygotowawczych do zawarcia przez ZU z tymi klientami umów ubezpieczenia w zakresie ubezpieczeń na życie, o których mowa w Dziale I (grupy 1 -2 oraz/lub 4-5) załącznika do Ustawy o działalności ubezpieczeniowej, dotyczących ryzyka śmierci klienta Agenta w trakcie określonego okresu (tzw. "Term Life Insurance Contracts", dalej jako: "Umowy Ubezpieczenia na Życie") a także zawieranie z tymi klientami Umów Ubezpieczenia na Życie na rzecz ZU;
      
   2. Administrowaniu Umowami Ubezpieczenia na Życie i wykonywaniu tych umów w zakresie określonym w Umowie (opisanym szczegółowo poniżej jako "zobowiązania Agenta") i w zgodzie z treścią pełnomocnictwa udzielonego Agentowi, które będzie stanowiło załącznik do Umowy.
2. Ponadto, ZU powierzy Agentowi zaś Agent zobowiąże się do wykonywania, w imieniu i na rzecz ZU, innych czynności agencyjnych, polegających na pozyskiwaniu klientów innych niż wymienieni powyżej, zawieraniu umów ubezpieczenia z tymi klientami, jak również administrowaniu i wykonywaniu takich umów w zakresie każdorazowo ustalonym pomiędzy ZU i Agentem.
   
   

W zakresie czynności opisanych w pkt 1 (b) oraz odpowiednio 2 powyżej, Agent zobowiąże się w szczególności do ("zobowiązania Agenta"):

1. przedsięwzięcia koniecznych, w ocenie Agenta, czynności w celu pozyskania nowych klientów, w tym przygotowanie listy klientów, z którymi ma być nawiązana współpraca,
   
2. zapewnienia odpowiedniego poziomu i kompetencji w zakresie obsługi procesu dystrybucji Umów Ubezpieczenia na Życie, z uwzględnieniem intencji stron,
   
3. przygotowania i posiadania w dyspozycji procedur wymaganych przez prawo lub przez organ nadzoru dla dystrybucji (rozpowszechniania) Umów Ubezpieczenia na Życie,
   
4. przygotowania i posiadania w dyspozycji wzoru procedur wymaganych przez prawo lub przez organ nadzoru dla dystrybucji (rozpowszechniania) Umów Ubezpieczenia na Życie oraz omówienia powyższych procedur z ZU z uwzględnieniem postanowień niniejszej Umowy,
   
5. wykonywania czynności przygotowawczych związanych z zawieraniem Umów Ubezpieczenia na Życie, w szczególności poprzez zapewnienie, że osoby zaangażowane w proces dystrybucji Umów Ubezpieczenia na Życie posiadają wiedzę na temat ogólnych warunków ubezpieczenia, jak również pozostałej dokumentacji dotyczącej Umów Ubezpieczenia na Życie, dostarczonej przez ZU,
   
6. jeżeli jest to wskazane, uczestniczenia w dyskusjach dotyczących treści Umów Ubezpieczenia na Życie,
   
7. zawierania Umów Ubezpieczenia na Życie na rzecz ZU,
   
8. przedstawienia klientowi w momencie świadczenia pierwszej czynności określonej w pkt 1 powyżej, i na każde życzenie, pełnomocnictwa udzielonego przez ZU,
   
9. zachowania w poufności wszelkich informacji pozyskanych w związku z wykonaniem niniejszej Umowy, dotyczących ZU, drugiej strony Umowy Ubezpieczenia na Życie oraz ubezpieczonych,
   
10. informowania klientów, czy Agent działa na rzecz jednego czy wielu zakładów ubezpieczeń oraz informowania klienta, na jego życzenie, o nazwach zakładów ubezpieczeń, w imieniu których Agent świadczy usługi agencyjne,
    
11. informowania klientów o:
    1. firmie, pod którą wykonywane są czynności agencyjne, oraz adresie siedziby Agenta,
       
    2. wpisie do rejestru agentów ubezpieczeniowych, oraz sposobie weryfikacji wpisu do rejestru,
       
