Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4511-729/15/IL
z 7 października 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 12 lipca 2015 r. (data wpływu 16 lipca 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 sierpnia 2015 r. (data wpływu 18 sierpnia 2015 r.), oraz pismem z dnia 2 października 2015 r. (data wpływu 7 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 lipca 2015 r. został złożony wniosek, uzupełniony pismem z dnia 14 sierpnia 2015 r. (data wpływu 18 sierpnia 2015 r.), oraz pismem z dnia 2 października 2015 r. (data wpływu 7 października 2015 r.) o wydanie interpretacji w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 13 marca 2015 r. Wnioskodawczyni złożyła zeznanie podatkowe PIT-37 za rok 2014, w którym skorzystała z całej ulgi z tytułu wychowania dzieci. W poprzednich latach również korzystała z tej ulgi. Od czterech lat Wnioskodawczyni jest w trakcie rozwodu. Mąż Wnioskodawczyni wyprowadził się do innej kobiety i założył z nią rodzinę. Z tego związku ma bliźnięta. Ze związku małżeńskiego z Wnioskodawczynią ma dwoje dzieci: córkę 16 lat i syna 9 lat. Dzieci pozostają wyłącznie pod opieką Wnioskodawczyni. Mąż od momentu porzucenia rodziny nie ma kontaktu z córką. Sąd zasądził mu spotkania z synem dwa razy w tygodniu bez możliwości nocowania i wspólnych wyjazdów. Spotkania odbywały się poza miejscem zamieszkania męża. W skutek nagminnego łamania warunków postanowienia Sądu spotkania zostały wstrzymane i obecnie syn kategorycznie odmawia spotkań z ojcem. Ojciec dzieci nie jest pozbawiony praw rodzicielskich, lecz nie wykonuje faktycznie władzy rodzicielskiej. Koszty utrzymania rodziny w trakcie sprawy rozwodowej Wnioskodawczyni otrzymuje za pośrednictwem komornika z uwagi na brak dobrej woli ze strony męża, który nie poczuwa się do obowiązku partycypowania w dodatkowych kosztach, związanych z potrzebami dzieci m.in. kosztach leczenia syna, który jest pod stałą opieką alergologa i neguje zasadność leczenia. W ubiegłym roku podatkowym tj. 2013 Urząd Skarbowy wezwał Wnioskodawczynię w celu wyjaśnienia kwestii odliczenia ulgi z tytułu wychowania dzieci. Okazało się, że mąż poza dziećmi z obecnego - nowego związku odliczył, również jedno ze wspólnych dzieci, czego dotychczas nie robił. W związku z tym Urząd wypłacił podwójnie pieniądze na jedno dziecko. Z uwagi na odmowę korekty zeznania Urząd skierował sprawę do wyjaśnienia. Do dnia dzisiejszego Wnioskodawczyni nie ma informacji o przebiegu postepowania. Pieniądze wypłacone przez Urząd z tytułu ulgi na dzieci Wnioskodawczyni przeznaczyła na potrzeby dzieci. Wnioskodawczyni podnosi, iż od września 2014 r. jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy, gdyż w wyniku rozwodu musiała ona zrezygnować z pracy w firmie teścia, który na to miejsce zatrudnił jej męża. Złożony przez Wnioskodawczynię wniosek ma dotyczyć 2013 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku z przedstawioną sytuacją Wnioskodawczyni może w całości odliczyć ulgę na dzieci?

Zdaniem Wnioskodawczyni może w całości skorzystać z odliczenia ulgi na dwoje dzieci (art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Wnioskodawczyni wskazuje, iż prawo do ulgi przysługuje podatnikowi podatku dochodowego za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik w stosunku do małoletniego dziecka wykonywał władzę rodzicielską. Wnioskodawczyni podnosi, iż jej mąż od czterech lat nie mieszka z dziećmi, nie zajmuje się nimi, nie ma wpływu na ich wychowanie i rozwój, nie interesuje się ich potrzebami, nie pomaga rozwijać pasji i zainteresowań. Nie poczuwa się również do partycypowania w kosztach związanych z letnim i zimowym wypoczynkiem dzieci. Kwestionuje koszty leczenia i utrzymania. Wnioskodawczyni uważa, że pieniądze wypłacone przez Urząd Skarbowy, z tytułu ulgi na wychowanie dzieci powinny trafić do osoby, która faktycznie wychowuje dzieci – wykonuje władzę rodzicielska, a nie do rodzica wyłącznie „ na papierze”. Z uwagi wzrost ulgi na trzecie dziecko mąż pragnie kosztem jej dzieci podreperować swój budżet. Wnioskodawczyni wskazuje również, że pieniądze, które do tej pory otrzymywała z tytułu ulgi przeznaczyła na potrzeby jej dzieci.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską,
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Stosownie do art. 27f ust. 2 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym w 2013 r. odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, jeżeli dochody podatnika:





1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
   
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;





2. dwojga małoletnich dzieci - kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na każde dziecko.
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota stanowiąca:





1. 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
   
2. 1/4 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na trzecie dziecko,
   
3. 1/3 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na czwarte i każde kolejne dziecko.

