INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 21 lutego 2012 r. (data wpływu 22 lutego 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 09 maja 2012r. (data wpływu 10 maja 2012r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury za dodatkowe wynagrodzenie pełnomocnika - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury za dodatkowe wynagrodzenie pełnomocnika.

Wniosek został uzupełniony w dniu 10 maja 2012r. w zakresie doprecyzowania zaistniałego stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą. W 2004 r. zostało rozpoczęte postępowanie kontrolne w zakresie rzetelności deklarowanej podstawy opodatkowania oraz prawidłowości obliczenia i wpłacania podatku dochodowego od osób fizycznych za 2001 r. Po przeprowadzeniu postępowania podatkowego, Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej decyzją z dnia 21.11.2007 r. określił wysokość zobowiązania podatkowego w drodze oszacowania podstawy opodatkowania. Od decyzji tej Pełnomocnik strony odwołał się pismem z dnia 03.12.2007 r., wnosząc o uchylenie decyzji organu pierwszej instancji i umorzenie postępowania w zakresie, którego decyzja dotyczy. Postępowanie kontrolne prowadzone było kilka lat, a w międzyczasie wydanych zostało kilka decyzji określających zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2001 rok. W maju 2011 r. został zwrócony pobrany przez Urząd Skarbowy podatek dochodowy za 2001 rok wraz z odsetkami. Natomiast 21.12.2011 roku została wydana decyzja Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej o umorzeniu postępowania kontrolnego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2001 r. wszczęte postanowieniem z dnia 14.01.2004 roku. W uzasadnieniu decyzji podano, że w związku z uchyleniem decyzji i przekazaniem do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji, pismem z dnia 27.06.2011 r. pełnomocnik Podatnika wniósł o umorzenie postępowania, ponieważ termin przedawnienia określony w art. 70 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej upłynął z dniem 31.12.2007 r. Ponadto potwierdził swój wniosek o umorzenie postępowania pismami z dnia 04.07.2011 r. i 22.07.2011 r. Zgodnie z art. 208 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 ze zm.), gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe, w szczególności w razie przedawnienia zobowiązania podatkowego, organ podatkowy wydaje decyzję o umorzeniu postępowania. Po uprawomocnieniu się decyzji Dyrektora UKS w styczniu 2012 r. Pełnomocnik wystawił fakturę na Wnioskodawcę za "wynagrodzenie dodatkowe za zastępstwo w postępowaniu dotyczącym PDOF za 2001 rok".

Składniki wynagrodzenia pełnomocnika to:

• wynagrodzenie podstawowe na etapie przyjmowania spraw,

• koszty zastępstwa w związku z reprezentowaniem Wnioskodawcy przed Sądem Administracyjnym,

• wynagrodzenie dodatkowe - za efekt, liczony procentowo od kwoty zwrotu należności przez Urząd Skarbowy.
  
  

„Wynagrodzenie dodatkowe” przysługiwało pełnomocnikowi, w przypadku zwrotu przez Urząd Skarbowy pobranego podatku wraz z odsetkami.

Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Podstawowym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest produkcja i sprzedaż betoniarek. W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług (podatek VAT 23%). Poniesione koszty za udział pełnomocnika w prowadzonym postępowaniu były związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT wykonywanymi przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane podatkiem VAT, w związku z czym nie wylicza proporcji, o której mowa w art. 90 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (tj. z 2011r. Dz.U. Nr 177, poz. 1054).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od faktury za wynagrodzenie radcy prawnego (pełnomocnika)...

Zdaniem Wnioskodawcy, prawo do odliczenia podatku naliczonego od faktury za wynagrodzenie radcy prawnego (pełnomocnika) przysługuje, ponieważ prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od należnego przysługuje podatnikowi, jeżeli nabyte towary lub usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W przedstawionym stanie faktycznym, udokumentowana fakturą VAT została usługa radcy prawnego obejmująca wynagrodzenie dodatkowe za zastępstwo w postępowaniu dotyczącym PDOF za 2001 r.

W związku z powyższym Wnioskodawca, jako nabywca ww. usługi, w sytuacji udokumentowania jej stosowną fakturą VAT, będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego, gdyż nie wystąpi tu przesłanka braku prawa do odliczenia zawarta w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, czyli udokumentowania fakturą transakcji nie podlegającej opodatkowaniu lub zwolnionej od podatku od towarów i usług.

