Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPB-2-2.4511.884.2016.2.AP
z 23 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. poz. 643), – Dyrektor Izby Skarbowej Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 19 września 2016 r. (data otrzymania 26 września 2016 r.), uzupełnionym 22 i 29 listopada 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 września 2016 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 8 listopada 2016 r. Znak: 2461-IBPB-2-2.4511.884.2016.1.AP, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 22 i 29 listopada 2016 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 12 listopada 2003 r. na Wnioskodawczynię aktem notarialnym zostało przeniesione spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w zamian za dożywocie. W dniu 23 marca 2004 r. aneksem do ww. aktu notarialnego zmieniono ust. IV umowy w ten sposób, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego zostało przeniesione na Wnioskodawczynię i jej małżonka. Wnioskodawczyni wskazuje, że ww. lokal mieszkalny został wykupiony w lipcu 2003 r. za kwotę 6.980,05 zł.

W dniu 7 sierpnia 2014 zmarł mąż Wnioskodawczyni i spadek po nim nabyli Wnioskodawczyni wraz z synem w udziale po ½ części każdy. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego zostało sprzedane 3 października 2014 r. za kwotę 142.000 zł, z czego 106.500 zł przypadło na rzecz Wnioskodawczyni za jej udział ¾ w ww. prawie, zaś 35.500 zł przypadło na rzecz jej syna za jego udział ¼ w ww. prawie. Nieruchomość została sprzedana przed upływem 5 lat od dnia jej nabycia w drodze spadku. Ponadto Wnioskodawczyni sygnalizuje, że została poinformowana o możliwości przeznaczenia kwoty podatku na cele mieszkaniowe, remontowe lub zakup nieruchomości. W związku z tym jest w posiadaniu faktur na cele związane z remontem.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie.

Czy w związku ze sprzedażą udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, podatek dochodowy z tytułu sprzedaży nie jest należny, ponieważ nie można nabyć dwa razy tego samego przedmiotu majątkowego, a sprzedany lokal został przez Wnioskodawczynię nabyty na zasadzie ustawowej wspólności małżeńskiej w 2003 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – źródłem przychodu jest – z zastrzeżeniem ust. 2 – odpłatne zbycie m.in.:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przytoczony wyżej przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że jeżeli odpłatne zbycie (sprzedaż) nieruchomości lub praw w nim wymienionych miało miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej, stanowi źródło przychodu i w efekcie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2003 r. Wnioskodawczyni nabyła umową dożywocia spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, które na podstawie aneksu zawartego w 2004 r. do umowy dożywocia zostało przeniesione na Wnioskodawczynię i jej męża na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej. Małżonek Wnioskodawczyni zmarł 7 sierpnia 2014 r., a spadek po nim w równych częściach po 50% przypadł Wnioskodawczyni i jej synowi. Dwa miesiące po śmierci męża Wnioskodawczyni – spadkobiercy sprzedali spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Wątpliwość Wnioskodawczyni budzi kwestia obowiązku zapłaty podatku dochodowego z tytułu tej sprzedaży. W związku z powyższym należy ustalić datę nabycia przez Wnioskodawczynię jej udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2082 ze zm.) – z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością – art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Stosownie natomiast do art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami ustaje m.in. z chwilą śmierci jednego z małżonków. Natomiast w myśl art. 501 Kodeksu – w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Ustrój wspólności majątkowej będący współwłasnością łączną trwa zatem tak długo, jak długo trwa małżeństwo. Z chwilą ustania wspólności np. w wyniku śmierci jednego z małżonków dochodzi do przekształcenia współwłasności łącznej a udział każdego z małżonków w majątku wspólnym, według domniemania jest równy udziałowi drugiego małżonka.

Powyższe wyjaśnienie oznacza, że z chwilą śmierci jednego z małżonków posiadane przez niego udziały w majątku wspólnym wchodzą w skład masy spadkowej po tym małżonku i podlegają dziedziczeniu. Wówczas spadkobiercy zmarłego małżonka – w tym małżonek pozostający przy życiu – nie nabywają w spadku całych nieruchomości, a jedynie udział w nich wchodzący w skład masy spadkowej po zmarłym (i to w odpowiednich wysokościach jeżeli spadkobierców jest więcej niż jeden).

Wskazać należy, że w przypadku nabycia nieruchomości w drodze spadku za datę jej nabycia należy uznać datę otwarcia spadku czyli śmierci spadkodawcy. Zgodnie bowiem z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.) – prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na następców prawnych. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Tak więc dniem nabycia spadku przez spadkobiercę jest zawsze data śmierci spadkodawcy. Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt notarialny poświadczenia dziedziczenia stwierdzają jedynie fakt nabycia spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § Kodeksu cywilnego). Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Z analizy powyższych przepisów wynika więc, że Wnioskodawczyni, w opisanej przez siebie sytuacji prawnopodatkowej, powinna rozpoznać dwie daty nabycia udziału ¾ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego:

• 2003 r. – Wnioskodawczyni nabyła udział ½ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego w trakcie trwania związku małżeńskiego czyli na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej;
• 2014 r. – w dacie śmierci małżonka Wnioskodawczyni nabyła udział ¼ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Przypadający na małżonka udział ½ odziedziczyło dwóch spadkobierców i w rezultacie Wnioskodawczyni nabyła w spadku po zmarłym małżonku udział ¼ w ww. prawie do lokalu mieszkalnego. Pozostały udział ¼ przypadł na rzecz drugiego spadkobiercy, tj. syna Wnioskodawczyni.
  
