Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPP3.4512.581.2016.2.EJ
z 8 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 kwietnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 1 sierpnia 2016 r. (data wpływu 25 sierpnia 2016 r.) uzupełnionym pismem z dnia 2 listopada 2016 r. (data wpływu 8 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• wystawiania faktur na rzecz Ośrodków Pomocy Społecznej w związku z obowiązkiem ponoszenia częściowej odpłatności za pobyt osób w Domu Pomocy Społecznej – jest nieprawidłowe,
• dokumentowania wnoszonych przez Ośrodek Pomocy Społecznej wpłat za pomocą noty obciążeniowej – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 25 sierpnia 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku wystawiania faktur na rzecz Ośrodków Pomocy Społecznej w związku z obowiązkiem ponoszenia odpłatności za pobyt osób w Domu Pomocy Społecznej. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 2 listopada 2016 r. (data wpływu 8 listopada 2016 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 24 października 2016 r. znak: 2461-IBPP3.4512.581.2016.1.EJ.

W przedmiotowym wniosku, uzupełnionym pismem z 2 listopada 2016 r., przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (Dom Pomocy Społecznej), dalej DPS, świadczy dla mieszkańców usługi pomocy społecznej wraz z zakwaterowaniem. Usługi te świadczone są na podstawie decyzji kierującej i odpłatności wydawanych przez Ośrodki Pomocy Społecznej imiennie mieszkańcom DPS, do wiadomości DPS. Z decyzji wynika, że opłaty za pobyt w DPS wnosi mieszkaniec. Pozostałą część odpłatności ponoszą odpowiednio zobowiązani do alimentacji lub Ośrodki Pomocy Społecznej zgodnie z art. 61 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r.

Ośrodek Pomocy Społecznej, który jest zobowiązany do ponoszenia odpłatności za osoby z terenu ich działania, które przebywają w DPS, wysunął wobec DPS żądanie, aby ten w zamian za przekazywanie przez nie opłaty za pobyt mieszkańca wystawiał na jego rzecz faktury – w decyzji użyto zwrotu rachunek, jednakże faktycznie ośrodki pomocy społecznej żądają przedłożenia faktury. DPS w zamian za odpłatność otrzymaną od ośrodków pomocy społecznej nie dokonuje podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT dostaw towarów i usług.

DPS działa na podstawie zezwolenia wydanego przez Wojewodę i jest wpisany do prowadzonego przez Wojewodę Rejestru Domów Pomocy Społecznej. DPS nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. DPS świadczy usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, dalej ustawa o VAT.

DPS jest jednostką organizacyjną powiatu i funkcjonuje stosownie do przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. 2013 poz. 885) jako jednostka budżetowa – jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która całość swoich wydatków pokrywa z budżetu, a pobrane dochody odprowadza na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo jednostki samorządu terytorialnego. DPS działa na podstawie statutu określającego nazwę, siedzibę i przedmiot działalności. Podstawą gospodarki finansowej jest plan dochodów i wydatków (plan finansowy). DPS jako jednostka organizacyjna powiatu jest wyodrębniona organizacyjnie i finansowo, a zatem traktowana jest jako podatnik VAT odrębny od jednostki macierzystej (powiatu), która go utworzyła. DPS posiada odrębny od powiatu NIP nadany dla właściwych celów. Aktualnie DPS posiada status podatnika VAT zwolnionego, w związku z czym nie rozlicza podatku VAT i nie wykazuje obrotu z tytułu prowadzonej działalności.

Dom Pomocy Społecznej korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w związku z art. 106b ust. 2 ustawy o VAT w związku z art. 43 ust. 1 pkt 22 tej ustawy prawidłowe jest wystawienie przez DPS faktur na podstawie których obciążane są ośrodki pomocy społecznej w związku z ich obowiązkiem ponoszenia odpłatności za pobyt osób w DPS?
2. Czy w przypadku, gdy okaże się że DPS nie może wystawiać faktur w celu obciążenia ośrodków pomocy społecznej za pobyt osób w DPS prawidłowym jest wystawienie w tym celu not obciążeniowych, a jeśli nie to jakich dokumentów?
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy (uzupełnione wnioskiem, który wpłynął 8 listopada 2016 r.):

