2015.11.20 - Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPP2/4512-434/15-4/PRP
z 20 listopada 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 31 lipca 2015 r. (data wpływu 7 sierpnia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 października 2015 r. (data wpływu 9 października 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT ustanowienia prawa odrębnej własności domów jednorodzinnych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 sierpnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT ustanowienia prawa odrębnej własności domów jednorodzinnych. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 5 października 2015 r. poprzez wskazanie przepisów prawa, doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego oraz przedstawienie własnego stanowiska.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółdzielnia, w latach 1994-1996 zawarła z członkami umowy o budowę domów jednorodzinnych w tzw. systemie gospodarczym. Spółdzielnia zobowiązana była do poniesienia nakładów z tytułu kosztów wspólnych dla całego osiedla domów jednorodzinnych związanych z infrastrukturą wspólną, a mianowicie: przygotowania terenu, obsługi geodezyjnej, wykonania sieci zewnętrznych, dokumentacji technicznej, sprawowania nadzoru budowlanego, wytyczenia granic działek. Nakłady te zostały rozliczone przez Spółdzielnię na ilość domów, które miały powstać na konkretnym osiedlu mieszkaniowym. Członkowie zobowiązani zostali do uregulowania kosztów poniesionych przez Spółdzielnię w latach 1994-1996 tytułem wpłaty wkładu budowlanego. Jednocześnie zostali zobowiązani do wybudowania na konkretnym, przekazanym przez Spółdzielnię gruncie, własnym kosztem domów jednorodzinnych. Budowy realizowane były na gruncie oddanym w wieczyste użytkowanie Spółdzielni. Nakłady poniesione przez Spółdzielnię ewidencjonowane są na koncie 083 „środki trwałe w budowie” (oddzielnie na każdy budynek mieszkalny) i zostały uregulowane przez członków budujących w całości przed 1.05.2004 r. Wpłacone do Spółdzielni wkłady budowlane zaewidencjonowane zostały na koncie 803 - wkłady budowlane (w analityce imienne kartoteki członków). Koszty z tytułu budowy (roboty i materiały budowlane, instalacje wewnątrz itp.) ponosili we własnym zakresie budujący członkowie Spółdzielni.

Zdecydowana większość członków realizujących budowę w tzw. systemie gospodarczym zakończyła budowę przed 01.05.2004 r. W związku z tym, przedstawione przez członków nakłady (wg założonego kosztorysu) własne i nakłady Spółdzielni związane z budową stanowiły wartość środka trwałego przyjmowanego na stan Spółdzielni. Do 31.12.2014 r. dwóch członków z różnych przyczyn, nie wywiązało się z terminowego rozliczenia zadania inwestycyjnego i nie dostarczyło wymaganych do rozliczenia zadania inwestycyjnego dokumentów. W związku z powyższym budynki nie zostały oddane do eksploatacji (użytkowania). Jedynymi kosztami jakimi obciąża Spółdzielnia członków budujących jest podatek od nieruchomości i opłata z tytułu wieczystego użytkowania dotyczące gruntu, na których realizowana jest budowa.

Spółdzielnia traktuje poniesione koszty jako element kalkulacyjny wkładu budowlanego wystawiając członkom faktury VAT. Ze względu na fakt, że jeden członek buduje dom o pow. do 300 m², podatek VAT wynosi 8%, w przypadku drugiego powierzchnia domu przekracza 300 m² i stosuje się stawkę VAT 8 i 23%. Grunt, na którym realizowana jest inwestycja, jest nierozerwalnie związany z budynkiem. Po uzupełnieniu dokumentów związanych z oddaniem do użytkowania i rozliczeniem przez członka budowy domu dział techniczny wystawi dokument OT na wartość znacznie przewyższającą wstępny kosztorys i nakłady na koncie 083 poniesione przez Spółdzielnię.

Mając na uwadze fakt, że po 31.07.2007 r. nie można ustanowić spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego z członkami tymi Spółdzielnia, po rozliczeniu budowy jest zobowiązana do ustanowienia odrębnej własności.

W przypadku ustanowienia odrębnej własności lokalu, na podstawie art. 19 ust. 13 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części wkładu budowlanego, nie później niż z chwilą ustanowienia tego prawa.

W piśmie z dnia 5 października 2015 r., stanowiącym uzupełnienie przedmiotowego wniosku, Wnioskodawca wskazał, iż:

Spółdzielnia (Wnioskodawca) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Ma nadany numer identyfikacji podatkowej NIP oraz numer identyfikacyjny REGON.
Ustanowienie prawa odrębnej własności regulują przepisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r.

Zgodnie z ustawą z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych: Rozdział 1 Art. 1 „

Celem spółdzielni mieszkaniowej, zwanej dalej spółdzielnią, jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu.

