Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/4511-1-428/15-4/WS
z 12 sierpnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 23 kwietnia 2015 r. (data wpływu 28 kwietnia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 20 lipca 2015 r. (data wpływu 29 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia udziałów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia udziałów.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w ustawie Ordynacja podatkowa, w związku z powyższym pismem z dnia 13 lipca 2015 r. nr ILPB2/4511-1-428/15-2/WS, wezwano Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawczynię, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a uzupełnieniem wniosku nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 13 lipca 2015 r., skutecznie doręczono dnia 16 lipca 2015 r., zaś w dniu 29 lipca 2015 r. (data nadania 22 lipca 2015 r.), do tut. organu wpłynęła odpowiedź, w której Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Udziałowcami spółki są dwie osoby fizyczne, jeden ze współwłaścicieli posiada 75% udziałów, natomiast drugi 25% udziałów. Wspólnik, który posiada 75% udziałów zamierza przekazać nieodpłatnie wszystkie swoje udziały spółce w celu ich umorzenia. Po nieodpłatnym nabyciu udziałów przez spółkę udziały te zostaną umorzone w drodze uchwały zgromadzenia wspólników. Na tym samym zgromadzeniu wspólników zostanie obniżony kapitał zakładowy o kwotę stanowiącą równowartość łącznej wartości nominalnej umarzanych udziałów, bądź umorzenie nastąpi z czystego zysku spółki. Akt założycielski spółki zezwala na umorzenie udziałów oraz obniżenie kapitału zakładowego spółki, jak również finansowanie umorzenia udziałów z czystego zysku spółki.

Wnioskodawczyni występuje w roli „wspólnika pozostającego w spółce” i posiada obecnie 25% udziałów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy u wspólnika pozostającego w spółce, w przypadku przekazania przez drugiego wspólnika wszystkich swoich udziałów spółce bez wynagrodzenia, w celu ich umorzenia, powstanie dochód /przychód/ podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, nieodpłatne umorzenie udziałów wspólnika wychodzącego ze spółki spowoduje, że jedynym wspólnikiem spółki pozostanie jeden z dwójki jej dotychczasowych wspólników. Będzie on posiadał 100% udziałów w kapitale zakładowym spółki. Z uwagi na fakt, że zmniejszenie ogólnej liczby udziałów będzie skutkowało zwiększeniem udziału wspólnika pozostającego w majątku (kapitale zakładowym) spółki i w konsekwencji udziału w przyszłym zysku spółki np. przeznaczonym do wypłaty w postaci dywidendy, może pojawić się wątpliwość, czy po stronie tego wspólnika nie wystąpi przysporzenie majątkowe, a w konsekwencji - czy nie zaistnieje konieczność obliczenia i odprowadzenia podatku dochodowego od dokonanego przysporzenia.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: u.p.d.o.p.) dochodem z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym m.in. dochód z umorzenia udziałów oraz dochód uzyskany z odpłatnego nabycia udziałów na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów. Analogiczne postanowienia zawiera również art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: u.p.d.o.f.). Przy czym przepisy obu ustaw nie definiują wprost pojęcia „dochodu faktycznie uzyskanego”. W konsekwencji, w celu dokonania jego wykładni, konieczne jest jej przeprowadzenie zgodnie z ogólnymi regułami języka polskiego. Zgodnie z definicjami zawartymi w słowniku języka polskiego dochód faktycznie uzyskany należy rozumieć jako dochód realny, rzeczywisty.

W tym miejscu powstaje zatem zasadnicze pytanie - czy umorzenie udziałów nabytych przez spółkę w tym celu przynosi faktyczny dochód jej wspólnikom pozostającym w spółce?