Ad. 1

DPS jako jednostka organizacyjna powiatu jest wyodrębniona organizacyjnie i finansowo, a zatem traktowana jest jako podatnik VAT odrębny od jednostki macierzystej (powiatu), która go utworzyła. DPS posiada odrębny od powiatu NIP nadany dla właściwych celów. Aktualnie DPS posiada status podatnika VAT zwolnionego, w związku z czym nie rozlicza podatku VAT i nie wykazuje obrotu z tytułu prowadzonej działalności. Zatem czynności wykonywane przez DPS dotyczące świadczenia usług w zakresie pomocy społecznej dotyczące zakwaterowania w nim spełniają definicję świadczenia usług wymienioną w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które z uwagi na ich odpłatność podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przy czym korzystają one ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. b ustawy o VAT wynika, że zwolnione zostały z podatku usługi pomocy społecznej, a także dostawy towarów i usług ściśle z tymi usługami świadczone na rzecz osób przebywających w DPS, DPS jest bowiem domem pomocy społecznej działającym na podstawie stosownej decyzji Wojewody.

Zasady wystawiania faktur od dnia 1 stycznia 2014 r. regulują przepisy art. 106a – 106q ustawy o VAT. Na mocy art. 106b ust. 2 ustawy o VAT, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3. Regulacja określona w art. 106b ust. 2 ustawy o VAT wyraża jednak zasadę zgodnie z którą nie ma obowiązku wystawiania faktury dla sprzedaży zwolnionej z podatku. Przepis ten pozwala, aby faktury nie były wystawiane dla czynności zwolnionych przedmiotowo na mocy ustawy bądź na mocy przepisów wykonawczych. Nie pozbawia on wszakże podatników dokonujących tych czynności prawa do wystawiania faktury dokumentującej te czynności. Wystawienie faktury dla sprzedaży zwolnionej jest, co do zasady, pozostawione wyborowi wykonującego czynność. Co oznacza, że DPS może wystawić fakturę, która de facto stanowi dokument, w oparciu o który ośrodki pomocy społecznej są obciążane kosztami pobytu w placówce Wnioskodawcy przez osoby. Nie zmienia to faktu, że usługi świadczone przez Dom Wnioskodawcy są na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. b ustawy o VAT zwolnione od podatku, zatem faktura dokumentuje jedynie obciążenie z tytułu świadczonych przez Wnioskodawcę usług z zakresu pomocy społecznej na rzecz osób, które się znajdują w DPS.

Zdaniem Wnioskodawcy, wystawianie powyższych faktur jest działaniem prawidłowym i w żadnym przypadku nie narusza przepisu art. 106b ust. 2 ww. ustawy o VAT.

Ad. 2

Wnioskodawca wskazuje na wypadek, gdyby zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej DPS nie mógł wystawiać faktur w celu obciążenia ośrodków pomocy społecznej za pobyt osób w DPS prawidłowym jego zdaniem jest wystawienie w tym celu not obciążeniowych. To uniwersalny dowód księgowy służący dokumentowaniu operacji, dla których nie przewidziano innego sposobu dokumentacji. Wnioskodawca ma świadomość, że nota obciążeniowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów. Nota obciążeniowa jest dokumentem rozliczeniowym jednostki stosowanym w przypadku dokonywania wzajemnych rozliczeń pomiędzy powiązanymi jednostkami organizacyjnymi sektora finansów publicznych nieuprawnionymi do wystawiania faktur. Nota będzie zawierać co najmniej elementy wymienione w art. 21 ustawy o rachunkowości. Co więcej, nota księgowa może być uznana za innych dowód księgowy i jednocześnie stanowić podstawę do zapisów w księdze przychodów i rozchodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest:

• nieprawidłowe w zakresie wystawiania faktur na rzecz Ośrodków Pomocy Społecznej w związku z obowiązkiem ponoszenia częściowej odpłatności za pobyt osób w Domu Pomocy Społecznej,
• prawidłowe w zakresie dokumentowania wnoszonych przez Ośrodek Pomocy Społecznej wpłat za pomocą noty obciążeniowej.
  
  

Na wstępie zaznaczyć należy, że w dniu 29 września 2015 r. zapadł w sprawie C-276/14 Gmina Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów wyrok TSUE, zgodnie z którym gminna jednostka organizacyjna, której działalność gospodarcza nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, nie może być uznana za podatnika podatku od wartości dodanej odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi.

Powyższy wyrok TSUE co prawda odnosi się do gminnych jednostek budżetowych, jednakże jego rozstrzygnięcie ma również zastosowanie do powiatowych jednostek organizacyjnych, z uwagi na praktycznie takie same uwarunkowania faktyczne i prawne.