  

Zaakceptowanie poglądu Wnioskodawczyni, zgodnie z którym nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nastąpiło w 2003 r. na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej oznaczałoby, że Wnioskodawczyni nie mogłaby dziedziczyć po małżonku. Poza tym nie mógłby dziedziczyć syn Wnioskodawczyni jako spadkobierca, który również nabył udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego wchodzącym uprzednio w skład wspólności ustawowej rodziców, skoro do masy spadkowej po ojcu nie należałoby nic, gdyż właścicielem ww. prawa do lokalu mieszkalnego w całości miałaby być rzekomo Wnioskodawczyni od 2003 r. Co jest oczywiście nieprawdą. Wysnucie takiego wniosku stoi w sprzeczności z całokształtem regulacji dotyczących majątkowej wspólności ustawowej oraz dziedziczenia i oznaczałoby przyjęcie tezy, że śmierć małżonka będącego w ustawowej wspólności majątkowej nie ma żadnego wpływu na przysługujące mu za życia prawa majątkowe, prawa własności do nieruchomości, gdyż te w pełnym zakresie przysługują pozostającemu przy życiu małżonkowi – jako że prawa te zostały nabyte przez nich wspólnie na własność a nie na współwłasność. Tymczasem współwłasność – w tym także współwłasność łączna – oznacza, że własność przysługuje obojgu małżonkom. Ustaje ona jednak z chwilą śmierci jednego z małżonków.

Przepis art. 501 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przesądza o tym, że udział w majątku wspólnym każdego z małżonków wynosił po ½ . To ten właśnie majątek podlega dziedziczeniu zgodnie z zasadami prawa spadkowego, a więc nabyciu. W omawianej sprawie udział ½ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego przypadł spadkobiercom, tj. Wnioskodawczyni i jej synowi w chwili śmierci spadkodawcy. Dopiero od tej daty Wnioskodawczyni w drodze spadkobrania stała się właścicielką ¼ udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego wchodzącego w skład spadku. Brak jest zatem podstaw do twierdzenia, że nabycie udziału w ww. prawie do lokalu mieszkalnego w omawianej sprawie należy utożsamiać wyłącznie z datą 2003 r., kiedy Wnioskodawczyni nabyła z małżonkiem spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej. Bezsprzecznie należy przyjąć dwie daty nabycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, tj. 2003 r. i 2014 r. z uwzględnieniem wielkości nabywanych w tych datach udziałów w tym prawie.

Należy również dodać, że ustawodawca mówiąc o zbyciu nieruchomości lub praw miał na myśli również prawa objęte wspólnością majątkową, w stosunku do których następuje przekształcenie wspólności bezudziałowej we wspólność udziałową. Przekształcenie to likwiduje stan dotychczasowej bezudziałowości prawa rodząc skutki prawne od dnia jego nabycia. Nie można bowiem zasadnie twierdzić, że majątek nabyty we współwłasności ustawowej pozostaje takim majątkiem mimo ustania takiej współwłasności, oraz że po wyodrębnieniu jej udziałów (ułamków) nie zmienia się ich stan z dnia nabycia prawa. Majątek wspólny przestaje istnieć m.in. z chwilą śmierci małżonka, co oznacza, że przedmioty bądź prawa nabyte przez małżonków pozostających we wspólności ustawowej zyskają wartość (np. własność) udziałową bez możliwości powrotu do wartości czy stanu bezudziałowego, co nie pozwala traktować tych rzeczy czy praw do nich jako praw o innym niż udziałowy (ułamkowy) charakterze.

Oznacza to, że w rozpatrywanej sprawie przychód Wnioskodawczyni ze sprzedaży w 2014 r. udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego w części odpowiadającej udziałowi ½ nabytemu w 2003 r. na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej nie podlega w ogóle opodatkowaniu z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie udziału przez Wnioskodawczynię upłynął pięcioletni okres czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym sprzedaż tego udziału nie stanowi w ogóle źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast z uwagi na fakt, że Wnioskodawczyni w spadku po małżonku nabyła udział ¼ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego w dacie śmierci spadkodawcy, czyli w 2014 r., to przychód ze sprzedaży tego udziału nabytego w tej właśnie dacie będzie podlegał opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy – podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np.: koszty wyceny sprzedawanej nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, wynagrodzenie dla biura pośrednictwa obrotu nieruchomościami, koszty ogłoszeń w prasie itp., o ile były ponoszone przez zbywcę. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

Zauważyć jednak należy, że jeśli Wnioskodawczyni poniosła takie koszty, to odliczyć może jedynie taką ich część która odpowiada udziałowi ¼ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nabytemu w 2014 r. w drodze spadku, bo tylko przychód ze sprzedaży udziału ¼ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego stanowi dla Wnioskodawczyni źródło przychodu. Pozostała część kosztów przypada na udział nabyty w 2003 r., którego zbycie nie stanowi w ogóle źródła przychodu (a skoro tak, to nie generuje także kosztów).