    3. posiadanych akcjach w zakładach ubezpieczeń, dających Agentowi co najmniej 10% głosów na walnym zgromadzeniu, jak również akcjach posiadanych przez zakłady ubezpieczeń w kapitale zakładowym Agenta, dających tym zakładom co najmniej 10% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy Agenta,
12. pełnego informowania klientów o warunkach ochrony ubezpieczeniowej zapewnianej przez ZU, w szczególności o przedmiocie i zakresie ubezpieczenia, jak też o prawach i obowiązkach klientów jako posiadaczy polisy, wynikających z Umowy Ubezpieczenia na Życie, w tym poprzez przedstawianie klientom ogólnych warunków ubezpieczenia.
    
    

W związku ze świadczeniem usług agencyjnych, polegających na administrowaniu i wykonywaniu Umów Ubezpieczenia na Życie, Agent będzie zobowiązany w szczególności do:

1. pobierania składek ubezpieczeniowych wynikających Umowy Ubezpieczenia na Życie oraz przekazywania tych składek do ZU,
2. informowania klientów o warunkach i procedurach dotyczących wypłaty świadczeń, w szczególności o prawach i obowiązkach posiadacza polisy ubezpieczeniowej, ubezpieczonego i beneficjenta świadczeń z tytułu Umowy Ubezpieczenia na Życie,
3. dostarczania klientom i beneficjentom świadczeń formularzy dotyczących wykonywania Umowy Ubezpieczenia na Życie, w szczególności formularzy wykorzystywanych w procesie wypłaty świadczeń ubezpieczeniowych,
4. przyjmowania roszczeń związanych z Umową Ubezpieczenia na Życie oraz dostarczania podmiotom występującym z roszczeniem odpowiednich formularzy związanych z Umową Ubezpieczenia na Życie,
5. odbierania od klientów i osób zgłaszających roszczenia wniosków o wypłatę świadczenia ubezpieczeniowego wraz odpowiednią dokumentacją i załącznikami koniecznymi do zaspokojenia dochodzonych roszczeń i dostarczania ich do ZU;
6. zapewniania odpowiedniego przepływu korespondencji i dokumentacji z klientami,
7. zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa dokumentacji dotyczącej Umów Ubezpieczenia na Życie;
8. dostarczanie do ZU stosownych danych i dokumentacji niezbędnych do wykonywania Umów Ubezpieczenia na Życie
9. przyjmowania od ubezpieczonych rezygnacji z objęcia ubezpieczeniem i dostarczania ich do ZU.
   
   

Agent będzie zobowiązany do:

1. ciągłego podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych, jak też kwalifikacji zawodowych osób fizycznych wykonujących czynności agencyjne w imieniu i na rzecz Agenta;
   
2. przestrzegania zasad dobrej praktyki zawodowej;
   
3. niezwłocznego informowania ZU o:
   1. zmianie adresu, pod którym Agent świadczy usługi agencyjne,
      
   2. zmianach w zakresie osób, przy pomocy których Agent świadczy usługi agencyjne,
      
   3. utracie kwalifikacji przez członków zarządu, o czym mowa w art. 9 ust. 1 a pkt 3 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. z 2003 r.( nr 124, poz. 1154 z późn. zm.) - "Ustawa o pośrednictwie".
4. kierowania osób świadczących usługi agencyjne do uczestnictwa w szkoleniach organizowanych przez ZU, niezbędnych dla prawidłowej realizacji Umowy.
   
   

Zgodnie z wymogami Ustawy o pośrednictwie, wyznaczenie agenta ubezpieczeniowego należy do kompetencji zakładu ubezpieczeń, w imieniu i na rzecz którego taki agent ma działać. Ubezpieczyciel musi udzielić agentowi odpowiedniego pełnomocnictwa oraz zgłosić go do rejestru agentów ubezpieczeniowych. W wykonaniu powyższych obowiązków z Ustawy o pośrednictwie, Agent zostanie zgłoszony przez ZU do rejestru agentów ubezpieczeniowych i otrzyma od ZU odpowiednie pełnomocnictwo do działania w jego imieniu i na jego rzecz.