Mając powyższe na uwadze oraz wystosowane przez Ministerstwo Finansów komunikaty z dnia 29 września 2015 r. oraz 16 grudnia 2015 r. w sprawie objętej ww. wyrokiem TSUE, w których wskazano, że zakłada się obowiązkowe „scentralizowanie” w samorządach rozliczeń w zakresie podatku VAT i aby zapewnić samorządom czas na przygotowanie się do nowego modelu rozliczeń, do momentu obowiązkowego „scentralizowania” nie będą kwestionowane rozliczenia dokonywane z zastosowaniem obecnego modelu rozliczeń, Organ udziela odpowiedzi na złożony wniosek.

W tym miejscu należy zauważyć, że w myśl art. 3 ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 1454), jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana do podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi najpóźniej od dnia 1 stycznia 2017 r.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…). Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Przez sprzedaż – stosownie do art. 2 pkt 22 ww. ustawy – rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Na mocy art. 2 pkt 31 ustawy, ilekroć w jej przepisach jest mowa o fakturze rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Zasady wystawiania faktur od dnia 1 stycznia 2014 r. regulują przepisy art. 106a – 106q ustawy.

Jak stanowi art. 106a ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

1. sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;
   
2. dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej – posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium;
   
   1. państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
      
   2. państwa trzeciego.

Na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
   
   

Na mocy art. 106b ust. 2 ustawy, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Regulacja określona w art. 106b ust. 2 ustawy wyraża zasadę, zgodnie z którą nie ma obowiązku wystawiania faktury dla sprzedaży zwolnionej z podatku. Przepis ten pozwala, aby faktury nie były wystawiane dla czynności zwolnionych przedmiotowo na mocy ustawy bądź na mocy przepisów wykonawczych. Nie pozbawia on wszakże podatników dokonujących tych czynności prawa do wystawiania faktury dokumentującej te czynności. Wystawienie faktury dla sprzedaży zwolnionej jest, co do zasady, pozostawione wyborowi wykonującego czynność.

Jednakże stosownie do art. 106b ust. 3 ustawy na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

-jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

W stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. podatnicy zwolnieni od podatku od towarów i usług są obowiązani wystawiać faktury w przypadku gdy żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę, bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Żądanie wystawienia faktury po upływie 3 miesięcy nie rodzi po stronie sprzedawcy obowiązku wystawienia faktury. Wskazać należy, że wystawienie faktury po upływie trzymiesięcznego terminu jest prawem, a nie obowiązkiem podatnika i to do niego należy decyzja dotycząca jej wystawienia.

Informacji na temat tego, jakie dane na fakturze powinni zamieszczać podatnicy korzystający ze zwolnienia, należy szukać w obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. z 2013 r., poz. 1485).

Zgodnie z § 3 pkt 1 ww. rozporządzenia, faktury dokumentujące dostawę towarów lub świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2-6, 8-36 (określone przypadki zwolnienia przedmiotowego) lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy powinna zawierać:

1. datę wystawienia,
2. kolejny numer,
3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
4. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi,
5. miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
6. cenę jednostkową towaru lub usługi,
7. kwotę należności ogółem,
8. wskazanie przepisu ustawy, aktu wydanego na podstawie ustawy, przepisu dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) lub innej podstawy prawnej, zgodnie z którą podatnik stosuje zwolnienie od podatku.
   
   

Natomiast stosownie do § 3 pkt 2 ww. rozporządzenia, świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7, 37-41 ustawy powinna zawierać:

1. dane, o których mowa w pkt 1 lit. a i b,
2. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług,
3. nazwę usługi,
4. kwotę, której dotyczy dokument.
   
   

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca świadczy dla mieszkańców usługi pomocy społecznej wraz z zakwaterowaniem. Usługi te są świadczone na podstawie decyzji kierującej i odpłatności wydawanych przez Ośrodki Pomocy Społecznej imiennie mieszkańcom DPS. Z decyzji wynika, że opłaty za pobyt w DPS wnosi mieszkaniec. Pozostałą część odpłatności ponoszą odpowiednio zobowiązani do alimentacji lub Ośrodki Pomocy Społecznej. DPS w zamian za odpłatność otrzymaną od Ośrodków Pomocy Społecznej nie dokonuje podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT dostaw towarów i usług. DPS nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. DPS obecnie posiada status podatnika VAT zwolnionego. Dom Pomocy Społecznej świadczy usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. b ustawy. DPS jako jednostka organizacyjna powiatu jest wyodrębniona organizacyjnie i finansowo, a zatem traktowana jest jako podatnik VAT odrębny od jednostki macierzystej (powiatu), która go utworzyła.