Prawo to przysługuje ponieważ z uwagi na fakt, iż zakup tej usługi ma związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, a otrzymana faktura dokumentuje wykonanie czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług oraz nie zachodzą szczególne okoliczności wytaczające możliwość odliczenia podatku naliczonego (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13 listopada 2009 r. sygn. ILPP1/443-1028/09-2/MK).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20 (wyłączenie w przypadku Wnioskodawcy nie ma zastosowania).

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje czynny, zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni lub pośredni związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa; mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, iż określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. Zatem pośredni związek dokonanych zakupów z działalnością podatnika występuje wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości.

Jeżeli więc nie istnieje bezpośredni lub pośredni związek dokonanych zakupów z czynnościami opodatkowanymi, nie ma możliwości skorzystania z prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących dokonanie tych zakupów.

Jak wskazano powyżej najistotniejszym warunkiem umożliwiającym czynnemu podatnikowi podatku VAT realizację prawa do odliczenia jest związek dokonanych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Podstawowym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest produkcja i sprzedaż betoniarek. W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług (podatek VAT 23%). W 2004 r. zostało rozpoczęte postępowanie kontrolne w zakresie rzetelności deklarowanej podstawy opodatkowania oraz prawidłowości obliczenia i wpłacania podatku dochodowego od osób fizycznych za 2001 r. Po przeprowadzeniu postępowania podatkowego, Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w Łodzi decyzją z dnia 21.11.2007 r. określił wysokość zobowiązania podatkowego w drodze oszacowania podstawy opodatkowania. Od decyzji tej Pełnomocnik strony odwołał się pismem z dnia 03.12.2007 r., wnosząc o uchylenie decyzji organu pierwszej instancji i umorzenie postępowania w zakresie, którego decyzja dotyczy. Postępowanie kontrolne prowadzone było kilka lat, a w międzyczasie wydanych zostało kilka decyzji określających zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2001 rok. W maju 2011 r. został zwrócony pobrany przez Urząd Skarbowy podatek dochodowy za 2001 rok wraz z odsetkami. Natomiast 21.12.2011 roku została wydana decyzja Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Łodzi o umorzeniu postępowania kontrolnego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2001 r. wszczęte postanowieniem z dnia 14.01.2004 roku. W uzasadnieniu decyzji podano, że w związku z uchyleniem decyzji i przekazaniem do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji, pismem z dnia 27.06.2011 r. pełnomocnik Podatnika wniósł o umorzenie postępowania, ponieważ termin przedawnienia określony w art. 70 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej upłynął z dniem 31.12.2007 r. Ponadto potwierdził swój wniosek o umorzenie postępowania pismami z dnia 04.07.2011 r. i 22.07.2011 r. Zgodnie z art. 208 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 ze zm.), gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe, w szczególności w razie przedawnienia zobowiązania podatkowego, organ podatkowy wydaje decyzję o umorzeniu postępowania. Po uprawomocnieniu się decyzji Dyrektora UKS w styczniu 2012 r. Pełnomocnik wystawił fakturę na Wnioskodawcę za "wynagrodzenie dodatkowe za zastępstwo w postępowaniu dotyczącym PDOF za 2001 rok". „Wynagrodzenie dodatkowe” przysługiwało pełnomocnikowi, w przypadku zwrotu przez Urząd Skarbowy pobranego podatku wraz z odsetkami. Poniesione koszty za udział pełnomocnika w prowadzonym postępowaniu były związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT wykonywanymi przez Wnioskodawcę.

Z okoliczności przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca korzystał z usług radcy prawnego w związku z mającym miejsce sporem pomiędzy Zainteresowanym a Urzędem Kontroli Skarbowej. Jednocześnie należy podkreślić, że z wniosku nie wynika, iż w związku z wypłatą dodatkowego wynagrodzenia wystąpił bądź wystąpi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy tym wynagrodzeniem dla pełnomocnika, a powstaniem obrotu u Wnioskodawcy.

Jak wynika z wniosku, dodatkowe wynagrodzenie było należne tylko w sytuacji, gdy Wnioskodawca wygra spór z organem kontroli podatkowej i otrzyma zwrot pobranego przez Urząd Skarbowy podatku wraz z odsetkami, a więc nie dotyczyło ono jakichkolwiek czynności pełnomocnika, których celem byłoby zwiększenie u Wnioskodawcy sprzedaży podlegającej opodatkowanej. Jak wskazał Wnioskodawca za obsługę prawną związaną z postepowaniem kontrolnym, zgodnie z umową, Pełnomocnikowi przysługiwało wynagrodzenie podstawowe na etapie przyjmowania spraw, koszty zastępstwa w związku z reprezentowaniem Wnioskodawcy przed Sądem Administracyjnym oraz wynagrodzenie dodatkowe - za efekt, liczony procentowo od kwoty zwrotu należności przez Urząd Skarbowy.