¹. Spółdzielnia mieszkaniowa nie może odnosić korzyści majątkowych kosztem swoich członków, w szczególności z tytułu przekształceń praw do lokali.

Przedmiotem działalności spółdzielni może być:
budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych;

budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych;
¹⁾ (uchylony);
budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych;

budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów;
udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych;
budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.”

Uchylony art. l ust. 2 pkt l¹⁾ ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przed wejściem w życie w dniu 31 lipca 2007 r. znowelizowanej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych posiadał brzmienie: „budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych własnościowych praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także do miejsc postojowych w garażach wielostanowiskowych”.

Jednocześnie od 31 lipca 2007 r. uchylony został art. 17³, który posiadał brzmienie:

„1. Z członkiem spółdzielni ubiegającym się o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu spółdzielnia zawiera umowę o budowę lokalu. Umowa ta, zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności, powinna zobowiązywać strony do zawarcia, po wybudowaniu lokalu, umowy o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, a ponadto powinna zawierać:

zobowiązanie członka spółdzielni do pokrywania kosztów zadania inwestycyjnego, w części przypadającej na jego lokal przez wniesienie wkładu budowlanego oraz do uczestniczenia w innych zobowiązaniach spółdzielni związanych z budową - określonych w umowie,
określenie zakresu rzeczowego robót realizowanego zadania inwestycyjnego, które będzie stanowić podstawę ustalenia wysokości kosztów budowy lokalu,
określenie zasad ustalania wysokości kosztów budowy lokalu,
inne postanowienia określone w statucie.

Po nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych od 31 1ipca 2007 r. spółdzielnie mieszkaniowe nie mają prawa ustanawiać własnościowego prawa do lokalu.

W umowach zawartych w latach 1992-1996 pomiędzy Spółdzielnią a członkami, Spółdzielnia zobowiązała się do przyznania własnościowych praw do lokalu (segmentów), jakie zostaną wybudowane własnym staraniem i kosztem przez członka Spółdzielni. Po zakończeniu budowy domu członek Spółdzielni zobowiązany był do zasiedlenia go i ponoszenia kosztów związanych z posiadaniem domu i jego eksploatacją.

Po 31 lipca 2007 r. na rzecz członków, z którymi Spółdzielnia nie rozliczyła kosztów zadania inwestycyjnego, Spółdzielnia ustanawia na rzecz członka odrębną własność lokalu (art. 21 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych).

Zadane pytanie we wniosku ORD-IN dotyczy ustanowienia prawa odrębnej własności na rzecz dwóch członków, którzy do 31.12.2014 r. nie wywiązali się z terminowego rozliczenia zadania inwestycyjnego i nie dostarczyli wymaganych do rozliczenia zadania inwestycyjnego dokumentów.
Ustanowienie praw odrębnych własności będzie dotyczyć domów jednorodzinnych.
Budynki będą sklasyfikowane jako budynki mieszkalne jednorodzinne PKOB 1110.
Budynki, dla których będą ustanowione prawa odrębnych własności będą zaliczały się do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym - w rozumieniu art. 41 ust. 12a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Przy czym w myśl ust. 12b ustawy o podatku od towarów i usług: „Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m²,
lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m².

Zgodnie z ust. 12c „W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.”

Jeden z budynków przedstawionych we wniosku posiada powierzchnię użytkową nie przekraczającą 300 m². Natomiast powierzchnia użytkowa drugiego budynku wynosi 366,15 m ², w tym powierzchnia użytkowa mieszkalna wynosi 255,34 m², powierzchnia pomieszczeń gospodarczych to 70,81 m², a powierzchnia garażu 40 m².

Członkowie, na rzecz których ustanowione zostaną prawa odrębnych własnościponosili koszty we własnym zakresie na wybudowanie domów jednorodzinnych po 01.05.2004 r.
Spółdzielnia zobowiązana jest rozliczyć zadanie inwestycyjne. Wartość poniesionych nakładów przez członków zaliczana jest jako wartość wkładów budowlanych tych członków. Budynki zostaną przyjęte na stan środków trwałych Spółdzielni. Z datą ustanowienia odrębnej własności domów jednorodzinnych Spółdzielnia z ewidencji dokonuje przeniesienia zarówno wartości środków trwałych, jak i wkładów budowlanych związanych z tymi budynkami.
Wkłady budowlane dotyczące wymienionych we wniosku członków stanowią:

