Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4511-566/16-3/MK
z 14 października 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z poźn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 16 sierpnia 2016 r. (data wpływu 17 sierpnia 2016 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 września 2016 r. (data wpływu 23 września 2016 r.) na wezwanie Nr IPPB2/4511-566/16-2-2/MK1 z dnia 16 września 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika przy zwrocie udziału członkowskiego w Banku Spółdzielczym małżonkowi zmarłego członka Banku – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 sierpnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika przy zwrocie udziału członkowskiego w Banku Spółdzielczym małżonkowi zmarłego członka Banku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Jeden z wieloletnich członków Banku Spółdzielczego zmarł w 2015 roku. Zgodnie z treścią złożonej przez Niego deklaracji członkowskiej, zadysponował - na wypadek swojej śmierci - wypłatę swoich udziałów członkowskich na rzecz żyjącego współmałżonka. Bank dokonał wypłaty udziału do rąk, wskazanej przez zmarłego członka Banku, osoby. Bank pobrał zaliczkę na podatek dochodowy, traktując wypłatę udziału członkowskiego, jako przychód z praw majątkowych. Te postępowanie Banku zostało zanegowane przez współmałżonka zmarłego członka Banku, mianowicie współmałżonek ten nie zgadza się z potrącenia przez Bank, z kwoty wypłaconych udziałów, zaliczkowo na podatek dochodowy od osób fizycznych. Jako uzasadnienie swojego stanowiska współmałżonek wskazuje, że środki finansowe na sfinansowanie udziału członkowskiego wpłaconego do Banku, pochodziły z majątku wspólnego i wobec tego korzystają ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Organizację i zasady działania Banku określa m.in. ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze oraz Statut. Zgodnie z postanowieniami Statutu, obowiązkiem osoby fizycznej będącej członkiem banku spółdzielczego jest zadeklarowanie i dokonanie wpłaty na co najmniej jeden udział, który w naszym banku wynosi 500,00 zł. Członek może zadeklarować wielokrotność udziałów - maksymalnie 50, czyli wpłacić 50.000,00 zł. Taki też członek ma możliwość prawną zadysponowania udziałem na wypadek śmierci, poprzez wskazanie w deklaracji osoby, której jego udział/udziały zostaną wypłacone. Wówczas nie wchodzą one do spadku.

Bank dokonał wypłaty udziału członkowskiego w kwocie 500,00 zł. po śmierci członka Banku (w związku z wygaśnięciem członkostwa) osobie wskazanej w deklaracji - małżonkowi zmarłego członka Bank potraktował wypłatę udziału po zmarłym członku jako przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 i art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z tym pobrał od wypłaconej kwoty udziału członkowskiego zaliczkę na podatek dochodowy. Klient uważa, iż Bank niesłusznie pobrał zaliczkę, ponieważ finansowanie udziału członkowskiego było ze wspólnego majątku, zatem powinno korzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponieważ złożony wniosek zawierał braki formalne, tutejszy organ podatkowy pismem z dnia 16 września 2016 r. Nr IPPB2/4511-566-2/MK1 wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

Przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego adekwatnego do zadanych pytań.

Braki uzupełniono w wyznaczonym terminie (data nadania 22 września 2016 r.).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

1. Czy działanie Banku było prawidłowe, tj. pobranie zaliczki na podatek dochodowy z tytułu przychodu z praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 7 i art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ?
2. Czy wypłata udziału członkowskiego po zmarłym członku banku spółdzielczego, który w deklaracji przystąpienia do Banku wskazał osobę, której po jego śmierci należy wypłacić udział członkowski - w naszym przypadku małżonkowi - będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad. 1

Działanie banku było prawidłowe, wypłata udziałów członkowskich po zmarłym członku banku spółdzielczego stanowi dla osób, którym spółdzielnia je wypłaca przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 i art. 18 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko takie potwierdzają interpretacje wydane w imieniu Ministra Finansów - Interpretacja z dnia 16.05.2013 r., IBPBII/1/415-187/13/AA.

Ad. 2

W ocenie Banku wypłata udziału członkowskiego nie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie ma znaczenia czy osoba wskazana w deklaracji przez zmarłego członka banku jest jego spadkobiercą. Przepisy wymienionej ustawy nie dzielą przychodu z praw majątkowych w zależności od tego komu udziały zostaną wypłacone.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. pkt 7 ww. ustawy, źródłem przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych, innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c ustawy.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 18 ww. ustawy, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zacytowany powyżej przepis nie podaje normatywnej definicji przychodów z praw majątkowych i nie stanowi katalogu zamkniętego, na co wskazuje wyrażenie „w szczególności”. Tą kategorią został objęty każdy przychód osiągnięty przez podatnika w związku z posiadaniem przez niego praw o charakterze majątkowym.