Wskazany wyżej przepis art. 106b ustawy zawiera zamknięty katalog transakcji, które winny być dokumentowane fakturą VAT, wśród nich wymienione są dostawa towarów i świadczenie usług.

W celu ustalenia, czy Wnioskodawca winien wystawiać faktury na rzecz ośrodka pomocy społecznej niezbędne jest zatem przeanalizowanie, czy na jego rzecz następuje świadczenie usług.

Z analizy przywołanego art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym, do uznania czynności za usługę konieczne jest istnienie odbiorcy usługi. Tak więc usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Usługa jest czynnością opodatkowaną – co do zasady – w sytuacji kiedy jest odpłatna. Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Na konieczność występowania bezpośredniego i wyraźnego związku pomiędzy płatnością a usługą wskazuje również Trybunału Sprawiedliwości UE. W sprawie C-16/93 Tolsma Trybunał orzekł, że aby określone świadczenie mogło być uznane za opodatkowaną usługę musi zachodzić bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem, a należnym wynagrodzeniem. Korzyści wynikające z wykonywanych przez usługodawcę zadań muszą mieć bezpośredni związek z usługobiorcą, w sytuacji zaś, gdy taki związek nie istnieje, nie można uznać takich czynności za usługi opodatkowane podatkiem VAT. Przede wszystkim wskazać należy, że pomiędzy otrzymaną zapłatą a wykonanymi świadczeniami powinien istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Naczelny Sąd Administracyjny także rozpatrywał sprawę, w której istotą sporu było ustalenie jakie działania podatników spełniają warunki uznania ich za odpłatne świadczenie usług (wyrok I FSK 1493/13). W orzeczeniu podkreślił, że podział na gruncie ustawy VAT na świadczenie usług i dostawę towarów nie oznacza, że wypełnia on wszelkie przejawy aktywności podmiotów gospodarczych, a każdy przepływ środków finansowych, odbywający się w ramach relacji pomiędzy podatnikami VAT, musi być przyporządkowany świadczeniu usług lub dostawie towarów. Zdaniem NSA nie można przyjąć, że świadczeniem usług jest każda czynność czy zdarzenie, którego efektem jest odpłatne przysporzenie jednej ze stron na skutek działania bądź zaniechania innej strony.

NSA wskazuje na wynikające z orzecznictwa TSUE warunki uznania danego świadczenia za świadczenie usług za wynagrodzeniem, a więc czynność podlegającą opodatkowaniu VAT:

• istnienie związku prawnego między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
• wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
• istnienie bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści po stronie dostawcy towaru lub usługi,
• odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
• istnienie możliwości wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.
  
  

Zatem czynności wykonywane przez Wnioskodawcę dotyczące świadczenia usług w zakresie pomocy społecznej dotyczące zakwaterowania w DPS spełniają definicję świadczenia usług wymienioną w art. 8 ust. 1 ustawy, które z uwagi na ich odpłatność podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, przy czym jak wskazał Wnioskodawca korzystają one ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. b ustawy o VAT.

Jednakże w świetle powyższych rozważań i przedstawionych okoliczności należy stwierdzić, że w niniejszych okolicznościach bezpośrednim odbiorcą usług świadczonych przez DPS jest pensjonariusz domu pomocy społecznej, nie zaś ośrodek pomocy społecznej.

W tej sytuacji opłata dokonywana przez ośrodek pomocy społecznej nie jest wnoszona za świadczenie usług wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz tego ośrodka. Tym samym do dokumentowania wpłat dokonywanych przez Ośrodek Pomocy Społecznej nie znajdą zastosowania przepisy art. 106b ustawy.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1, zgodnie z którym wystawianie faktur jest działaniem prawidłowym i w żadnym przypadku nie narusza przepisu art. 106b ust. 2 ustawy o VAT, jest nieprawidłowe.

Brak jest natomiast, zdaniem Organu, przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku VAT dla dokumentowania tych czynności przez wystawienie not obciążeniowych, niemniej należy zauważyć, że nota obciążeniowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku – nie mogą być zgodnie z art. 14 b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). W związku z powyższym, interpretacja traci aktualność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) lub zmiany stanu prawnego, w szczególności w przypadku scentralizowania rozliczeń przez Powiat ze wszystkimi swoimi jednostkami organizacyjnymi oraz utraty statusu podatnika przez Wnioskodawcę.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.