nakłady Spółdzielni poniesione przed 01.05.2004 r., które zostały uregulowane przez członków przed 01.05.2004 r.,
nakłady poniesione zarówno przed 01.05.2004 r., jak i po tej dacie we własnym zakresie przez członków realizujących zadanie inwestycyjne,
opłaty z tytułu podatku od nieruchomości i wieczystego użytkowania gruntu, na którym znajdują się budynki mieszkalne. Spółdzielnia od 01.05.2004 r. opłaty te traktuje jako element wkładu budowlanego wystawiając fakturę VAT uwzględniając stawkę podatku zgodnie z art. 41. ust. 12a, 12b, 12c ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Spółdzielnia jako Wnioskodawca nie ponosiła wydatków na ulepszenie przedmiotowych domów.
W stosunku do przedmiotowych domów Spółdzielni nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy pomimo, że mamy do czynienia z pierwszym zasiedleniem, ale czynności ustanowienia aktem notarialnym prawa odrębnej własności nie towarzyszy żadna wpłata z tytułu wkładu, która mogłaby stanowić podstawę opodatkowania (koszty z tytułu budowy ponosił we własnym zakresie budujący), to ustanowienie prawa będzie zwolnione czy będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług? Jeżeli będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem to z jaką stawką?

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w piśmie z dnia 5 października 2015 r.):

Z uwagi na fakt, że:

członkowie Spółdzielni przed 01 maja 2004 r. uregulowali ponoszone przez Spółdzielnię nakłady z tytułu zadania inwestycyjnego (w myśl art. 153 ust. 1 do podstawy opodatkowania nie wlicza się wartości wkładów i opłat, wniesionych przed dniem 1 maja 2004 r.),
członkowie jako osoby fizyczne we własnym zakresie ponosili koszty budowy budynku i nie przysługiwało im prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
Spółdzielnia nie ponosiła od 01 maja 2004 r. nakładów na budowę ani ulepszenie budynku, w związku z powyższym nie przysługiwało jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
rozliczenie zadania inwestycyjnego, polegające na określeniu wartości budynków jako środków trwałych obejmuje wkłady budowlane członków wniesione przed 2004 r. oraz nakłady poniesione przez członków we własnym zakresie,
czynności ustanowienia odrębnej własności budynku mieszkalnego nie towarzyszy żadna wpłata na rzecz Spółdzielni, a jedynie uregulowanie przez członków opłat notarialnych i sądowych na rzecz kancelarii notarialnej (odrębne przepisy),

to czynność ustanowienia odrębnych własności domów jednorodzinnych będzie korzystała ze zwolnienia od podatku zgodnie z art. 43 ust. l pkt 10a.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług: „Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. l pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego” (art. 7 ust. 1 pkt 5).

Mając na uwadze art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części z wyjątkiem gdy:

dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim.

Dostawa na rzecz członków będzie wykonywana w ramach pierwszego zasiedlenia. W związku z powyższym nie będzie podlegać zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednak w myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a zwalnia się dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Wyjaśnić należy, że z odpłatnością za dostawę towarów mamy do czynienia w sytuacji, gdy pomiędzy świadczeniem (dostawą) a zapłatą istnieje adekwatny związek. Odpłatność może przybierać różne formy, przy czym nie jest warunkiem to, aby została ustalona lub dokonana w pieniądzu. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową – zapłata w innym towarze lub usłudze albo mieszaną – zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

O czynności dokonanej za wynagrodzeniem można zatem mówić w sytuacji, gdy:

istnieje ścisły związek pomiędzy wykonanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia, oparty na relacjach cywilnoprawnych pomiędzy podmiotami,

wynagrodzenie może być wyrażone w pieniądzu,

związek, o którym mowa powyżej, ma charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że odpłatność następuje za dane świadczenie.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy w brzmieniu do dnia 31 maja 2005 r. podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy w brzmieniu od 1 czerwca 2005 r. do 31 grudnia 2010 r., podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Od 1 stycznia 2011 r. podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Od 1 kwietnia 2011 r. podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Jak stanowił art. 29 ust. 6 w przypadku czynności, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 10, jako kwotę należną, o której mowa w ust. 1, przyjmuje się wartość należnego wkładu budowlanego albo wkładu mieszkaniowego, pomniejszoną o kwotę należnego podatku. Do wniesienia wkładu w formie innej niż pieniężna przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio. W przypadku gdy część wkładu budowlanego lub mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię mieszkaniową kredytu na sfinansowanie kosztów budowy, podstawę opodatkowania powiększa się o kwotę kredytu, w części przypadającej na dany lokal.

Do podstawy opodatkowania, o której mowa w ust. 6, wlicza się również inne opłaty wnoszone przez członków spółdzielni, które nie są wkładami budowlanymi lub mieszkaniowymi, wynikające z uczestniczenia członków spółdzielni w zobowiązaniach spółdzielni związanych z budową lub wynikające z ostatecznego rozliczenia kosztów budowy - zgodnie z postanowieniami statutu (art. 29 ust. 7 ustawy).

Na mocy art. 29a ust. 1 ustawy obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r. podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z kolei jak stanowi art. 153 ust. 1 ustawy do podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29 ust. 6 i 7, nie wlicza się wartości wkładów i opłat, o których mowa w tym przepisie, oraz części tych wkładów i opłat, wniesionych przed dniem 1 maja 2004 r.

Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podlegają jedynie wkłady i opłaty wnoszone przez członków spółdzielni po dniu 30 kwietnia 2004 r.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Na mocy art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, przewidziane zostały zwolnienia od podatku oraz obniżone stawki.

Stosownie do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

W świetle wyżej przytoczonego przepisu, kluczowym dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynku, budowli lub ich części jest ustalenie, kiedy nastąpiło jego pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Przez pierwsze zasiedlenie – art. 2 pkt 14 ustawy – rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

wybudowaniu lub
ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części, spełniających określone w przepisach warunki, może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacji, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia nie minęły co najmniej 2 lata.

W tym miejscu należy zauważyć, iż w przypadku budynków, budowli lub ich części niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Ponadto, jak wynika z art. 43 ust. 7a ustawy, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Zgodnie z przepisem art. 43 ust. 10 ustawy podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

W myśl art. 43 ust. 11 ustawy oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części;
adres budynku, budowli lub ich części.

Tak więc, ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części, objętych na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy zwolnieniem od podatku, po spełnieniu warunków określonych w art. 43 ust. 10 i 11 ustawy, możliwość zrezygnowania z tego zwolnienia i opodatkowania dostawy na zasadach ogólnych.

Jak stanowi art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1222 z późn. zm.), celem spółdzielni mieszkaniowej, zwanej dalej „spółdzielnią”, jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu.

Spółdzielnia mieszkaniowa nie może odnosić korzyści majątkowych kosztem swoich członków, w szczególności z tytułu przekształceń praw do lokali (art. 1 ust.1¹ ww. ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych).

Stosownie do art. 1 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, przedmiotem działalności spółdzielni może być:

budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych;

¹⁾ (uchylony);

budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych;
budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów;
udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych;
budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.

Domem jednorodzinnym w rozumieniu ustawy jest dom mieszkalny, jak również samodzielna część domu bliźniaczego lub szeregowego przeznaczona przede wszystkim do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Do domów jednorodzinnych stosuje się przepisy ustawy dotyczące lokali (art. 2 ust. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych).

Według art. 18 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, z członkiem spółdzielni ubiegającym się o ustanowienie odrębnej własności lokalu spółdzielnia zawiera umowę o budowę lokalu. Umowa ta, zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności, powinna zobowiązywać strony do zawarcia, po wybudowaniu lokalu, umowy o ustanowienie odrębnej własności tego lokalu, a ponadto powinna zawierać:

zobowiązanie członka spółdzielni do pokrywania kosztów zadania inwestycyjnego w części przypadającej na jego lokal przez wniesienie wkładu budowlanego określonego w umowie;
określenie zakresu rzeczowego robót realizowanego zadania inwestycyjnego, które będzie stanowić podstawę ustalenia wysokości kosztów budowy lokalu;
określenie zasad ustalania wysokości kosztów budowy lokalu;
określenie rodzaju, położenia i powierzchni lokalu oraz pomieszczeń do niego przynależnych;
inne postanowienia określone w statucie.

Z kolei w myśl art. 18 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, członek, o którym mowa w ust. 1, wnosi wkład budowlany według zasad określonych w statucie i w umowie, o której mowa w ust. 1, w wysokości odpowiadającej całości kosztów budowy przypadających na jego lokal. Jeżeli część wkładu budowlanego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię kredytu na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu, członek jest obowiązany do spłaty tego kredytu wraz z odsetkami w części przypadającej na jego lokal.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, iż czynność ustanowienia prawa odrębnej własności domów jednorodzinnych, objętych zakresem pytania, będzie stanowiła przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel i będzie to czynność odpłatna. Odpłatnością będzie wartość wkładu budowalnego wniesionego po 1 maja 2004 r. A zatem będzie to czynność podlegająca opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Przy czym czynność nie będzie podlegała zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, gdyż będzie dokonywane w ramach pierwszego zasiedlenia. Natomiast przy ustanowieniu prawa odrębnej własności domów jednorodzinnych, o których mowa w przedmiotowym wniosku, spełnione będą warunki określone w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, ponieważ Wnioskodawcy w stosunku do przedmiotowych domów nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a ponadto Wnioskodawca nie ponosił wydatków na ulepszenie przedmiotowych domów. Dlatego też ustanowienie prawa odrębnej własności domów jednorodzinnych, o których mowa w przedmiotowym wniosku, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Wobec powyższego stwierdzić należy, iż ustanowienie prawa odrębnej własności domów jednorodzinnych, objętych zakresem zadanego pytania, będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, przy czym będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy należało uznać je za prawidłowe, bowiem Wnioskodawca wywiódł prawidłowy skutek prawny, iż przedmiotowe transakcje będą korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin