Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
3063-ILPB1-2.4511.326.2016.2.DJ
z 14 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 listopada 2016 r. (data wpływu 21 listopada 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 8 grudnia 2016 r. (data wpływu 12 grudnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie rozliczenia pożytków z nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 listopada 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie rozliczenia pożytków z nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 i § 4 Ordynacji podatkowej, w związku z powyższym pismem z dnia 1 grudnia 2016 r. nr 3063-ILPB1-2.4511.326.2016.1.DJ, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawcę, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a uzupełnieniem wniosku nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 1 grudnia 2016 r., skutecznie doręczono w dniu 6 grudnia 2016 r., natomiast w dniu 12 grudnia 2016 r. (data nadania 9 grudnia 2016 r.), do tut. Organu wpłynęło pismo stanowiące odpowiedź na ww. wezwanie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 14 listopada 1978 r. zmarł X, zaś w dniu 23 czerwca 1993 r. jego żona Y. W skład masy spadkowej po nich wchodziły m.in. dwie nieruchomości – pierwsza A, a druga B.

Zostały przeprowadzone postępowania spadkowe po obu zmarłych. Zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego spadek po X nabyli żona Y w 1/4 części i dzieci: Z, C, E i D – każde z nich po 3/16 części. Zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego spadek po Y nabyły jej dzieci: Z, C, E i D – każde z nich po 1/4 części. W konsekwencji współwłaścicielami ww. nieruchomości zostali właśnie: Z, C, E i D.

W budynku mieszkalnym przy B zamieszkiwali: C i E wraz ze swoimi rodzicami. Nieruchomość przy A była wynajmowana najemcom i generowała z tego tytułu dochody. W celu zarządzania nieruchomością przy A w kwietniu 1991 r. E, C i Z zawarli umowę spółki cywilnej – F s.c. E był wspólnikiem od kwietnia 1991 r. do grudnia 2000 r. Wspólnicy F s.c. E, C i Z zgłosili się do Urzędu Skarbowego jak podatnicy podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego i otrzymali nr identyfikacyjny.

W dniu 1 stycznia 1997 r. wspólnicy ww. spółki zawarli aneks, w którym postanowili, że w zyskach i stratach spółki Z będzie uczestniczył w 95%, a E w 5%. E z końcem roku 2000 na skutek własnego oświadczenia o rezygnacji przestał być wspólnikiem spółki F s.c.

Z prowadził księgę przychodów i rozchodów spółki F s.c., zajmującej się zarządzaniem nieruchomością przy A. Dodatkowo Z składał deklaracje PIT-5 na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy (było to jego jedyne źródło dochodu). Z jako jedyny czerpał korzyści z nieruchomości przy A i nie rozliczał się z rodzeństwem z dochodów z tej nieruchomości.

Z zeznań podatkowych Z, który osiągał przychody jedynie z działalności spółki F s.c. wynika, że w 2009 r. uzyskał on dochód w wysokości 40.365,28 zł, w 2010 r. dochód w wysokości 33.500,99 zł, w 2011 r. w kwocie 24.952,53 zł i w 2012 r. w kwocie 26.202,04 zł. Łączny dochód Z za okres od sierpnia 2009 r. do grudnia 2012 r. wyniósł zatem co najmniej 101.373,42 zł (16.818,86+33.500,99+24.952,53+26.101,04 zł). Biegły sądowy z dziedziny rachunkowości uznał, że księga przychodów i rozchodów była prowadzona nierzetelnie co do kwoty kosztów uzyskania przychodu w wysokości 50.673,00 zł, dlatego łączny dochód Z kształtował się w ww. okresie na poziomie 152.046,42 zł. Od ww. dochodów Z zapłacił podatek dochodowy podając je jako pozarolniczą działalność gospodarczą (składał deklaracje PIT-36).

