Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4511-124/15/RS
z 27 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 30 stycznia 2015 r. (data wpływu 2 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej.

We wniosku tym został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 16 grudnia 2010 r. Sąd Okręgowy rozwiązał przez rozwód małżeństwo Wnioskodawczyni. W wyroku powierzono matce władzę rodzicielską nad małoletnimi Grzegorzem B. (ur. 1999 r.) i Piotrem B. (ur. 2002 r.) ograniczając ją ojcu dzieci do współdecydowania o wyborze szkoły, zawodu, sposobie leczenia, pobycie za granicą, wydaniu paszportu.

Obecnie ale także w latach poprzednich ojciec dzieci niczym się nie interesował a nawet utrudniał pewne działania. Młodszy syn w związku z problemami z zachowaniem jest pod stałą opieką psychiatry dziecięcego i przyjmuje leki ze względu na stwierdzone zaburzenia, uczęszcza na zajęcia socjoterapeutyczne a w szkole ma nauczanie indywidualne. Były małżonek Wnioskodawczyni nigdy nie zaproponował, że zawiezie dzieci do lekarza, poradni czy szkoły. Nigdy też nie pojawił się w szkołach w 2014 r., chociażby po to, aby skontrolować ich postępy w nauce. Na prośbę starszego syna o zawożenie na kurs prawa jazdy orzekł, że nie będzie miał czasu, bo pracuje. Nie zabiera dzieci na dłużej niż na godzinę lub dwie godziny w odstępach nawet pięciomiesięcznych, od dwóch lat nie zabiera synów na wakacje czy też ferie zimowe.

Były małżonek wywiązuje się z płacenia alimentów po 500 zł na każde z dzieci, ale to jedyne co dla dzieci robi. Wnioskodawczyni sprawuje nad nimi opiekę, wychowuje, kupuje książki i wyprawki do szkoły. W 2014 r. Wnioskodawczyni uzyskała wyłącznie dochody opodatkowane według skali podatkowej.

W styczniu 2015 r. Wnioskodawczyni otrzymała od byłego małżonka pismo z informacją, że odlicza sobie w zeznaniu rocznym za 2014 r. ulgę z tytułu wychowywania dzieci w połowie jej wysokości w kwocie 1.112 zł 04 gr.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w sytuacji opisanej we wniosku Wnioskodawczyni przysługuje w całości prawo do odliczenia ulgi na dzieci przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przysługuje jej w całości prawo do ww. odliczenia. Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawczyni powołuje się na interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 11 maja 2009 r. znak IBPBII/1/415-163/09/ASz, który uznał, że uprawnienie rodziców, w stosunku do których został orzeczony rozwód lub separacja, do skorzystania z omawianej ulgi warunkuje łączne spełnienie obu przesłanek, tj.: faktyczne zamieszkiwanie dzieci u jednego z rodziców oraz wychowanie tych dzieci w roku podatkowym, którego dotyczy rozliczenie podatku dochodowego; oraz postanowienie Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni z dnia 17 kwietnia 2007 r. znak PD-3/415-0004/07, w którym wskazano, że ulga przysługuje tylko podatnikom zajmującym się faktycznie wychowywaniem dziecka. Jeżeli wychowywaniem dziecka zajmuje się jeden rodzic, pod którego opieką dziecko przebywa a drugi rodzic nie mieszka z dzieckiem, jedynie przyczynia się do kosztów utrzymania dziecka, to nie przysługuje mu prawo do skorzystania z odliczenia. Przez wychowanie rozumieć należy faktyczne wychowywanie i faktyczne ponoszenie ciężarów i konsekwencji wychowania dziecka a nie tylko ponoszenie obciążeń finansowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, w brzmieniu wprowadzonym ustawą z dnia 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1644) i mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2014 r., odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:




1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
   
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;


2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:




1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
   
2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
   
3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Z przepisu art. 27 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie. Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz. 788 z późn. zm.) – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Podkreślenia przy tym wymaga, iż separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w dniu 16 grudnia 2010 r. Sąd Okręgowy rozwiązał przez rozwód małżeństwo Wnioskodawczyni. W wyroku powierzono matce władzę rodzicielską nad małoletnimi Grzegorzem B. (ur. 1999 r.) i Piotrem B. (ur. 2002 r.) ograniczając ją ojcu dzieci do współdecydowania o wyborze szkoły, zawodu, sposobie leczenia, pobycie za granicą, wydaniu paszportu.