Tak obliczony przychód można pomniejszyć o koszty uzyskania przychodów. Ustalenie kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia odbywa się zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ww. ustawy w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.

W rozpatrywanym przypadku zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 6d, gdyż udział ¼ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego został nabyty przez Wnioskodawczynię nieodpłatnie w drodze spadku.

Zgodnie z ww. przepisem – za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Ponadto zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy – wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Jak wynika z powyższych przepisów – podstawą obliczenia podatku jest dochód, stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia, określonym zgodnie z art. 19 ustawy (tj. wartością wyrażoną w cenie określonej w umowie sprzedaży, pomniejszoną o koszty odpłatnego zbycia), a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak obliczony dochód będzie podlegał opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zatem przychodem Wnioskodawczyni z tytułu sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego jest ¼ wartości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży, tj. 35.500 zł, o ile cena odpowiadała wartości rynkowej, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Tak ustalony przychód, po pomniejszeniu o koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym.

W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy  po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Należny podatek wynikający z tego zeznania jest płatny w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 4 pkt 4 w zw. z art. 45 ust. 1a ww. ustawy).

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).

W przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych  wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmować będzie taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia.

Dochód zwolniony należy zatem obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D x W/P

gdzie:

D – dochód ze sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu

mieszkalnego,

W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

P – przychód ze sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu

mieszkalnego.

W sytuacji gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Stosownie do art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy – za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

-położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zgodnie z art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Mając na uwadze przywołane powyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia określonego w przywołanym wcześniej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest przeznaczenie przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych na własne cele mieszkaniowe wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ww. ustawy począwszy od dnia odpłatnego zbycia nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Jeżeli podatnik zamierza środki uzyskane z odpłatnego zbycia m.in. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego wydatkować zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy na własne cele mieszkaniowe, to po zakończeniu roku podatkowego, w którym doszło do odpłatnego zbycia winien złożyć zeznanie podatkowe PIT-39 i wykazać w nim wysokość dochodu, który będzie podlegał zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy. Aby skorzystać z przedmiotowego zwolnienia podatnik nie ma obowiązku w określonym od dnia sprzedaży terminie do złożenia we właściwym urzędzie skarbowym żadnych dodatkowych oświadczeń czy wniosków, że przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych wydatkuje na własne cele mieszkaniowe. Zamiar wydatkowania środków ze sprzedaży na własne cele mieszkaniowe podatnik deklaruje w zeznaniu podatkowym PIT-39 jako kwotę dochodu zwolnionego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy czym aby uzyskany przez Wnioskodawczynię dochód podlegał w całości zwolnieniu, na własne cele mieszkaniowe Wnioskodawczyni winna wydatkować cały przychód uzyskany ze sprzedaży udziału ¼ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego a nie kwotę podatku czyli 19% dochodu uzyskanego ze sprzedaży udziału ¼ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego.

Podsumowując, stanowisko Wnioskodawczyni uznano za nieprawidłowe, ponieważ udział ½ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nabyła na podstawie umowy dożywocia na zasadzie wspólności małżeńskiej, a udział ¼ w ww. prawie do lokalu mieszkalnego nabyła w dacie śmierci małżonka.

Dochód uzyskany ze sprzedaży udziału ¼ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, który Wnioskodawczyni nabyła w 2014 r. w drodze spadku – podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na podstawie art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast z tytułu sprzedaży udziału ½ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego po stronie Wnioskodawczyni w ogóle nie powstało podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych źródło przychodów z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie upłynął pięcioletni okres czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeżeli przychód uzyskany ze sprzedaży udziału ¼ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego Wnioskodawczyni w terminie od dnia sprzedaży (tj. od 3 października 2014 r.) do końca 2016 r. wydatkowała na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 ww. ustawy, to uzyskany przez Wnioskodawczynię dochód będzie korzystał ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Organ nie mógł jednak dokonać oceny czy wydatki, o których Wnioskodawczyni wspomniała w stanie faktycznym stanowią wydatki na własne cele mieszkaniowe, ponieważ Wnioskodawczyni nie zadała w tym zakresie pytania, ani nie przedstawiła własnego stanowiska.

Do wniosku Wnioskodawczyni dołączyła plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest zobowiązany ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Zatem skoro procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego, tut. Organ nie posiada kompetencji aby zweryfikować czy Wnioskodawczyni poprawnie wypełniła zeznanie PIT-39 oraz która z dołączonych do wniosku przykładowych korekt zeznania PIT-39 jest prawidłowa.

Niniejsza interpretacja została wydana dla Wnioskodawczyni w jej indywidualnej sprawie zgodnie z dyspozycją art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej. Natomiast syn Wnioskodawczyni chcąc uzyskać interpretację indywidualną w zakresie swoich obowiązków podatkowych winien wystąpić z wnioskiem, w którym to on będzie Wnioskodawcą i uiścić stosowną opłatę.

Stanowisko Wnioskodawcy uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.