Przed Sądem Rejonowym prowadzone jest postępowanie o dział spadku po Y i X. Wtoku tego postępowania zmarł C, a jego spadkobiercami jest trójka rodzeństwa: E, D i Z. E i D zgłosili w toku sprawy swoje roszczenia o rozliczenia pożytków z nieruchomości położonej przy A, uzyskiwanych w okresie od sierpnia 2009 r. do grudnia 2012 r. Po ostatecznym doprecyzowaniu żądania (także po uwzględnieniu części dochodów z nieruchomości wchodzących w skład spadku po C) Sąd zasądził od Z na rzecz E kwotę 46.825,82 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 22 listopada 2012 r. do dnia zapłaty oraz na rzecz D kwotę 48.084,95 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 14 maja 2013 r. do dnia zapłaty.

E otrzymał od Z łącznie kwotę 64.788,08 zł, D otrzymała od Z kwotę 30.103,08 zł (do zapłaty pozostała kwota 34.341,32 zł). W ten sposób pomiędzy współwłaścicielami dokonane zostało rozliczenie dochodów, które przynosiła ich nieruchomość wspólna w okresie od sierpnia 2009 r. do grudnia 2012 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w sytuacji, gdy od dochodów z nieruchomości przy A za okres od sierpnia 2012 r. do grudnia 2012 r. został już odprowadzony podatek dochodowy od osób fizycznych przez jednego ze współwłaścicieli w pełnej wysokości, środki przekazane pozostałym współwłaścicielom tytułem rozliczenia pożytków pobranych w nieruchomości wspólnej, w związku z toczącym się postępowaniem sądowym o dział spadku, podlegają ponownemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, tym razem jako dochód innego współwłaściciela E?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymywana przez Niego kwota wypłacana tytułem rozliczenia pożytków pobranych z nieruchomości, położonej przy A w okresie od sierpnia 2009 r. do grudnia 2012 r. od której został już odprowadzony podatek dochodowy od osób fizycznych przez jednego ze współwłaścicieli, a która w wyniku rozliczeń w ramach działu spadku przypadła innym współwłaścicielom nie podlega ponownemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zaś zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy PIT jednym ze źródłem uzyskania przychodu jest najem, podnajem, dzierżawa i oraz inne umowy o podobnym charakterze (...) z wyjątkiem składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy PIT przychodami są zasadniczo otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Rozliczenia w ramach działu spadku mieszczą się w pojęciu dziedziczenia, które podlega podatkowi od spadków i darowizn, a więc wykluczone jest opodatkowanie samego przysporzenia zarówno podatkiem od spadków i darowizn, jak i podatkiem dochodowym od osób fizycznych, tym bardziej, że dochody które zostały uzyskane z nieruchomości były uprzednio rozliczane jako dochód jednego ze współwłaścicieli.

Wobec powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

W myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Natomiast zgodnie z art. 207 Kodeksu cywilnego pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów, w takim samym stopniu współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary. W skład masy spadkowej podlegającej podziałowi wchodzą zatem nie tylko składniki majątku, np. w postaci odziedziczonych nieruchomości ale też wszelkie prawa i roszczenia, które przysługiwały spadkodawcy, w tym roszczenia związane wobec najemców.

W sytuacji, w której spłata dokonana tytułem rozliczenia pożytków równa jest wartości udziału w spadku i nie przekracza go, podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

W sprawie, Z dokonywał co prawda wcześniej rozliczeń z tytułu podatku dochodowego, ale w swoim błędnym przeświadczeniu traktował ww. nieruchomość jako swoją wyłączną własność z pominięciem pozostałych spadkobierców. W wyniku postanowienia o rozliczeniu pożytków z nieruchomości Wnioskodawca nie uzyskał dodatkowego przysporzenia względem odziedziczonej masy spadkowej (nie otrzymał bowiem niczego ponad swój udział spadkowy), lecz odzyskał od innego ze współwłaścicieli należną mu część majątku spadkowego.

Jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z tytułu dochodów uzyskanych z majątku spadkowego, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.). Również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi sygn. akt I SA/Łd 1173/11) uznał, że opodatkowanie spłaty jest nie do przyjęcia na gruncie Konstytucji, gdyż prowadzi do dwukrotnego opodatkowania tego samego przychodu, najpierw podatkiem od spadków, a następnie podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Poparciem stanowiska Wnioskodawcy mogą być również liczne interpretacje indywidualne, np. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 27 stycznia 2016 r. (IBPB-2 -1/4514-504/15/AD) w podobnej sprawie, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w dniu 21 grudnia 2015 r. (IPTPB2/4511-588/15-2/KK), Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w dniu 10 kwietnia 2015 r. (ITPB2/4511-64/15/TJ), Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 12 kwietnia 2016 r. (IPPB4/4511-254/16-2/AK), Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w dniu 4 maja 2016 r. (ITPB2/4511-186/16/MZ) oraz 31 marca 2016 r. (ITPB2/4511-2/16/TJ).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym w 2015 r. – przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl natomiast ww. przepisu – w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. – przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wraz z trójką rodzeństwa: Z, C i D, odziedziczył spadek po rodzicach zmarłych: 14 listopada 1978 r. i 23 czerwca 1993 r. W skład masy spadkowej wchodziły m.in. dwie nieruchomości – pierwsza położona przy A, a druga przy B. Nieruchomość przy A była wynajmowana najemcom i generowała z tego tytułu dochody. Z jako jedyny czerpał korzyści z wynajmowanej nieruchomości i nie rozliczał się z rodzeństwem z dochodów z tej nieruchomości. Przed Sądem Rejonowym prowadzone jest postępowanie o dział spadku po zmarłych rodzicach. W toku postępowania zmarł C. Wnioskodawca i D zgłosili w toku sprawy swoje roszczenia o rozliczenie pożytków z nieruchomości, położonej przy A, uzyskiwanych w okresie od sierpnia 2009 r. do grudnia 2012 r. Sąd zasądził od Z na rzecz Wnioskodawcy kwotę 46.825,82 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 22 listopada 2012 r. do dnia zapłaty. Zainteresowany otrzymał od Z łącznie kwotę 64.788,08 zł. W ten sposób w stosunku do Wnioskodawcy dokonane zostało rozliczenie dochodów, które przynosiła nieruchomość wspólna w okresie od sierpnia 2009 r. do grudnia 2012 r.

Zgodnie z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, z późn. zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego). Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy stwierdzić, że skład masy spadkowej określa się według stanu na dzień nabycia, tj. daty śmierci spadkodawcy. Zatem w analizowanym stanie faktycznym nie jest możliwe włączenie do masy spadkowej kwoty zasądzonej od brata Wnioskodawcy tytułem pobranych pożytków. Jak wynika bowiem z przedstawionego stanu faktycznego śmierć spadkodawców nastąpiła odpowiednio w 1978 r. i 1993 r. Skoro zatem pobrane pożytki nie wchodzą do masy spadkowej, to − co do zasady − podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, nie można zgodzić się z twierdzeniem Wnioskodawcy, że otrzymana przez Niego kwota wypłacana tytułem rozliczenia pożytków pobranych z nieruchomości, położonej przy A w okresie od sierpnia 2009 r. do grudnia 2012 r. od której został już odprowadzony podatek dochodowy od osób fizycznych przez jednego ze współwłaścicieli, a która w wyniku rozliczeń w ramach działu spadku przypadła innym współwłaścicielom nie podlega ponownemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 powołanej ustawy, gdzie w pkt 9 wymieniono inne źródła.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym w 2015 roku – za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 – w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. – uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Zauważyć należy, że powołany wyżej przepis wymienia pewne rodzaje przychodów stanowiących katalog o charakterze otwartym, a tym samym nie rozstrzyga ostatecznie co jest przychodem z innych źródeł. Użycie przez ustawodawcę zwrotu „w szczególności” przesądza, że przedmiotowy katalog nie ma charakteru zamkniętego. W katalogu tym znajdują się zatem przychody niemieszczące się w źródłach przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ww. ustawy i jednocześnie niewymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych przewidzianych w tej ustawie.

Zagadnienia dotyczące bezumownego korzystania z nieruchomości zostały uregulowane w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 222 § 1 ww. ustawy, właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń (art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego).

