INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zmianami) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 17 sierpnia 2011 r. (data wpływu 22 sierpnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 sierpnia 2011 r. został złożony, ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kwalifikacji do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych z tytułu doradztwa, analiz ekonomiczno-prawnych, minimalizowania ryzyka gospodarczego oraz delegacji osób.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca – Spółka z o.o. dokonała objęcia udziałów w nowozałożonej spółce handlowej prawa łotewskiego, „L.” (S.).

W związku z zamiarem objęcia udziałów oraz z przygotowaniami do tego, Wnioskodawca poniósł wydatki na usługi doradcze, obsługę prawną, analizy gospodarcze i inne. Wnioskodawca poniósł także koszty delegacji zarządu w celu objęcia udziałów w spółce zagranicznej. W związku z tym, że faktury były wystawiane w walutach obcych - euro i łatach łotewskich, powstały różnice kursowe.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy, koszty pośrednio związane z objęciem udziałów, w szczególności koszty doradztwa, analiz ekonomiczno-prawnych, minimalizowania ryzyka gospodarczego oraz delegacji osób, nie stanowią wydatków na objęcie udziałów w Spółce...

Zdaniem Wnioskodawcy koszty doradztwa, analiz ekonomiczno-prawnych, minimalizowania ryzyka gospodarczego oraz delegacji osób, nie stanowią wydatków na objęcie udziałów w spółce i w związku z tym winny zostać zaliczone przez podatnika do kosztów uzyskania przychodu w momencie ich poniesienia.

Zdaniem Wnioskodawcy, zapis art. 16 ust. 1 pkt ww. ustawy, jako przepis ustanawiający wyjątek od zasady generalnej, a mianowicie uwzględniania kosztów w momencie ich poniesienia, należy traktować jako przepis niepodlegający interpretacji rozszerzającej. Przepis ten winien być interpretowany ściśle. Oznacza to, że podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich kosztów racjonalnie poniesionych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu bądź zabezpieczenie źródła przychodu oraz że nie zostały enumeratywnie wymienione w art 16 ust. 1 i w art. 16b powołanej ustawy, jako podlegające amortyzacji.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wyrażenie ustawowe „wydatki na objęcie udziałów" należy rozumieć, jako obejmujące tylko te koszty, których celem bezpośrednim jest objęcie udziałów, czyli takie, bez których objęcie to byłoby prawnie niemożliwe.

Do wydatków takich Wnioskodawca zalicza przede wszystkim wkład na pokrycie udziałów, opłaty notarialne związane ze sporządzeniem umowy spółki oraz opłaty poniesione w celu rejestracji spółki w państwowym rejestrze spółek handlowych.

W przeciwieństwie do powyższych, inne koszty, pośrednio zmierzające do objęcia udziałów w zagranicznej spółce prawa handlowego, należy uznać nie za „wydatki na objęcie udziałów" lecz za wydatki na zminimalizowanie ryzyka gospodarczego. Ich celem nie jest więc objęcie udziałów, lecz dążenie do uniknięcia ryzyka wystąpienia ewentualnych strat związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym np. w wyniku nietrafnych decyzji gospodarczych.

Usługi doradcze, obejmujące analizy ekonomiczne i prawne, nie mieszczą się w kategorii wydatków bezpośrednio warunkujących objęcie udziałów. Ich poniesienie nie jest konieczne do skutecznego, z prawnego punktu widzenia, nabycia udziałów.

Z uwagi na powyższe, obejmowanie kategorią „wydatków poniesionych w celu objęcia udziałów" także wydatków na usługi doradcze, koszty delegacji osób wchodzących w skald zarządu inne wydatki mające na celu minimalizowanie ryzyka gospodarczego transakcji oraz związane z tymi kosztami różnice kursowe, byłoby nieuzasadnioną i nadmiernie szeroką interpretacją przepisu art. 16 ust. 1 pkt 8 cytowanej ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów, pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Zatem aby dany wydatek mógł być zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodów muszą być spełnione łącznie dwa warunki, a mianowicie:

• wydatek musi być poniesiony w celu uzyskania przychodu, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (a więc musi istnieć realny związek z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarcza, zaś celem wydatku – jest wskazanie przychodu).
• wydatek nie może znajdować się w grupie wydatków określonych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Art. 16 ust. 1 ustawy zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, iż każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów.