Agent zobowiąże się do realizowania Umowy w zgodzie z przepisami Ustawy o pośrednictwie. W szczególności, Agent zobowiąże się, że realizowane przez niego czynności będą wykonywane wyłącznie przez osoby fizyczne, spełniające wszystkie wymogi określone w art. 9 ust. 1 ww. ustawy, przy czym osoby te będą działały na podstawie i w zakresie upoważnienia udzielonego im przez Agenta.

Zgodnie z postanowieniami projektowanej Umowy, Agent otrzyma z tytułu realizacji Umowy wynagrodzenie („Prowizja") ustalane i obliczane w następujący sposób:

• Z tytułu świadczenia usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, opisanych w pkt 1 (a) powyżej, ZU wypłaci Agentowi wynagrodzenie określone kwotowo w Umowie. Ta część Prowizji będzie płatna po podpisaniu Umowy jednorazowo, "z góry", i będzie miała charakter bezzwrotny.
• Z tytułu świadczenia usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, opisanych w pkt 1 (b) powyżej, Agent będzie uprawniony do wynagrodzenia kalkulowanego na zasadach opisanych w załączniku do Umowy (w szczególności, kalkulacja tej części Prowizji Agenta będzie dokonywana poprzez odniesienie do kwoty składek ubezpieczeniowych należnych na podstawie zawartych za jego pośrednictwem umów ubezpieczeniowych).
  
  

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w okolicznościach zdarzenia przyszłego opisanego w niniejszym wniosku, czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego świadczone przez Agenta jako pośrednika ubezpieczeniowego, na rzecz ZU, na podstawie planowanej Umowy oraz udzielonego Agentowi przez ZU pełnomocnictwa, będą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 Ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, w okolicznościach zdarzenia przyszłego opisanego w niniejszym wniosku, usługi wykonywane przez Agenta na podstawie Umowy będą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 Ustawy o VAT, jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych. Istotą tych usług będzie bowiem pozyskiwanie klientów dla ZU oraz doprowadzanie do zawarcia umów ubezpieczenia pomiędzy ZU a tymi klientami, jak również administrowanie tymi umowami i ich wykonywanie. W konsekwencji, otrzymana przez Agenta Prowizja z tytułu świadczonych na podstawie Umowy czynności pośredniczenia w zawieraniu umów ubezpieczenia oraz administrowania tymi umowami i ich wykonywania, będzie objęta zwolnieniem z podatku VAT, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 Ustawy o VAT.

1. Zakres zwolnienia z podatku VAT dla usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.
   
   

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel [...]. Zgodnie zaś z brzmieniem art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, świadczeniem usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z regulacji art. 41 ust. 1 Ustawy o VAT wynika, że stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie natomiast z obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 146a pkt 1 Ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%.

Ustawa o VAT przewiduje opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub ich zwolnienie z opodatkowania. W świetle przedstawionego w niniejszym wniosku opisu zdarzenia przyszłego, zasadnicze znaczenie ma regulacja art. 43 ust. 1 pkt 37 Ustawy o VAT, zwalniająca od podatku: "usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji”. Jak wynika z powyższej regulacji, zwolnienie z podatku obejmuje następujące kategorie usług:

• usługi ubezpieczeniowe i reasekuracyjne,
• usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i usług reasekuracyjnych,
• usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.
  
  

Zwolnienie od podatku VAT określone w art. 43 ust. 1 pkt 37 Ustawy o VAT jest konsekwencją treści art. 135 ust. 1 pkt a) Dyrektywy 2006/112/WE, zgodnie z którym zwolnione z opodatkowania są "transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych". Zatem ww. zwolnienie z podatku dotyczy dwóch kategorii usług:

• transakcji ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, oraz
• usług pokrewnych świadczonych przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.
  