Obecnie ale także w latach poprzednich ojciec dzieci niczym się nie interesował a nawet utrudniał pewne działania. Młodszy syn w związku z problemami z zachowaniem jest pod stałą opieką psychiatry dziecięcego i przyjmuje leki ze względu na stwierdzone zaburzenia, uczęszcza na zajęcia socjoterapeutyczne a w szkole ma nauczanie indywidualne. Były małżonek Wnioskodawczyni nigdy nie zaproponował, że zawiezie dzieci do lekarza, poradni czy szkoły. Nigdy też nie pojawił się w szkołach w 2014 r., chociażby po to, aby skontrolować ich postępy w nauce. Na prośbę starszego syna o zawożenie na kurs prawa jazdy orzekł, że nie będzie miał czasu, bo pracuje. Nie zabiera dzieci na dłużej niż na godzinę lub dwie godziny w odstępach nawet pięciomiesięcznych, od dwóch lat nie zabiera synów na wakacje czy też ferie zimowe.

Były małżonek wywiązuje się z płacenia alimentów po 500 zł na każde z dzieci, ale to jedyne co dla dzieci robi. Wnioskodawczyni sprawuje nad nimi opiekę, wychowuje, kupuje książki i wyprawki do szkoły. W 2014 r. Wnioskodawczyni uzyskała wyłącznie dochody opodatkowane według skali podatkowej.

W styczniu 2015 r. Wnioskodawczyni otrzymała od byłego małżonka pismo z informacją, że odlicza sobie w zeznaniu rocznym za 2014 r. ulgę z tytułu wychowywania dzieci w połowie jej wysokości w kwocie 1.112 zł 04 gr.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów uznać należy, że w sytuacji, gdy zarówno Wnioskodawczyni jak i były małżonek dysponują prawem wykonywania władzy rodzicielskiej w stosunku do dziecka są uprawnieni do korzystania z ulgi wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wskazać jednak należy, iż w powołanym art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – zdanie drugie – ustawodawca dał rodzicom możliwość wyboru, w jaki sposób dokonają odliczeń kwoty przysługującej im ulgi prorodzinnej. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą. W związku z tym możliwe jest skorzystanie z odliczenia od podatku przez jednego z rodziców przy czym konieczne jest w tym zakresie uzyskanie porozumienia pomiędzy osobami uprawnionymi, gdyż to im ustawodawca pozostawił decyzję w tym względzie. W sytuacji natomiast braku takiego porozumienia odliczenie przysługuje w częściach równych.

Wobec przedstawionych uregulowań prawnych tutejszy organ nie może zatem zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawczyni, że – w sytuacji gdy sama sprawuje faktyczną opiekę nad małoletnimi dziećmi, a ich kontakty z ojcem są sporadyczne – ma wyłączne prawo do odliczenia ulgi w wysokości 100%. Przepisy art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. nie zawierają już bowiem warunku zamieszkiwania dziecka z podatnikiem, nie uprawniają też do skorzystania z ww. ulgi tylko dla rodzica, który w większym stopniu ponosi ciężar wychowania.

Spełnienie przesłanek określonych w art. 27f uprawnia każdego z rodziców do dokonania odliczeń. Przy czym ustawodawca nie wyklucza możliwości odliczenia przez jednego z nich ulgi na dzieci w całej wysokości, jednak konieczne jest w tym zakresie porozumienie rodziców, aby nie doszło do jej dublowania.

Dodatkowo tutejszy organ zaznacza, iż dokumenty dołączone przez Wnioskodawczynię do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.