Zgodnie z art. 224 § 1 Kodeksu cywilnego, samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jej posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne.

Jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba, że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył (art. 224 § 2 Kodeksu cywilnego).

W myśl postanowień art. 225 Kodeksu cywilnego obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

Zgodnie z art. 230 Kodeksu cywilnego, przepisy dotyczące roszczeń właściciela przeciwko samoistnemu posiadaczowi o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, o zwrot pożytków lub o zapłatę ich wartości oraz o naprawienie szkody z powodu pogorszenia lub utraty rzeczy, jak również przepisy dotyczące roszczeń samoistnego posiadacza o zwrot nakładów na rzecz, stosuje się odpowiednio do stosunku między właścicielem rzeczy a posiadaczem zależnym, o ile z przepisów regulujących ten stosunek nie wynika nic innego.

Stosownie do treści powołanych wyżej przepisów art. 224 § 2 i art. 225 Kodeksu cywilnego, w przypadku zaistnienia wymienionych tam okoliczności samoistny posiadacz obowiązany jest względem właściciela m.in. do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy (bezumowne). Przy czym trzeba wyraźnie zaznaczyć, że wynagrodzenie to jest skutkiem regulowania stosunków między właścicielem a nieuprawnionym posiadaczem – stanowi ochronę interesów właściciela i przywracania zakłóconej równowagi między tymi podmiotami. O wysokości należnego właścicielowi wynagrodzenia decydują stawki rynkowe za korzystanie z danego rodzaju rzeczy i czas posiadania rzeczy przez adresata roszczenia (wyrok SN z dnia 15 kwietnia 2004 r. sygn. akt IV CK 273/03).

Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości obejmuje zatem spodziewane korzyści z tytułu umowy najmu lub dzierżawy, która zostałaby zawarta, gdyby nieruchomość nie została zajęta bezumownie. Przepisy prawa cywilnego dają więc właścicielowi rzeczy prawo do roszczenia o wynagrodzenie, które obejmuje kompensatę utraconych korzyści, jakie właściciel uzyskałby, gdyby nieruchomość wynajął. Utrata korzyści w szczególności polega na nieuzyskaniu pożytków cywilnych (czynsz z najmu), które nieruchomość przynosi.

Tym samym przyznane Wnioskodawcy świadczenie pieniężne jest zapłatą za korzystanie z tej nieruchomości przez Pana Z.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego oraz powołanych wyżej przepisów prawa należy zatem stwierdzić, że otrzymana na podstawie wyroku sądowego kwota pożytków stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, rzeczony przychód podlega wykazaniu w zeznaniu rocznym PIT-36 w pozycji „inne źródła”, stosownie do art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i opodatkowaniu, zgodnie z zasadami określonymi w art. 27 ww. ustawy, tj. według skali podatkowej łącznie z pozostałymi dochodami podlegającymi opodatkowaniu na zasadach ogólnych. W zeznaniu tym należy także uwzględnić koszty podlegające odliczeniu, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż podatek winien być naliczany od otrzymanego dochodu, tj. otrzymanej kwoty pomniejszonej o koszty jej uzyskania.

Reasumując, wypłacona Wnioskodawcy kwota – tytułem rozliczenia pożytków z nieruchomości wspólnej – stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, Wnioskodawca winien przedmiotową kwotę doliczyć do pozostałych dochodów (przychodów) i wykazać w zeznaniu podatkowym za rok, w którym dokonano wypłaty, z uwzględnieniem prawa do zastosowania kosztów, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Końcowo, tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ww. ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, że interpretację prawa podatkowego wydaje się wyłącznie na wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie.

Z uwagi na to, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, został złożony przez Wnioskodawcę jako jednego ze współwłaścicieli nieruchomości, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla drugiego współwłaściciela, tj. dla siostry Wnioskodawcy, która także otrzymała kwotę tytułem rozliczenia pożytków z przedmiotowej nieruchomości.

Siostra Wnioskodawcy, chcąc uzyskać interpretację indywidualną, powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej wydanie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.