  

Uwzględniając powołane przepisy oraz przedstawiony w niniejszym wniosku opis zdarzenia przyszłego, należy zatem ustalić zakres czynności objętych zwolnieniem z opodatkowania przewidzianym przez ustawodawcę w art. 43 ust. 1 pkt 37 Ustawy o VAT dla "usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych", a następnie odnieść je do usług, które mają być świadczone przez Agenta na podstawie Umowy. Analizując powyższe zagadnienie, w dalszej części wniosku Wnioskodawca dokonuje analizy pojęcia usług "pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych", ze szczególnym wskazaniem kluczowego znaczenia statusu świadczeniodawcy działającego zgodnie z wpisem do rejestru agentów ubezpieczeniowych prowadzonym przez Komisję Nadzoru Finansowego ("KNF") jako agenta ubezpieczeniowego uprawnionego do wykonywania przedmiotowych usług.

2. Definicja usług pośrednictwa / usług pokrewnych świadczonych przez pośredników ubezpieczeniowych.
   
   

Ani Dyrektywa 2006/112/WE, ani polska Ustawa o VAT nie zawierają definicji pojęć kluczowych dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia z podatku VAT, takich jak "usługi pokrewne świadczone przez agenta ubezpieczeniowego" oraz "usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych". W tej sytuacji wskazane jest sięgnięcie do dorobku orzeczniczego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ("TSUE", wcześniej "ETS"), jak również polskiej praktyki podatkowej.

2. 1 Zagadnienie definicyjne w świetle praktyki orzeczniczej TSUE.
   
   

Zgodnie z wypracowanym przez TSUE stanowiskiem, czynności agenta ubezpieczeniowego polegają na pozyskiwaniu klientów oraz zawieraniu w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela umów ubezpieczeń, a także uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń. Natomiast w odniesieniu do usług pokrewnych do usług ubezpieczeniowych wskazuje się (tak: opinia Rzecznika Generalnego M. Poiaresa Madura przedstawiona w dniu 12 stycznia 2005 r. w sprawie C-472/03 Staatssecretaris van Financien przeciwko Arthur Andersen & Co. Accountants c.s.), że należy przez nie rozumieć wszystkie usługi, które są powiązane z usługami ubezpieczeniowymi, a zatem mogą być uznane za usługi pokrewne tym czynnościom. W ww. sprawie podkreślono, że dla kwalifikacji czynności jako usług pośrednictwa ubezpieczeniowego kluczowy jest status usługodawcy jako brokera lub agenta ubezpieczeniowego: "Pojęcie „usług pokrewnych" jest wystarczająco szerokie, aby mogło ono teoretycznie obejmować swym zakresem wszystkie usługi, które są powiązane z usługami ubezpieczeniowymi, a zatem które mogą być uznane za usługi pokrewne tym czynnościom. Jednakże prawodawca wspólnotowy wyraźnie ograniczył zakres zwolnienia wyłącznie do tej części usług, które są świadczone przez brokerów lub pośredników ubezpieczeniowych. Zakwalifikowanie osoby, która domaga się zwolnienia, jako brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego jest zatem elementem kluczowym, pozwalającym na ustalenie istnienia działalności pokrewnej czynnościom ubezpieczeniowym, która na mocy art. 13 część B lit. A) podlega zwolnieniu z opodatkowania".

Orzecznictwo TSUE wskazuje, że do istoty pośrednictwa ubezpieczeniowego należy przede wszystkim wyszukiwanie klientów ubezpieczeniowych i kontaktowanie ich z ubezpieczycielem (por. ww. wyrok w sprawie C-472/03). Zatem działalność pośrednika ubezpieczeniowego polega na czynnym poszukiwaniu i nawiązywaniu kontaktów między klientami a ubezpieczycielem oraz na rozpowszechnianiu produktów ubezpieczeniowych. W wyroku C-235/00 z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie CBS Financial Services wskazano, że działalność pośrednictwa dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego (…). Powinna to być usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. […]. Pośrednictwo to ma zatem na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności, które umożliwiłyby zawarcie przez obie strony umowy, przy czym pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu".

