Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPB-2-1.4515.359.2016.2.MD
z 5 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 15 września 2016 r. (data wpływu do Biura – 16 września 2016 r.), uzupełnionym 14 listopada 2016 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych odwołania darowizny – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 września 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych odwołania darowizny.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym, w piśmie z 8 listopada 2016 r., znak 2461.IBPB-2-1.4515.359.2016.1.MD, wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 14 listopada 2016 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 23 grudnia 1996 r. aktem notarialnym została zawarta umowa darowizny nieruchomości (działka z budynkiem mieszkalnym); darowizny dokonała matka na rzecz syna. W umowie darowizny matka miała zapewnioną ze strony syna dożywotnią służebność mieszkania w darowanym budynku z określeniem pokoju oraz użytkowaniem innych pomieszczeń.

Obdarowany darowiznę przyjął i wyraził zgodę na służebność bezpłatnego mieszkania i korzystania z wyznaczonych pomieszczeń przez swoją matkę dożywotnio.

Matka postanowiła cofnąć i odebrać darowiznę; z uwagi na rażącą niewdzięczność obdarowanego syna złożyła powództwo do Sądu Rejonowego w 2014 r.

W dniu 27 stycznia 2016 r. został wydany przez Sąd Rejonowy wyrok zobowiązujący syna do złożenia oświadczenia woli o przeniesieniu własności zabudowanej nieruchomości gruntowej (darowanej mu w 1996 r.) na rzecz Wnioskodawczyni. Nastąpiło sądowe odebranie darowizny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zwrot darowizny na rzecz Wnioskodawczyni należało zgłosić do Urzędu Skarbowego na druku SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy od uprawomocnienia wyroku?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przedstawionym w uzupełnieniu wniosku, odebranie darowanej nieruchomości nie podlega zgłoszeniu właściwemu naczelnikowi urzędy skarbowego w terminie 6 miesięcy. Stanowisko Wnioskodawczyni uzasadnia tym, że w ustawie o podatku od spadków i darowizn ustawodawca nie uwzględnia, nie określa sytuacji odbioru darowizny. Wobec powyższego Wnioskodawczyni nie dokonała zgłoszenia odebranej nieruchomości w urzędzie skarbowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca z 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Stosownie do treści art. 1 ust. 2 ww. ustawy, podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

W myśl art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Na podstawie art. 898 § 1 Kodeksu cywilnego darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności. Zwrot przedmiotu odwołanej darowizny powinien nastąpić stosownie do przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. Od chwili zdarzenia uzasadniającego odwołanie obdarowany ponosi odpowiedzialność na równi z bezpodstawnie wzbogaconym, który powinien się liczyć z obowiązkiem zwrotu (art. 898 § 2 Kodeksu cywilnego). Treść przepisu art. 898 § 2 Kodeksu cywilnego daje jasny wyraz temu, że przez odwołanie korzyść uzyskana z darowizny staje się od chwili zdarzenia uzasadniającego odwołanie bezpodstawna i właśnie dlatego rodzi obowiązek zwrotu. Przyjęta w ww. przepisie konstrukcja wiążąca odwołanie z bezpodstawnym wzbogaceniem, wyłącza przypisanie skutku rzeczowego, a mianowicie tego skutku, że obdarowany przestaje być właścicielem, staje się zaś nim z powrotem darczyńca.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w 1996 r. aktem notarialnym została zawarta umowa darowizny nieruchomości (działka z budynkiem mieszkalnym), zgodnie z którą matka dokonała darowizny na rzecz syna. W umowie darowizny matka miała zapewnioną ze strony syna dożywotnią służebność mieszkania w darowanym budynku z określeniem pokoju oraz użytkowaniem innych pomieszczeń. Obdarowany darowiznę przyjął i wyraził zgodę na służebność bezpłatnego mieszkania i korzystania z wyznaczonych pomieszczeń przez matkę dożywotnio. Z uwagi na rażącą niewdzięczność obdarowanego syna wobec matki, matka postanowiła cofnąć i odebrać darowiznę; w tym celu złożyła pozew do Sądu Rejonowego w 2014 r. W 2016 r. został wydany przez Sąd Rejonowy wyrok zobowiązujący syna do złożenia oświadczenia woli o przeniesieniu darowanej mu w 1996 r. własności zabudowanej nieruchomości gruntowej na rzecz Wnioskodawczyni. Nastąpiło sądowe odebranie darowizny.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż skoro zgodnie z art. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem enumeratywnie wymienionym w tym przepisie, to odwołanie darowizny (niezależnie od trybu, w jakim nastąpiło, tj. czy było ono sądowe czy pozasądowe) – jako nieobjęte zakresem ustawy – nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Zatem po stronie Wnioskodawczyni nie powstał obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn w związku ze zwrotem przedmiotu darowizny. Wobec tego na Wnioskodawczyni nie ciążył obowiązek zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zwrotu przedmiotu darowizny.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.