Stosownie do art. 27f ust. 2a ustawy za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W świetle art. 27f ust. 2c ww. ustawy odliczenie, o którym mowa w ust. 1 nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2. wstąpiło w związek małżeński.

W myśl art. 27f ust. 3 tej ustawy, w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja albo sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Przepis art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ww. ustawy odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka,
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą,
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Podkreślenia wymaga, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 583) – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

W myśl art. 95 § 1ww. ustawy, władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. Stosownie do § 3 tegoż artykułu, władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny. Natomiast zgodnie z § 4 ww. artykułu, rodzice przed powzięciem decyzji w ważniejszych sprawach dotyczących osoby lub majątku dziecka powinni je wysłuchać, jeżeli rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości dziecka na to pozwala, oraz uwzględnić w miarę możliwości jego rozsądne życzenia.

Z art. 96 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy wynika zaś, że rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień.

Zatem w sytuacji, gdy Wnioskodawczyni w 2013 r. w stosunku do małoletnich dzieci wykonywała władzę rodzicielską miała prawo do dokonywania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej, na podstawie art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób.

Wyjaśnić przy tym należy, że zgodnie z art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga prorodzinna na każde dziecko przysługuje rodzicom w proporcjach przez nich ustalonych, z tym, że łączna kwota odliczeń, przez nich dokonana nie może przekroczyć kwoty przysługującej względem danego dziecka.

Separacja bądź rozwód rodziców nie są natomiast równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Z przytoczonych regulacji wynika natomiast, że limit omawianej ulgi został określony na dziecko. Rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego limitu ulgi na dziecko. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez obojga rodziców względem jednego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27 ust. 2 ustawy.

Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Jednocześnie biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, należy przyjąć, iż podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców, z których każdy ma prawo do zastosowania ulgi, jest podział tej kwoty w częściach równych.

Zatem możliwość skonsumowania tej kwoty przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady), a co za tym idzie tylko w tym przypadku wymagana jest zgoda obojga rodziców. Wynika to z użytego przez ustawodawcę sformułowania „w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, oznaczającego współudział (porozumienie) obojga rodziców w określeniu proporcji innej niż odpowiadającej częściom równym.

Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest natomiast wymagane w przypadku, gdy rodzic spełnia warunki do zastosowania odliczenia na podstawie art. 27f ust. 1 ustawy, i odliczenia tego dokonuje w wysokości 50% kwoty ulgi określonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy.

Odnosząc przedstawione uregulowania prawne na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że w sytuacji, gdy mąż Wnioskodawczyni w roku 2013 r. nie wykonywał faktycznie władzy rodzicielskiej, a Wnioskodawczyni sprawowała opiekę nad dziećmi i wykonywała wszystkie obowiązki rodzicielskie bez udziału drugiego z rodziców, przysługiwało jej w rozliczeniu za ten rok prawo do skorzystania z całości ulgi prorodzinnej na dwoje małoletnich dzieci.

Końcowo, w niniejszej sprawie podkreślić należy, że ocena stanowiska Wnioskodawczyni została dokonana wyłącznie w oparciu o okoliczności faktyczne przedstawione w zawartym we wniosku opisie stanu faktycznego.

Postępowanie w przedmiocie interpretacji opiera się bowiem wyłącznie na stanie faktycznym, wyczerpująco przedstawionym przez Wnioskodawczynię, tym bardziej, że w stosunku do tak opisanego stanu faktycznego wyrażane jest jego stanowisko. Przedmiotem interpretacji indywidualnej nie może być więc stan faktyczny przedstawiony we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, co oznacza, że w ramach postępowania zmierzającego do wydania interpretacji indywidualnej organ nie może badać go w sensie merytorycznym. Organ nie może stanu faktycznego przedstawionego we wniosku własnymi ocenami podważać, ustalać, uzupełniać ani też zmieniać w jakimkolwiek zakresie, nawet wówczas, gdyby w oparciu o inne źródła (w tym dokumenty dołączane do wniosku lub uzupełnienia wniosku), czy wiedzę znaną mu z urzędu, miał uzasadnione wątpliwości co do zgodności przedstawionego przez Wnioskodawczynię stanu faktycznego z obiektywną rzeczywistością. Instytucja interpretacji podatkowej nie daje bowiem organowi w tym względzie stosownych uprawnień dowodowych, co ma swoje uzasadnienie w zupełnie innej roli, jaką ma do spełnienia ten organ w tym postępowaniu. W postępowaniu w przedmiocie wydania interpretacji nie może toczyć się spór o stan faktyczny, nie może też być prowadzone postępowanie dowodowe zmierzające do zbierania materiałów dowodowych, tak jak ma to miejsce w postępowaniu podatkowym.

W świetle bowiem art. 14b § 1 i art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej to przepis prawa, a nie stan faktyczny / zdarzenie przyszłe jest przedmiotem interpretacji. Okoliczność, że przepis prawa interpretowany jest na potrzeby przedstawionego we wniosku stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) zasady powyższej nie zmienia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.