Także w wyrokach z dnia 25 lutego 1999 r. (sprawa C-349/96, Card Protection Plan), z dnia 8 marca 2001 r. (sprawa C-240/99, Skandia) oraz z dnia 20 listopada 2003 r. (sprawa C-8/01, Assurander Societetet działający na rzecz Taksatorringen przeciwko Skatteministeriet), Trybunał potwierdził, że pojęcie usług pokrewnych, świadczonych przez pośredników ubezpieczeniowych w rozumieniu Dyrektywy 2006/112/WE dotyczy wyłącznie świadczeń dokonanych przez profesjonalistów, którzy utrzymują stosunki jednocześnie z ubezpieczycielem i ubezpieczonym, przy założeniu, że broker/agent ubezpieczeniowy jest wyłącznie pośrednikiem.

Wskazane tezy i uzasadnienia orzeczeń potwierdzają, że zakres objętych zwolnieniem od podatku VAT usług pokrewnych ograniczony jest do usług: (i) mających charakter usług pokrewnych usługom ubezpieczeniowym i reasekuracyjnym, (ii) świadczonych przez brokerów lub agentów ubezpieczeniowych, (iii) świadczonych na rzecz zakładów ubezpieczeń lub podmiotów poszukujących ochrony ubezpieczeniowej ("klientów"). W opinii TSUE pośrednictwo ubezpieczeniowe oznacza wszelkie czynności profesjonalnego pośrednika (w tym, agenta ubezpieczeniowego), które zmierzają do doprowadzenia do zawarcia umowy pomiędzy zakładem ubezpieczeń a podmiotem ubezpieczającym, przy czym jego kluczowe cechy to:

• rozpowszechnianie produktów ubezpieczeniowych,
  

• wyszukiwanie i pozyskiwanie klientów ubezpieczeniowych i nawiązywanie kontaktów między ubezpieczycielem a klientem,
  

• dokonywanie wszelkich niezbędnych czynności, które umożliwiają zawarcie przez obie strony umowy, ze wskazaniem, że pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu,
  

• zawieranie umów ubezpieczeń w imieniu i na rzecz strony umowy (uprawnienie usługodawcy do dokonywania czynności skutkujących powstaniem po stronie ubezpieczyciela zobowiązań względem ubezpieczonego),
  

• uczestniczenie w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia,
  

• status usługodawcy, który powinien działać jako profesjonalny pośrednik (agent lub broker) ubezpieczeniowy,
  

• opłacenie ww. usługi jako odrębnej działalności pośrednictwa.
  
  
  

2. 2 Definicja czynności pośrednictwa w świetle praktyki polskich organów podatkowych.
   
   
   

Świadczenie usług ubezpieczeniowych oraz usług pośrednictwa ubezpieczeniowego w polskim systemie prawa regulują Ustawa o pośrednictwie oraz Ustawa o działalności ubezpieczeniowej. Zgodnie z art. 2 ust. 1 Ustawy o pośrednictwie, pośrednictwo ubezpieczeniowe polega na wykonywaniu przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia. W ust. 2 artykułu 2 zapisano, że pośrednictwo ubezpieczeniowe jest wykonywane wyłącznie przez agentów ubezpieczeniowych lub brokerów ubezpieczeniowych (z zastrzeżeniem art. 3).

Stosownie do art. 4 Ustawy o pośrednictwie, pośrednik ubezpieczeniowy wykonuje m.in. czynności w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń, zwane "czynnościami agencyjnymi", polegające na: pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, zawieraniu umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych (działalność agencyjna).

W świetle art. 9 Ustawy o pośrednictwie, czynności agencyjne mogą być wykonywane wyłącznie przez podmioty spełniające określone tą Ustawą warunki.

Z powołanych przepisów wynika, że działalność w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy czynności wykonywanych przez uprawnionego pośrednika (agenta lub brokera), który wykonuje czynności związane z zawieraniem przez strony umów ubezpieczenia lub wykonywaniem takich umów.

Jak podkreślono powyżej, polska Ustawa o VAT nie zawiera odrębnej definicji usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.