Z treści wniosku wynika, że jeden z wieloletnich członków Banku Spółdzielczego zmarł w 2015 roku. Zgodnie z treścią złożonej przez Niego deklaracji członkowskiej, zadysponował - na wypadek swojej śmierci - wypłatę swoich udziałów członkowskich na rzecz żyjącego współmałżonka. Bank dokonał wypłaty udziału do rąk, wskazanej przez zmarłego członka Banku, osoby. Bank pobrał zaliczkę na podatek dochodowy, traktując wypłatę udziału członkowskiego, jako przychód z praw majątkowych. Te postępowanie Banku zostało zanegowane przez współmałżonka zmarłego członka Banku, mianowicie współmałżonek ten nie zgadza się z potrącenia przez Bank, z kwoty wypłaconych udziałów, zaliczkowo na podatek dochodowy od osób fizycznych. Jako uzasadnienie swojego stanowiska współmałżonek wskazuje, że środki finansowe na sfinansowanie udziału członkowskiego wpłaconego do Banku, pochodziły z majątku wspólnego i wobec tego korzystają ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wątpliwość Wnioskodawcy dotyczy prawidłowości wypełnienia obowiązków płatnika w związku z pobraniem zaliczki na podatek dochodowy z tytułu zwrotu udziału członkowskiego w Banku Spółdzielczym małżonkowi zmarłego członka Banku, oraz czy wypłata udziału członkowskiego małżonkowi zmarłego członka Banku będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. , poz. 380 z późn. zm.) z chwilą śmierci prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą na jego spadkobierców (art. 922 k.c.). Nabycie przez osoby fizyczne w drodze spadku – co do zasady podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 205 z późn. zm.). Nie należą jednak do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego czy są one spadkobiercami (art. 922 § 2 k.c.).

Zasada ta dotyczy praw majątkowych z tytułu udziałów członkowskich w spółdzielniach.

Organizację i zasady działania Banku Spółdzielczego określa m.in. ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (t. j. Dz. U. z 2016 r. , poz. 21 z późn. zm.) oraz Statut.

Stosownie do treści art. 16 § 3 ustawy Prawo spółdzielcze członek spółdzielni może w deklaracji lub w odrębnym pisemnym oświadczeniu złożonym spółdzielni wskazać osobę, której spółdzielnia obowiązana jest po jego śmierci wypłacić udziały. Prawo z tego tytułu nie należy do spadku. Na podstawie przepisów prawa spółdzielczego i statutu Spółdzielni, członkowie spółdzielni są zobowiązani do dokonania wpłaty udziałów członkowskich. Warunkiem przyjęcia w poczet członków spółdzielni jest złożenie deklaracji, w której (lub w odrębnym pisemnym oświadczeniu) członkowie spółdzielni mogą wskazać osobę, której spółdzielnia obowiązana jest po śmierci członka wypłacić udziały. Przepisy określają, że prawo z tego tytułu nie należy do spadku.

Z wniosku wynika, że członek Banku Spółdzielczego zgodnie ze statutem i prawem spółdzielczym w deklaracji złożył oświadczenie, w którym wskazał współmałżonka jako osobę uprawnioną do otrzymania wypłaty swoich udziałów członkowskich w przypadku jego śmierci. Jeżeli zatem członek spółdzielni w deklaracji lub w odrębnym pisemnym oświadczeniu wskazał osobę, której Bank Spółdzielczy obowiązany jest po jego śmierci wypłacić udziały, wówczas wypłata udziałów stanowi dla tej osoby przychód z praw majątkowych w rozumieniu art. 18 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 7 p.d.o.f., ponieważ w takim przypadku prawo z tego tytułu nie należy do spadku.

Przychód z tytułu wypłacenia danej osobie udziałów członkowskich w Banku Spółdzielczym, wynikający z praw majątkowych, co do zasady, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednak należy mieć na uwadze, że wpłaty środków pieniężnych, dokonywane na nabywane udziały po zmarłym małżonku (członku Banku Spółdzielczego), mogą pochodzić zarówno z majątku wspólnego małżonków, jak i stanowić majątek odrębny zmarłego małżonka. Zależy to od ustroju majątkowego obowiązującego w małżeństwie zmarłego członka Banku Spółdzielczego. Jeżeli w małżeństwie członka Banku Spółdzielczego panował ustrój wspólności majątkowej, źródłem finansowania udziałów był zatem majątek wspólny małżonków. Jeżeli zaś w małżeństwie członka Banku Spółdzielczego panował ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej, to udziały nabywane były z jego majątku osobistego.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są: przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

We wniosku Wnioskodawca wskazał, że po śmierci członka Banku Spółdzielczego wypłacił udziały małżonkowi zmarłego, a w małżeństwie panował ustrój wspólności majątkowej. Jednocześnie źródłem finansowania udziałów był majątek wspólny małżonków.

W przypadku zwrotu udziału małżonkowi członka spółdzielni, zastosowanie mają przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jak stanowi art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r., poz. 2082), z chwilą zawarcia małżeństwa, powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W związku z tym, że udziały stanowiły majątek żony i męża (wspólność ustawową małżeńską), w wyniku wypłaty udziałów małżonkowi zmarłego członka spółdzielni, środki pieniężne zostają zwrócone do majątku, z którego pierwotnie pochodziły. W tej sytuacji, należy uznać, że zwrot ten spełnia wymogi określone w art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i przychód uzyskany przez osoby uprawnione korzysta z tego zwolnienia podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie tutejszy Organ zaznacza, że powyższe zwolnienie obejmuje wyłącznie przychód uzyskany ze zwrotu udziałów w Banku Spółdzielczym do wysokości wniesionych udziałów, w związku z czym nadwyżka wartości zwróconych udziałów ponad wysokość wniesionych udziałów, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przestawiony we wniosku stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy stwierdzić należy, że przychód uzyskany z tytułu zwrot udziałów w spółdzielni małżonkowi zmarłego członka Banku Spółdzielczego, do wysokości wniesionych udziałów sfinansowanych z majątku wspólnego małżonków, jest zwolniony z opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem, Wnioskodawca, jako płatnik, nie miał obowiązku pobrania zaliczki na podatek oraz wystawienia informacji o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016, poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.