Na podstawie tego przepisu nie uważa się za koszty uzyskania przychodów między innymi:

• wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e (art. 16 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy);
• wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) (art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy);
• wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji (art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy).

Wskazany przepis zawiera katalog wydatków, których ustawodawca nie uważa za koszty uzyskania przychodów. Dlatego przy ustalenia znaczenia zastosowanych w nim pojęć preferować należy wykładnię gramatyczną, to jest znaczenie jakie danemu wyrazowi przydaje się w języku potocznym. W "Słowniku języka polskiego" pod redakcją prof. dr M. Szymczaka (PWN Warszawa, wyd. VIII 1993 r., t. III, str. 793) podaje się, że „wydatek to "suma, która ma być wydana albo suma wydana na coś". W zakresie znaczeniowym tego wyrazu zawiera się zatem element bezpośredniości poniesienia wydatku "na coś".

Zgodnie z art. 15 ust. 4d ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca – Spółka z o.o. w związku z transakcją objęcia udziałów w nowozałożonej spółce handlowej, poniosła szereg wydatków, w tym wskazane w zapytaniu - wydatki z tytułu zakupionych usług doradztwa, analiz ekonomiczno-prawnych, minimalizowania ryzyka gospodarczego oraz delegacji osób wchodzących w skład zarządu.

Wydatki z tytułu zakupu usług, analiz ekonomiczno-prawnych czy delegacji, na które wskazuje Spółka nie są kosztami warunkującymi nabycie tych udziałów. Wydatki te mają związek pośredni z możliwością uzyskania przychodu w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Ponoszenie tych kosztów związane jest z uniknięciem ryzyka występowania ewentualnych strat związanych z nietrafnymi decyzjami gospodarczymi.

Wobec powyższego wydatki poniesione w związku z ww. transakcją, które nie warunkują w sposób bezpośredni nabycia (objęcia) przez Spółkę udziałów w spółce, tj. koszty doradztwa, analiz ekonomiczno-prawnych, minimalizowania ryzyka gospodarczego oraz delegacji osób wchodzących w skład zarządu Spółki stanowią dla Spółki tzw. koszty pośrednie, które będą mogły zostać rozpoznane przez Spółkę w momencie ich poniesienia. Do przedstawionego w zapytaniu stanu faktycznego zastrzeżenia zawarte zarówno w art. 16 ust. 1 pkt 38, jak i w pkt 38a ustawy nie mają zastosowania, skoro we wniosku nie skazano, by omawiane wydatki miały charakter jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowca Spółki, a także by dotyczyły również członków organu stanowiącego Spółki (zarząd nie jest organem stanowiącym, lecz organem zarządzającym Spółką).

Zatem w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego uznaje się za prawidłowe.

Tut. organ w ramach postępowania uregulowanego w Rozdziale 1a Ordynacji podatkowej, dokonał wyłącznie interpretacji mającego w sprawie zastosowania przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Istotą analizowanego przepisu jest związek przyczynowy między wydatkiem, a zaistnieniem przychodu (źródłem przychodu). Natomiast faktycznie zarachowanie danego wydatku jako kosztu mieści się w obszarze stanu faktycznego sprawy, nie zaś wykładni prawa materialnego art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zasady udowadniania okoliczności faktycznych w postępowaniu podatkowym normuje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Na mocy art. 180 § 1 Ordynacji podatkowej, jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W szczególności dowodami takimi mogą być księgi podatkowe, deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku czynności sprawdzających lub kontroli podatkowej, z zastrzeżeniem art. 284a § 3, art. 284b § 3 i art. 288 § 2, oraz materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe (art. 181 Ordynacji podatkowej). Stosownie do art. 187 § 1 ww. aktu prawnego, organ podatkowy jest obowiązany zebrać i w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Ocena kwestii udowodnienia danej okoliczności jest dokonywana na podstawie całości zgromadzonych dowodów (art. 191 tej ustawy).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.