Wobec powyższego, dodatkowego wynagrodzenia (za efekt) stanowiącego określony udział w kwocie otrzymanej ze Skarbu Państwa, nie można uznać za wydatki stanowiące część ogólnych kosztów spółki, które spełniałyby wymogi określone w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Bowiem nie występuje tutaj związek pośredni polegający na tym, że środki wypłacone pełnomocnikowi w postaci dodatkowego wynagrodzenia posłużą do zwiększenia sprzedaży podlegającej opodatkowaniu.

Mając na uwadze orzecznictwo ETS tj. wyrok (C-98/98) z dnia 8 czerwca 2000 r., Commissioners of Customs Excise przeciwko Midland Bank plc (Wielka Brytania), należy zauważyć, że podatnik nie może odliczyć całości podatku naliczonego przy nabyciu usług, jeżeli wykorzysta je nie dla celów transakcji dającej prawo do odliczenia, lecz w związku z czynnościami będącymi wyłącznie konsekwencją tej transakcji, chyba że podatnik ten wykaże, na podstawie obiektywnych dowodów, że wydatek poniesiony na nabycie tych usług stanowi część różnych elementów kosztowych opodatkowanej transakcji sprzedaży

.

Trybunał uznał w tym orzeczeniu, że nawet w sytuacjach, gdy dokonane zakupy nie mają bezpośredniego związku z konkretną czynnością opodatkowaną, jednak wchodzą w skład ogólnych kosztów funkcjonowania przedsiębiorstwa, można uznać, że "mają bezpośredni i najbliższy związek z całością działalności podatnika", a podatek naliczony z nich wynikający może podlegać odliczeniu według współczynnika, jednak tylko wtedy gdy podatnik na podstawie obiektywnych dowodów może wykazać, że wydatki dokonane z nabyciem tych usług stanowią część elementów kosztowych tej transakcji sprzedaży. A wiec jeżeli brak bezpośredniego związku pomiędzy zakupami (wydatkami) a konkretną czynnością dającą prawo do odliczenia podatku, istnieje możliwość odliczenia podatku od takich wydatków, na zasadzie wyjątku od reguły, w sytuacji jednak gdy wydatki te są zaliczane do tzw. kosztów ogólnych prowadzonej działalności gospodarczej, a podatnik wykaże, że stanowią one element cenotwórczy produktów podatnika dających prawo do odliczenia, a przez to wykaże związek tych kosztów z działalnością gospodarczą podatnika dającą takie prawo - w zakresie w jakim działalność ta umożliwia mu prawo do odliczenia tegoż podatku na tle całości jego działalności gospodarczej.

Podobne stanowisko ETS zajął w wyroku z dnia 13 marca 2008 r. w sprawie C-437/06 Securenta Göttinger Immobilienanlagen und Vermögensmanagement AG przeciwko Finanzamt Göttingen, stwierdzając (teza 27), że w odniesieniu do wydatków poniesionych w ramach emisji akcji lub nietypowych cichych udziałów (czyli na poczet czynności niepodlegających opodatkowaniu) należy stwierdzić, że aby podatek naliczony dotyczący takiej czynności mógł uprawniać do odliczenia, wydatki poniesione w tym zakresie powinny stanowić część elementów cenotwórczych czynności obciążonych podatkiem należnym, rodzących prawo do jego odliczenia (zob. wyroki: z dnia 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/98 Abbey National, z dnia 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations, i z dnia 8 lutego 2007 r. w sprawie C-435/05 Investrand).

Natomiast z okoliczności sprawy przedstawionych we wniosku nie wynika, że poniesione wydatki jako dodatkowe wynagrodzenie dla pełnomocnika generujące podatek naliczony, wpłynęły rzeczywiście cenotwórczo - w tym przypadku - na wielkość cen oferowanych do sprzedaży betoniarek, umożliwiające prawo do odliczenia podatku.

Reasumując, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez pełnomocnika dotyczącej wynagrodzenia dodatkowego (za efekt).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie należy zauważyć, że powołana przez Wnioskodawcę interpretacja została wydana w indywidualnej sprawie, w której indywidualnie oceniano opis zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i stanowisko wnioskodawcy. Powołana interpretacja nie stanowi źródła prawa i tut. Organ nie jest nią związany.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego , po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tj. Dz. U. z 2012r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.