W tej sytuacji, polskie sądy administracyjne oraz organy podatkowe, w celu określenia, czym jest usługa pośrednictwa ubezpieczeniowego, powszechnie odwołują się do zapisów Ustawy o pośrednictwie i prezentują tezę o konieczności dokonywania wykładni pojęcia "pośrednictwa ubezpieczeniowego" oraz zakresu "czynności agencyjnych" zgodnie z brzmieniem przepisów tej ustawy. Takie stanowisko zajął m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 19 sierpnia 2011 r. (sygn. IPPP1/443-834/11-2/AW) czy Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w indywidualnej interpretacji z dnia 8 sierpnia 2011 r. (ILPP1/443-738/11-4/MS). Podobnie uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 12 marca 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 942/12) oraz Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z 4 marca 2013 r. (sygn. akt I FSK 577/12) i z 2 lipca 2013 r. (sygn. akt I FSK 740/13). Jak wynika z powołanej praktyki interpretacyjnej i orzeczniczej:

• Pośrednictwo ubezpieczeniowe należy rozumieć zgodnie z Ustawą o pośrednictwie,
  

• Działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego. Pośrednictwo ma na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia, przy czym pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu,
  

- Powinna to być usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa,

• Należy zweryfikować, czy usługodawca spełnia definicję agenta lub brokera ubezpieczeniowego, czy posiada odpowiednie uprawnienia do prowadzenia działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego - jeżeli tak, to spełnia on warunki podmiotowe w myśl tej ustawy, za pośrednictwo ubezpieczeniowe (czynności związane z wykonywaniem umów ubezpieczenia).
  
  
  

3. Podsumowanie
   
   

W podsumowaniu Wnioskodawca podkreśla, że usługi agencyjne, które mają być przez niego świadczone na podstawie planowanej Umowy będą spełniały wszystkie przesłanki kwalifikujące je jako usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, o których mowa w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 37 Ustawy o VAT, jak również przesłanki, na które wskazuje praktyka TSUE oraz polskich sądów administracyjnych i organów podatkowych. W szczególności:

1. Będą to usługi realizowane na rzecz ubezpieczyciela (ZU), w ramach czynności podejmowanych przez Wnioskodawcę jako agenta ubezpieczeniowego, wpisanego do rejestru agentów ubezpieczeniowych prowadzonego przez KNE.
2. Istotą przedmiotowych usług będzie wyszukiwanie i pozyskiwanie klientów dla ZU, jak również podejmowanie i przeprowadzanie czynności faktycznych i czynności prawnych związanych z zawieraniem oraz wykonywaniem umów ubezpieczenia pomiędzy tymi klientami a ZU. W szczególności, rolą Wnioskodawcy, jako agenta ubezpieczeniowego działającego na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez ZU, będzie zawieranie Umów Ubezpieczenia na Życie z klientami w imieniu i na rzecz ZU.
3. Usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego będą świadczone na rzecz strony umowy (ZU), przy czym Wnioskodawca nie będzie realizował w stosunku do treści umowy ubezpieczenia żadnego własnego interesu - będzie jedynie reprezentował interes ZU.
4. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą miały charakter odpłatny - usługi te zostaną odrębnie opłacone w formie umownie ustalonej Prowizji wynikającej z Umowy.
5. Istotnym wymogiem warunkującym świadczenie przez Wnioskodawcę usług na podstawie Umowy będzie działanie Wnioskodawcy w zgodzie z wymogami Ustawy o pośrednictwie dotyczącymi prowadzenia działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego przez agentów ubezpieczeniowych. Zatem z punktu widzenia prawidłowej realizacji Umowy, kluczowe znaczenie będzie miał status Wnioskodawcy jako agenta ubezpieczeniowego działającego na podstawie wpisu do rejestru agentów ubezpieczeniowych prowadzonego przez KNF.
   
   

W świetle powyższego Wnioskodawca stoi na stanowisku, że usługi świadczone przez niego na rzecz ZU na podstawie planowanej Umowy, w zamian za Prowizję, będą stanowiły czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego (czynności pomocnicze do usług ubezpieczeniowych) podlegające zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 Ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz .U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.