Odpowiedź na tak postawione pytanie wydaje się być jednoznaczna. Sytuacja na gruncie podatkowym wspólników pozostających w spółce zmienia się o tyle, że uzyskują oni możliwość osiągnięcia w przyszłości dochodu. Jakkolwiek zatem wzrośnie wartość księgowa posiadanych przez nich udziałów, ewentualny dochód wystąpi dopiero w przypadku zbycia tych udziałów na rzecz osoby trzeciej lub umorzenia posiadanych przez nich udziałów (zbycia w celu umorzenia). Dochód wystąpi oczywiście, jeżeli w następstwie takich zdarzeń wspólnicy osiągną przychód, przewyższający koszty jego uzyskania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl natomiast art. 11 ust. 1 ww. ustawy – przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawierający katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie wskazuje aby źródło przychodu – po stronie udziałowca pozostającego w spółce – stanowiło zbycie udziałów (akcji) przez innych wspólników (udziałowców) na rzecz spółki w celu umorzenia.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe. Katalog przychodów należących do kapitałów pieniężnych wymieniony został w art. 17 wyżej przywołanej ustawy, w myśl którego za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału (art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy). Zakres dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych został zdefiniowany w art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także zdarzenia opisane w pkt od 1 do 9.

Treść wskazanych wyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że ustawodawca enumeratywnie określił przypadki i zdarzenia, w wyniku których powstaje przychód. W tych przypadkach jest mowa o odpłatnym zbyciu, umorzeniu, realizacji praw, objęciu w zamian. Wśród sytuacji skutkujących powstaniem przychodu nie wymieniono przypadku, w którym po stronie wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pozostającego w spółce powstaje przychód, w związku ze zbyciem w celu umorzenia udziałów innego wspólnika. Tym samym w przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie można mówić, że po stronie wspólnika pozostającego w spółce (Wnioskodawczyni) powstanie przychód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych w związku ze zbyciem w celu umorzenia udziałów drugiego wspólnika.

Żadna z sytuacji opisana przez ustawodawcę w art. 24 ust. 5 pkt 1 do 9 ustawy nie jest związana z umorzeniem udziałów innych wspólników, bowiem w pkt 1 określono, że dochodem jest kwota otrzymana przez daną osobę w związku z umorzeniem jej udziałów, z czym nie mamy w opisanym zdarzeniu do czynienia. Ponadto należy podkreślić, że regulacją art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych objęte jest wyłącznie umorzenie przymusowe, w tym jego podtyp czyli umorzenie automatyczne, nie zaś odpłatne zbycie w celu umorzenia (umorzenie dobrowolne).

W przypadku umorzenia dobrowolnego bez wynagrodzenia udziałów innego wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie powstanie przysporzenie majątkowe po stronie innego wspólnika pozostającego w spółce, gdyż nie osiąga on żadnych korzyści majątkowych, w tym żadnego wynagrodzenia z tego tytułu. Nie osiąga on zatem przychodu (dochodu), który mógłby podlegać opodatkowaniu w momencie umorzenia dobrowolnego udziałów innego udziałowca.

W związku z umorzeniem udziałów danego udziałowca bez wynagrodzenia pozostali wspólnicy nie otrzymują pieniędzy ani wartości pieniężnych (jak również świadczenia te nie są postawione do ich dyspozycji). Brak jest również podstaw do uznania, że w związku z tym zdarzeniem otrzymują oni świadczenia w naturze lub inne nieodpłatne świadczenia. W szczególności zbycie na rzecz spółki w celu umorzenia udziałów należących do danego udziałowca nie oznacza otrzymania udziałów danego udziałowca przez pozostałych wspólników. Stąd na podstawie art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie można mówić w takim przypadku o powstaniu przychodu podatkowego.

Tym samym w przypadku przekazania przez drugiego wspólnika wszystkich swoich udziałów spółce bez wynagrodzenia, w celu ich umorzenia, po stronie Wnioskodawczyni pozostającej udziałowcem w tej Spółce nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Sytuacja pozostającego w Spółce wspólnika zmienia się o tyle, że uzyskuje on tylko możliwość uzyskania w przyszłości większego dochodu. Jakkolwiek w związku z umorzeniem udziałów jednego udziałowca bez wynagrodzenia wartość udziałów może wzrosnąć, to i tak ewentualny dochód będzie mógł powstać dopiero w momencie otrzymania przez Wnioskodawczynię definitywnego przysporzenia majątkowego powstałego w wyniku wzrostu wartości bilansowej posiadanych przez nią udziałów Spółki, co może mieć miejsce w przyszłości, w razie np. odpłatnego zbycia przez Wnioskodawczynię posiadanych udziałów.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.